7. JESÚS-WILEGOED-IBAGAN 
 22
(22:1–24:12) 
7a. Jesús nakrusgi-bioklesokalid-iba 
(22:1-62) 
Jesús-oburgwemalaga e-isdarmalad igar-amiarmalad 
(Mateo 26:1-5, 14-16; Marcos 14:1-2, 10-11; Juan 11:45-53; 13:21-30) 
 1 Dakleargu, Madu-Inasuli-Gulleged-Iba warmakdanikid. A-iba, Oburgwilegoenad-Ibaye bilebalid.  2 A-ibagan-warmakdanikidgine, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan, degi, Garda-Narmaked-Dulemar, igar-amiarmalad, igi-saele Jesús-oburgwemalodibeye. Degi-inigwele, wemar dulemar-dobmarbalid. 
 3 Degi, nia-saila-Satanás Judasʼgi dognonikid. We-Judasʼde, Jesús-sapingan-e-ambe-gakabogwad-wargwenad-gued, Iscarioteʼye nugbalid.  4 Degi, Judas dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummaganse, degi, suar-ibmala-e-dummaganse nadegusad. Amarse-modapgu, ega sogdapid, ede Jesús emarga ukoye. 
 5 Judío-dummagan weligwar itosmalad. Judasʼga-mani-ukega Judas-ebo igar-nabosmarsunnad.  6 Geb Judas sogsad, nueganbiye. Degisoggu, Judas, sana Jesús-darba-ukodibeye, binsadii gualid. 
Jesús e-sapinganbo napi-sedo-mas-guchad 
(Mateo 26:17-29; Marcos 14:12-26; 1 Corintios 11:17-34) 
 7 Madu-Inasulid-Gulleged-Ibagan mosgu, Oburgwilegoenad-Iba-insaega, sibad-wawaad-gunnega sibad-wawaad-oburgwergebed.  8 Agine, Jesús, Pedro, Juan-ebo, barmisad. Amarga sogsad: 
—Anmar-idu be namar. Iba-onogegala ibmar guagwar be imaknamar, adi, agi anmar mas gunmalagar. 
 9 E-sapingan-warbogwad Jesúsʼga sogdemalad: 
—Degite, ¿bia anmar be-idu neg-guagwar imakbi be abege? 
 10 Jesús, abin-sogded: 
—An bega sogmalo, neggweburse be dogdapmalale, dule-wargwen be abingudamaloed. Geb a-dule gwidugi dii-semai be dakdamaloed. A-dule-sorba be namalo. Ar bia dogdapoe, a-neggi bemar dogdapmogoed.  11 A-neg-ibedga be sogmalo: ‘Odurdaked-saila sogye: ¿Bia Oburgwilegoenad-Ibagi an-sapinganmala an mas-gunnoed-neg siiye?’  12 Geb neg-ibed neg-dummad guagwar bato nuesaale niba-aila-birgi bemarga oyogoed. Agi bemar guar anmar-idu mas simaloed. 
 13 Jesús-sapingan-warbogwad nadmarsunnad. Ar igi Jesús emarga sogsa, deyob dakdapmalad. A-neggi ibagi mas-gunmalagala, bela-ibmar guagwar urbismalad. 
 14 Degine, masgunned-wachi-mosgu, Jesús mese-naba na e-sapingan-bur-dummagan-warambe-gakabogwadmala (12) signonikid.  15 Jesús na e-sapinganga sogded: 
—Ibiyobi an bemarbo, an-burgwed-iduar Oburgwilegoenad-Ibagi-mas-gulleged an edarbedii gusa.  16 Ar napira an bemarga soged, we-mas bar an gunnosulid. Bab-Dummad-e-negdakmaidgi geb an gundapbaloed. 
 17 Degine, Jesús nog-susgua, dog-nuedye Bab-Dummadga sogsad, a-sorba, sogded: 
—We be gobmar, na be mimimar.  18 Ar an bemarga soged, emigindi, vinoʼdi we-sorba bar an gobosulid, Bab-Dummad-e-negdakmaid-nonikidse geb an gobdapbaloed. 
