El santo evangelio según
San Lucas
1
Prólogo
Teófilu, aját ba tamo séhw̃aro. Is tac icar yajaquey aját ey ehcunro. Carit cuitar cuihsúr ehcuro. Cahujinat cat im ey ojcor ehcún ac cuihsujacro. Chihtá ehcúquinat récaram imár ub cuit itchaquey ehcujacro. Ehcwayat cahujinat rahcuír ey ojcor cuihsujacro. Aját cat is tac icar récaram ah ocso tas yajaquey rahcuítchacro. Rahcuitír aját ey ay sínjacro. Ay itro. Eyta bijira aját bah quin acsar ehcún acu cuihsún séhw̃aro. Bah quin carit cuit ay ehcún séhw̃aro. Bahat ey chihtá ay sínayta acu cuihsún séhw̃aro. Bah quin ehcujaquey tehmoti istayta acu ehcún séhw̃aro.
Un ángel anuncia el nacimiento de Juan el Bautista
Judea cajc cutar Herodes rey cara chájacro. Herodes cara rehcayat, sacerdote ajca Zacarías chájacro. Zacarías eyan Abíasin owár binro. Cohtá Abías cut Aarón bomcatró. Zacarías wiya ajca Isabelro. Isabel cat Aarón bomcatró. Zacarías cat, Isabel cat Sirat ítitan, urán ayro. Sir bachan chihtán ay rahcro. Wácati yajcaro. Eyta yajcayat, Sirat ítitan, ay baran icurí yájtiro. Eyta cuar, sasá batro. Isabel sasá cóhnajar biro. Chauwíc cat bar chauwicro. Zacarías bar werjayró.
Riy istiy Zacarías owár Sir usar ruóqueyin Sir usar ruón acu cab cujacro. Etar Zacarías Sir usar ruojocro. Eyta ruoyat, Zacarías Sir usar Sir ojcor conín cájacro. Está ruhw̃á aquibo wahnín cájacro. Judíoinat bara istiy jat sacerdote istiy, bara istiy jat sacerdote istiy eyta yajquín acu cájacro. Etar Zacarías cájacro. Cácayat Zacarías Sir usi eyta yajquín acu raújacro. 10 Sir usi rauyat icar aw̃at, uw ricán to binat watar cuar Sir ojcor conjacro. 11 Sir usi rauyat, Sir cuacúr cacmá ey ubot waajacro. Cuacúr Sir cacmá aquibo wahníc oc acor waajacro. 12 Zacaríasat Sir cacmá istír, ojc sijacro. Ehúr wini rehjecro. 13 Etat Sir cuacúr cacmát Zacarías cucaj acat wajacro:
—Ehúr rehti jaw̃i. Rooti jaw̃i. Cuatán bahat Sir ojcor conjacro. Conyat Sirat rahjacro. Eyta bijira bah wiya Isabelay waquíj sera sah yehnátaro. Waquíj ey ajca Juan chácataro. 14 Yehnyat bah cat, uw cat cue rehti ítataro. Ahní rehcátaro, -wajacro Zacarías quin-. 15 Sir ub cahmor, Tet ub cahmor cara yehnátaro, -wajacro-. Sima cat bow̃an abáy bira yahti ítataro, -wajacro-. Anto ab ohc cut bin yehnti cuat echí Sirat im Ajcan Camur Ey ey ur ícara chácataro. 16 Eyat Sir chihtá ehcwayat israélinat sicor ey rahcuátaro, -wajacro-. 17 Elíasan úchicri Sir chihtá ehcúquibro. Ajcan urán cuít chájacro. Sir sah wiquín cahmor, Sir waquíj wiquín cahmor, bah wacjá cat Elías ajc eyta, ur eyta rehcáyqueyra, -wajacro Sir cuacúr cacumát Zacarías quin-. Eyta rehquír Sir chihtá ehcwáyqueyra. Ehcwayat, tetinán imár sas owár tan wan chac áyayqueyra, -wajacro-. Chihtá cati eyin quin chihtá cac áyayqueyra. Urán ay sihw̃ áyayqueyra. Eta jaw̃ Sir sah wiquín cahmar ey chiwa chaquin acu uw urá tehmó áyayqueyra. Bah sah awan yehnyat, cunír car eyat eyta yajcáyqueyra, wajacro, Sir cuacúr cacmát Zacarías quin.
