1 Na xanbi ra, Yesu yi dangu Galile Daraan kidima, naxan mɔn xili Tiberiyadi Darana. 2 Yama gbeen yi biraxi a fɔxɔ ra amasɔtɔ e bata yi a kabanako wanle to. A yi furetɔne yiyalanma. 3 Yesu nun a xarandiine yi te geyaan fari, e sa dɔxɔ na.

4 Yahudiyane sanla, Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla* Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla: Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui. bata yi maso.

5 Yesu yi a yɛɛn nasiga, a yama gbeen to fɛ a fɛma. A yi a fala Filipi xa, a naxa, “En donseen sarama minɛn yi muxuni itoe xa, e yi e dɛge?” 6 A na fala a xa nɛn alogo a xa a kɛɲaan fɛsɛfɛsɛ, bayo a yi a kolon a yi naxan ligama. 7 Filipi yi a yabi, a naxa, “Hali en gbeti gbanan kɛmɛ firin sara donseen na, birin mi ndedi sɔtɛ!” 8 Yesu a xarandiina nde Simɔn Piyɛri ngaxakedenna Andire yi a fala, a naxa, 9 “Banxulanna nde be buru xun suulun nun yɛxɛ firin a yii. Koni na nanse ligɛ muxuni itoe birin na?”

10 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ yamaan nadɔxɔ.” Nba, sɛxɛn yi mɛnni han. Nayi, muxune birin yi dɔxɔ. Fayida xɛmɛ wuli suulun nan ɲɔxɔn yi e yɛ nun. 11 Yesu yi buru xunne tongo, a barikan bira Ala xa. Muxun naxanye yi dɔxi na, a yi a taxun ne ra han e wasa! A yɛxɛn fan liga na kiini. 12 E birin to lugo, a yi a fala a xarandiine xa, a naxa, “Ɛ dungi dungi dɔnxɛne matongo. Ɛ nama sese yikala.” 13 Nanara, e ne birin matongo. E debe fu nun firin nafe buru xun suulunna dungi dungine ra, naxanye lu e dɛge xanbini.

14 Na muxune to a to Yesu kabanako feen naxan liga, e yi a fala, e naxa, “Nabiin nan yati xɛmɛni ito ra naxan yi lanma a fa dunuɲa yi.” 15 Yesu yi a kolon, a e yi fama a karahanden nin, a xa findi mangan na. Nayi, a mɔn yi keli na, a kedenna yi siga geyaan fari.

16 Ɲinbanna a lixina, a xarandiine yi godo daraan dɛ, 17 e te kunkin kui siga daraan kidima Kapɛrunan binni. Kɔɛ yi so, Yesu mi fa e fɛma. 18 Foye gbeen yi fa, igen yi walanɲɛ ayi kati! 19 Na waxatini, xarandiine bata yi siga kilo suulun hanma sennin igen xun ma. E yi Yesu to a masoɛ kunkin na, a sigan tima igen fari. E yi gaxu. 20 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ nama gaxu, n tan nan a ra.” 21 Xarandiine yi tin a so kunkin kui, kunkin yi a sigaden li mafurɛn.

22 Na xɔtɔn bode yamaan naxan lu daraan dɛ, ne yi a to a kunki keden peen nan yi na yi, anu Yesu mi te na kunkin kui. A xarandiine nan gbansan siga. 23 Marigi Yesu barikan bira Ala xa dɛnaxan yi, yamaan yi burun don, kunki gbɛtɛye yi fa mɛnni sa keli Tiberiyadi taani. 24 Nanara, yamana a to waxatin naxan yi, a Yesu nun a xarandiine mi yi na, e te kunkine kui, siga Yesu fendeni Kapɛrunan yi.