 19 Geb degi, Jesús madu susbalid, dog-nuedye Bab-Dummadga sogsabalid. Geb madu bisge-bisge-imaksagu, e-sapinganga uke-uke imaksad. A-sorba sogded: 
—We-madu an-sanad, bemar-ular uklegoedid. Weyob be imakmaloed, adi, angi be binsamalagar. Geb we-madu guchamarsunnad. 
 20 Mas-guchamalad-sorba, Jesús noggi-vino-siid susbalid. Jesús nog susgua, sogded: 
—We-vino, an-ablisad. An-ablis, Bab-Dummad-Israel-Dulemarbo-Igar-Bini-Mesnaid-wilubganad. We-an-ablis, bemar-ular milegoed.  21 Ar emigindi, dule-darba-an-ukoeddi we-mesegi an-abargi simogad.  22 Napira an bemarga soged, ani Dule-Machi, ar igi Bab-Dummad bato epenne angi sogsagusa, ar deyob an guoed, an burgoed. Ar dule-darba-an-ukoeddina, nue-wilegoed. 
 23 Geb degi, e-sapingan muchub-muchub sogdemalad, wede doa darba Jesús-ukodibeye. 
¿Doa bur dule-dummadi? 
 24 Jesús-sapingan na muchub-muchub gaarmalad, ar doa bur emarba dummad guodibeye.  25 Jesús e-sapinganga sogded: “Reymar-neggwebur-semamaidi, dulemargi bur-dule-dummad na san-imakdaed. Degisoggu, bela ega ibmar imakbi abedamarsunnad. Dule-neggwebur-semaid, nued ibmar-imakmaiye na dukin sogdamalad.  26 Ar bemardi deyob guewilubsulid. Bemar-abargi dummadga-gudiid dule-bipigwadyob san-imakewilupid. Be dulemar-iduedile, dulemar-maiga be guergebed.  27 Ar ¿doa bur dule-dummad-sunna? ¿Dule mese-naba-sigedi? ¿Dulemar mese-naba-simaladga mas-dakedi? ¿Dule-mese-naba-siid bur-dule-dummadsursi? Deyobdo. 
”Ar an bemar-dummad-inigwele, bemar-abargi bemar-maiyob an gudiid. 
 28 ”An-wilubdakleged-abargi, bemar anba gudigudamalad.  29 Degisoggu, igi-Bab-Dummad, ega-negseega, an-nug-imaksa, deyobi ani, an bemar-nug-imakmogad, adi, bemar negsemogagar.  30 Adi, bemar an-negdakmaidgi an-mese-naba mas gunmogagar, degi, gobmogagar, degine, ologan-nuedgi-sii Israel-dorgan-sogambe-gakabogwadga (12) igar-nabosii gumogagar.” 
Jesús, Pedro-e-osulogoedgi sunmaksad 
(Mateo 26:30-35; Marcos 14:27-31; Juan 13:36-38) 
 31 Dummad-Jesús sogdebalid: 
—Simón, Simón, be dake, nia-saila-Satanás trigo-madubur-omukulegedyob-bemar-imakega bemar-egichis gudiid, adi, isguedgi bemar-egwanegar.  32 Ar andi, Bab-Dummadse bega gochad, adi, ulubgi be angi-bensulid mer galakuegar. Unnila ichesaale be angi bangudoed, gannar be anse aibilisale, be-gwenadgan be ogannogo, adi, gatik anba nagumalagar. 
 33 Pedro, Jesús-abin sogded: 
—Dummad, an beba naegale an guagwar gudiid. An beba esgaryase-melleye sogele, beba an burgweye sogele, an guakwagwad. 
 34 Jesús, abin-sogded: 
—Pedro, an bega soged, gannir-namaked-iduar ilapaa be an-osulogoed. 
Jesús sogsad, ibmarmar sedmaloye 
 35 Jesús e-sapinganga sogded: 
—Deunni, sagu suli, mani-seed-sagu suli, degi, sapat suli an be-barmisgu, ¿bemarga ibmar akusmala? 
Jesús-abin, sogdemalad: 
—Suli. Unniguar anmar ibmar-nikagusmala. 
