10
Orang Farisi cari jalan ko hiki sang Tuhan Yesus deng so'al kawin-cere
(Mateos 19:1-12; Lukas 16:18)
Abis ju, Yesus dong pi di propinsi Yudea, deng tampa-tampa laen di kali Yarden pung sablá matahari nae. Di mana-mana orang banya datang makarubu sang Dia. Sama ke biasa, Yesus ajar sang dong.
Ada barapa orang Farisi yang datang ko mau hiki kasi jato sang Dia. Dong tanya, bilang, “Iko kotong pung atoran agama, kalo laki-laki su kawin, dia bole bacere, ko sonde?”
Yesus manyao, bilang, “Inga dolo! Atoran laki-bini yang ba'i Musa kasi sang kotong, bilang, karmana?”
Dong manyao, bilang, “Ba'i Musa pung atoran bilang, orang bole bacere, asal kasi surat cere sang dia pung bini dolo.”
Yesus balas, bilang, “Hee! Dengar, é! Tagal bosong pung kapala batu, andia ko ba'i Musa tulis bagitu! Jang bosong lupa itu carita mula-mula waktu Tuhan bekin langit deng bumi! Ada tatulis bilang,
‘Tuhan Allah bekin manusia, laki-laki deng parampuan.
Andia ko laki-laki kasi tenga dia pung papa deng dia pung mama,
pi idop satu hati deng dia pung bini,
te dong dua su jadi satu.’
Kalo Tuhan Allah sandiri su bekin dong dua jadi satu, manusia jang kasi cere lai!”
10 Ais itu, Yesus deng Dia pung ana bua dong sandiri maso pi dalam satu ruma. Di situ dong tanya Yesus pung ajaran tadi.
11 Yesus manyao, bilang, “Sapa yang cere buang dia pung bini, ais kawin lai, itu su barsina! 12 Parampuan ju bagitu! Kalo dia su cere buang dia pung laki, ais kawin lai, itu ju barsina!”
Tuhan Yesus omong kasi berkat sang ana-ana
(Mateos 19:13-15; Lukas 18:15-17)
13 Satu waktu, ada orang bawa dong pung ana-ana pi sang Yesus, ko minta Dia taro tangan kasi berkat sang dong. Ma Yesus pung ana bua togor itu orang dong.
14 Yesus dapa lia bagitu, ju Dia mara Dia pung ana bua dong, bilang, “Kasi tenga itu ana dong datang di Beta! Sonde usa larang! Te orang yang sama ke dong ni, yang Tuhan Allah pung orang. 15 Bosong inga bae-bae! Sapa yang mau datang mangada sang Tuhan Allah, dong musti rindu sang Dia, sama ke ana-ana rindu dong pung papa deng mama. Kalo sonde bagitu, dong sonde pantas jadi Tuhan Allah pung orang.” 16 Abis itu, Yesus paló ame itu ana dong, deng taro tangan di dong satu-satu, ko kasi berkat.
Orang kaya cari jalan ko idop tarús deng Tuhan Allah
(Mateos 19:16-30; Lukas 18:18-30)
17 Waktu Yesus dong mau barangkat, ju ada satu orang kaya lari-lari datang ko mau katumu sang Dia. Dia tondo di Yesus pung muka, abis dia tanya, bilang, “Bapa Guru yang terhormat! Beta mau tanya sadiki. Bagini, Bapa. Beta musti bekin karmana, ko biar beta tau parsís, beta bisa maso sorga ko idop tarús sama-sama deng Tuhan Allah?”
18 Yesus manyao, bilang, “Akurang ko lu bilang sang Beta, ‘terhormat’? Sonde ada satu orang yang terhormat, kecuali Tuhan Allah sa. 19 Lu su tau, Tuhan Allah pung parenta dari dolu dong, bilang,
‘Jang bunu orang;
Jang barsina;
Jang mancuri;
Jang jadi saksi putar-balek;
Jang tipu orang ko ame dong pung barang;
Deng kasi hormat sang lu pung papa deng mama.’ ”
20 Itu orang manyao, bilang, “Batúl, Bapa Guru! Mulai dari muda, beta su iko itu parenta samua.”
21 Yesus kasian itu orang. Ju Dia bilang, “Batúl! Ma masi ada lai satu hal. Sakarang lu pulang ko jual bekin abis lu pung harta dong samua. Dia pung doi, lu pi bagi-bagi kasi orang susa dong. Abis itu, lu datang ko iko sang Beta suda. Nanti Tuhan Allah balas kasi sang lu deng harta laen di sorga.”
