Heburune
Alaa Falan Naxan Nasiga Heburune Ma
Naxan yo na Kitabun yireni ito xaran a yeren ma, a luma nɛn na kanna xa alo a kawandi ramɛɛn nin. Kitabun yireni ito sɛbɛxi nɛn alo kawandi ba daxin na. Kitabun yireni ito raɲanna a yitama a sɛbɛxi muxune nan ma. A mɔn mi a sɛbɛ muxun fan mayitaxi. Yanyina nde, Kitabun yireni ito sɛbɛxi Romi kaane nan ma (13.24). Feen naxan kolonxi Kitabun yireni ito sɛbɛ muxuna fe yi, Yahudiyan na a ra naxan dɛnkɛlɛyaxi Marigi Yesu ma. Muxun naxan a sɛbɛxi, a Tawureta nun Yaburi Kitabun yirene kolonxi ki faɲi. A Kitabun yireni ito sɛbɛxi Yahudiya gbɛtɛye ma naxanye fan bata yi dɛnkɛlɛya Yesu ma alo a tan. Koni, e to ɲaxankataxi Yesu xinla fe ra, e xɛtɛmatɔɔn na a ra Yahudiya dinan ma. E yi e mɛma nɛn dɛnkɛlɛyaan na Yesu ma. Kitabun sɛbɛ muxuna e kawandima nɛn a e xa e sɛnbɛ so e dɛnkɛlɛyani, a yi Alaa Muxu Sugandixin fisamantenyaan mayita alogo e nama xɛtɛ e namun fonne ma. Yanyina nde Kitabun yireni ito sɛbɛ nɛn ɲɛɛ tonge saxan Yesu keli xanbi sayani.
Kitabun yireni ito yitaxunxi yire dɔxɔ firin nan na. A yire singena (1.1-10.18) Alaa Muxu Sugandixina fisamantenyana feen nan falama. Fa fala a dangu nabine ra (1.1-3), a mɔn dangu malekane ra (1.4-2.18), a dangu Nabi Musa nun Yosuwe ra (3.1-4.13); a tan nan keden findixi habadan saraxan na, a gbo dangu Layiri Fonne saraxarali gbeene ra (4.14-7.28); a saraxa kamalixin baxi nɛn naxan ba sanɲa ma keden pe a muxune rakisi han habadan, a dangu Layiri Fonna saraxa wuyaxine birin na (8.1-10.18).
Kitabun yire firindena (10.19-13.19) na muxune sɛnbɛ soma alogo e xa lu dɛnkɛlɛyani (10.19-39) e nama xɛtɛ dina gbɛtɛ ma. En misali kɛndɛne toma mɛnna nin lan Layiri Fonna dɛnkɛlɛya muxune ma (Sora 11), a mɔn a falama dɛnkɛlɛya muxune yɛɛn xa lu tixi Alaa Muxu Sugandixin na, e yi nɔɔn sɔtɔ alo a tan (12.1-11). A yelin xanbini yamarina nde fiyɛ e ma e nun a yi e kawandi (12.12-13.19), Kitabun sɛbɛ muxun a raɲanma duba tiin nan ma e nun xɔntɔnne (13.20-25).
Kitabun sɛbɛ muxun mi danma fala ɲaxumɛne xan tun ma alogo a xa a Kitabun xaran muxune mali e tunnaxɔlɛni. A a yɛbama e xa a dɛnkɛlɛya muxune tɔrɔma dunuɲa ayi, a mɔn yi Alaa Muxu Sugandixina wanla xunna fala. Fa fala a faxan bata kisi feen nakamali saraxa yo mi yi nɔɛ naxan nakamalɛ. Nayi, a muxune mafanma e xa lu Alaa Muxu Sugandixin fɔxɔ ra. En fan lan en Habadan Alaa Muxu Sugandixi fisamantenna xuiin suxu.
1
Yesu gbo malekane xa
1 Waxati danguxini, Ala falan ti nɛn en benbane xa nabine xɔn sanɲa ma wuyaxi nun ki wuyaxi yi. 2 Koni a falan tixi en tan xa waxati raɲanni ito nin a Dii Xɛmɛn xɔn. A bata daala birin sa a Dii Xɛmɛn sagoni alo a kɛɛna. A dunuɲa daxi a tan nan baraka yi. 3 Alaa Dii Xɛmɛn findixi a binyen nɔrɔn nan na. Ala maligan yɛtɛɛn nan a ra. A dunuɲa yisuxi a falan sɛnbɛn nan na. A to yelin yulubi xafarin nakamalɛ, a yi dɔxɔ Ala Sɛnbɛn Birin Kanna yiifanna ma ariyanna yi.
4 Alaa Dii Xɛmɛn tiden yi gbo ayi dangu malekane ra, a yi xinla fi a ma naxan dangu e xinle ra. 5 Bayo, Ala mi a falaxi a maleka yo xa, a naxa,
“N ma dii xɛmɛn nan i tan na,
n bata findi i fafe ra to.* Yaburin 2.7”
A mɔn mi a fala maleka yo xa, a naxa,
“N findima nɛn i fafe ra,
i fan yi findi n ma dii xɛmɛn na.† Samuyɛli Firinden 7.14”
6 Ala to a diin nafa dunuɲa yi alo dii singena, a mɔn naxa,
“Alaa malekane birin xa a batu.‡ Sariyane 32.43”
7 A mɔn yi a fala malekane fe yi, a naxa,
“Alaa malekane luma nɛn alo foyena,
a walikɛne yi lu alo tɛɛ dɛgɛna.§ Yaburin 104.4”
8 Koni a mɔn yi a fala a dii xɛmɛna fe yi, a naxa,
“Ala, i luma nɛn i ya mangaya gbɛdɛni habadan!
I ya manga dunganna yi findi tinxinyaan taxamasenna ra.
9 Tinxinna rafan i ma,
fe ɲaxin mi rafan i ma.
Nanara, Ala, i ya Ala bata i rafisa i bodene xa
a sɛwa turen sa i xunni i sugandi feen na.”* Yaburin 45.7-8
10 A mɔn naxa,
“Marigina, i bɔxɔ xɔnna da nɛn
xabu a fɔlɔni.
I yii fɔxɔn nan kore xɔnna ra.
11 Ne birin danguma nɛn,
koni i tan luma nɛn na.
Ne birin forima nɛn
e kala alo dugina.
12 I yi e yisa alo domana,
e yi masara alo dugina,
koni i tan luma nɛn i kiini,
i siin fan dan mi na mumɛ!”† Yaburin 102.26-28
13 Ala mɔn mi a fala a maleka yo xa, a naxa,
“Dɔxɔ n yiifanna ma,
han n yi i yaxune sa i sanna bun.”‡ Yaburin 110.1
14 Malekane mi findixi Alaa walikɛ totarene xan na ba, a naxanye rasigama kisi muxune malideni?