13
A pirpir welwelaar u ra tena minamaarut 
(Mk 4:1-9; Lk 8:4-8) 
 1 U ra bung maa Iesu i pari ko ra ruma ma i waan ma i ki nakono naa ra taai kikil.  2 Ma a ngaala na kor na taara diat waan paat karomi. Io, i kaa u ra mon ma i ki taau uni. Ma a kor na taara raap diat tur nakono.  3 Ma i warawaai karom diat un ta mongoro na utnaa ma ra kum pirpir welwelaar. I piri lenbi, “Raa tena minamaarut i waan kupi in lamira a kum waina wit.  4 Baa i lalamira waanwaan, raa kum waina diat puka taau u ra aakapi, ma ra kum pika diat rowo paat ma diat aan wa diat.  5 Raa kum waina kaai diat puka taau u ra pia na waatwaat, baa a pia pa i ngaala, ma diat ilak paat gagaa, maa a pia pa i but.  6 Iaku baa a mage i waan paat diat malulur ma diat maraang raap, kabina maa pa ta aakaarindiat.  7 Raa kum waina kaai diat puka taau naliwan u ra kum katkadaa, ma ra kum kadaa diat tawa ma diat tawa baat pa diat.  8 Ma raa kum waina kaai diat puka taau u ra koina pia ma diat wa, raa mangaan 100 na waindiat, raa mangaan kaai 60, ma raa mangaan 30.  9 Ia baa in talingaana, i koina baa in walangor mai.” 
Bi ia kabina baa Iesu i pirpir ma ra kum pirpir welwelaar 
(Mk 4:10-12; Lk 8:9-10) 
 10 Anuna kum naat na wawer diat waan karomi ma diat tiri naa, “Aawa kabina baa u wer a taara ma ra kum pirpir welwelaar?”  11 Ma i baalu diat lenbi, “God ia taar taa a manaana taa muaat kupi muaat a nunura a kum utnaa na pidik u ra mataanitu taanginaanga u ra maawa. Iaku pa i taari karom a taara raap.  12 Maa te baa i paam akoto a manaana uni din tabaarai balet ma ra ngaala, ma in manaana aakit. Ma te baa pa i paam akoto ta manaana uni, din rakaan wa utkaai a kinalik na manaana baa i paam akotoi.  13 Iaau wer diat ma ra kum pirpir welwelaar, i kabina maa 
diat bababo ma pa diat babo lelei, 
diat walwalangor ma pa diat walangoro lelei, ma pa diat manaana uni. 
 14 A pirpir na propet anun Aaisaia ia ot un diat, baa i piri lenbi, 
‘Muaat a walwalangor ma pa muaat a walangoro lelei, 
muaat a bababo ma pa muaat a babo lelei. 
 15 Maa kabina a taara mi 
a balaandiat i dekdek, 
a talingaandiat i tabanot, 
ma a mataandiat i pula. 
Baa gun diat a babo lele ma ra mataandiat, 
ma diat a walangoro lele ma ra talingaandiat, 
ma diat a manaana u ra nuknukindiat, 
ma diat a tapuku, io, iaau ut ang walaaun pa diat.’ Aais 6:9-10 
 16 Iaku muaat, muaat daan, maa muaat babo ut ma ra mataamuaat, ma muaat walangor ut ma ra talingaamuaat kaai.  17 Iaau pir a lingtatuna taa muaat, namuga mongoro na propet ma mongoro na tena takado diat nem aakiti naa diat a babo a kum utnaa mi iaau paami namataamuaat, iaku pa diat baboi. Ma diat nem aakiti kaai naa diat a walangoro a kum utnaa mi muaat walwalangoroi, iaku pa diat walangoroi. 