 36 Jesús sogdebalid: 
—Emisgindi, an bega sogmardo: Dule sagu-nikale, sedo. Mani-urbed-sagu-nikale, sedbalo. Ar dule es-suid sulile, na e-suba uko, adi, a-manigi es-suid bakegar.  37 An bemarga sogmalad, ar angi Bab-Dummad-Gardagi-narmakar-naid-sogedba guergebed. Weyob sognaid: 
‘Dulemar-isgumaladyob imaklesmogad.’ 
Isaías 53:12 
”Ar deyob angi-narmakar-naidyob guergebed.” 
 38 Geb degi, e-sapingan sogded: 
—Dummad, anmar es-suid-warbo nikmala. 
Jesús, abin-sogded: 
—Mer bar we-ibmargi sunmakmar. 
Jesús, Getsemaníʼgi Bab-Dummadse gochad 
(Mateo 26:36-46; Marcos 14:32-42) 
 39 Jesús neggweburgi-nodgua, Olivos-yarse nadegusad, ar ade, gusgu a-yarse naddaed. E-sapingan eba nade gusmarmogad.  40 Emar-nadapidse warmaksamargu, Jesús e-sapinganga sogded: 
—Bemar isguedgi-wilubdaklegedgi mer galakumalaga, Bab-Dummadse gormar. 
 41 Jesús na e-sapingangi bannabasaar naded. Agi yokorgi sindigar sigisgu, Bab-Dummadse goted.  42 Sogded: “Baba, an-idu, ina-gagbid-gobedyob beedse igar-buled-naidgi wilebisur be an-abegele, melle be an-wiogodo. Degi-inigwele, an-sogedbarsuli, unnila be-sogedba be imakoed.” 
 43 Geb agine, baliwitur-wargwen Jesús-ogannogega nibneg-akar aidenonikid, ese magarononikid. 
 44 Ar Jesús bela-bela nue-surbinsa-itogusgu, bur bule Bab-Dummadse gorsigisad. E-wimakedi abeyob napase dedemaknai gusad. 
 45 Jesús Bab-Dummadse-gorsiid-gwisgusgu, e-sapingan-bukwadse nonikid, daknonikid, bukib-binsamaladba gabmamai.  46 Jesús amarga sogded: 
—¿Ar ibiga bemar gabmamai? Gwisgumala, Bab-Dummadse gormala, adi, isguedse be wilubdaklearmalar melle galakuegar. 
Dule-isdarmalad Jesús-gasmalad 
(Mateo 26:47-56; Marcos 14:43-52; Juan 18:1-11) 
 47 Jesús amba e-sapinganga sunmakgwichi, dulemar-bukidar ese duurmaknonikid. E-ambe-gakabogwad-wargwenad-Judas, emar-idudanikid. A-dule Jesúsʼse warmaknonigu, ega nuedye-sogega ei-wagar unonikid.  48 Degi, Jesús ega sogded: 
—Judas, ¿wagar-uar, Dule-Machi darba be uke? 
 49 Jesúsʼba-gudimalad dakdegu, igi igargan gudagoe, Jesúsʼga sogdemalad: 
—Dummad, ¿anmar es-suidgi dulemar-eware? 
 50 Jesús amba yoo abin-imake, e-sapin-wargwen dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-bur-dummad-e-mai naibi-imaksad, e-uaya-nuedsikid ei siksad. 
 51 Geb degi, Jesús ega sogded: 
—¡Gusa! Mer bar ese achae. 
Geb Jesús dule-uaya-ebusa imaksad, dule-onudaksad.  52 Degi, Jesús dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummadga, suar-ibmala-Bab-Dummadse-goled-negdakmalad-e-dummaganga, degi, Judío-girmar-dummagan-ese-nonimaladga sogded: 
—¿Ibiga bemar dule-ibmar-atursaed-gaeyobi anbina es-suiganyalaba, suarmaryalaba be danimala?  53 Bane-bane an bemar-abargi Bab-Dummadse-goled-neggi gudigusgu, gwen be an-gassurmalad. Ar emigindi, bemar-an-gamalaga, ibagan nonikid, degi, nia-sogedba ibmar-imaked-iba nonibalid. 
