14
Jew ai babada, Iesu i ogei da ita viraḡeni 
(Matthew 26:1-5; Luke 22:1-2; John 11:45-53) 
 1  ✡ Exo 12:1-27Au pom ruaḡa muriai da Raḡona ma Palawa Bagibagina torelai,* Raḡona (passover) Exo 12:1 Palawa eḡa yist maiteni (Unleavened-Bread) Exo 12:17 & 23:15 Pirisi babadai ma Tarawatu Babadai eta i baibaiei da menanare govagovaḡanei Iesu ita vunui.  2 Ma i riwa, “Au torela wei kauai eḡa tana kauei, mepa da viḡaiḡaiawa ḡaeḡaena ina tupua.” 
Wavine, daji ḡabuḡabuna Iesu au kolana i waḡi 
(Matthew 26:6-13; John 12:1-8) 
 3 Maranai Iesu au Bethani, Simon i ḡoreḡorei lepeleperana ana au numa i kiala ma i amam. Wavine, wagi wavana alabaster i voai ma i ḡeta ma wagi uana i vogai ma daji ḡabuḡabuna, maiana ḡaeḡaena e ḡoreḡorei nard,  Iesu au kolana i waḡi.  4 Rava ḡelaui kampa i mamae i ḡaiawa ma i riwa, “Aiwai aubaina daji u vikalokaloei?  5 Wei dajina ita gimarei 300 denarii  † Wei lamna me taubagibagi ana maia madeḡa tagogi aubaina. ruvana ma manena molamolakai ita verei.” Ma taui, wavine i vienenei. 
 6 Wate Iesu i riwa, “Ona voterei! Aiwai aubaina o vinuabolai? Tauna, kaua aiaina awariu i kauei.  7 Molamolakai awarimi e mamae-nonoa ma ona ḡoei ma taui ona voagui. Wate tau awarimi eḡa ata mamae-nonoa.  8 Wavine ana nola i kauei. Tauna, dajiei tupuau i vokaukauana-nonoei vikokoaga aubaina.‡ Mai Jew ai kaua da taubeu dajiei e bulobuloi muriai au kokoaga e tereterei.  9 A ririwana-kauemi, mepa Riwana Aiaina i raugugulei dobu au anatapui, wei wavinena aiwai i kaukauei ina babaniei, ma eḡa nuanuai ina vuru.” 
 10  Judas Iskariotei tauna Apasol tagogi, Pirisi Babadai awari i ḡeta da Iesu ita vibenabenamei.  11 Taui i vinuaiai kaua maranai wei i nonori ma Judas i parivainuaḡani da mane ita verei. Ma Judas i ʼnana da mepa gavogavo ita inanai da Iesu ita amverenei. 
Iesu ma Apasol, Raḡona torelana i ani. 
(Matthew 26:17-25; Luke 22:7-14, 21-23; John 13:21-30) 
 12 Ma Palawa Bagibagina torela ina vikarei. Maranai sipu orotoi ḡauboi e vunuvunui Raḡona torelana aubaina. Tauvotaḡotaḡo, Iesu i paridadanei, “Mepa u ḡoeḡoei Raḡona torelana ana vokaukauei aubaim?” 
 13 Iesu, taui ruaḡa i riwei ma i paritawanei, “Ona nae au Jerusalem ma oroto, waira wagina e avavarai ona inanai ma ona votaḡotaḡoi.  14 Au numana e ruiruiana, numa taniwagana ona riwei, ‘Ai tauviararamana i riwa, “Numa vokaukauana mepa ma au Tauvotaḡotaḡo maiteni Raḡona torelana ana ani?”  15 “Ma tauna, numa vatavatara ina viatataiemi i vokaukauana-nonoei ma kampa aubaita ona vokaukaua.” 
 16 Tauvotaḡotaḡo i nae au Jerusalem ma i ririweia nanare i nelaḡai ma Raḡona torelana i vokaukauei. 
 17 Au i biga ma Iesu i nei Apasol maiteni.  18 Taui au kepakepa i amam ma Iesu i riwa, “Anina a ririwemi. Taumi tagogi ina vibenabenameu; tagogi weka maiteni amam.” 
 19 Tauvotaḡotaḡo i vinuabola ma tagotagogi ava i pa, “Eḡa tau tapa?” 
 20 Iesu i paribelei, “Taumi tagogi weka palawa e vivigaloi au aboma tau maiteni.  21 Wariaḡa i girugirumia nanare, Rava Natuna ina iraḡe. Wate aiai da Rava Natuna i vibenabenamei; tauna, kovoḡa ḡaeḡaena ina vaia! I aii da alona avena ita vinatunei.” 
 22 Maranai i amam ma Iesu palawa i vaia ma i viegualau, i vogimagimai ma Tauvotaḡotaḡo i verei ma i riwa, “Ona vaia; wei tupuau.” 
