13
A꞉ntiyoka Sosi Watowatopiate Banabasiko Soloko Oli Wokamo Daliboliya
Ebe tetelo A꞉ntiyoka kawo duliyomolono sosi magumulo Godokono woki awokalimipi dubu epetapi ega꞉walo iyatulamepi dubu epetapi bilibilidopo iba꞉te ebolo nilukulinamiya. Ebe dubuno mailo Banabasiko, ega꞉walo Simiyonoko ebeno mailo idi Kilikilidawa, ega꞉walo Lusiyasiko ebe Sailiniya duliyomolodawala, ega꞉walo Manayaneko gudu da꞉peso tetelo Kawo Elawodubu Elodikono menokote dabinami, ega꞉walo Soloko. Ebene egela idilo iba꞉te Kawodawa Godoko eba amamatitalo ebete ibino tolame gabo wadenomamo kiyatulaema꞉ bae naoa꞉no pola꞉niya. Ebe tetelo Godokono Uliyanate ibi nanaliya, “La꞉ Banabasiko Soloko ibi netewapi naimano tanaloma꞉ iyabaiamo nalomala꞉. Ibi nale iyalo eka꞉la꞉miyamo iba꞉te naimano woko idi kosiyodilonama꞉.” Ali 9:15
Ebene iba꞉te bae naoa꞉no eba pola꞉nalo, ibi netewapi mabuma꞉ Godotamo towetowe tabo gelate, koto iba꞉tamo watiolelamete oli wokamo ebo aliboliya. Ali 6:6
Banabasiko Soloko Iba꞉te Saipalase Opolo Ya꞉sukono Wade Tabo Da꞉kiyawaiya
Ebe tetelo Godokono Uliyanate Banabasiko Soloko danaliboliya, iba꞉te Selusiya duliyomolamo nemaimite ebolo kawo palai pe lawete kewa꞉ kolomo apuamo gito na꞉iwiya Saipalase opamo. Ebene ebe opono Salamasi duliyomolamo nemaimite iba꞉te Yu epono iyaiya balidi ibilamole motolo Godokono tabo kiyawaoago ebo nowapatiya. Ebe tetelo Yone Makate woko magumulo ibi nowalubilinatiya. Ali 12:12; 15:39
6-8 Ebene iba꞉te Saipalase opodo eba petonatolo ebe opono duliyomolo ida꞉mo ebo nemaimiya, ebe duliyomolono mailo Peposala. Ebolo iba꞉te giwali dubu idi numiya, ebeno mailo Ba-Ya꞉sutela ega꞉walo ebeno mailo idi Guliki tabamo Elimasitela. Me dubu ebe Yu dubula, wiyasiya ebete epo eba iyatulamenalo a꞉da꞉ tabo Godokono mailamo kiyawaonaki. Ebe tetelo Saipalase opono Kapela Kawo Elawodubu ebeno mailo Segiyasi Polasitela, ebete wade mulo wokiagodawama꞉ eda꞉nami, ebene ebete Banabasiko ega꞉walo Soloko ebetamo neka꞉la꞉miya iba꞉godone Godokono tabo kolowima꞉. Wiyasiya ebeno namutudawa Ba-Ya꞉suko ubia꞉nola, ebema꞉ ebete Soloko ega꞉walo Banabasiko eba odiyobolelo Kapela Kawo Elawodubu naniya ibino tabo nanitabokobi akomida꞉la꞉. Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ niyatawa Solokono mailo idi Polotela, ebema꞉ Godokono Uliyanano elawote ebe eba tabokaimilo, ebete ebe giwali dubu balidi kodakodamo eba umilo kawiya ma kunu aniya, 10 “A꞉ma꞉ Saitanakono gudulata, ega꞉walo a꞉ma꞉ Godokono tuputupu tanalo odiyobodawama꞉ eda꞉nata! Iyo, a꞉ma꞉godolo iyaiya elemasigi tanalo tabokanomola! Keleka꞉ mabu a꞉ma꞉le Kawodawa Godokono tuputupu gabo dekalawikalawima꞉wenaka? 11 Ebema꞉ ka꞉lo Godokono kotote a꞉ma꞉ danagalimitamene a꞉imano balidite idokoma꞉ keda꞉oema꞉ta, iyo, tete geyageyadopolo a꞉ma꞉ egelano alo a꞉kuma꞉wenakomene.”