25 E Yesu to daraan xanbi ra waxatin naxan yi, e yi a fala a xa, e naxa, “Karamɔxɔ, i faxi be waxatin mundun yi?” 26 Yesu yi e yabi, a naxa, “N xa ɲɔndin fala ɛ xa, ɛ mi n fenma amasɔtɔ ɛ bata kabanako feene to, koni bayo ɛ bata burun don, ɛ lugo. 27 Ɛ nama wali donsena fe ra naxan kalama, fɔ naxan habadan nii rakisin fima ɛ ma n tan Muxuna Dii Xɛmɛn naxan soma ɛ yii. Amasɔtɔ Fafe Ala bata a taxamasenna sa n ma.” 28 E yi a maxɔdin, e naxa, “Nxu tan nanfe ligama alogo nxu yi Alaa wanle kɛ.” 29 Yesu yi e yabi, a naxa, “Ɛ walima Ala xa ikiini: Ɛ xa la a xɛraan na.” 30 E yi a yabi, e naxa, “I kabanako feen mundun ligama, nxu a to, nxu dɛnkɛlɛya i ma? I nanfe ligama na yi? 31 Nxu benbane donseen don nɛn tonbonni naxan xili ‘Manna donsena’ alo a sɛbɛxi Kitabun kui kii naxan yi, a naxa, ‘A burun so e yii sa keli kore, e yi a don.’† Manna donsena: A mato Xɔrɔyaan 16.13-15 nun 16.31 kui. ”

32 Yesu naxa, “N xa ɲɔndin fala ɛ xa. Musa xa mi burun so ɛ yii de sa keli kore, koni n Fafe Ala nan buru kɛndɛn so ɛ yii, sa keli kore. 33 Amasɔtɔ Ala burun naxan fima ɛ ma, sa keli kore, na nan nii rakisin fi dunuɲa muxune ma.”

34 Nayi, e yi a fala a xa, e naxa, “Nxu kanna, lu na burun soɛ nxu yii tun.”

35 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “N tan nan nii rakisin balon na. Muxu yo fa n tan ma, kamɛn mi na suxɛ mumɛ! Muxu yo dɛnkɛlɛya n tan ma, min xɔnla mi na suxɛ mumɛ! 36 Koni n na a fala ɛ xa nɛn, a ɛ bata yi n to nun koni ɛ mi dɛnkɛlɛya. 37 N Fafe Ala muxun naxanye fi n ma, ne fama nɛn n fɛma. Naxan na fa n fɛma, n mi na kedɛ mumɛ! 38 Amasɔtɔ n godoxi nɛn sa keli ariyanna yi alogo n xa fa n xɛ muxun sagoon liga koni n tan sagoon mi a ra. 39 N xɛ muxun sagoon ni i ra: a bata muxun naxanye fi n ma, n nama ne sese ralɔ ayi, koni fɔ n xa e rakeli sayani lɔxɔ dɔnxɛni. 40 Amasɔtɔ n Fafe Ala sagoon nan ito ra, a naxan yo na a Dii Xɛmɛn to, e dɛnkɛlɛya a ma, n yi e rakeli sayani lɔxɔ dɔnxɛni, ne habadan nii rakisin sɔtɔma nɛn.”

41 Yahudiyane yi Yesu mafala fɔlɔ bayo a bata a fala, a naxa, “N tan nan balon na naxan sa kelixi ariyanna yi.” 42 Na ma, e naxa, “Yusufu a dii xɛmɛn Yesu xa mi ito ra ba? Nxu a fafe nun a nga kolon. A tan a falama di nayi, a godoxi nɛn sa keli ariyanna yi?”

43 Yesu yi e yabi, a naxa, “Ɛ ba n mafalɛ ɛ bode tagi. 44 Muxu yo mi fɛ n fɛma fɔ n Fafe Ala na naxan mabandun, n xɛ muxuna. Awa, n na a rakelima nɛn sayani lɔxɔ dɔnxɛni. 45 Nabine bata a sɛbɛ, e naxa, ‘Ala e birin xaranma nɛn.’ Naxan yo na n Fafe Ala xuiin namɛ, a yi a xaranna suxu, na fama nɛn n fɛma. 46 Muxu yo munma Fafe Ala to, fɔ naxan kelixi Ala yi, na nan tun bata Fafe Ala to. 47 N xa ɲɔndin fala ɛ xa, muxu yo na dɛnkɛlɛya, na bata habadan nii rakisin sɔtɔ. 48 N tan nan nii rakisin balon na. 49 Ɛ benbane burun don nɛn tonbonni, naxan xili Manna donsena, koni e faxa nɛn. 50 Koni na balon ni i ra naxan sa kelixi ariyanna yi, muxu yo na a don, na mi faxama. 51 N tan nan nii rakisin balon na sa keli ariyanna yi. Muxu yo na baloni ito don, a nii rakisin sɔtɔma nɛn habadan. N fati bɛndɛn nan findixi baloni ito ra, n naxan fima alogo dunuɲa muxune birin xa nii rakisin sɔtɔ.”

