BIBLE NI THOTHUP 
THE HOLY BIBLE 
IN YAPESE 
Copyright 2007 
by 
The Bible Society of Micronesia 
BIBLE NI THOTHUP 
(YPV 055) 
Bible © Bible Society of Micronesia 2007 
ISBN 978–1–920714–88–8 ESP 
Bin Kakrom e M’ag 
| Genesis | Gen | 
| Exodus | Exo | 
| Levitikus | Lev | 
| Numbers | Num | 
| Deutronomy | Deu | 
| Joshua | Jos | 
| Judges | Jdg | 
| Ruth | Rut | 
| 1 Samuel | 1 Sa | 
| 2 Samuel | 2 Sa | 
| 1 Kings | 1 Ki | 
| 2 Kings | 2 Ki | 
| 1 Kronicles | 1 Kro | 
| 2 Kronicles | 2 Kro | 
| Ezra | Ezr | 
| Nehemiah | Neh | 
| Ester | Est | 
| Job | Job | 
| Psalms | Psa | 
| Proverbs | Pro | 
| Eklesiastes | Ekl | 
| Tang ko pi Tang | Tng | 
| Isaiah | Isa | 
| Jeremiah | Jer | 
| Lamentations | Lam | 
| Ezekiel | Eze | 
| Daniel | Dan | 
| Hosea | Hos | 
| Joel | Jol | 
| Amos | Amo | 
| Obadiah | Oba | 
| Jonah | Jon | 
| Mikah | Mik | 
| Nahum | Nam | 
| Habakkuk | Hab | 
| Zefaniah | Zef | 
| Haggai | Hag | 
| Zekariah | Zek | 
| Malaki | Mal | 
Bin Be’ech e M’ag 
| Gospel rok Matthew | Mat | 
| Gospel rok Mark | Mrk | 
| Gospel rok Luke | Luk | 
| Gospel rok John | Jhn | 
| Acts | Act | 
| Roma | Rom | 
| 1 Korinth | 1 Kor | 
| 2 Korinth | 2 Kor | 
| Galatia | Gal | 
| Efesus | Efe | 
| Filippi | Fil | 
| Kolose | Kol | 
| 1 Thessalonika | 1 Thess | 
| 2 Thessalonika | 2 Thess | 
| 1 Timothy | 1 Tim | 
| 2 Timothy | 2 Tim | 
| Titus | Tit | 
| Filemon | Flm | 
| Hebrews | Heb | 
| James | Jas | 
| 1 Peter | 1 Pe | 
| 2 Peter | 2 Pe | 
| 1 John | 1 Jn | 
| 2 John | 2 Jn | 
| 3 John | 3 Jn | 
| Jude | Jud | 
| Revelation | Rev 5 | 
FOREWORD 
Re ke Bible ney ni thin ni waab e nni pilyeg ni nge dag fan yu yil’ i thin ma gathi bbug nge bbug ko pi thin ko bin Kakrom e M’ag nni yoloy ko som’on ni Hebrew, ma ku errogon nni pilyeg ko pi thin ko bin Be’ech e M’ag nni yoloy ko som’on ni Greek. Fan ba yil’ e thin ni Hebrew fa Greek e ir e ni pilyeg ma gathi fan bbug nge bbug e thin. Yu bugithin ni un fanay e tin ba mom i nangfan ya thin ni yima yog e chiney. 
Bochan ni yibe sap nga fan bayil’ e thin ma gathi yarmen min piliyeg, e aram fan ni kani dachuguy yuyil’ i thin (verses) nga ta’abang ni nge tamilang boch fan. Ni bod e: 2 Kronicles 4:7–8, 2 Kronicles 4:11–16. 
Kanawo’en nni piliyeg e re ke Bible ney e kanog e Dynamic Equivalence ngay ni ta’ab kanawo’ ko rogon nni pilyeg e Good News Bible. Biney e kanawo’ e bthil nga reb ni kanog e Formal Correspondence ngay ni array e re kanawo’ nni fanay ngan pilyeg e King James Version nge Revised Standard Version. 
Pi’in i piliyeg e pi thin ney, e u ra athamgiliyed ni nge be’eg e en nu Waab me yag ni guy rarogon e tafnay nge yalen e par ko girdi’ nu Bible. Ma bo’or yang riy e dariy ko thin ni Waab, ere kan fanay boch e thin ni Ngalis ni kan yoloy nib thil ya’an e yol riy. Ni bod e Circumcise Exodus 4:25; Eunuch. Levitikus 21:20, 2 Kings 20:18. 
Ba yo’or e yu bugithin ney ni bay ko Glossary ni ga ra pir’eg nga tomur ko re ke babyor ney. Glossary e be yog fan e yu bugithin ni thingar ni nangfan me tamilangnag e thin nu Bible. 
Ma ku bochan e nga nnangfan, ma fol u tomalngin, fa n’umngin fa ga’ngin ban’en ni Hebrew nge Greek e kan thilyeg ko pawn, ton, inch, fit, nge mayl, ntin yira nang fan u waab. 
Fithingan Got ni Hebrew e Yahweh (YHWH) ni kan piliyeg ni SOMOL ko thin ni waab. Rogon ko yalen ni Hebrew e de mat’aw ni nga unog ngachalen Got, ere yad ma yog e ADONAI ni fan e Somol. 
Bay mu piri’eg in e verse ni go’ numba riy e bay ma dariy e thin riy. Finni uneg e tiney e verse ngay ni nge tamilangnag fan e tin bay nga m’on riy e thin. Thin ni nge tamilangnag reb e verse ara bbugethin e yima tay aram nga but’ u reb e page nge reb. Aram e kanog e footnote ngay. 
Bay yu bugithin ni kan namba nag. Ma ga ra changar nga tanggin reb e page ma ke yog fan fare bugithin. Ireray e footnote. Kan uneg ngay ni nge tamilang. 
Section Heading e fithingan ba guruy u bakean e babyor ni be dag e n’en bay murung’agen nga tanggin. Biney e nge ayuweg e en ni be be’eg e Bible nge nang e tin nib ga’ fan ni bay riy. Ni bod e guruy ni ta’reb ko Genesis, ni Section Heading riy e “Murung’agen urngin ban’en ni sum.” 
Bay boch e marang’ag u yu kean e babyor ni ku yira pir’eg u yu kean e babyor nu Bible. Tiney e kanog e Parallel Verses ngay ni bod ni bay ko Kean ni 2 Kronicles 1:1–12 Ku bay ko 1 Kings 3:1–15; Pi Parallel Verses ney e kan yoloy nga tanggin e Section Heading. 
Ku bay e map ni be dag e gin bay e nam nge pi binaw riy nge fithingan bang nge bang u nap’an Jesus, ni yira pir’eg u tomur ko re ke babyor ney. 
DRAFT VERSION — Proofreading in progress