A Wakak na Wasiso un o Iesu Karisito
o Luk
i tumusi
A wasiso talapor mugu
O Luk i tumus a buk ri. Ausur ia ra tagun a noino ma aru nat na ususer anun o Iesu. Ma ausur kai i a te Juda, i a te Grik. Anun a tamon kanapi o Antiok una papor Siria. O Luk ke tama tar a kum utna ra o Iesu i pami. I los mananos kut tandet ra det wasiso un o Iesu. Una ramano kum inawan anun o Pol, o Luk i wan tomo nami. (Ap 16:10-17; 20:5-21; 27:1-28:16).
Numugu anun a pinapam a dokta, ma i tasman wakak a wasiso Grik.
A buk ri a mugano buk ra o Luk i tumusi, ma i tumusi kai a buk Aposel. I tumus a buk ri sur a taro Grik det in tasman wakak a wasiso un o Iesu ma det in nurnur uni. Det in tasmani lena o Iesu i wan pirso urin sur in ulaun a taro rop. O Luk i tumtumus kai un o Iesu lena i wanpat a musano mulus, ma i wasiso una nun a marmaris torom a sibo na taro ma torom dat rop taktakai.
I tumtumus kai una kum utna ri: A watung ulabo torom o God, a dekdek ina Tokodos na Nion, a niaring, ma a nilaun anun a kum sibo na taro ma a kum tene gongon.
A inawan ina buk Luk:
A turturkibin ina buk ri (1:1-4)
A usus anun o Iesu ma o Jon a Tene Baptaiso (1:5-2:52)
A pinapam anun o Jon a Tene Baptaiso (3:1-20)
Di baptaiso o Iesu ra numur o Satan i ulami (3:21-4:13)
O Iesu i papam tong o Galili (4:14-9:50)
O Iesu i wan usapat o Jerusalem (9:51-19:27)
A tintinip na wik ma a minat anun o Iesu (19:28-23:56)
A katkatutur melet anun o Iesu tagun a minat, ma anun a inawan toto (24:1-53)
1
O Luk i tumus a buk ri torom o Tiopilus
Torom o Tiopilus,
A susut det lari ra det sa pam sot pas a tumtumus una kum utna ra i wanpat epotor tamet. A taro ra det sa tama tar a kum utna ri numugu, ma det ser ususer a taro una Wakak na Wasiso, det ut det inanos met una kum utna ri. Iau kai, a sa tikin pas a kum utna ri tagun a turturkibino, ra a nuki lena i wakak ra an tumus tari tam, o Tiopilus a labino. A tumus murmur a inawan pat anun a kum utna ri, sur un tasmani lena a kum utna ra di sa ususer tar ui nami, i lingmulus ut.
A wasiso talapor mugu ra din usus o Jon a Tene Baptaiso
Una kilalo ra o Erod i king una papor Judia, ara tene etabor torom o God a risano o Sekaraia. I ara tagun a kabotaro anun o Abia, ra det rop a kum tene etabor. O Sekaraia, anun a ino a risano o Elisabet, der rop tagun a kabotaro anun o Eron. Der aru tene tokodos umatan o God, der mur wakak a kum Warkurai rop anun a Labino. Ikut katu nutunder, uni o Elisabet ke ser usus, ma der sa takano laulau kai.
Ara bung una kum bungbung na etabor anun a kabotaro anun o Sekaraia, o Sekaraia ut i pam a pinapam na etabor umatan o God. A kum tene etabor torom o God det pilok pas o Sekaraia sur i ut in ruk una rumu na etabor anun a Labino, ma in tun a utna ra i sangsangnain wakak. Anundet a pipilok ra, i elar nama ngasino ra det ser muri* Det pam ara pinapam sur in ese det lena osi ra in pam a pinapam na etabor. Ara taro det nuki lena i elar nami ra di tumus a risan a taro taktakai una kum watat, ra osi ra a risano i wanpat in los a pinapam ra.. 10 Una du bung ra i tun a paura ra a mis ino i sangnain wakak ra di watungi nama insens, a taro na lotu rop ra det tur tomo nago upiso det wararing.
11 A ensel anun a Labino i wanpat torom o Sekaraia, ra i tur taru una papor sot nisan a kabulu na tuntun etabor, ra di tun a utna ra i sangsangnain wakak uni. 12 Ra o Sekaraia i tama pasi, a pinino i surin, ma i ngara doko uni. 13 Ikut a ensel i watungi tano lena, “Sekaraia, gong u ngara, o God i sa longoro anum a niaring, ma anum a ino o Elisabet in usus pas tu nutumlik a musano, ra un pasor a risano nam o Jon. 14 Un gas doko nami, ma a susut kai det in gas una nun a usus, 15 uni in labo umatan a Labino. Ken inum a wain, o a dekdek na ininum. Ra ka din ususi utmakai i sa bukus nama Tokodos na Nion. 16 Ma in ben pukus tar a susut na taro Israel torom a Labino anundet o God. 17 In dekdek elar nama poropet Elaija ma a magirano kai in elar ut nami. In mugu tana Labino, sur in ben tomo melet a kum tamtaman a kum nat torom a kum nutnutundet sur det in emarom melet, ma in ben pas a taro na pitarngat melet sur a wakak na ninunuk anun a kum tokodos na taro, sur in waninar a taro anun a Labino sur anun a inawan pat.”