Ebe tetenomolo idoko tanalote ebeno ape da꞉pa꞉muliya Elimasite ebeno kotamo eba ologiatepalelo walubidawa wadiya ebe gabo kiyatuima꞉. Ali 9:8 12 Ebema꞉ kebe tanalote kemaigiyale, Kapela Kawo Elawodubu Segiyasi Polasite ebe tanalo umite Godoko nanitabokobi ebo midiya, ega꞉walo ebete Kawodawa Godokono iyatumi tanaloma꞉ kawonomamo anoanuti.
Polote Pisidiya Opono A꞉ntiyoka Duliyomololo Ya꞉sukono Wade Tabo Da꞉kiyawaiya
13 Ebene Polote ebeno namutupiago ebe Peposa duliyomololo kawo palai pe lawete kewa꞉ kolomo na꞉iwalete Pa꞉mapiliya opono Pega duliyomolamo gito tolamiya. Ebolo Yone Makate ibi miyapate Yelusalema kawo duliyomolamo walo gito ka꞉tiya. Ali 15:38 14 Wiyasiya Poloiate Pega duliyomolone tolamete Pisidiya opono A꞉ntiyoka duliyomolamo gito nemaimiya, ebene iba꞉te Yu epono wokoa꞉ talena egelalo ibino balidi ibilamole motamo nodolote epo epetapiago gito nilukuliya. 15 Ebene Mosesete Godokono Totomu Tabo ebeno Bukamo dakuloliya ega꞉walo Godokono Woki Awokalimipiate dakuloliya, ebe netewa tanalo moto umipiate epatamo ebo ka꞉la꞉mioliya. Ebe tetelo iba꞉te Poloko ega꞉walo Banabasiko iba꞉tamo tabo ma kunu nalibiya, “Naniala꞉, la꞉godolo a kodakodaiaema꞉ tabo ditanamene, modobola atamo negeliyala꞉.”
16 Ebema꞉ Polote maigate ebeno koto unamo adipatelo negiya, “Isalaela epala꞉, ega꞉walo la꞉ Yua꞉pi epetapi piyate nani Godo damamata꞉wenama, la꞉ naimano tabo nolowiala꞉. 17 A Isalaela epono ewoniate Isipiti opolo kapela epoma꞉ eba eda꞉onalo, aimano Godote ibi uwatelo taneba kawonomoma꞉ ebo midiliya, ebene ebete ebeno kawo elawamo Isipiti opone ibi ebo wagailiya. Maimi 1:7; 6:6; 12:51 18 Ebene iba꞉te 40 ulamamo bulu opolo eba wapata꞉lamenalo Godotamo temeteme nikamenamiya, wiyasiya ebe tete geyageyanomolo ebete ibi wadenomamo buiyalatelenami, Nabas 14:34; Totomu 1:31 19 ega꞉walo ebete Ka꞉inane opolo iyaiya epono sebeni taneba alukolete ibino opo Isalaela epatamo gito ikalamiya. Totomu 7:1; Yos 14:1 20 Nanitabola, Godote ebe Isalaela epono ewoni Isipiti opone dowagailiya ebe tetene wagilimite, iba꞉te Ka꞉inane opo da꞉pelawiya ebe teta꞉mo pemaiga, ebe tetelo 450 ulama a꞉petoiya.
“Ebene Godote ibi kowalubilima꞉ tabo anagilamepi dubu epetapi iba꞉tamo ikalamiya, me tanalote ebe tetene wagilimite Godokono woki awokalimidawa Sa꞉miyoloko teta꞉mo pemaigiya. Tabo Anagi 2:16; 1Sa꞉m 3:20 21 Ebe tetelo iba꞉te Sa꞉miyoloko naniya ibi magumulo kawo elawodubu kadipatema꞉, ebema꞉ Godote Beniyaminakono gu magumulo Kisikono gudu Soloko iba꞉tamo ikalamiya, ebete 40 ulamalo ibino watodawama꞉ keda꞉nama꞉. 1Sa꞉m 8:5,19; 10:20-24 22 Wiyasiya Godote Soloko iyabaiamo eba iyatilo Da꞉ibidiko ebo adipatiya ebete ibino Kawo Elawodubu idima꞉ keda꞉ma꞉. Ebe tetelo Godote Da꞉ibidikono tanaloma꞉ tabo ma kunu kiyawaiya, ‘Nale Yesikono gudu Da꞉ibidiko uimo, ebeno tepo magumu wadenonomola, na keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, iyo, ebete naimano ubi tanalo bilibilinomamo a꞉tuduwatanako.’ 1Sa꞉m 13:14; 16:12; Oale 89:20
