Vanira Na Vure Taluutuni ni
Ephesus
Na Tabu Paul te Gerea
?Na hava te tughunia igaa?
Ephesus na komu sule tana bubulo i Asia, ma rana vure ni Rome tara vunaghi pungisia. Na manevetena Paul te diki sara iga eruani na kao, ge tughunitatea na Rongorongo Uto. Tana toluni na kao, Paul te ghaha i Ephesus tolu na niulu, me ke taraira na lei tinoni taluutuni ga (Righia Gehegehedira 19:1-20). Erua pe tolu na niulu i murina, ghana levunimate tara lotia Paul mara hola vaa i Rome. Tana bona te ghaha tana vale pipiti ga, Paul te gerea na gegere eni.
Paul te gerea na gegere eni ge ke patupatura na vure taluutuni ni Ephesus. Paul te diki bosai vanira na lei totobo te uto na vure taluutuni kara lavighi, na pukuna tara kabu kolua Jesus Christ. Keri ke, me bosaa God te vavolara na vure Jew mana vure tara mua Jew, me ghoro kolura ilokana sakai na huli, na pukuna na hava Jesus te nea tana ghaivavala. Aeni nina holohoru God.
Imurina keri, Paul te patura na vure taluutuni ge kara kabu maemane haia, me talutatea ge kara kabu kolu heghedira na pukuna na hava Christ te nei vanira. Me bosa vanira ghua ge kara gonidila haia, na pukuna te pungisira talau Satan maia nina maana dika tana vola ni maramana eni.
Na lei Ghanaghana Mava Ilokana na Gegere Eni
Nina bosa holopangoti a Paul (1:1-2)
Na lei totobo tara uto rana vure taluutuni kara lavighi na pukuna tara kabu kolua Christ (1:2-3:21)
Na vola vaolu itatana Christ (4:1-6:20)
Nina bosa sosoko Paul (6:21-24)
1
Nina bosa holopangoti a Paul
Inau a Paul tu gerea na gegere eni. God te viliu ge ku nina manevetena Jesus Christ. Inau tu gerea vanighau ighau nina tinoni tabu God i Ephesus, tau taluutunia mau taonia haia Christ* Christ na mane God te vilia ge ke vavolara nina vure, tara holoa nia Messiah Jesus. Gehegehedira 18:19-21; 19:1 Tu kokoeliulivuti ge God Tamada ma dida na Lord Jesus Christ koro vahegho na sonihalavu mana mabo.
Na lei vauto ni Tarunga Tabu
Ighita ta holoutoa God. Gaia nina God dida na Lord Jesus Christ maia Tamana ghua. God te vautoghita nia na lei vauto udolu ni Tarunga Tabu ni kokou, na pukuna ighita nina Christ. Idania mai tana bona God te mua gonia mua na maramana, God te dolovighita me vilighita itatana Christ, ge ka tinoni tabu ma ka maemane haliu tana matana. Taonia nina padalaghi mai dania, te mua ghoi tughu tua, ge ka nina vure kukuti God, nia na hava Jesus Christ te nei vanighita. Aeni te nea na liona God ge togotogo ngangata. Keri ke, ma ka holoutoa God na pukuna te kolavaa vanighita mai nina sonihalavu. Gaia te vaheghita na sonihalavu eni, na pukuna ighita nina tinoni a Dalena te dolovia. Na pukuna gaia te mua soko na doloviada, ge tangomana na tatavahaleada nia na ghabuna na Dalena, ge talukehai na paluda. Colosse 1:14 E tatea nina na sonihalavu vanighita haia, nia nina na manamanaha mana ghilaghilala. Ma nina padalaghi God te kabu polo ka, te tate vanighita tua. Na padalaghi eni itatana Christ, te vilia mai tua idania taonia nina na lio uto. 10 Ma gaia eni te vaghaa nina padalaghi, tana bona na bongi te vilia ke sara mai, God ke hola kolura mai na lei totobo soko i kokou mi pari sarana nina maana Christ.
11 Tana vuivuni, God te nia padalaghi te vilighai mai tua ighai rana vure Jew, ge kai nina vure God, na pukuna tai kabu kolua Christ. Mana lei totobo raini ke, ra kale taonia nina na ghanaghana mai tua idania. 12 Na hava te liomami nia God ke, ighai, rana Jew, tai diki taluutunia tua Christ ke, kai holoutoa tua dida God te rongoragha. 13 Mi taeni ighau ghua nina vure God, na pukuna tau rongovia tua mau taluutunia na utuni tana Rongorongo Uto, ge God ke vavolaghau. Mi tana bona tau taluutunia Christ ke, God te righikaleghau tua mi ghau nina vure gaia, te va heghau tua na Tarunga Tabu te nia baubahu mai tua idania. 14 Mana Tarunga Tabu keri nina vaughilala God, ke vaheghita mai sughua na lei totobo soko te nighi baubahu. Ka lavighi na lei totobo kiri tana bona God ke huiolighita tua ighita nina vure. Eni gaia sakai na ghanaghana ghua ge ka holohabaa mughua dida God te haba me rongoragha.
Paul te kokoeliulivutira
15 Na pukuna na lei totobo raini God te nei vanighita, tana bona tu diki rongovia tua nimiu na taluutuni te ngasi tatana Lord Jesus ma nimiu na dolo vanira tara taluutuni vei mi vei, 16 mu mua soko na holoutoana God na pukuna ighau. Mu kokoeliulivutighau haia, 17 mu nongia God, te haba ma Tamana dida Lord Jesus Christ, ge ke vaheghau nina manaha mana ghilala nia na Tarunga Tabu, ge ke tughuru ngasi nimiu na ghilala ta God. 18 Mu kokoeliulivuti ge na tobamiu ke hahangavi ge kau ghilala utoi na lei totobo uto ta pitudilai ge ke heghita, na pukuna gaia te hologhita ge ka nina vure. Mu kokoeliulivuti ghua ge kau ghilala na utona na sonihalavu ni lologho tughu, God te nia baubahu ge ke vaheghita ighita nina vure. 19 Mu kokoeliulivuti ghua ge kau vuivuni tua itaeni na ghilalana nina maana te sule, te lutu tana volada, ighita rahei ta taluutunia tua. Mana maana eni na laga te sule, 20 te va tughuru vaghini olia Christ tana mate, me va sopou laghinia tana malei sopou te haba tana pala madolona God tana kinakabu i kokou. Buka Linge 110:1 21 Mi taeni gaia vamua Christ te haba vule itadira tara vunaghi pungisi maia tara logho maana udolu - na lei tarunga, mana lei tidalo mana lei lamea. Na ahana te haba vulera na lei huhuli maia tara maana itaeni tana maramana eni, maia na maramana ke mai. 22 Ma God te taluhorui na lei totobo soko isarana nina maana Christ vamua, me hea te vaghaa keri ge Christ ke hangaghita rana vure taluutuni tana holohoru. Buka Linge 8:6 23 Mi ghita rana vure taluutuni tana holohoru te vagha na hulina Christ. Ma Christ te va vonughighita tua nia nina maana, te vagha te va vonughighi na lei totobo soko ivei mi vei. Colosse 1:18

*1:1 Christ na mane God te vilia ge ke vavolara nina vure, tara holoa nia Messiah

1:1 Gehegehedira 18:19-21; 19:1

1:7 Colosse 1:14

1:20 Buka Linge 110:1

1:22 Buka Linge 8:6

1:23 Colosse 1:18