2
Ri ralaxibal ri Jesús
(Mt. 1:18-25)
Chupa tak laꞌ la kꞌij, ri Augusto ri nimalaj takanel re Roma, xtakan che caꞌan jun ajilanic chique conoje ri ticawex re tak ri tinamit pa catakan wi rire. E nabe ajilanic xtakan che uꞌanic, yey xꞌaniꞌ waꞌ echiriꞌ ri Cirenio e aj wach re ri nación Siria. Ruma wa ajilanic, conoje ri ticawex quebec chiquijujunal pa ri quitinamit chaꞌ quebajilaxic.
E uwariꞌche ri José xel bi chiriꞌ Galilea chupa raldea Nazaret pa jekel wi, y xeꞌec Judea chupa raldea Belén pa xalax wi ri rey David, ma ri José ralcꞌoꞌal can ri David. Ruma cꞌu wa ajilanic, xeꞌec junam rucꞌ ri María, ri yaꞌtal chi che re rixokil. Yey ri María yewaꞌ ixok chic.
Ecꞌuchiriꞌ e cꞌo chi Belén, xopon rukꞌijol cutzir uwach ri María. Ruma cꞌu na xquirik ta luwar pa mesón, xecꞌojiꞌ pa jun luwar re quiwarabal chicop. Xalax cꞌu riꞌ ri nabe ralab ri María. Rire xupis racꞌa chi utz pa cꞌul y xucotzꞌobaꞌ pa jun canawa re quiwaꞌbal chicop.
Raj chajal que bexex queꞌquila ri Jesús
Chunakaj Belén e cꞌo aj chajal bexex caquicꞌowibej rakꞌab pa juyub re quequichajij ri quibexex.
Yey xakicꞌateꞌt xwinakir jun ángel re ri Dios Kajawxel chiquiwach. Ewi runimal uchomalil ri Dios xutzij quiwiꞌ y rique lic xquixiꞌij quib che. 10 Pero ri ángel xubiꞌij chique:
«Mixiꞌij iwib, ma nucꞌamom lo utzilaj tzij chiwe re unimal quiꞌcotemal chique conoje rutinamit ri Dios. 11 Ma wakꞌij pa ri tinamit re ri rey David, xalax jun Colobenel iwe; e ri Kanimajawal, Ruchaꞌoꞌn lo ri Dios. 12 Ri cꞌutubal re waꞌ e quirik ri ralco acꞌa pistal pa cꞌul, cotzꞌol chupa jun canawa re quiwaꞌbal chicop» xcha chique.
13 Ecꞌu laꞌ la jokꞌotaj uqꞌuiyal ángeles re chilaꞌ chicaj xakicꞌateꞌt xewinakir rucꞌ ri jun ángel, e riꞌ caquibixoj rubiꞌ ri Dios, jewaꞌ caquibiꞌij:
14 «¡Nim ukꞌij ri Dios cꞌo chilaꞌ chicaj!
Yey che ruwachulew, cꞌola ri utzil chomal re ri Dios cucꞌ ri caquicꞌul ri rutzil ucꞌuꞌx Rire» xechaꞌ.
15 Ecꞌuchiriꞌ xetzelej ri ángeles chilaꞌ chicaj, raj chajal bexex jewaꞌ xquibiꞌij chiquiwach: «Joꞌ riꞌ cꞌa chilaꞌ Belén. Jeꞌkila wa xoluꞌbiꞌij ri Dios Kajawxel chike» xechaꞌ.
16 Lic cꞌu quebanic xebec y xeꞌquirika ri María, ri José yey ri ralco acꞌa cotzꞌol chupa ri canawa re quiwaꞌbal chicop. 17 Yey echiriꞌ xquil uwach ri ralco acꞌa, xquitzijoj ri xubiꞌij ri ángel chique chwi Rire. 18 Y conoje ri xetaw re waꞌ, lic xcam canimaꞌ che ri caquitzijoj raj chajal bexex. 19 Noꞌj ri María lic ucꞌolom ronoje waꞌ pa ranimaꞌ y lic cuchꞌob rakan puwiꞌ.
20 Tecꞌuchiriꞌ, raj chajal bexex xetzelejic, quebixonic y caquiyac ukꞌij ri Dios ruma ronoje ri xquilo y xquito, ma e xuꞌano pachaꞌ ri biꞌim bi chique ruma ri ángel.
