Na Taroha Goro 'Onaai Usua Ana
St. Luk
Gere Mamaani 'Iniai Bukani
Tara'i 'oha gai wai'ado'ado suria gasi 'onaa na Taroha Goro 'a maani'i mora i mareho ha'a-momori 'inia Jisas ma'ua ai'a. Na Taroha Goro ana Luk naasi nai maani ha'agorohia tanagaau neina gai aidangisia do mareho 'isi ra ha'a-momori.
'I sae nara 'unu Luk 'iniasi 'e dokita ma'e sae na matai usu-usu 'abai'i taha nara to'o na'i 'oha bwani. 'Iiasi 'e geresae goro ana Pol mea Mak ma tara'i abe ro'u 'iniraau na'i madoraa ana Jisas. Na'i 'oha na 'ia Luk 'a ha'aagau 'anai usuai Taroha Goro ana, 'a hura'a ma siba suri'i taha nara ha'a-momori 'inia Jisas. Taha na 'irisia naasi do 'ai maani'i goro hura'a tanaai gere sae ana, 'ia Tiofilas, i huudi mamaani 'inia Jisas. Na taha na maani'i ma nuga'i dio 'a ha'ata'inia hura'a do'a mamaani ga'u beiraau i nei narau aidangisia goro a Jisas maagu usu'i. 'Ia Luk 'a mamaani ruhasi'i ro'u i ringeringe adaa'i Jiu na 'igaau mana geresae ana nai bwara 'anai aidangisi'i.
'Ia Luk 'a rabasia do 'ia Tiofilas 'ai aidangisia goro 'iatei naasia Jisas ma'e taha na boi 'ana. Mia Luk haraaria 'a aidangisia ma hinihinia ha'a-momori taha na usu-usu 'abaia.
Gasi 'a rago i mareho na 'o bwani aidangisia 'abaia Jisas. Rei'uaa na o'asi, 'oha na 'oi 'oha'iniai bukani, 'oi 'ome'ome 'ini'i taha na'o ai'a aidangisi'i mau nara haoru tana'o na'i tahingamu.
1
Tana'o Tiofilas:
'A ragoi nei ra bwane usu'i mamaani 'ini'i mwane maho na hau'ia Jisas na'i madoraa na awa bei'ameu. Mana mareho narau usu-usu 'abai'i, ra'i mareho nameu bwane rongo'i beiraaui nei narau wanara'i maa 'ini'i. 'Iraau naasi inoni tatau'aro ana'ia God narau maania hura'a i tarohasi tanaraaui inoni. Hoita, suria 'inau ro'u naasi ta'i abe nau bonasiai siba ha'agorohia ro'u i mamaani 'inia Jisas mau mai na'i taraawa'ana, 'inau nau raba usua ro'u ta buka tana'o. Mwanemaua Tiofilas, 'au haua o'asi do neina 'oi 'irara ha'agorohia doni mareho nara ha'ausuri'o 'ini'i ra'i mareho ha'a-momori.
Enjel Gebrel 'A 'Unua Hura'a
Do 'Ia Jon Bwareomaea 'Ai Huta
Na'i 'oha 'ia Herod 'a mwaeraha na'i Jiudea, 'e Piriisi na atana 'ia Sakaraea na awa ro'u na'i madoraasi. 'Iia 'e ta'i 'iniraaui ruruhai Piriisi nara 'unuraau 'iniai Abaeja. Mana urao ana Sakaraea 'ia Elisabet. 'Ia Elisabet 'e urao baaniai burungana Eron. Mia Eron 'e 'etanai Na'ohadaaui Piriisi na'i 'oha bwani. 'Ia Sakaraea mea Elisabet ra'i inoni odo-odo na'i maana God nararu awa suri'i tarau i Ha'atora mana heiatenga'i ana'ia God. Ma'ata, raru ai'a to'o gare, suria 'ia Elisabet 'a 'amara, mirarua raru wari hako'a ro'u.
Hoita, ta'i 'oha, 'ia Sakaraea 'a tau'aro na'i Ruma Maea ana God, 'inia 'a tari mai 'oha anai ruruha ana 'anai hauai tatau'aro adaau. Ma suriai ringeringe adaaui Piriisi na'i 'ohasi. 'Iraau rau gaasi ha'ara 'anai sadoia tei naasi nai siri na'i Ruma Maea 'anai suungiai insens. Naasi ni ha'ara 'a auru hunia Sakaraea magu siri 'anai suungiai insens. 10 Na'i madoraasi, 'a ragoi noni nara goni mai na'i maanai Ruma Maeasi 'anai ha'arahesi.