18 Etat Zacaríasat wajacro:
—¿Aját bahat uní tew̃ic istín acu bahat icúr yajcátaqui? Cuatán asan werjayán cuitro. As wiya cat chaucan cuitro, -wajacro-. Isatra sasá bitách cóhnajatro, wajacro.
19 Etat Sir cacmát wajacro:
—Asa ajca Gabrielro. Asan Sir cacumró. Sirat bah quin as áyjacro. Sirat bah ac chihtá áyjacro. Chihtá ay bi áyjacro. 20 Ahra uch rahcwi. Bahat aját wajaquey uní séhw̃atiro. Bahat uní séhw̃ati etar bah waquíj yehníc ocso tas bah ajc bár rehcátaro. Bahat bitách téw̃ajar ítataro. Eyta cuar bah wacjá yehníc cab cucayat, bar yehnáyqueyra, wajacro.
21 Eyta tew̃yat icar aw̃at, uw ricán to bin Zacarías sicor watar waaquíc acor itro. Eyta ityat uwat síhw̃ajacro: “¿Uchicri watar waati bitara étarqui?” síhw̃ajacro. 22 Itchareht sicor watar waajacro. Etat uwat itit, eyat bitách téw̃ajatro. Ajc bár rehjecro. Eyta istír car uwat síhw̃ajacro: “Eyat Sir cuacúr cacúm itchacro,” síhw̃ajacro. Etat sicor waar, cuw cut téw̃ajar rehquít at cut bácabac tew̃jacro.
23 Yájcajareht Zacaríasat Sir usar canar bahnajacro. Canar bahnár, sicor im usi bijacro. Usi cur 24 biráy bár cuanyat, wiya yir ji rehjecro. Isabel yir ji rehquír, sihyór esian usi ítchacro. Eyta ita rabar ur icar séhw̃ajacro: 25 “Ahra Sir imát as tamo séhw̃ajacro. Uwat récaram as sasá bár cuácayat, as ajcá bár chájacro. Cuatán ahra uwat as ajcá ji chácayta acu Sirat as tamo séhw̃ajacro,” séhw̃ajacro, Isabelat.
Un ángel anuncia el nacimiento de Jesús
26 Isabel yir ji rehquír, sihyór teray cuácayat, Síratan cacúm ajca Gabriel bucoy áyjacro. Cahbár ajca María quin áyjacro. Chihtá beyin ac áyjacro. Nazaret pueblo cuitar Galilea cajc cutar cun áyjacro. Ayat Gabriel María quin bijacro. María eya sera jor anto cámtiro. 27 Eyta cuar awan José jor yehw̃ín wajáquinro. José David bomcárcuano. 28 Gabrielat María quin cur wajacro:
—Maríu, as racaro. Bah ac chihtá roquiri. Sirat bah rácatro. Sirat bah cuitar wacaro. Ey wacay rajacro, wajacro.
29 Eyta wacayat, María ay wini rehjecro. Ehúr wini rehjecro. Etar séhw̃ajacro: “Bi ojcor tew̃ictar aját ráhctiro,” séhw̃ajacro. 30 Eyta cuácayat, Sir cacúm Gabrielat wajacro:
—Mariú, rooti jaw̃i. Ay wini rehti jaw̃i. Sirat bah rácatro, -wajacro-. 31 Awan Sir urá cuitar bah yir ji rehcátaro. Sera sah yehnáyqueyra -wajacro-. Bah waquíj yehnyat, ajcan Jesús chaw̃i, -wajacro-. 32 Bah wacján caran cuít yehnáyqueyra. Eyta bijira bahnáquinat ey ojcor wacáyqueyra, “Eyan cuacúr Sir waquijró,” wacáyqueyra, bahnáquinat. Sir urá cuitan eyan caran cuít yehnáyqueyra. Is cohtín David cara yehnjác eyta ey cat caran eyta yehnáyqueyra. 33 Eyta yehnyat israelin ey chiwa yináyqueyra. Cara yéhnyatan téhmojotro. Ey cara rehquey bur cut suw cut rehcáyqueyra, wajacro, María quino.
34 Etat Maríat wajacro:
—¿Uniqui? Asra ser owatra anto cámtiro, wajacro.