Iesu i palaa kukuraai ra pirpir welwelaar u ra tena minamaarut 
(Mk 4:13-20; Lk 8:11-15) 
 18 “Muaat a walangoro a kukuraai ra pirpir welwelaar u ra tena minamaarut.  19 Baa te i walangoro paa a pirpir u ra mataanitu taanginaanga u ra maawa, ma pa i manaana uni, i welaar ma ra kum waina wit baa diat puka taau ku u ra aakapi. Ma a Tena Aakaina i waan paat ma i rakaan wa balet a pirpir baa di aa maarut taai u ra in balaana.  20 Ma a kum waina baa diat puka taau u ra pia na waatwaat, i welaar ma raa muaana baa i walangoro paa a pirpir ma i paam akotoi maut ma ra gaaia.  21 Iaku a pirpir pa i ki okot u ra in balaana, ma a muaana maa pa in tur dekdek, welaar ma ina wit baa pa ta aakaarina. Baa a kum mawaat ma ra kum ngunungut i baraatai kabina u ra pirpir baa i nurnur uni, in puka gagaa maut.  22 A kum waina baa diat puka taau naliwan u ra kum katkadaa, i welaar ma raa muaana baa i walangoro a pirpir, iaku a kum nginaraa taanga min napia, ma ra nemnem kup a ngaala na wuwuwung diat burung baat paa a pirpir anun God, ma pa i wa.  23 Ma a kum waina baa diat puka taau u ra koina pia, i welaar ma raa muaana baa i walangoro a pirpir, ma i manaana uni. In wa 100 baa in wa 60 baa in wa 30.” 
A pirpir welwelaar u ra wit ma ra karapaa 
 24 Iesu i pir raa pirpir welwelaar bulung taan diat naa, “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar ma ra muaana baa i lamira a kum waina wit u ra ana pinapaam.  25 Baa a taara diat inep, anuna ebaar i waan paat ma i lamira taa a kum waina karapaa naliwan taa ra kum wit, ma i waan paa.  26 Baa a waina wit i ilak paat ma i pot na wa, di babo lele paa kaai a karapaa i tawa naliwan.  27 A kum tultul anu ra tamaa ra pinapaam maa diat waan karomi, ma diat piri taana naa, ‘Tadaaru, lelawaai a kum waina wit raap ku maa u lamira taai u ra maam pinapaam? Taangawaai raa kum karapaa maa?’  28 I baalu diat naa, ‘A ebaar i paam a mangamangaan maa.’ A kum tultul diat tiri naa, ‘U nemi baa miaat a waan, ma miaat a gaat araap wa diat?’  29 I turbaat diat naa, ‘Koku mun, kaduk muaat a gaat ungaai wai ma ra kum wit.  30 Maadek wai, diaar a tawa ungaai tuk u ra kalaang na tinangaa. Ma u ra bung maa, ang piri taa ra kum tena tinangaa naa: Muaat a rakaan muga wa a kum karapaa, muaat a do ungaai taa a kum pakpakutina kupi din tun wa diat u ra nguan. Ma namur muaat a lo ungaai bulung a kum wit u ra nung ruma na wuwuwung.’ ” 
A pirpir welwelaar u ra in waina maastad ma u ra is 
(Mk 4:30-32; Lk 13:18-21) 
 31 Iesu i pir raa pirpir welwelaar bulung taan diat naa, “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar ma ra in waina maastad, baa raa muaana i lo paai, ma i maarut taai u ra ana pinapaam.  32 I kinalik aakit ko ra kum waina diwaai raap, iaku baa i tawa waanwaan ma i ngaala, i ngaala aakit ko ra kum diwaai na winangaan raap. Ma a kum pika diat laana paam pio u ra kum gagagaana.” 
 33 Iesu i pir raa pirpir welwelaar bulung taan diat naa, “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar ma ra is baa raa tabuan i rakaan paai ma i paam ungaai taai ma ra ngaala na palawaa, ma a palawaa raap i tubu uni.” 
 34 Iesu i wer a kor na taara ma ra kum pirpir welwelaar, ma pa i pir balet ta utnaa karom diat ma ta pirpir ingen, a pirpir welwelaar raap ku.  35 I piri lenmaa kupi din paam ot paa a pirpir anu ra propet naa, 
“Ang pirpir ma ra kum pirpir welwelaar, 
ang pir a kum utnaa baa i ki ino, turpaai namuga utbaai baa di waki a rakrakaan buaal.” Kele 78:2 
Iesu i palaa a kukuraai ra pirpir welwelaar u ra wit ma ra karapaa 
 36 Namur Iesu i waan ko ra kor na taara, i ruk u ra ruma, ma anuna kum naat na wawer diat ruk karomi ma diat aaringi naa, “Un palaa a kukuraai ra pirpir welwelaar bi taa miaat u ra kum karapaa baa i tawa naliwan u ra pinapaam.”  37 I piri taan diat naa, “A muaana baa i lamira a kum waina wit ia Natu ra Muaana.  38 A pinapaam, ia a rakrakaan buaal, ma a kum wit, diat a taara ko ra mataanitu taanginaanga u ra maawa. A kum karapaa, diat a kum natu ra Tena Aakaina,  39 ma a ebaar baa i lamira diat, ia Saataan. A kalaang na tinangaa, ia a tintinip i ra rakrakaan buaal, ma a kum tena tinangaa, a kum aangelo.  40 Welaar ma di lo ungaai a kum karapaa ma di tun wa diat u ra nguan, lenkaai maa din paami u ra tintinip i ra rakrakaan buaal.  41 Natu ra Muaana in tula wa anuna kum aangelo, ma diat a rakaan raap wa a kum utnaa baa i ben araara a taara, ma diat kaai baa diat laana paam aakaina,  42 ma diat a ong diat u ra ngaala na nguan. Diat a taangtaangi ma diat a karkaraat lakondiat iaai.  43 Ma a kum tena takado diat a baarabaara welaar ma ra in mage u ra mataanitu anu ra Tamaandiat. Ia baa in talingaana, i koina baa in walangor mai. 