11 Ma na'i 'oha na 'ia Sakaraea 'a suungiai insens, 'e enjel ana Araha God 'a ha'amaranga tanaa. 'A ura na'i aba odo 'iniai dora maea nara susuungiai insens. 12 Na'i 'oha na 'ia Sakaraea 'a 'omesia, 'a kaku ta'aa i ahuna, ma mamaa'u di'u. 13 Mana enjel 'a ha'atee o'ani 'inia, “'Oi abui mamaa'u Sakaraea! 'Ia God 'a rongoai ha'arahesi amua mana urao amua 'ai ha'ahutaai gare mwane ma'oi ha'a-atana 'inia Jon. 14 'I'amurua murui wa'ewa'e di'u 'inia, mai rago ro'u i nei narai wa'ewa'e 'iniai huta ana, 15 suria 'iia 'ai ha'i inoni hauasa na'i 'ado'adona Araha God. 'Iia 'ai abui gonohia ta waen, ma'ua gonohia ta wai ni bweu he'ete'i ro'u moi wou. Na Hi'ona Maea 'ai awa beia taraawa'a mau na'i ahuna inana. 16 'Ai rago inoni ni Israel nai wairaau aho'i mai 'anai aho'isia Araha God adaau. 17 'Iia 'ai to'o mena nai wetewete 'onaaia rarabea Elaija. 'Ai boi na'i na'o 'inia Araha 'anai ha'aagauraaui inoni 'anai boi ana. 'Ai ha'ahaguraau aho'i ama bei'i gare adaa'i ma'ai rihosi'i 'adoma'idi nei ra hairaesi beia God marai awa 'onaai nei nara awa odo-odo.”
18 Mia Sakaraea 'agu songa'i o'ani, “'Ai he'uai 'iraraa agua doni marehosi 'a ha'a-momori? 'Inia 'inau 'au wari'a, mana urao agua 'a wari'a ro'u.”
19 Mana enjel 'a aramia o'ani, “'Inaua Gebrel, minau 'au ura na'i maana God 'ado dangi. 'Ia God na ha'ataariau mai 'anai ha'atee bei'o 'anai maania tana'o i taroha gorosi. 20 Ma'ata suriai ai'a hinihini'i amu'i ha'atee agu'i, i'oe 'oi baanguu tari dangi nai huta i gare amua. Ni ha'atee agu'i rai to'o ha'a-momori na'i huunai madoraa 'ana.”
21 Na'i 'ohasi 'iraaui mwane inoni ani narau awa 'anai ha'arahesi na'i abau 'omaa rau mamasia Sakaraea do'ai hura'a mai. Rau wai'ado'ado 'iniai orea na haa siri raronai Ruma Maea. 22 Ma na'i 'oha nagu hura'a mai, 'a ai'a ha'atee tarairaau ma haa'i moi ha'ara tanaraau 'iniai rimana'i. Na'i 'ohasi rau 'iraraa do'e mareho na ha'amaranga tanaa na'i Ruma Maea.
23 Ma na'i 'oha na hako i sade ana 'anai tagora, 'ia Sakaraea 'agu aho'i 'ari ruma ana. 24 Na'i gere muri moi mai, 'ia Elisabet 'a to'ora 'iniai gare, ma'e rima hura na awa hatara'i moi na'i ruma. 25 Mia Elisabet 'a ha'atee o'ani, “Naasi 'ia Araha God 'agu goro 'iniau ma rahia baaniaui ninima na awa beiau 'iniai ai'a to'ora gare.”
Enjel 'A 'Unua Hura'a Do 'Ia Jisas 'Ai Huta
26 Na'i ononai hura ana Elisabet na to'ora 'iniai gare, 'ia God 'a ha'ataaria enjel Gebrel 'ari na'i 'omaai Nasaret na'i Provensi Galili. 27 I enjel 'a taha beiai gere urao haoru ta'aa na ai'a 'ari mau beia ta mwane. Na atanai gere uraosi 'ia Meri. Mia Meri 'a haguhagu beiai sae na atana 'ia Josep. 'Ia Josep 'a huta mai baaniai burungana Deved i mwaeraha. 28 Mana enjel 'a 'ariwou ma ha'atee o'ani, “Wa'ewa'e raha di'u tana'o Meri! 'Ia God 'a awa bei'o ma ha'agorohi'o.”