35 Etat cuacúr cacmát wajacro:
—Sir Ajcan Cámuran Eya bah quin wicáyqueyra. Sir Ajcan Cámuran Eya bah jor ítayqueyra. Eyta cuácayat saha yehnyat, ur ay bár icúr bi yájtiro. Eyan Sir imáy yehnáyqueyra, -wajacro-. 36 Bah cayin Isabel tamo séhw̃awi. Isabel cat yir jiro. Chauwíc cuar sah ji it bijacro. Ahra sah it bijacan sihyór térayro, -wajacro-. Chauwíc Isabel cóhnajar wajác cuara, ahra yir jiro, -wajacro-. 37 Eyta bijira Sirat yájcajaran bii batro. Bahnác bar yajcátaro. Sir ima urá cuitar chauwíc cat saha cohnátaro, wajacro.
38 Eyta wacayat, Maríat wajacro:
—Ihyú. Asan Sir cacumró. Etar aját ey chihtá yajquinro, wajacro.
Wacayat, Sir cacúm sicor cuacúr bar bijacro.
María visita a Isabel
39 Sir cacúm María ac chihtá roquír sicor cuacúr bicayat, boni bay cuanyat, María bar yehnár bijacro. Judea cubar cuit in cuwín bijacro. 40 Bir Judea pueblo cuit cur, Zacarías usi cujacro. Cur car Isabel quin ténajacro. 41 Isabelat María ajc rahcyat, Isabel ima yir sar wacjí bar isojocro. Abáy isojocro. Etat Sirat ima Ajcan Cámuran Eya Isabel ur icar wíjacro. 42 Eyta wícayat, Isabelat ajcyaran to tew̃jacro:
—Maríu, bahan Sirat obir yajacro, -wajacro-. Wiw̃ín cahujinra étai obir yájtiro. Bahan cuít obir yajacro. Bah sah yehnata ey cat obir yajacro, -wajacro-. 43 Asra chíwaro. Bahan as cara abró. Eyta cuar ¿bah usár as quin wic waátaqui? 44 Bah wicayat as quin ténayatan, as wacjí yir sar eyan abáy isojocro. Ahní rehtan abáy isojocro. 45 Bahatan Sir cuacúr cacmát uní wajác séhw̃aro. Sir urá cut bah wacjá yehnata séhw̃aro. Bahat eyta sehw̃ac etar Síratan bah ay obir yajcátaro, wajacro, Isabelat María quino. 46 Etat Maríat wajacro:
Asan conú cuar Sirat as tamo séhw̃ajacro. Asan Sir cacumró. Eyta cuácayat, ajmár urá cutar as Sir tamo, 47 as Síuquib tamo, as Cara tamo sehw̃ar ahní rehcaro. 48-49 Síratan, as Síuquibatan as tamo ay séhw̃ayatan, ay yajcáyatan, ah cut uwat cat, yáhnacat uwat cat Sirat as ay obir yajác, it wacáyqueyra. Siran ayro, -wajacro, Maríat-. 50 Bíyinat Tet cahmor ayú rehcáyatan, Síratan Tetatán eyin acsar acsar racar obir yajcaro, -wajacro, Maríat-. 51 Sirat ima urá cut ay yajacro. Uw cahujinat imaran ayan cahujín cuít síhw̃ajacro. Eyta síhw̃ajaqueyin, Síratan im urá cut, cui si áyjacro. 52 Reyin cat, carin cat im usar bin Sirat uc tijcajacro. Uc tijcár chiwa caquir carin yin áyjacro. 53 Yayí bin quin yayín acu, cohn acu wíjacro. Eyta cuar oya ji binra, ray ji binra sicor ata áyjacro, -wajacro-. 54 Sirat im chiwa cuitar israelin cuitar yajacro. Eyin cuécuti obir yajacro. 55 Imát yajquín wajacan wácati yajacro. Abrahamin quin, ey bomcarin quin, is cohtín quin imát wajacan wácati yajacro. Wácati cuara eyin etiti obir yajcaro, wajacro, Maríat.
56 María Isabelin owár sihyór bay ítchacro. Eyta itir sicor im usi bijacro.
Nacimiento de Juan el Bautista
57 María bi yiror, ítchareht, yájcajareht, Isabel wacjí ubot wiquíc cab cujacro. Etar sera sah bar yehnjacro. 58 Yehnyat intac ítquinat cat, cáyinat cat sah yehnjác chihtá rahjacro. Rahcuír síhw̃ajacro: “Sirat Isabel ac ay yajacro. Waquíj wíjacro,” síhw̃ajacro. Eyta sihw̃ar, ey owár ahní rehjecro. 59 Yehnár abi cuanyat, sah ey umá cuiquíc cab cujacro. Eyta yajquín acu sécuajacro. Ey ajc chaquin yinjacro. Eyta chacay yinyat, uwat ima tet ajc eya chaquin síhw̃ajacro. Ajcan Zacarías chaquin síhw̃ajacro. 60 Eyta cuar ey abát wajacro:
—Eytara chati jaw̃i. Ajcan Juan chaw̃i, wajacro.