18 O Sekaraia i ting a ensel lena, “An tasman petlani lena a utna ri in nanpat? Uni mir, mir sa takano rop.” 19 Ra a ensel i balu i lena, “Iau o Gebriel, a ser tur umatan o God. I ut i tulu ru iau sur an inanos ui, ma an los a wakak na wasiso ri torom ui. 20 Ikut ui, ko nurnur una nung a wasiso. In nanpat tokodos ut una kalang ino. Tama i, turpasi uniri kon wasiso, uni ko nurnur. Un ngat tuk una du bung ra a utna ri in nanpat uni.”
21 Una du bung ra a taro det kis langlang sur o Sekaraia, det nuknuk doko, uni i sa suano i tiro una rumu na etabor. 22 Ra i wan pirso, ke wasiso lar pas mo torom det. Det tasmani lena o Sekaraia i sa tama tar tu tamtama una rumu na etabor, uni i tusutusu mukut torom det nama ru lamano.
23 Ra i sa rop anun a du bung na pinapam, i milet melet sur anun a tamon. 24 Ma numur, o Elisabet anun a ino i tianan, ma a limo na kalang ke wan gisen pas gusun a rumu. 25 Ra i watungi lena, “A Labino i sa warut tar iau, ma uniri maragom i los ru asau ra a maimai nami umatan a taro.”
Di inanos o Maria lena in usus o Iesu
26 Ra i sa wonom nin kalang anun o Elisabet, o God i tulu ru a ensel Gebriel utong o Galili un ara tamon a risano o Nasaret. 27 I wan torom ara toraro ra ke inep tomo nam tu musano. A risano o Maria, ra di sa ubek bat tari sur anun o Josep, i tagun a kabotaro anun o Dewid. 28 A ensel i ruk torom o Maria ma i watungi tano lena, “Un gas, u dan doko! A Labino i kis tomo nam ui.” 29 O Maria i nuknuk doko una wasiso ri lena asau a kukuraino. 30 Ikut a ensel i watungi tano lena, “Maria, gong u ngara, o God i gas doko nam ui. 31 Tama i! Un tianan, un usus pas a nat musano, ra un pasor tar a risano nam o Iesu. 32 Ma a risano in rereng, ma din watungi lena a Nutun o God a Labino Sakit. Ma a Labino o God, in ukis tari una kiskis na king anun o tubunu o Dewid, 33 ra in king tukum anun a kabotaro anun o Jekop, ma anun a matanitu ken rop.” 34 O Maria i ting a ensel lena, “In pepetlai ri? Uni ka nolin utmakai nam tu musano.” 35 A ensel i balu i lena, “A Tokodos na Nion in kis un ui, ma a dekdekin o God a Labino Sakit in pulus bat ui. Ra a Tene Tokodos ra un usus pasi, din watungi nama Nutun o God. 36 Tama i, a kukum o Elisabet i sa takano laulau, ra di watungi lena ken usus mo, ikut uniri i sa tianan, ma i sa wonom nin kalang anunu. 37 Uni katu utna i ngangitin torom o God.” 38 Ra o Maria i watungi lena, “Iau a tultul anun a Labino. Din pami ut un iau elar nama num a wasiso.” Ra a ensel i wan gusuni.
O Maria i wan torom o Elisabet
39 Numur o Maria i waninar pas, ra i wan lakit usapat una kum tangai sur ara tamon ra i kis una papor Judia. 40 I ruk una rumu anun o Sekaraia, ra i kabo na gasgas pas o Elisabet. 41 Ra o Elisabet i longoro pas a kakabo na gasgas anun o Maria toromi, a nat i milu un in balano, ma o Elisabet i bukus nama Tokodos na Nion. 42 Ra i watungi nam in labino walngano lena, “Ui u dan tan a kum ino rop, ma a nat kai ra un ususi i dan. 43 Iau osi na ngas na ino ri, ra a nan anung a Labino i wan torom iau? 44 Ra a longoro anum a kakabo na gasgas torom iau, a nat i gas, ma i milu un in balang. 45 U dan, uni u nurnur lena, a wasiso anun a Labino torom ui in nanpat mulus.”
O Maria i watung ulabo pas o God
46 O Maria i watungi lena,
“A niong i watung ulabo pas a Labino,
47 ma in balang i gas un o God, anung a Tene Ulaun,
48 uni i maris iau anun a tultul na ino, a ino oros kut iau.