 23 Anina ma wine kelakana i vaia ma i viegualau ma i verei da anatapui i umei,  24  ✡ Exo 24:8; Jer 31:31-34“Wei tau tarau i toi rava maḡamaḡaui aubai ma au parivainuaḡana bagibagina ina vovai-virewapani.  25 Anina a ririwemi, wine eḡa ana uma-melei da maranai God ana rava aubaii ana vigulau.” 
 26 Ma taui voepaepa welana i ravi ma i ḡae au Ola Olives. 
Peter, Iesu ina boviei 
(Matthew 26:31-35; Luke 22:31-34; John 13:36-38) 
 27 Iesu, taui i riwei “I girumi nanare, 
God i riwa, ‘Tauviḡamoḡamo ana viraḡeni ma sipu ina vilamonei.’ (Zekariah 13:7) 
Ma nanare anatapumi ona ruba-tawaneu.  28 Wate au vomairi au murina ana aivinao au Galili.” 
 29  Peter i riwa, “Mepa da anatapui ina rubatawanem, wate eḡa tau!” 
 30 Iesu, Peter i riwei, “A ririwana-kauem da amadodo waguvarai muriai da kokorereko ina tou mara ruaḡa; tam mara tonuḡa ma bovieu.” 
 31 Wate Peter, ponana i bagibagi ma i riwa, “Avena mepa da tau, tam maiteni ana iraḡe. Eḡa melanai ana boviem!” Ma taui ḡelaui riwana tagogina i latoni. 
Iesu au Gethsemani i raraupari 
(Matthew 26:36-46; Luke 22:39-46) 
 32 Ma au Gethsemani i ḡeta ma Iesu, ana tauvotaḡotaḡo i riwei, “Weka ona kiala ma ana raupari.”  33 Ma Peter, James ma John i taravaini ma nuanuana iʼraḡe ma nuanuana i bola-kauei.  34 Ma taui i riwei, “Au nuabola i rata kaua au orau da e vunuvunuiu. Weka ona mae ma ona vineneḡana.” 
 35 Ma aburuna i verau-nae ma au doa i peu ma i raupari da mepa da tagotagogina, lamna wei marana apoapoena tauna ita netawanei.  36 I riwa i pa, “Abba  Amau! Aiwai anatapuna tagotagogina tam awarim. Wei kovoḡa kelakana ma vaitawanei. Wate eḡa tau au ḡoana, wate tam am ḡoana.” 
 37 Ma Iesu i nememei ma taui tonuḡa rarau-nuavurui i nelaḡai. Ma Peter i riwei, “Simon!§ Au Mrk 3:16 Simon wavana i virai da Peter. tam aiwai matavena? Mara aburuna uta vineneḡana bo eḡa?”  38 Ma Iesu, taui i riwei, “Ona vineneḡana ma ona raupari da eḡa au rauelara ona peu! Arua e ḡoeḡoei, wate tupua i ḡokokokara.” 
 39 Ma i naeme ma parina tagogina i raupariei.  40 Maranai i nememei ma i nelaḡai, i matamatave; taui, matai i vitai. Ma taui eḡa ita aramanei aiwai ita riwei. 
 41 Mara vitonuina i nene-memei ma taui i riwei, “Taumi amapo ona matamatave ma laumi ina tautau? Anina! Mara i ḡetai, ona inanai. Rava Natuna ina vibenabenamei ḡoʼapoapoe ravai au urai.  42 Ona vomairi; tana nae; ona inana! Tauvibenabenameu e nenei!” 
Iesu i pani 
(Matthew 26:47-56; Luke 22:47-53; John 18:3-12) 
 43 Iesu i bababani ma Judas, tauna ana Tauvotaḡotaḡo tagogi i ḡetai. Tauna, patara ana apiai maiteni i nei. Pirisi Babadai ma Tarawatu Babadai ma dogadogara, wei ravai i paritawaneiai.  44 Muriai da Iesu awarina ita ḡeta; Judas, patara ai mataira i verei, “Orotona ana vigia laḡolaḡonei; nai tauna. Ona pani ma ona naiei ma ona inana-kauei!” 
 45 Maranai Judas i ḡeta ma i nae Iesu awarina ma i riwei, “Tauviararamana!” Ma i vigia-laḡolaḡonei.  46 Ma taui, Iesu i vojijini ma i pani.  47 Ma tagogi kampa i maimairi, ana sword i taina-lavui ma Pirisi ḡeḡetelarana ana taunola taniḡana i borituini.  48 Ma Iesu, taui i riwei, “Taumi ana apiami o nei da ota paniu bo, apamina tau amkwalakwalau?  49 Marana patapatai taumi maiteni ta mamae au Tempol ma a viararamana ma eḡa ota paniu. Ma i girugirumia nanare, ina tupua.” 
 50 Ma Tauvotaḡotaḡo anatapui, Iesu i voterei ma i ruba-tawanei. 
 51 Ma laraga tagogi, i vikareko ma Iesu i votaḡotaḡoi. Taui i ḡoei da ita vojijini,  52 wate ana kareko i vojijini ma tauna ana kovakovana i ruba. 