Ri Jesús cayaꞌ pukꞌab ri Kakaw
21 Echiriꞌ xuqꞌuis wajxakib kꞌij ralaxic ri ralco acꞌa, xcoj ri retalil re circuncisión che. Y Jesús rubiꞌ xcojic, ma echiriꞌ cꞌamajaꞌ ne camatzexic, ri ángel xubiꞌij e biꞌaj waꞌ cacoj che.
22 Xopon cꞌu ri kꞌij echiriꞌ chirajawaxic ri José y ri María quebec Jerusalem ruma ri quijoskꞌiquil chwach ri Dios, jelaꞌ pachaꞌ ri cꞌo chupa ri takanic re ri Moisés. Lv. 12 Xquicꞌam cꞌu bi ri ralco acꞌa Jerusalem chaꞌ caquiya pukꞌab ri Dios Kajawxel. 23 Xquiꞌan waꞌ ma jewaꞌ tzꞌibital chupa Rutzij Upixab ri Dios Kajawxel: «Conoje ri raltak co alabo quebalax nabe, queyaꞌ pukꞌab ri Dios Kajawxel» Éx. 13:2 cachaꞌ. 24 Xebec cꞌu riꞌ chaꞌ queꞌquiyaꞌa ri quikasaꞌn pachaꞌ ri cubiꞌij chupa Rutzij Upixab ri Dios Kajawxel: «Jucꞌulaj xmucur o jucꞌulaj raltak co palomax» Lv. 12:8 cachaꞌ.
25 Chiriꞌ Jerusalem cꞌo jun achi Simeón rubiꞌ. Rire lic jusucꞌ rubinic usilabic, lic cucuxtaj ri Dios y royeꞌem ri colobetajic re ri tinamit Israel. Ri Santowilaj Ruxlabixel ri Dios cꞌo rucꞌ 26 y ukꞌalajisam chi che, na cacam tana we na caril tubi uwach Ruchaꞌoꞌn lo ri Dios. 27 Ecꞌu waꞌchi xunaꞌ pa ranimaꞌ ruma ri Ruxlabixel ri Dios queꞌec pa ri Rocho Dios, y xeꞌec cꞌut. Ecꞌuchiriꞌ, ruchu-ukaw ri ralco acꞌa Jesús xquicꞌam lo pa ri Rocho Dios chaꞌ caquiꞌan rucꞌ pachaꞌ ri cubiꞌij ri takanic re ri Tzij Pixab. 28 Ewi ri Simeón xukꞌaluj ri ralco acꞌa y xuyac ukꞌij ri Dios, jewaꞌ xubiꞌij:
29 «Lal Dios Kajawxel, riꞌin xa in jun aj chac la.
Ecꞌu woꞌora utz quincam chi utzil chomal,
ma xꞌan la janipa ri biꞌtisim la chwe;
30 ya xinwil uwach ri Colobenel,
31 ri yaꞌom la chiquiwach conoje tak ri tinamit che ruwachulew.
32 Y Rire e Kꞌijsak cukꞌalajisaj ri be re ri Dios chique conoje tak ruqꞌuiyal quiwach ri ticawex che ruwachulew, Is. 42:6
yey ruma Rire cayac ukꞌij ri tinamit la Israel» xchaꞌ.
33 Ruchu-ukaw ri Jesús lic cacam canimaꞌ che tak ri cabiꞌx chwi ri ralco acꞌa. 34 Ecꞌuchiriꞌ, ri Simeón xebuꞌan bendecir. Yey jewaꞌ xubiꞌij che ri María ruchu ri Jesús:
—¡Chatapeꞌ! Ruma wa ralco acꞌa lic e qꞌui chique ri tinamit Israel queyactajic yey lic e qꞌui ri quetzakic. Lc. 20:17-18 Ma Rire yaꞌtal lo ruma ri Dios re jun cꞌutubal; noꞌj uqꞌuiyal ticawex na caquicꞌul taj y lic tzel caquilo. 35 Y jecꞌulaꞌ cakꞌalajinic saꞌ ri cꞌo pa canimaꞌ uqꞌuiyal ticawex, we utz o na utz taj. Yey cambiꞌij cꞌu chawe riꞌat: Copon na jun kꞌij echiriꞌ lic cꞌax cunaꞌ acꞌuꞌx, ma e cuꞌana pachaꞌ quicꞌowisax juna cuchilo pa rawanimaꞌ —xchaꞌ.