23 “Ebene Godote kebe tabo dopamo nanitabonomolo kegiyale, ebe tabono tanalote a tetelo ma kunu pemaigiya, ebete Da꞉ibidikono walone gudu idi Ya꞉suko adipatiya, ebete Isalaela epono Igilo Mula꞉lelamedawama꞉ keda꞉ma꞉. 2Sa꞉m 7:12-16 24 Ebene Ya꞉sute ebeno woko wagilimia꞉no, dopamo Yonete Isalaela epo bilibilinomatamo Godokono tabo ma kunu pa꞉kiyawaiya, iba꞉te ibino kubane olobila꞉ote ebene ebete ibi obamo kowaduba꞉midaolema꞉. Ma꞉t 3:1-2 25 Ega꞉walo Yonekono woko opoliya tete detataliya, ebete ibi nanaliya, ‘La꞉le na poma꞉ kegelawenakoma? Na Kelisotea꞉, ebete naimano walogabo apune ba꞉pena, iyo, na wadenoa꞉ nale ebeno agowa ukulaolema꞉.’ Yon 1:20,27
26 “Ebema꞉ naimano ekakiala꞉, la꞉ piyate A꞉ibalayamakono walone gudima꞉ deda꞉wenama ega꞉walo la꞉ Yua꞉pi epetapi piyate nani Godo damamata꞉wenama, Godote ebeno igilo mula꞉ tabo a bilibilinomatamo apalibiya. 27 Wiyasiya Yelusalema duliyomolo epo ega꞉walo ibino watowatopi iba꞉te Godokono woki awokalimipiate ebeno Bukamo dopamo dakuloliya, ebe tabono iyaiya tanalo iba꞉te wokoa꞉ talena egela bilibilinomolo eka꞉la꞉miolenaka, wiyasiya numa꞉la꞉, iba꞉te ebe iyaiya tabono nanitabo magumu wadenomamo kelawenakoa꞉. Ebe mabuma꞉ iba꞉te Ya꞉suko ubia꞉noma꞉ eba eda꞉olo ebe anakapuima꞉ tabo ebo iyatiya, wiyasiya iba꞉te kiyatawaiya꞉ ebe osiyodilo tanalodo Godokono tabote nanitaboma꞉ keda꞉mene. 28 Ebe tetelo iba꞉te Ya꞉suko a꞉eamo kaliboma꞉ ubi diyatiya ebeno kuba nipo wadimiya, wiyasiya iba꞉te olodiyoboa꞉no Paeleteko walo nakapaniya ebete ebe kanakapuima꞉. Ma꞉t 27:22-23 29 Ebene Godote Ya꞉sukono tanaloma꞉ kebe tabo apuapu ebeno Bukamo dopamo dakuloliya, iba꞉te ebe tanalo epetapi bilibilinomo ebetamo osiyodiloliya, ebene ebete da꞉iya iba꞉te ebe kewa olotolowane owolukote nokola bobo magumamo gito iyatiya. Ma꞉t 27:59-60 30 Wiyasiya Godote a꞉ene ebe walo akadipatiya, 31 ebema꞉ piyate Ya꞉suago Ga꞉lili opone Yelusalemamo da꞉tolamiya, ebete egela bilibilinomo epetapilo iyaiya tetelo iba꞉tamo pawokalanaki, iyo, iba꞉te ibino balida꞉mo Ya꞉sute a꞉ene igilamo maiga tanalo duminakiya, ka꞉lo iba꞉te Yu epatamo ebeno tanalo ebema꞉ awokalimina. Ali 1:3,8
32 “Ale la꞉tamo degelitama꞉, me tabo ebe Godokono Wade Tabola. Numa꞉la꞉, ebete aimano ewoniatamo kebe tabo nanitabonomolo kegiyale, 33 ebe tabono tanalote a tetelo ma kunu pemaigiya, ebete Ya꞉suko a꞉ene adipatiya. Iyo, ebete Sam Oale Buka sapta 2 tetelo Ya꞉sukono tanaloma꞉ ma kunu giya,
