Ǹtoo yì Ǹsɨgɨ̀nə̀ yìi
MATEO
à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aà
ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ
A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Mateo, ŋ̀gàŋtoo Kristo yìi mə ɨkǔm yi yî mɔꞌɔ lɛ mbə Levi aà. Ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yìi mə Mateo à lɛ ŋŋwàꞌànə̀ aa ɨ swoŋə nɨ mə Yesu à nɨ̂ Àyoꞌɔ̀ Nwì wa mə Nwì à lɛ ŋkàꞌà mə yu ka yǐ too tâ à zi nyweensə bə̂ aà. Ǹswoŋə nɨ mə ɨ̀nnù tsɨ̀m jìi mə ɨ lɛ mfɛ̀ꞌɛ a nu Yesu bo bɨ̀ jìi mə à lɛ ŋghɨ̀rə aa, ɨ lɛ nyoŋ aa ajàŋ yìi mə bɨ lɛɛ̀ ǹtɛꞌɛ mfoo ŋŋwàꞌànə̀ tɛ̂tə̀ a mum Mɨ̀kàà yî Lwèn, ɨ̀nnù tsɨ̀m ɨ fɛꞌɛ̀ m̀boontə aa a mfɨ̀gɨ̀tə tâ bə̀ zi mə Yesu à nɨ tsiꞌì Àyɔꞌɔ̀ Nwì wâ.
Mateo à naŋsə ntaŋtə ɨnnù jìi mə Yesu à lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ aa a nɨ mânjì yìi mə ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù a kɔ̀ŋə̀ nɨ mə tâ bɨ̀ ghotə ɨnnù jìi mə a dɨ̀ꞌɨ̀ aà. A ghɨrə̀ a naŋsə̀ ǹlaa mə Yesu à lɛ mbə Rabbi, Ǹdɨ̀ꞌɨ̀nnù yî ŋ̀wè yìi mə à lɛ sɨ ghàà nɨ̂ àdàꞌà aà. Bɨ̀ma bɨ ɨnnù bî mɔꞌɔ bìi mə Yesu à lɛ ŋghàà ghu aa a bə ànnù Nwî a atu ntaꞌa (5-7), ànnǔ ntoo bə̀ a mûm m̀bi tâ bɨ̀ aa nsɛɛnsə nɨ̂ ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ (10), ànnǔ nlìꞌìnə ɨ̀fansənnù bə̀ a mûm ŋ̀ghòtə̀, ànnǔ mbə ŋgǎŋyəgə̂nnù (18) ɨ̀nnǔ nlwìꞌìnjɨ̀m bo bɨ̀ ànnǔ ajàŋ mə ànnù nɨfɔ̀ Nwî a zì aà (24-25).
Mateo à nàŋsə ndɨ̀ꞌɨ̀ tsiꞌì sɨgɨ̀nə̀ mə Yesu à nɨ̂ m̀fɔ̀, ŋ̀kɨ ntɨgə nlɔgə noò ŋ̀ghaa nloŋə annǔ nɨfɔ̌ aburə. (Mateo, tsǒ mə à lɛ mbə ŋû baYuda, ŋ̀waꞌanə aa a mbo baYuda yaꞌa aa, a ghaꞌa ntwoŋə nɨ̂ ànnù nɨfɔ̀ Nwî aa nɨ̂ ànnù nɨfɔ̌ aburə. Àbùrə̀ a təə aa nɨ Ɨ̀kùm Nwî yìi mə bo lɛ sɨ bɔꞌɔ a ntwoŋ aà.) Ŋ̀ghɨrə bɨ yə mə Yesu à lɔ̀gə noò ǹdɨꞌɨ bə̂ ghu ajàŋə mə bɨ tswe a mûm ànnù nɨfɔ̀ Nwî aà. ‘Mburə naŋsə nlɔɔ nɨ mə tâ bə̀ bɨ̀tsɨ̀m a nɨ̂ ɨ̀toò tsɨ̀m bɨ̀ zǐ ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya nloŋə annǔ nɨfɔ̌ aburə (24.14). Mateo à lwìꞌìsə nɨ̂ ǹdɨꞌɨ yì ŋwè ya mə tâ bɨ ŋghɛɛ ŋghɨ̀rə tâ ŋ̀gwɛ̀ꞌɛ mu ŋù ǹtsɨ̀m fàa mbi tɨgə ŋgǎŋyəgə̂nnû Kristo tǎ kɨ tɨgə yuꞌunə nii a nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə à lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ aà (28.18-20).
Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:
1. Ŋ̀wɛ̀ꞌɛ̀ Yesu Kristo bo bɨ̀ àjàŋ mə bɨ lɛ njwe yi aà 1.1—2.23
2. Àfàꞌà Jɔn Ŋgàŋmùrə bə̌ ŋkì 3.1-12
3. Àjàŋ mə bɨ lɛ mmurə Yesu a ŋkì bo ajàŋ mə bɨ lɛ ŋkwàꞌànə̀ yi aà 3.13—4.1
4. Àfàꞌà Yesu a Galilea 4.12—18.35
5. Àjàŋ mə à lɛ nlǒ a Galilea ŋkɔꞌɔ nɨ Yerusalem aà 19.1—20.34
6. Ŋ̀gyà yî ǹlwìꞌìnjɨ̀m a Yerusalem bo bɨ̀ maa mbɛ̀ɛ̀ àlaꞌa 21.1—27.66
7. Àjàŋ mə à lɛ nyweenə nɨ nɨ̀wo ndɨꞌɨ ɨbɨɨnû yi a mbo bə̀ aà 28.1-20
1
Ŋ̀gàŋətsə Kristo
(Lk. 3.23-28)
1 Bɨ səŋ bɨ̂tà bɨ atsə bɨ Yesu Kristo, yìi mə à lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ a atsə David, mu Abraham aa mə:
2 Abraham à lɛ mbə ta bɨ̀ Isaac,
Isaac a bə ta bɨ̀ Yakob,
Yakob a bə ta bɨ̀ Yuda bo bɨ̀ bɔɔ bɨ maà bi bi mbâŋnə̀,
3 Yuda a bə ta bɨ̀ Perez bo Zerah yìi ǹdè wàà à lɛ mbə Tamar aa,
Perez a tɨgə̀ m̀bə ta bɨ̀ Hezron,
Hezron a tɨgə̀ m̀bə ta bɨ̀ Ram,
4 Ram a bə ta bɨ̀ Amminadab,
Amminadab a bə ta bɨ̀ Nashshon,
Nahshon, abə ta bɨ̀ salmon,
5 Salmon a bə ta bɨ̀ Boaz, yìi mə ǹdè yì à lɛ mbə Rahab aa,
Boaz a bə ta bɨ̀ Obed yìi ǹdè yì à lɛ mbə Ruth, mbə ta bɨ̀ Jesse, 6 Jesse tɨgə̀ mbə ta bɨ̀ M̀fɔ̀ David.
David, yìi mə à lɛ mbə ta bɨ̀ Solomon yìi ǹdè yì à lɛ mbə ŋgwɛ Uriah aà,
7 Solomon a bə ta bɨ̀ Rehoboam,
Rehoboam a bə ta bɨ̀ Abijah,
Abijah a bə ta bɨ̀ Asa,
8 Asa a bə ta bɨ̀ Jehoshaphat,
Jehoshaphat a bə ta bɨ̀ Joram,
Joram a bə ta bɨ̀ Uzziah,
9 Uzziah a bə ta bɨ̀ Jotham,
Jotham a bə ta bɨ Ahaz,
Ahaz a bə ta bɨ̀ Hezikiah,
10 Hezekiah a bə ta bɨ̀ Manasseh,
Manasseh a bə ta bɨ̀ Amos,
Amos a bə ta bɨ̀ Josiah,
11 Josiah a bə ta bɨ̀ Jechoniah, yìi mə à lɛ njwe waa bɨ̀ bɔɔ bɨ maà bi fyâ noò mə bɨ lɛ nlɔ̀gə̀ baYuda ŋghɛɛ nɨ bu a alaꞌa Babylon tsǒ ɨbùꞌu ntsò aà.