61 Etat uwat wajacro:
—¿Bitara rehtqui? Bah cohtín bah cayin ajc eyta bini batro, wajacro.
62 Eyta waquír tet acat atcar cut bácabac tew̃ír cuit táyojocro. Ajcan bi cháquintara ey táyojocro. 63 Táyoyat, Zacaríasat ajquey icúr cut cuihswátatara ey chíjacro. Chícayat rojocro. Rocayat Zacaríasat uchta cuihsujacro: “Ey ajcan Juan chaw̃i,” cuihsujacro. Eyta cuácayat, bahnaquin ub yehw̃jacro. 64 Etat acat Zacaríasan sicor ajc chi waajacro. Sicor tew̃jacro. Sir ojcor ay tew̃jacro. 65 Eyta cuácayat, intac ítquinan bahnaquin ub yehw̃jacro. Uwat rahra rahra imarat itchaquey ojcor tew̃jacro. Judea cubar cutar uw bahnáquinat rahra, rahra eyta tew̃jacro. 66 Bíyatan eyta tew̃ic ráhcyatan, eyin bahnáquinat eyta tew̃quey ojcor síhw̃ajacro. Sihw̃ar ítitan, Sirat sah ey cuitar yajcaro, síhw̃ajacro. Eyta sihw̃ar wajacro:
—Sahan ey cunyat, caran cuít rehcata óraro, wajacro.
El canto de Zacarías
67 Sah tet Zacaríasat sicor ajcan cuwan uchta tew̃yat, Sir Ajcan Cámuran Eyat urán cuít wíjacro. Eyta wícayat, Sir chihtá tajacro. Uch tajacro:
68 Israel Siran ayro. Caran ayro. Is tamo, ima uw tamo, israelin tamo séhw̃ajacro. Is cuitar wajacro. 69 Síratan Cáratan is acu, israelin acu Uw Síuquib urán cuít bi yehn áyjacro. Cohtá David bomcar yehn áyjacro. 70 Uchicrias chihtá ehcuquib cutar cuar uchta wajacro. 71 Is quehsí bin ohnor, ur ay bár bin ohnor is síwata wajacro. Is cuitar wacata, wajacro. 72 Is cohtín cuitar yajquín wajacro. Imát wajacan etiti yajquín wajacro. 73 Is cohtá Abraham quin uchta yajquín wajacro. 74 Is quehsí bin cahm siwin wajacro. Ehurí bár ima tamo síhw̃ayta acu is siwin wajacro. 75 Im ub cahmor ur ay rehquír cat, ay yajquír cat ehurí bár síhw̃ayta acu is siwin wajacro. Is yaric ocso tas eyta síhw̃ayta acu is siwin wajacro. Zacaríasat eyta tajacro.
Zacaríasat eyta tar, ima buwachcuar quin tar wajacro:
76 Wacjú, sahú, baha ojcor uw bahnáquinat wacátaro: “Baan Sir chihtá ehcúquibro,” wacátaro. “Cuacúr Sir chihtá ehcúquibro,” wacátaro. Baha Cara raquíc cahmor, uw quin ey ojcor siw̃ay bétaro, -wajacro-. 77 Bah uw quin bir eyin quin wacáyqueyra: “Sirat uw tayar bár chaquir car eyin síwayqueyra,” wacáyqueyra. 78 Sirat ima urá cut is sehnacro. Etar cuacúr bin cuan ayquib is quin áyayqueyra. 79 Chiníc cahmar Tetát cuan áyataro. Chiníc cahmar ruhw̃úc cahmar ehúr bár jácataro. Tan wan jácataro. Eyta cuan áyataro, wajacro.
Zacaríasat buwáchcuara quin eyta wajacro. 80 Itchareht, yájcajareht Juan cunjacro. Urán cuít cunjacro. Cunír car uw bár cajc cut ítchacro. Acubar ítchacro. Israelin ubot waac ocso tas erar ítchacro.