29 'Ia Meri 'a torakoke i 'adoma'ina ma kakui ahuna 'ini'i 'ado'ado 'ada'i ha'atee 'isi. 30 Mana enjel 'a ha'atee o'ani, “Abui mamaa'u Meri! 'Ia God 'a 'ome taeni'o. 31 I'oe 'oi to'ora 'inia ta gare mwane, ma na'i 'oha nai huta 'oi ha'a-atana 'inia Jisas. 32 'Iia 'ai ha'i inoni hauasa marai 'unua 'iniai garena God na ororiu ara'a. 'Ia Araha God 'ai ha'amwaerahaa 'onaai wauwa ana, 'ia Deved. 33 Mana garesi 'ai marungiraau tarau i saeni Israel mana heimarungi ana 'a bwa'i 'oha nai hako.”
34 Mia Meri 'a ha'atee o'ani, “Ma'ai to'o he'ua i marehosi, na'i 'oha nau ai'a awa mau beia ta mwane?” 35 Mana enjel 'a aramia o'ani, “Na Hi'ona Maea 'ai boi na'i hungamu, mana mena ana God na ororiu ara'a 'ai awa bei'o. Tarana naasi na garesi 'ai maea, marai 'unua 'iniai garena God. 36 'O 'iraraai gere inamu a Elisabet? Ra 'adoma'inia do'iia 'agu bwa'i to'o gare'a. Ma na'i 'ohani 'iia 'a to'ora 'iniai gare, rei'uaa na wari, me naani'a i ononai hura ana. 37 'Ia God 'a bwa'i mareho nai bwara tanaa.”
38 Mia Meri 'a o'ani, “'Inau 'e inoni tatau'aro ana Araha God. 'A goro do'ai to'o o'asi tanaau 'onaai 'unua amua.” Naasi mana enjel 'agu hano baania.
Meri 'A Garihia Elisabet
39 Na'i murina moi 'ohasi, 'ia Meri 'a ha'ataura'i ma raurau 'ari 'anai 'omaa na'i toroi Jiudea. 40 Na'i 'oha na ataha wou na'i 'omaasi, 'a siri na'i ruma ana Sakaraea ma ha'atee wa'ewa'e tanaa Elisabet. 41 Na'i 'oha 'ia Elisabet 'a rongoai ha'atee wa'ewa'e na haua Meri tanaa, na gare na'i ahuna Elisabet 'a 'ihara'i, mia Elisabet 'a rabe beiai Hi'ona Maea.
42 Ma na'i ringe raha 'a ha'atee hurasi o'ani, “'Ia God 'a ha'agorohi'o di'u'i mwane urao hako, mai ha'agorohiai kakae na'oi ha'ahutaa. 43 'A 'ua gasi na 'ia God 'a ha'agorohiau o'asi 'inia, 'oha i'oe, inana Araha agua 'o boi 'anai garihiau? 44 I'oe 'e inana Araha, 'au 'iraraa o'asi, 'inia na'i moi 'oha nau rongoai ha'atee wa'ewa'e amua tanaau, na gare na'i raronai ahuguni 'a 'ihara'i 'iniai wa'ewa'e. 45 'Ia God 'ai ha'agorohi'o 'iniai hinihinia amua do'ai to'o ha'a-momori tana'o i taha na duruduru 'inia.”
Gana ni Ha'aasa Ana Meri
46 Mia Meri 'a o'ani,
“Ni tahingagu 'a ha'aasaa Araha God.
47 Mau wa'ewa'e,
'inia 'iia na ha'atahiau.
48 'Iia 'a 'adoma'iniau i inoni tatau'aro ana,
rei'uaa nau ai'a ororiu.
Na'i 'ohani ma 'ari'a, na mwane ugui inoni
rai ha'arangasia hura'a i ha'agorohiau na haua God,
49 'iniai mareho hauasa na haua tanaau 'iniai mena ana.
Na atana na maea.
50 'Iia 'a ahu ta'ahirai nei nara ginagina 'inia,
suri'i mwane ugui inoni he'ete'i hairiu.
51 'Iia 'a hau'i mwane tatau'aro hauasa 'iniai mena ana.
'Iia 'a taari 'adara'iniraaui nei nara 'adoma'i ha'ata'eraau haariraau.
52 'A ha'a-hura'ahiraaui mwaeraha baani'i dora ni heimarungi adaa'i,
ma ha'a-ororiuraaui nei rau heiheiraau aho'i.
53 'Iia 'a hanganiraau 'ini'i mwane mareho goro 'i nei ra hioro,
ma ha'a-taariraau beira'i kongari nei ra toto'ora.
54-55 'Iia 'a 'a'auhigaaui Israel, i inoni tatau'aro ana'i,
ma ahu ta'ahia tarau a Ebraham mana warowarona'i,
'onaai durua ana tanaraaui wauwa agaa'i.”