‘A꞉ma꞉ naimano Gudunomolata,
ka꞉lo na a꞉imano Nabiwima꞉ eda꞉mo.’ ” Oale 2:7
34 Ebene Polote ebeno tabo moga꞉melo walo na꞉kegiya, “Iyo, nanitabola, Godote Ya꞉suko a꞉ene adipatiya, ebema꞉ ebeno apete kabalema꞉ bobo magumamo walo a꞉ka꞉toamene. Ebema꞉ Godote ebeno Bukalo tabo idi ma kunu kegiya,
‘Naimano gudu, nale Da꞉ibiditamo ikameoma꞉ nanitabonomolo degiyamo,
ebe talena ega꞉walo nanitabo tanalo bilibilinomo a꞉ma꞉tamo kikameomamota,
uwomua꞉ tetelo a꞉ma꞉ kowalubitanama꞉.’ Ais 55:3
35 Ega꞉walo Godokono Bukate tete idilo na꞉kegena,
‘Godo, a꞉ima꞉no elawo awokalimi magumudo
abale tanalote bobo magumamo a꞉ka꞉pemene
a꞉imano Wade-talena Wokodawa ka꞉kubaima꞉.’ ” Oale 16:10
36 Ebene Polote me tabono magumu awokalimilo walo na꞉kegiya, “Numa꞉la꞉, me tabote Da꞉ibidikono tanaloma꞉ kegena꞉. Da꞉ibidite me opolo eba okolinalo ebete Godokono wokodawama꞉ eda꞉nami, wiyasiya ebete da꞉iya iba꞉te ebeno ape ebeno ewonino bobo niyakabamo niyatite ebo abaliya. 37 Wiyasiya numa꞉la꞉, Godote kebe dawa a꞉ene dadipatiya, me lumagi Ya꞉sute bobo magumulo kabaliya꞉.
38-39 “Ebema꞉ naimano ekakiala꞉, ale kebe tabo la꞉tamo ka꞉kiyawautama꞉ la꞉ wadenomamo niyatawala꞉, Ya꞉suko modobola la꞉imano kuba egebolelametate la꞉ ebeno tuputupupima꞉ ka꞉midilitama꞉. Iyo, Godote Mosesedo atamo dikaeamiya ebe Totomu Tabote epono kuba osiyodilole tanalono ale palamililaema꞉ modoboa꞉, wiyasiya piyate Ya꞉suko nanitabokobi da꞉midima꞉na꞉ Godote kuba tanalono elawo magumune ibi kowagailimene. Lom 10:4 40 Ebema꞉ la꞉ nanisiwale! La꞉le ebe nanitabokobi midia꞉no, Godokono woki awokalimipiate dopamo da꞉kiyawaiya ebe kuba wiyate la꞉tamo ka꞉pemaigamene! Iyo, Godokono tabote ibido ma kunu awokaliya,
41 ‘Naimano iyaiya taboma꞉ na demalogona꞉wenama,
la꞉ wadenomamo nolowiala꞉!
Numa꞉la꞉, la꞉imano ilukulina tetelo
nale kawo tanalo idi kosiyodilomamo,
wiyasiya epetapiate me tanalono magumu la꞉tamo dawokalima꞉na꞉,
la꞉ nanitabokobi a꞉ka꞉mida꞉ema,
ebe mabuma꞉ la꞉ naimano osiyodilo tanalo uma꞉wete eba anoanolo
la꞉ gito ka꞉elaomamota!’ ” A꞉ba 1:5
42 Ebene tabo kiyawao dolopoligiya, Poloko Banabasiko iba꞉te Yu epono balidi ibilamole motone eba piwitilo, epate ibi nanaliya wokoa꞉ talena egela idilo ebe atu iyaiya tanalo ibi walo ka꞉ka꞉piyatulaema꞉. 43 Ebene ibi bilibilinomate ebe aladabuti baine da꞉tolamiya, Yu epo ega꞉walo Yua꞉pi epetapi piyate nani Godo damamatenamiya iba꞉te Poloko Banabasiko eba waloma꞉talenatolo, ibi netewapiate wadewade tabo epetapiamo ibi ebo walubilinatiya iba꞉te Godokono nilakapo magumulo kodakodalo kilukulinama꞉.
Iba꞉te Wokoa꞉ Talena Egela Idilo Godokono Tabo Walo Da꞉ka꞉kiyawaiya