36 Chiriꞌ cꞌu riꞌ cꞌo jun ixok kꞌalajisanel Ana rubiꞌ, umiꞌal ri Fanuel, ri ralcꞌoꞌal can ri Aser.* Ri Aser e jun chique ri cablajuj ucꞌajol ri Jacob. Rire lic nimalaj winak chic. Wukub junab cꞌuliꞌnak echiriꞌ xcam ri rachijil, 37 yey ya e ochenta y cuatro junab riꞌ malcaꞌn canok. Rire xaki cꞌo pa ri Rocho Dios y culokꞌnimaj ri Dios rucꞌ ayuno y rucꞌ oración chipakꞌij chichakꞌab. 38 Xopon cꞌu pan riꞌ ri Ana pa cꞌo wi ri Jesús y xtioxin chwach ri Dios. Ecꞌuchiriꞌ, xujeko cachꞌaꞌt puwi ri ralco acꞌa chique conoje ri coyeꞌem ri colobetajic re Jerusalem.
39 Echiriꞌ ruchu-ukaw ri Jesús xquiqꞌuis uꞌanic ronoje ri tzꞌibital chupa Rutzij Upixab ri Dios, xetzelej tanchi Galilea chupa ri tinamit Nazaret. 40 Y ri ralco acꞌa catajin uqꞌuiyic, catajin ucꞌojiꞌic uchukꞌab y catajin ucꞌojiꞌic unaꞌoj. Yey ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios cꞌo rucꞌ.
Ri Jesús y ruchu-ukaw queꞌquiꞌana ri nimakꞌij Pascua
41 Ronoje junab ruchu-ukaw ri Jesús quebec Jerusalem re queꞌquiꞌana ri nimakꞌij Pascua. 42 Echiriꞌ ri Jesús xuqꞌuis cablajuj junab, ruchu-ukaw xebec Jerusalem jelaꞌ pachaꞌ xex caquiꞌan wi, yey xquicꞌam bi ri Jesús cucꞌ.
43 Ecꞌuchiriꞌ xqꞌuis ri nimakꞌij, ruchu-ukaw xquimaj lo quibe. Noꞌj ri Jesús xcanaj can Jerusalem, yey waꞌ na xquinaꞌbej ta ruchu-ukaw. 44 E pa quinaꞌoj rique petinak ri Jesús chiquixoꞌl ri e cachbiꞌil. Xebin cꞌu jun kꞌij; cꞌa tecꞌuchiriꞌ, xquijek caquitzucuj ri Jesús chiquixoꞌl ri catz-quichakꞌ y tak ri quetaꞌam quiwach, 45 pero na xquirik taj. Ruma cꞌu riꞌ, xetzelej pa ri tinamit Jerusalem chaꞌ quequitzucuj chilaꞌ.
46 Ecꞌuchiriꞌ icꞌowinak chi oxib kꞌij caquitzucuj, xeꞌquirika ri Jesús chupa ri Rocho Dios tzꞌul chiquixoꞌl doctorab re ri tzijpixab. Rire quebutataꞌ y cuꞌan tzꞌonobal chique. 47 Y conoje ri quetaw re lic cacam canimaꞌ che runaꞌoj y che ri cꞌulubal uwach cuꞌan chique. 48 Echiriꞌ xquil waꞌ ruchu-ukaw, lic xcam canimaꞌ che y jewaꞌ xubiꞌij ruchu che:
—Walab, ¿suꞌchac jewaꞌ caꞌan chike? Rakaw y riꞌin lic paxinak chi kacꞌuꞌx che atzucuxic —xcha che.
49 Ecꞌu ri Jesús xubiꞌij chique:
—¿Suꞌchac quintzucuj alak? ¿Na etaꞌam ta neba alak pa quinrikitaj wi? Ma lic chirajawaxic quincꞌojiꞌ che ri chac re ri Nukaw —xcha chique. 50 Noꞌj rique na xquimaj tane usucꞌ ri xubiꞌij chique.
51 Tecꞌuchiriꞌ, ri Jesús xtzelej Nazaret junam cucꞌ ruchu-ukaw y e riꞌ lic uyaꞌom rib chitakic cuma rique. Ecꞌu ruchu catajin chucꞌuꞌx tak waꞌ y lic ucꞌolom ronoje pa ranimaꞌ.
52 Y ri Jesús catajin unimaric y catajin ucꞌojiꞌic más runaꞌoj ri Dios rucꞌ. Ronoje ri cuꞌano lic utz chwach ri Dios y chiquiwach conoje ri ticawex.

2:22 Lv. 12

2:23 Éx. 13:2

2:24 Lv. 12:8

2:32 Is. 42:6

2:34 Lc. 20:17-18

*2:36 Ri Aser e jun chique ri cablajuj ucꞌajol ri Jacob.