12 Bo ghɛ̀ɛ̀ mə̂ ǹtswe a alaꞌa Babylon aa,
Jechoniah a bə ta bɨ̀ Shealtiel,
Shealtiel a bə ta bɨ̀ Zerubabel,
13 Zerubabel a bə ta bɨ̀ Abiud,
Abiud a bə ta bɨ̀ Eliakim,
Eliakim a bə ta bɨ̀ Azor,
14 Azor a bə ta bɨ̀ Zadok,
Zadok a bə ta bɨ̀ Achin,
Achin a bə ta bɨ̀ Eliud,
15 Eliud a bə ta bɨ̀ Eleazar,
Eleazar a bə ta bɨ̀ Matthan,
Matthan a bə ta bɨ̀ Yakob,
16 Yakob a bə ta bɨ̀ Joseph, yìi à lɛ mbə ndoo Mary, Mary mə à lɛ njwe Yesu yìi bɨ twoŋə nɨ Kristo aà.
17 Ma la a bə mə bɨ̀ta bɨ atsə bɨ Yesu, ǹlɔgɨnə a nu Abraham ŋkɔꞌɔ nyweꞌe a nu David, bɨ lɛ mbə nɨghûm ǹtsò nɨ̀kwà, m̀bu nlò a nu David ŋkɔꞌɔ nyweꞌe fyâ noò mə bɨ lɛ nlɔ̀gə̀ waa ŋghɛɛ nɨ bu a alaꞌa Babylon tsǒ ɨbùꞌu ntsò aa, bo kɨ̂ m̀bə nɨghûm ǹtsò nɨkwà, ŋ̀kɨ mbu nlɔ̀gɨ̀nə̀ wa noò ɨ̀bùꞌu ntsò ŋ̀kɔꞌɔ nyweꞌe a nu Kristo bo kɨ̂ m̀bə nɨghûm ǹtsò nɨ̀ kwà.
Àjàŋ yìi mə bɨ lɛ njwe Yesu aà
(Lk. 2.1-7)
18 Bɨ lɛ njwe Yesu Kristo aa laà mə: Joseph à lɛ kosə Mary, ǹdè bɨ̀ Yesu nɨ̂ ŋ̀gwɛ̂ yì, lâ m̀bɔŋ tâ nòò nɨ̀yɔꞌɔ̀ yì à kuꞌu, Mary a yə mə Àzwì Nwî a bàŋnə̀ mə̂ ŋ̀ghɨrə yu tswe nɨ̀ mû! 19 Tsǒ mə Joseph à lɛ mbə ŋû yìi mɨ̀nnù mi mɨ tsinə aa, kaa à lɛ ŋwaꞌà kɔ̀ŋ mə yu dɨ̀rɨ̀sə̌ atu Mary a nsi bə̀. À lɛ ntɨgə nlɔɔ nɨ mânjì yìi mə yu ka ŋeꞌesə tuu Mary ghu. 20 À kà mə̂ aa kwaꞌatə nɨ̂ àtu nɨ ma yû ànnù, Angel M̀màꞌàmbi a zî ghu mbo nɨ a njə̀ə̀, ǹswoŋ mə: “Joseph, mû m̀fɔ David, tsuu lǒ bɔꞌɔ a lɔ̀gə Mary nɨ̂ ŋ̀gwɛ̂ ghò bə̂, ǹloŋ mə mu wa mə à tswe nɨ ghu aa a fâ Àzwì Nwî yìi mə a laa màŋsə̀ aà. 21 À ka jwe mûmbâŋnə̀ tâ ò tswe ɨkûm yi nɨ Yesu* Ǹjiꞌì Yesu ɨ̀ bə aa “Ŋ̀gàŋywèènsə bə̂.” ǹloŋ mə à ka yǐ yweensə bə̂ bi nɨ̂ ɨ̀bɨ̂ waa aà.”
22 Ma yû ànnù a lɛ mfɛ̀ꞌɛ̀ tsiꞌì tsɨ̀m ma mùu ajàŋ aa, tâ ànnù yìi mə M̀màꞌàmbî à lɛ ghɨ̀rə̀ ŋ̀gàŋntoò yì a swoŋ aa, tâ à fɛꞌɛ mbòòntə̀ tsiꞌì maa ajàŋ mə:
23 “Yə̂ nɨ̀, Mûŋgɔ̀ɔ̀ màŋgyɛ̀ à ka yǐ tswe nɨ mu, ɨ jwe mûmbâŋnə̀,
tâ bɨ̀ tswe ɨkûm yi nɨ Emmanuel,”
(ǹjiꞌì ɨ̀kùm ma ghû ɨ bə mə, “Nwì à tswe biꞌinə̀”).
24 Joseph à bɨ̀ɨ̀nə̀ mə̂ wa njə̀ə̀, ǹyɔꞌɔ Mary tsiꞌì wa ajàŋ mə Angel M̀màꞌàmbi wa à lɛ nswoŋ ghu mbo mə tâ à ghɨrə aà. 25 Lâ kaa à lɛ ŋwaꞌà nɨ ghu nɔ̂ŋ ǹyweꞌe a noò yìi mə Mary à lɛ njwe mû yì yî m̀bâŋnə̀ wa aà. À jwè mə̂ aa Joseph a tswê ɨ̀kûm yi nɨ Yesu.