22 Itu orang dengar ame Yesus pung omong bagitu, ju dia pung hati ancor. Ais dia pulang deng hati susa mo mati, tagal dia kaya batúl na.
23 Ju Yesus lia pi-datang, deng omong sang Dia pung ana bua dong, bilang, “Dengar, é! Orang kaya memang paling susa maso sorga!”
24 Dengar Dia omong bagitu, ju ana bua dong bingung. Ma Yesus tamba lai, bilang, “Dengar bae-bae! Mau jadi Tuhan Allah pung orang tu, talalu susa sakali! Jang pikir itu gampang sa. 25 Ko orang kaya maso sorga jadi Tuhan Allah pung orang, itu sama susa ke binatang onta bésar satu, maso pi dia pung kandang lewat jarom pung lobang.”
26 Yesus pung omong tu, bekin dong samua tamba bingung lai. Ju dong batanya, bilang, “Kalo memang batúl bagitu, sapa yang bisa dapa salamat, é?”
27 Yesus lia sang dong satu-satu, ju Dia bilang, “Buat manusia, memang sonde mungkin. Ma jang lupa: buat Tuhan Allah, samua bisa jadi!”
28 Abis ju Petrus angka omong, bilang, “Papa. Botong su kasi tenga botong pung samua-samua, ko iko sang Papa. Ma botong dapa apa?”
29-30 Yesus bilang, “Beta mau kasi tau sang bosong bagini: orang yang iko sang Beta, deng jalan kasi tenga dia pung mama-papa, dia pung kaka-adi, dia pung ana-ana dong, dia pung kabón, dia pung karjá, deng dia pung isi ruma samua, ko pi kasi tau orang di mana-mana Tuhan Allah pung Kabar Bae, nanti dia tarima bale sampe saratus kali lipat. Samua hal yang dia su kasi tenga tu, nanti dia tarima kambali lebe-lebe. Deng dia ju nanti kaná siksa tagal dia iko sang Beta. Ma nanti kalo ini dunya kiamat, dia akan idop tarús sama-sama deng Tuhan Allah. Itu dia pung balasan! 31 Inga, é! Orang yang bekin-bekin diri bésar, iko Tuhan Allah pung pikir, nanti dia jadi orang yang paling kici. Ma orang yang anggap diri kici, iko Tuhan Allah pung pikir, dia yang nanti jadi orang bésar.”
Ini su tiga kali Tuhan Yesus kasi tau Dia pung mati
(Mateos 20:17-19; Lukas 18:31-34)
32 Itu waktu, Yesus dong bajalan pi Yerusalem. Yesus jalan paling muka. Dia pung ana bua dua blas orang deng orang laen dong iko Dia. Dong ada inga apa yang Dia omong dolu, bilang, orang mau bunu sang Dia di Yerusalem. Tagal itu, ju dong jadi bingung, deng taku. Dengar bagitu, ais Yesus pange ame Dia pung ana bua sandiri, ko kasi tau lai apa yang orang mau bekin sang Dia di Yerusalem. 33 Dia omong, bilang, “Bosong dengar, é! Kotong sakarang mau pi Yerusalem. Beta ni, Manusia Tulen. Ma di sana dong jual sang Beta, kasi pi di kapala agama Yahudi dong pung bos-bos, deng guru agama dong. Abis dong kasi hukum mati sang Beta. Ju dong lapás buang sang Beta pi orang laen yang sonde kanál sang Tuhan Allah. 34 Ais dong omong bekin malu sang Beta. Dong buang luda sang Beta. Dong firuk kasi ancor-ancor Beta pung badan. Ais baru dong bunu bekin mati sang Beta. Memang Beta mati batúl. Ma dia pung lusa, Beta idop kambali.”*
Yakobis deng Yohanis minta jadi orang bésar
(Mateos 20:20-28)
35 Abis ju, Yakobis deng Yohanis, andia Sabadeus pung ana dong, datang sang Yesus. Dong minta sang Dia, bilang, “Papa Guru! Botong ada parlú.”
36 Yesus tanya sang dong, bilang, “Bosong parlú apa?”
37 Dong manyao, bilang, “Bagini, Papa! Nanti, kalo Papa su dudu pegang parenta, na, botong minta ko Papa kasi dudu sang botong, satu di Papa pung sablá kanan, satu di sablá kiri, ko botong ju pegang parenta.”
38 Yesus manyao, bilang, “Bosong dua ni sonde mangarti apa yang bosong minta. Beta ni, nanti dapa sangsara banya. Jadi, karmana? Bosong kira bosong ju mampu pikol itu sangsara sama-sama deng Beta sampe mati, ko?”
