20
Na huahuati ta nina maana Jesus
(Matthew 21:23-27; Mark 11:27-33)
Sakai na bongi, tana bona te taraira na vure Jesus lokana na Valetabu, te nia kokoe na Rongorongo Uto, rana manesukaghi kamanagho ma rana manetarai ni vetena nina Moses, kolura lei mane huhuli tara mai righia Jesus, mara bosa vania, “?Ko bosa vanighai, na hava na maana vaghana to loghoa ge o gonighi na lei totobo raini? ?Ma hei te hegho na maana keri?”
Me bosa tughu gaia, “Inau ghua te liogu na huatiana gatu sakai na huahuati. ?Na maana te nia vulitabu a John eni, ivei te va butu mai, ta God pi tana tinoni?”
Gaira tara vuha hughuhughu ighobudira heghedira, “?Na hava ka bosaa? Ge ka bosa, ‘Te va mai ta God’ ka ghaghua ke, me ke bosa, ‘?Me ghua ge au mua taluutunia John?’ Pa ka bosa, ‘Te va mai tana tinoni’ ka ghaghua ke, mana vuresubo udolu ini kara petamateghita, na pukuna tara ghanaghanaa John na Prophet.” Keri ka, ge ra bosa tughu vania, “Ighai tai mua ghilalaa ivei te va butu mai.”
Ge bosa vanira Jesus, “Ku mua bosa vanighau ghua inau, ahei te heu mai na maana vaghana tu loghoa ge u gonighi na lei totobo raini.”
Na vavaghahadira tara tabara tana leghai ni vaini
(Matthew 21:33-46; Mark 12:1-12)
Ma Jesus te bosa vanira na vure na bosa vavaghaha eni, “Sakai na mane te subaa nina leghai ni vaini,* Idania, na prophet Isaiah te bosa Israel te vagha na leghai ni vaini - righia Isaiah 5:1. me lubatia vanira na vure lutu leghai ge kara lutu pile bona, tana bona ke tona tana komu hau gaia, ge lubatia vanira. Keri ka, ge tona tana komu hau te daro ni bona. 10 Me sara na bona ni bibihu, ge vetenaa nina seka, me tona itadira tara lutua na leghai, ge ke va lavighi mai na tunuvana tana leghai. Mana vure lutu tara labua na seka, mara mua hea siki totobo, ge ra vetenaa olia. 11 Me ghoi vetenaa so sakai na seka, mana vure lutu tara labua so, mara lavi maamaaana, mara mua hea siki totobo, mara ghoi vetenaa olia. 12 Keri ge ghoi vetenaa e toluni na seka, mana vure lutu tara labu paea ghua, mara sonihoru kehaa tana leghai keri. 13 “Keri ge bosa gaia te loghoa na leghai ni vaini, ‘?Na hava ku gonia? Ku vetenaa tua na puku ni dalegu eni, gaia sogea kara talumavaa.’
14 “Mara righia na vure lutu a dalena ka, mara sopa bosa heghedira, ‘Aeni gaia dalena te loghoa na leghai. Mai ma ka labumatea, ge ka loghoi nina lologho!’ 15 Keri ge ra sonihorua tana leghai, ma ra labumatea.”
Ma Jesus te huatira, “?Mana hava ke gonia gaia te loghoa na leghai, vanira na vure tara righitaonia nina leghai? 16 Gaia ke mai, me ke labumatera, ge ke ghoi hera rana keha na leghai, ma kara ghoi righitaonia vania.”
Mana vure tara rongovia na bosana Jesus ge ra bosa, “Taho tua, ke mua ghaghua igaa!”
17 Me rei vaa itadira Jesus ge huahuati, “?Keri ke, mana hava na ghanaghana igaa na Gegere tabu eni,
‘Na vatu ngasi tara ngelea na vure kisu vale,
te vuha liliu ni puku ni vatu.’ Buka Linge 118:22
18 “Gaira udolu tara nia saisarikiba ma kara nia torotopo na vatu ngasi keri, ke vahaghitaili ngangatara, ma ge ke tumu savua siki sakai ke, gevaa ke paruhaa.” Isaiah 8:14-15
Na huahuati ni pelu takisi
(Matthew 22:15-22; Mark 12:13-17)
19 Mi tana bona keri rana manesukaghi kamanagho ma rana manetarai ni vetena nina Moses tara tabotabo ge kara lotia Jesus, na pukuna ra ghilalaa na bosa vavaghaha keri te kalera, hauvaa mara mataghunira na vuresubo. 20 Keri ka, ge ra kene maladira ivei kara nea. Mara nira vetena na balu mane ge kara sighovia Jesus. Sighovia na tinoni te ide, te sighovira na levunimate. Kara nei te vaghaa kara maemane tana matadira na vure, hauvaa, ma kara vaa pegoa Jesus nia na balu huahuati, ge ke bosa siki totobo te hahi ke, ge kara tabea, ma kara lavia vaa ta nina malei haba mana maana na Governor ni Rome. 21 Keri ge ra va sighovia, mara bosa vania Jesus, “Tarai, ighai tai ghilalaa, na hava to bosaa mo nia tarai te uto. Ighai tai ghilalaa to mua nia ghaghua na ghanaghana ni tinoni, mo nia tarai vamua na totobo te utuni, na nilabuna God vanira na lei vure soko. 22 ?Ko bosa vanighai, e hovea sughua dida na vetena ge ka bei soni takisi vania Caesar, na vunaghi haba ni Rome, pe taho?”