Turpasi uniri a kum taun taro rop det in watungi un iau lena a dan,
49 uni i ra i Dekdek, i sa pam tar a kum labino utna un iau,
a risano i tokodos.
50 Anun a marmaris i kis torom det ra det ngara suri,
a kum taun taro rop.
51 I pam a kum dekdek na pinapam nama lamano,
i lu susuaro ru det ra det woman labino una nuknukindet.
52 I woro pirso ru a kum king gusun anundet a kum kiskis na labino,
ma i ulabo pas det ra det unatino pas det.
53 I tabor masur a taro ra det murak nama kum wakak na utna,
ikut i tulu ru a kum tene gongon nama gowono lamandet.
54 I warut anun a kum tultul, a taro Israel,
ra i nuk pas anun a marmaris
55 torom o Abaram ma anun a kabotaro tukum,
elar nami ra i sa watung tari torom anundat a kabotaro tagun numugu.”
56 Ra o Maria i kis nisan o Elisabet elar nama tul in kalang, ra numur i milet melet sur anun a tamon.
O Elisabet i usus o Jon a Tene Baptaiso
57 Ra a bung anun o Elisabet i sot sur in usus uni, i usus pas a nat musano. 58 A kum paspasano ma a kum kukunu det longoro i lena a Labino i maris doko o Elisabet, ma det gas tomo nami.
59 Ra i sa tiwal na bung anun a nat, det waninar sur din tok talilis a pinino, ma det nemi sur det in pasor tar a risan o tamano o Sekaraia uni. 60 Ikut o nano i watungi lena, “Gong! Din pasori ut nam o Jon.” 61 Det watungi tano lena, “Katu kukum i los a rising ra.” 62 Numur det pam a kum ukinalong nama lamandet torom o tamano, ra det tingi lena, “Osi na rising u nemi sur din pasor a nat ri nami?” 63 Ra i ukinalong nama lamano sur tu utna ra in tumtumus uni, ma i tumusi lena, “A risano o Jon.” Det rop det kisin. 64 Uniutra a wan o Sekaraia i papos, ma in karmene i milu, ra i wasiso mut, i watung ulabo pas o God. 65 Ma a kum paspasander rop, det ngara. A wasiso una utna ri, i wan sarara una kum tamon sapat una kum tangai una papor Judia. 66 Det rop ra det longoro i, det nuknuk doko uni, ma det watungi lena, “A nat ri in nanpat asi na ngas na musano?” Uni det tama i lena a dekdek ina Labino i kis uni.
O Sekaraia i wasiso na poropet
67 O Sekaraia o taman o Jon, i bukus nama Tokodos na Nion, ma i wasiso na poropet lenri,
68 “Dat in watung ulabo pas a Labino, a God anun a taro Israel,
uni i sa wanpat taru torom anun a taro,
ma i sa kul ulangolango tar det.
69 I sa pitar tar a dekdek na Tene Ulaun torom dat,
tagun a kabotaro anun o Dewid, a tultul anun a Labino,
70 elar nami ra i sa watung tari numugu utmakai una wan anun a kum tokodos na poropet.
71 I sa pitar tari sur in ulaun pas dat gusun anundat a kum ebar,
ma gusun a lamandet rop ra det nget dat,
72 ma sur in maris anundat a kabotaro tagun numugu
ma in pam sot pas anun a tokodos na kunubus.
73 I uliliman taru torom a tubundat o Abaram lena,
74 in ulaun pas dat gusun a laman anundat a kum ebar,
sur dat in papam toromi ma ka dat in ngara.
75 Dat in papam toromi nama petutna ra i talapor ma i tokodos umatano,
una nundat a kum bungbung na nilaun rop.
76 Ma ui, nutunglik, din watung ui, a poropet anun o God a Labino Sakit,
uni un mugu nanan tana Labino,
sur un pam saro mugu anun a kisapi,
77 sur din utalapor anun a taro una kisapi sur din ulaun pas det,
a kisapi ra, din unus ru anundet a kum sakino petutna,
78 kibino una labino marmaris anun anundat a God.
Ma una nun a marmaris, a talapor tagisapat netes in sisio pat torom dat.
79 In sisio un det ra det kis una dumirum,
ma una dumirum na minat,
sur in mugu dat una kisapi na malmal.”
80 Ra a nat i labo pat nanan ma o God i udekdek a niono. Ma i kis una nubual kalako taro uni tuk ra i tur pat torom a taro Israel.

*1:9: Det pam ara pinapam sur in ese det lena osi ra in pam a pinapam na etabor. Ara taro det nuki lena i elar nami ra di tumus a risan a taro taktakai una kum watat, ra osi ra a risano i wanpat in los a pinapam ra.