39 Dong manyao, bilang, “Botong bisa, Papa!”
Yesus balas lai sang dong, bilang, “Memang, bosong ju nanti pikol itu sangsara sama ke Beta. 40 Ma sapa yang nanti dudu di Beta pung kanan deng kiri, itu bukan Beta yang putus. Itu Tuhan Allah pung hak putus. Dia su putus memang, sapa-sapa yang dudu di itu tampa.”
41 Waktu ana bua yang laen dong dengar Yakobis deng Yohanis pung minta bagitu, ju dong mara. 42 Ais Yesus pange ame sang dong samua, ju Dia bilang, “Bagini! Bosong su tau, to? Orang-orang bésar yang pegang parenta dong biasa tendes dong pung rakyat, sampe dong sonde bisa bagarák. Deng kapala-kapala dari bangsa yang sonde kanál sang Tuhan Allah, dong kasi parenta lebe-lebe, sampe dong pung rakyat sonde bisa angka kapala. 43 Ma bosong sonde bole bekin bagitu! Naa, sapa dari bosong yang mau jadi orang bésar, dia musti jadi sama ke tukang suru-suru ko layani orang laen. 44 Deng orang yang mau jadi kapala, dia musti bekin diri sama ke jongos. 45 Te Beta, Manusia Tulen ni, bukan datang ko orang layani sang Beta. Ma Beta datang ko layani banya orang. Beta datang kasi Beta pung idop anteru-anteru ko tabús ame banya orang dari dong pung sala-sala.”
Tuhan Yesus bekin bae orang buta
(Mateos 20:29-34; Lukas 18:35-43)
46 Yesus deng Dia pung ana bua, deng orang banya sakali sampe di kota Yeriko. Waktu dong mau jalan tarús, ju ada satu orang buta yang dudu minta-minta di pinggir jalan. Dia pung nama Bartimeos, papa Timeos pung ana. 47 Waktu dia dengar, bilang, yang lewat tu, Yesus dari Nasaret, ju dia batarea karás-karás, bilang, “Yesus! Daud pung turunan, é! Botong su tunggu-tunggu lama sang Papa! Kasian sang beta dolo!”
48 Dengar dia batarea bagitu, ju orang dong togor sang dia, bilang, “Hee! Diam!”
Ma dia batarea lebe karás lai, bilang, “Yesus! Daud pung turunan, é! Kasian sang beta!”
49 Ais Yesus barenti. Ju Dia bilang, “Bosong bawa sang dia datang di sini!”
Ju dong pi sang dia, bilang, “Lu diam suda! Papa Guru ada pange sang lu. Mari suda!”
50 Dengar bagitu, Bartimeos lempar buang dia pung salimut, ju dia badiri capát-capát ko pi katumu sang Yesus.
51 Yesus tanya sang dia, bilang, “Lu mau apa?”
Itu orang buta manyao, bilang, “Papa, é! Beta minta ko beta bisa dapa lia.”
52 Yesus bilang lai sang dia, “Tagal lu parcaya, bilang, Beta bisa bekin bae sang lu, sakarang ju lu su bae! Pi suda!”
Ju Bartimeos pung mata langsung bae memang. Abis itu, dia pi iko antar sang Yesus.
10:4 Carita Ulang so'al Jalan Idop 24:1-4, Mateos 5:31 10:6 Carita Mula-mula 1:27, 5:2 10:8 Carita Mula-mula 2:24 10:12 Mateos 5:32, 1 Korintus 7:10-11 10:15 Mateos 18:3 10:19 Kaluar dari Masir 20:12-16, Carita Ulang so'al Jalan Idop 5:16-20 10:31 Mateos 20:16, Lukas 13:30 * 10:34 Dalam bahasa Yunani, dong mulai itong dari ini hari (= 1), beso (= 2), lusa (= 3), tula (= 4). Jadi, dalam bahasa Yunani, τῃ τρίτῃ ἡμέρᾳ (tei tritei heimera ) “di hari yang katiga” pung maksud dalam bahasa Kupang, andia “dia pung lusa”. Inga te, Tuhan Yesus mati hari jum'at (itong satu). Dia pung beso, andia hari sabtu (itong dua), Tuhan Yesus ada dalam kubur. Dia pung lusa, andia hari minggu (itong tiga), Tuhan Yesus idop kambali. Jadi, iko kotong pung cara itong hari, na, Dia mati dua malam, ais Dia idop kambali. 10:38 Lukas 12:50 10:43 Lukas 22:25-26 10:44 Mateos 23:11, Markus 9:35, Lukas 22:26