23 Jesus te righipotaa didira na liuboki, ge bosa vanira, 24 “Kau tatea vaniu mai na rongo. ?Ahei na totoghalena, mana ahana raini igaa?”
Mara bosa tughu gaira, “A Caesar.”
25 Ge bosa Jesus, “Kau sosoni vania Caesar tana hava te nina Caesar, ma kau vahea vania God tana hava te nina God.” 26 Mara mua tangomana ge kara liubokia nia siki totobo tana mata ni tinoni, keri ge ra beto vamua, mara nia hare anina bosatughu.
Na huahuati ni tughuruoli tana mate
(Matthew 22:23-33; Mark 12:18-27)
27 Na lei Sadducee tara bosa ke me ke mua tughuru oli tana mate na tinoni. Gehegehedira 23:8 Mana balu Sadducee tara mai ta Jesus mara bosa vania, 28 “Tarai, a Moses te gerea vanighita idania na vetena eni, ke ba mate sania tauna sakai na mane, tana bona toro mua dalegha mua, ma tahina te vola so, ke ghoi tauna mughua na samu, ge koro vahuhu gari vania hoghona te mate tua! Eruani Vetena 25:5 29 Ma sakai na bona ra vitu tamahoghoni, na kamanagho itadira te taulaghi, ge mate, me taho dalena. 30 Na ruani te ghoi tauna na vaivine, ge ghoi mate, me taho soo dalena, 31 mana toluni ghua. Agaira udolu ra vitu tamahoghoni, tara sopa tauna na vaivine, ma ra mate udolu, me taho ghua siki daledira. 32 Murina eni vaho, ge mate na vaivine. 33 ?Mi tana bongi ni tughuru oli tana mate, ahei tadira ke tauna na vaivine eni, na pukuna gaira udolu ra vitu tara sopa taulaghi itatana na vaivine eni?”
34 Jesus te bosatughu vanira, “Na lei mane mana vaivine ni maramana eni tara taulaghi, 35 mana lei mane mana vaivine te ulaghadira ge kara tughuru oli tana mate, ma kara vola tana maramana ke mai, kara mua taulaghi. 36 Ke vaghara na lei angel, ma kara mua ghoi mate tua. Dalena God gaira, na pukuna tara tughuru oli tua tana mate. 37 Moses te bosa kaekalea gaira tara mate kara ghoi vola oli. Lokana na tutugu te bosaa na ghai te vavu, Moses te bosa tatea God, ‘Aeni ke a God nina Abraham, ma God nina Isaac, ma God nina Jacob!’ Buka Rughuhoru 3:6 38 Agaia, a God vanira tara vola, me mua God vanira tara mate, na pukuna na lei tinoni soko ara vola vania Lord.”
39 Na balu manetarai ni vetena nina Moses tara bosa tate, “Tarai, e uto nimua na bosa tughu!” 40 Gaira tara mataghu ge kara mua tabotabo ge kara huatia nia ghua siki huahuati.
Na huatiana na Messiah
(Matthew 22:41-46; Mark 12:35-37)
41 Murina keri Jesus te ghoi huatira, “?E ghua ge ra bosa ke, mana vaivarina na vunaghi haba David na Messiah, ra ghaghua? 42 Na pukuna David heghena te bosa tana buka ni linge holouto,
‘A Lord God te bosa vania nigua na Lord,
Ko sopou tana lima madologu,
43 polo ku talura ghamua na levunimate
sarana na tuamu te tughunitatea te sarana nina maana.’ Buka Linge 110:1
44 ?Mana pukuna David te vatua nia Lord a Messiah ke, mi vei tea ge a Messiah ke ghoi vaivarina David so? ?Ivei ka nera erua na ghanaghana raini ge ke utuni?”
Jesus te diki bosadilaa kara tangasi tadira rana manetarai ni vetena nina Moses
(Matthew 23:1-36; Mark 12:38-40)
45 Na vuresubo tara rongo mai so itatana tana hava te nia kokoe, ge bosa Jesus, vanira nina vaovarongo, 46 “Kau tangasi tadira rana manetarai ni vetena nina Moses, tara nighi ole kolili didira tivi daro, ge kara buera nia na ghanaghana mava na vure, tana lei bona ni maketi, mara vilighi ghua lei malei sopoudira rana haba tana lei vale kokoeliulivuti ni Jew, mana lei puku ni malei haba tana vangakolu, 47 ra pegopalai didira lei totobo rana samu vaivine, mara idumighi lei kokoeliulivuti daro ge kara vaevanera mai na vure! Na pukuna na hava tara nei, God ke hera na totoro sule!”

*20:9 Idania, na prophet Isaiah te bosa Israel te vagha na leghai ni vaini - righia Isaiah 5:1.

20:17 Buka Linge 118:22

20:18 Isaiah 8:14-15

20:20 Sighovia na tinoni te ide, te sighovira na levunimate.

20:27 Gehegehedira 23:8

20:28 Eruani Vetena 25:5

20:37 Buka Rughuhoru 3:6

20:43 Buka Linge 110:1