56 Mia Meri 'a ga'i 'onaai oru hura na awa beia Elisabet, maagu aho'i 'ari 'omaa ana na'i Nasaret.
Na Huta Ana Jon Bwareomaea
57 Na'i 'oha nagu tari mai madoraa ana Elisabet 'anai ha'ahuta, 'a ha'ahutaai gare mwane. 58 'Iraaui noni ana'ia Elisabet, miraaui nei narau mono goni ta'i 'omaa rau rongoai heita'ahi 'ia Araha God na haua tanaa, marau wa'ewa'e beia 'inia.
59 Ma na'i warunai dangi, rau goni mai 'anai hauai ringei aha ha'ara tanaai kakae, ma 'anai ha'a-atana 'inia Sakaraea, 'e ha'amarahu suriai amana. 60 Mana inanai garesi 'a ha'atee wetewete tanaraau o'ani, “Ai'a. Na atana 'ia Jon!”
61 Miraau inoni rau o'ani 'inia, “Mi'oe ai'a tanei na'i burungamu nai to'oraai atasi.” 62 Naasi marau haai ha'ara tanaai amanai garesi 'anai 'unua ta ata nai 'irisia nana.
63 Mia Sakaraea 'a hauai ha'ara tanaraau dorai haua tanaa ta mareho 'anai usu-usu na'iei. Ma na'i 'oha narau haua tanaa, 'a usua o'ani, “Na atana 'ia Jon.” Na'i 'ohasi na mwane inoni hako ra heimwaota'i di'u. 64 Ma na'i mau 'ohasi 'a matai hadahada aho'i ma taraawa'a ha'aasaa God.
65 Na mwane inoni na'i 'omaasi 'a kakui ahudaau hako, mana marehosi ra hadanga'inia suri'i mwani 'omaa na'i toroi Jiudea. 66 Miraau hakoi nei rau rongoa rau wai'ado'ado surisuria, rau o'ani, “Romwane, 'ai ha'i sae he'ua na'i 'oha nai raha ara'a?” Rau ha'atee o'asi, suria rau aidangisia doni mena ana God 'a awa beiai garesi.
'Ia Sakaraea 'A Gana Ha'aasaa God
67 Mia Sakaraea, amana Jon, 'a rabe beiai Hi'ona Maea ma ha'atee rarabeanga'ini'i taha 'ia God na 'unu'i tanaa.
68 “Gau magai ha'atee ha'agorohia Arahaga, i God agaaui Israel,
'inia 'iia 'a boi 'anai ruhasiraaui inoni ana'i.
69 'A haua tanagiai Ha'atahi na wetewete
na hura'a baaniai burunganai inoni tatau'aro ana, 'ia Mwaeraha Deved.
70 Naasi taha na duruduru 'inia na'i ngoodaa'i rarabea ana'i 'oha bwani.
71 'A durua do 'ai ha'atahigia baani'i maerongaga,
mei baani'i hakoi mena adaa'i nei ra 'utaigia.
72 'Iia 'a ha'ata'iniai ahu heita'ahi ana tanaraaui wauwa agaa'i,
suria 'a ai'a kaku'aai duruduru ana tanaraau na wetewete ma maea.
73 Na durudurusi 'a haua tanaa Ebraham, i wauwa agaau.
74 'A 'unua do 'ai ha'atahigia baaniraaui maerongaga,
magai abui mamaa'u na'i 'oha gai tau'aro tanaa God,
75 beiai awaha na maea mana odo-odo na'i maana suri'i mwane dangiga.
76 Mi'oe gare agua, rai 'unu'o 'e rarabea ana God ororiu ara'a,
suria i'oe 'oi na'otara tanaai Araha 'anai ha'aagauraaui noni 'anai boi ana.
77 'Oi taroha'inia tanaraaui inoni i tahi tarau na 'ia God 'ai matai haua tanaraau
'oha nai 'adoma'i nugasi'i ora-ora'a adaa'i.
78 Ma'ai o'asi 'iniai ahu heita'ahi ana God tanagaau.
'Onaai sina na ara'a, i Ha'atahi aga 'ai boi baaniai aro
79 'anai bewaasiraaui nei narau awa na'i kuhi,
mara awa na'i bahainai heimarungi anai mae.
'Iia 'ai na'otaragia 'anai hagu goro aho'i beia God.”
80 Mia Jon 'a raha ara'a ma ha'i sae raroma goro. 'A 'ari ma awa na'i dora mangasara, tari 'oha na taraawa'a heitaroha'i tanaraaui inoni nai Israel.