44 Ebene wokoa꞉ talena egela idilo duliyomolo epo bilibilinomate pelamoliya Godokono tabo olowioma꞉. 45 Ebe tetelo Yu epo epetapiate tabo olowiopino iyawa tanalo dumiya, ebema꞉ iba꞉te kawonomamo eba dowaolo Polote da꞉kiyawaiya ebe tabo kubama꞉ gelalo ebe ebo malogiya. 46 Ebene Poloko Banabasiko iba꞉te tolea꞉no ibino tabo eba wiyalo negeliya, “Godoko ubila ebeno tabote la꞉ Yu epatamo dopamo awokalama꞉, wiyasiya la꞉ ubia꞉noma꞉ eda꞉omata. Ebema꞉ la꞉ wadewadenoa꞉ la꞉le Godogodone uwomua꞉ igilo laema꞉, mabu la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉tamo gigiyu emopimata! Ebe mabuma꞉ ale la꞉ eba miyapalo a wiyasiya Yua꞉piatamo ka꞉tomalema꞉. Ali 3:26; 18:6 47 Mabu Kawodawa Godote a eba paliboelo ebeno Buka apuno tabo ida꞉mo a ma kunu totomuateiya,
‘Nale a꞉ma꞉ eka꞉miyamata,
a꞉ma꞉le iyaiya opo epo bilibilinomatamo aloma꞉ ka꞉neda꞉wenama꞉,
ebema꞉ a꞉ma꞉le me opo kawonomamo toawete,
epono igilo mula꞉lelame tanalo iba꞉tamo katama꞉ta.’ ” Ais 49:6
48 Ebene tabo olowiopi magumulo Yua꞉ epate eba kalakalautalo Godokono tabo wadenoma꞉ gelate ebe ebo moiutiya, ega꞉walo ibi magumulo Godote dopamo uwomua꞉ igilamo deka꞉la꞉miya, ibi bilibilinomate ebeno tabo nanitabokobi ebo midiya.
Yu Watowatopiate Ibi Pisidiya Opone Elawamo Danaliboliya
49 Ebe tetelo Kawodawa Godokono tabote Pisidiya opo kawonomamo ebo tiya, 50 wiyasiya A꞉ntiyoka duliyomololo Yua꞉piate Godoko damamatenamiya, ibi magumulo kawokawo kamiyale epetapi ega꞉walo duliyomolo watowatopi dubu, Yu epate ibino woki kubailamelelamete elawo ebo ikalamiya iba꞉te Poloko Banabasiko iba꞉tamo ka꞉dowaoma꞉. Ebema꞉ ebe watowatopiate ibi netewapiatamo temeteme eba ikalamelo ibino opone elawamo ebo naliboliya. 51 Ebene duliyomolo watowatopiate ibi eba ulamitalo, Poloko Banabasiko iba꞉te ibino agowano tuwae moda꞉midatepaolete ibi gito miyapiya, iba꞉te kiyatawaoma꞉ Godokono tete na꞉pe ebete ibino kuba wiya iba꞉tamo ka꞉pikalaema꞉. Ebene Poloko Banabasiko iba꞉te Aikoniyama duliyomolamo gito tiya, Ma꞉t 10:14; Ali 18:6 52 wiyasiya iba꞉te A꞉ntiyoka duliyomololo da꞉miyapiya, ebe Ya꞉suko waloma꞉tapi Godokono Uliyanate ibino tepo magumu kawo kalakala tanalamo ebo tabokailamelelamiya.

13:2: Ali 9:15

13:3: Ali 6:6

13:5: Ali 12:12; 15:39

13:11: Ali 9:8

13:13: Ali 15:38

13:17: Maimi 1:7; 6:6; 12:51

13:18: Nabas 14:34; Totomu 1:31

13:19: Totomu 7:1; Yos 14:1

13:20: Tabo Anagi 2:16; 1Sa꞉m 3:20

13:21: 1Sa꞉m 8:5,19; 10:20-24

13:22: 1Sa꞉m 13:14; 16:12; Oale 89:20

13:23: 2Sa꞉m 7:12-16

13:24: Ma꞉t 3:1-2

13:25: Yon 1:20,27

13:28: Ma꞉t 27:22-23

13:29: Ma꞉t 27:59-60

13:31: Ali 1:3,8

13:33: Oale 2:7

13:34: Ais 55:3

13:35: Oale 16:10

13:38-39: Lom 10:4

13:41: A꞉ba 1:5

13:46: Ali 3:26; 18:6

13:47: Ais 49:6

13:51: Ma꞉t 10:14; Ali 18:6