Taui, Iesu i etarei. 
(Matthew 26:57-68; Luke 22:54-55, 63-71; John 18:13-14, 19-24) 
 53 Ma taui, Iesu i naiei Pirisi Ḡeḡetelarana. Pirisi Babadai, dogadogara ma Tarawatu Babadai mepa i vitagogieiana.  54 Ma Peter i votaḡotaḡo da Pirisi Ḡeḡetelarana ana numa. Ma ana au debadeba, purusimani maiteni i kiala ma i viviairara.  55 Pirisi Babadai ma mai Jew  ai boru ḡeḡetelarana,* Mai Jew e ḡoreḡorei Sanhedrin. Iesu ana apoapoe i baiei da ita viraḡeni; ma i baiana-avei.  56 Matamata maḡamaḡaui, Iesu i viwavu-morumoruei, wate ai viwavu taputapunei ava. 
 57 Ma ḡelaui i vomairi ma wei wavuna morumoruna i kauei Iesu awarina,  58 “Tauai a nonori tauna i riwa, ‘Wei tempolna i voavoaia. Tau ana rikai ma au pom tonuḡa au murina, Tempol ḡelauna ana voai ma lamna eḡa rava ita voai.”  59 Wate nanare ai viwavu taputapunei ava. 
 60 Pirisi ḡeḡetelarana i mairi taui au naoi ma Iesu i vitara-virevirei, “Wei ravai e viviwavuim ma eḡa aiwai ma paribelei bo?” 
 61 Ma Iesu i genuana ma eḡa ita paribelei.† Isaiah i parivereta da Keriso ana au iraḡe eḡa ina gagaloana-melei. (Isa 53:7). Ma Pirisi ḡeḡetelarana i vitaraviravirana-melei, “Tam Keriso tauvilawana bo? Viviaiainana Natuna bo?” 
 62  ✡ Da 7:13Iesu i paribelana, “Tau tauna! Ma Rava Natuna ona inanai, Vivirewapanana au oiena ina kiala ma mara ladanei ina nei. 
 63 Pirisi ḡeḡetelarana, amlona i ḡaiḡai ma ana gara i sikai ma i riwa, “Aiwai aubaina matamata ḡelaui tana ḡoei?  64 Taumi, vijiboḡa o nonori ma ami nota aiwai?” 
Taui anatapui i riwa, “Tauna ana ḡoʼapoapoe aubaina anina da ina iraḡe!” 
 65 Ma ḡelaui i raukarei ma Iesu i ovai ma naona i purui; i raunavanavai ma i riwei, “Ma pariverelai, aiai i ravim!” Ma tauvipaipai, Iesu i vaia ma i vunui. 
Peter, Iesu i boviei 
(Matthew 26:69-75; Luke 22:56-62; John 18:15-18, 25-27) 
 66 Ma Peter au gabaura i mamae ma Pirisi ḡeḡetelarana ana taunola guguini i ḡetai.  67 Maranai tauna, Peter i ʼnanai i viviairara; ma i ʼnana-tunutunui ma i riwa, “Tam maiteni Iesu Nasaretei, ana tauvotaḡotaḡo!” 
 68 Wate tauna i bovi ma i riwa, “Eḡa ata aramanei aiwai e bababaniei, a vinuanainei!” Ma i tuopu au metaeta ma [kokorereko i tou‡ Wei riwana buka au wadubo nonoana eḡa ita mamae.]. 
 69 Taunola guguini, Peter i ʼnanai ma i raukarena-melei ma rava au ḡereḡere i maimairi i riwei, “Wei ravana, taui tagogi!”  70 Wate Peter i bovi me. 
Mara aburuna muriai, taui au ḡereḡere i maimairi, Peter i riwana-melei, “Tam anina, taui tagogi; aubaina tam, Galiliei!”  71 Ma Peter i riwa, “God au matana, tau a ririwa kaua, ravana o ririweia a vivinuanainei!” 
 72 Maratagogi kokorereko i tou mara viruaina ma Peter, Iesu riwana i notai - Muriai da kokorereko ina tou mara ruaḡa, tam mara tonuḡa ma bovieu. Ma Peter i vinuabola kaua ma i tou. 
*14:1: Raḡona (passover) Exo 12:1 Palawa eḡa yist maiteni (Unleavened-Bread) Exo 12:17 & 23:15
†14:5: Wei lamna me taubagibagi ana maia madeḡa tagogi aubaina.
‡14:8: Mai Jew ai kaua da taubeu dajiei e bulobuloi muriai au kokoaga e tereterei.
✡14:24: Exo 24:8; Jer 31:31-34
§14:37: Au Mrk 3:16 Simon wavana i virai da Peter.
*14:55: Mai Jew e ḡoreḡorei Sanhedrin.
†14:61: Isaiah i parivereta da Keriso ana au iraḡe eḡa ina gagaloana-melei. (Isa 53:7).
‡14:68: Wei riwana buka au wadubo nonoana eḡa ita mamae.