A pirpir welwelaar u ra ngaatngaat na utnaa baa di baat paai 
 44 “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar ma ra utnaa baa i ngaatngaat a mataana ma di walipa taai u ra pinapaam. Ma raa muaana i baat paai ma i walipa taai balet. Io, i waan ma ra gaaia, ma i wiura wa anuna kum utnaa raap, ma i kul paa a pinapaam mai maa. 
 45 “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar kaai ma raa tena wiura, i baatbaat kup a kum ngaatngaat na waat baa i laana ki nabalaa ra naawa.  46 Baa i baat ki taa raain baa i ngaatngaat aakit a mataana, io i wiura wa anuna kum utnaa raap, ma i kul paa ina ngaatngaat na waat mai maa. 
A pirpir welwelaar u ra bene 
 47 “A mataanitu taanginaanga u ra maawa i welaar kaai ma ra bene, baa di ong taai nataai, ma aalawur mangaana ian diat wirua taau uni.  48 Baa i teng a bene, a kum tena ong bene diat aal apari taai nakono ma diat ki baat paai. Diat wali wa a kum kokoina unaanga u ra kum kaa, ma ra kum aakaakaina diat ong wa diat.  49 U ra tintinip na bung din paami ut lenmi: A kum aangelo diat a waan paat ma diat a weraana wa a kum tena aakaina ko ra kum tena takodo.  50 Ma diat a ong wa a kum tena aakaina u ra ngaala na nguan. Diat a taangtaangi ma diat a karkaraat lakondiat iaai. 
 51 “Lelawaai, muaat aa manaana u ra kum kukuraai ra kum utnaa raap mi, baa pate?” Anuna kum naat na wawer diat baalui naa, “Miaat aa nunurai.”  52 Ma Iesu i piri taan diat naa, “A kum tena wawer raap u ra kum Naagagon, baa diat aa wawer paa u ra mataanitu taanginaanga u ra maawa, diat welaar ma raa muaana baa i walaaing a kum kokoina utnaa u ra nuna ruma. Ma baa i wapari a kum kokoina utnaa maa ko ra nuna ruma, raa mangaan a kum matakina utnaa ma raa mangaan kaai a kum turaaina utnaa.” 
A propet baa pa di rui 
(Mk 6:1-6; Lk 4:16-30) 
 53 Baa Iesu ia pir araap taa a kum pirpir welwelaar mi, i waan paa taanga matira,  54 ma i waan paat u ra nuna taamaan. I wer a taara u ra nundiat ruma na lotu, ma diat kakaian aakit ma diat piri naa, “A muaana mi i lo a manaana taangawaai? Ma i paam lelawaai a kum ngaala na utnaa na kakaian mi?  55 Tamaana a tena paam ruma ku, ma naana Maaria. A kum tatena liklik kaai, Iaakobo, Iosep, Simon ma Iudaas  56 ma ra kum tatena liklik in tabuan kuri ut daat lalaaun ungaai main. Taangawaai a dekdek mi a muaana mi i paam a kum utnaa mai?”  57 Io, pa diat gaaia ma uni. Ma Iesu i piri taan diat naa, “Di urur karom a propet u ra kum taamtaamaan ingen, iaku diat ut u ra nuna taamaan ma ra nuna ruma pa diat rui.”  58 Ma pa i paam ta mongoro na utnaa na kakaian matira, kabina maa pa diat nurnur uni.