Pedro, Jesús-osulosad 
(Mateo 26:69-75; Marcos 14:66-72; Juan 18:15-18, 25-27) 
 54 Dulemar Jesús-gasmargu, dule-irwa-Bab-Dummadse-goled-bur-dummad-negse sesmalad. Agine, Pedro bannabasaar Jesúsʼba nadap gusad.  55 Degi, suar-ibmala neg-imba-abargi soo-ogasmalad, a-dikarba sigismalad. Geb Pedro amar-abargi signonimogad.  56 Bunagwa-arbaedi, soo-naba Pedro-sii dakargu, nuu dakded, sogded: 
—We-dule Jesúsʼba gudigusmoga. 
 57 Pedro osulosad, sogded: 
—Bunagwa, we-dule aku an dake. 
 58 Degi, doga-nadsuli, dule-baid Pedro-dakarmogad, ega sogdemogad: 
—Be-dule amba Jesús-sordamogad. 
Pedro, abin-sogded: 
—An a-sordasuli. 
 59 A-wachi-irgwen-nasad-sorba dule-baid sokarmogad: 
—Nabiri, we-dule Jesúsʼba gudigusmoga. Be dake, Galilea-dolad. 
 60 Geb degi, Pedro sogded: 
—An wissuli ibugi be anga sunmakgwichi. 
Pedro amba sunmakgwichidgi gannir namakalid.  61 Geb degi, Dummad-Jesús, Pedro-dakdegu, Pedro, ebinsaas-naded, igi Jesús ega ibmar sogsa: “Gannir-namaked-iduar ilapaa be an-osulogoye.”  62 Degi, Pedro magaba nodgu, ise-boar naded. 
7b. Jesús-wilesad, degi, e-burgwisad 
(22:63–23:56) 
Dulemar Jesúsʼgi dodosmalad 
(Mateo 26:67-68; Marcos 14:65) 
 63 Dulemar-Jesús-mer-wakinnega-edarbebukmalad Jesúsʼgi dodoarmalad, degi, Jesús-sarsoarmarbalid.  64 Ei-ibya edichamargu, wagargi bibyosdamalad, geb ese egichiardamalad: 
—Degite, soge, ¿doa be-bibyosa? 
Jesúsʼdi gwen dulemar-abin-imakdasulid. 
 65 Degine, dulemar Jesús-nug-ichoegala, bukidar egi sunnasur sunmakdemarbalid. 
Jesús igar-nabiromalad-dummagan-asabin selesad 
(Mateo 26:57-68; Marcos 14:53-65; Juan 18:19-24) 
 66 Neg-oibosgu, Judíoʼmar-girmar-dummagan-neggwebur-sedimalad, dule-irwa-Bab-Dummadse-gormalad-e-dummagan, degi, Garda-Narmaked-Dulemar ambikunonimalad. Geb degi, igar-nabiromalad-negse Jesús-senonimalad. 
 67 Geb agi ese egichiarmalad: 
—Anmarga be soge: ‘¿Be Cristo?’ 
Jesús, amar-abin sogded: 
—Ar an bemarga sogdele, an Cristoʼye, be an-itossurmalaled.  68 Deginbali, an bemarse ibmar egichidele, bemar an-abin imaksasurmalaled, degine, be an-onossurmarbaliled.  69 Ar emigindi, ani Dule-Machi, dummadga-guega, Bab-Dummad-Bela-Gangued-Nikad-e-argan-nuedsik sigidapoed. 
 70 Bela ega sogdemalad: 
—Degisoggu, ¿be Bab-Dummad-Machisunde? 
Jesús, abin-sogded: 
—Ar bemar-sunnagwad bato sognanaid. 
 71 Geb na sogdemalad: 
—¿Ar ibiga dule-baid anmarga Jesúsʼgi bar ibmar-sogbi an abemarsunna? Ar anmar-sunnad na-dukin-sogsad itosmalad, ede, Bab-Dummad-Machiye.