52 Yahudiyane xɔlɔxin yi e bode matandi fɔlɔ, e naxa, “Xɛmɛni ito nɔɛ a fati bɛndɛn fiyɛ en ma di, en yi a don?”

53 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “N xa ɲɔndin fala ɛ xa, xa ɛ mi Muxuna Dii Xɛmɛn fati bɛndɛn don, ɛ yi a wunla min, nii rakisin mi luma ɛ xa mumɛ! 54 Muxu yo n fati bɛndɛn don, a yi n wunla min, habadan nii rakisina a xa. N na a rakelima nɛn sayani lɔxɔ dɔnxɛni. 55 Amasɔtɔ donse kɛndɛn nan n fati bɛndɛn na. Min se kɛndɛn nan n wunla ra. 56 Naxan na n fati bɛndɛn don, a yi n wunla min, na bata lu n tan yi, n fan bata lu na kanni. 57 Habadan Fafe, na nan n xɛxi. Nii rakisina n tan yii a barakani. Na kiini, naxan na balo n tan xɔn, na fan nii rakisin sɔtɔma nɛn n barakani. 58 Baloni ito nan godoxi sa keli ariyanna yi. Ɛ benbane burun don nɛn naxan xili Manna donsena, e faxa. Koni, naxan na baloni ito don, na nii rakisin sɔtɔma nɛn habadan.”

59 Yesu na birin falaxi waxatin naxan yi, a yi xaranna tima salide banxini Kapɛrunan taani.

60 E to na mɛ, a xarandii wuyaxi yi a fala, e naxa, “Xaranni ito xɔdɔxɔ de! Nde tinɲɛ a ma?” 61 Yesu yi a kolon a yɛtɛ ma fa fala a xarandiine a mafalama a falana fe ra. Nanara, a yi a fala e xa, a naxa, “Na falan bata ɛ magaxu ba? 62 Xa ɛ fa Muxuna Dii Xɛmɛn to tɛ a kelideni go? 63 Alaa Nii Sariɲanxin nan nii rakisin fima. Sese mi fati bɛndɛn na. N falan naxanye tixi ɛ xa, niin nun nii rakisin nan ne ra. 64 Koni hali na, ɛ tan ndee mi dɛnkɛlɛyaxi.” Amasɔtɔ xabu a fɔlɔni, Yesu yi ne kolon naxanye mi yi dɛnkɛlɛyaxi a ma e nun naxan sa a yanfama. 65 A mɔn yi a fala, a naxa, “Na feen ma, n bata a fala ɛ xa, n naxa, ‘Muxu yo mi nɔɛ fɛ n fɛma fɔ n Fafe Ala na naxan mali.’ ”

66 A xarandii wuyaxi yi xɛtɛ a fɔxɔ ra na waxatini, e mi fa siga a fɔxɔ ra sɔnɔn.

67 Nanara, Yesu yi a fala a xarandii fu nun firinne xa, a naxa, “Ɛ tan go, ɛ fan waxi xɛtɛ feni ba?” 68 Simɔn Piyɛri yi a yabi, a naxa, “Marigina, nxu sigama nde fɛma? Habadan nii rakisi falane i tan nan yii. 69 Nxu bata dɛnkɛlɛya, nxu bata a kolon fa fala i tan nan Alaa Muxu Sariɲanxin na.” 70 Yesu yi e yabi, a naxa, “N tan xa mi ɛ tan muxu fu nun firinne sugandixi ba? Koni hali na, muxu keden ɛ yɛ, se ɲaxin nan na ra!” 71 A yi na falama Simɔn Isakariyoti a dii xɛmɛn Yudasi nan ma. Na yi a xarandii fu nun firinne nan yɛ, koni na nan yi a yanfama.