15
Fhe Bakɨmen tɨvi, nta nzan nzɨgi nzuai buni kambarigi.
Mak 7.1-13
Mba tugen, Fherasiŋ mbari gu Zudaiŋ tɨvi vhuuiŋ kaŋgi gumgi mbari, mbe Zerusareman kegap Zisas han zergi. Mbe zergap kha nzambarar ana muuŋgi. Mk 7.5; Ru 11.38“Ram muuŋgi tɨv khare, ndu phorga rui gumgi mbe nzan nzɨgi tɨvi phɨrgiap nzan nzɨgir tɨva zɨn vui fhu? Mbe maaŋ muuŋgiap, mbe mban mbɨr zav, nza fari ruai tɨva zɨn vuav fari ruai fhu!” a Zisas mba farasegi 12 thɨgi naara gumgi, mbe fari guigira nzaŋnzaŋgim, mbe mba pi. Zakɨra Fhuvara! Mbe Zudaiŋ, mbe guigira rɨrɨva kɨvgi. Mbe khueŋ ndɨkndɨgi mbe muuŋv kɨv Fhe Bakɨme rɨmani nɨman nzaŋnzaŋgi bigɨna the suirarga. Mbe ana suirav, mbe vhɨra Fhe bakɨme nɨman nzaŋnzaŋgirga. Mbe maaŋ muuŋgiap kha khesharigi tɨv ki. Mbe wari won fari ruagirga, mbe taagip Fhe Bakɨme nɨman ŋgararga. Mbe ŋgarav, mbe zumgum mban mbɨrga.
Mbe mba nzambareŋ ga muuŋgim, Zisas mbe ŋgarkarav khaŋ mbe nzuai, “Maaŋ muuŋgiap, nde thaŋ nzuav Fhe Bakɨme suaŋgi tɨva phɨrgiap, nde wari wo tɨvira zɨn vui? Kis 20.12; 21.17; Wkp 20.9; Lo 5.16Fhe Bakɨme suaŋgi tɨv khare, ana khaŋ nzuai, ‘Ndu wo niamuuŋ gu ndia piin kɨv, mani nzuai buni mbararari. Maaŋ muuŋgip, guma the buni mbatɨgir wo niamuuŋ gu ndia ga suaŋgirga, nde ana shogirim, ana rimgiri.’ Nde vhɨra khaŋ nzuai, ‘Guma the wo niamuuŋ gu ndiar kurkurarga ŋkɨɨa kɨrga, ana khaŋ mani ga suanga, “Gu ŋkon nɨɨnga ŋkɨɨa, gu ntan Fhe Bakɨmen mbuigi.” Mba guma maaŋ suaŋgiap, ana wom wo niamuuŋ gu ndiar kurkurarga ndɨkndɨk ana ki fhu.’ Nde mba tɨva mbuav, nde Fhe Bakɨme suaŋgi tɨva mbevav, nde won nzɨgi han ndigi tɨvi, nde nta zɨn vui.
“Nde maaŋ mbuav, nde bigi shɨshɨgi gumgi ma. Fhe Bakɨmen kamthooŋ guma Aisaia nzerara nden tɨvara nzuav khaŋ suaŋgi, Ese 33.31 Ais 29.13‘Mba gumgi gu mbigi, mbe kaathoorin na zɨ ndi vun fi. Mben ndavi gu mben ndɨkndɨgi na thav samra ki. Kor 2.18-22; Ta 1.14Mbe gumgi nduarira suaŋgi tɨvi, mbe nta bun nzuav, mbe fhura shɨshɨgap khaŋ nzuai, “Khe Fhe Bakɨme suaŋgi tɨvi ma.” Mbe maaŋ mbuav, mbe fhura shɨshɨgap na rotu mbui.’ ”
Zisas guma ndava vhee mbuim, ana nzaŋnzai bigi ga nzuai.
Mak 7.14-23
10 Zisas mba buni suaŋgiap, mbaram mba gumgi gu mbigir kamgim, mbe ana han zim, ana khaŋ mbe nzuai, “Nde kha buni mbararagip, nde tuituigip nta ndɨkndɨgɨri. 11  Mt 12.34; FG 10.15; Ro 14.14; 14.17; 1 T 4.4; Ta 1.15Guma kamthoon veri bigi, nta guma ndava vhee mbuim, ana Fhe Bakɨme nɨman nzaŋnzai fhu. Fhuvara. Guma kamthoon kegap kɨrar hi bigi, nta guma ndava vhee mbuim, ana Fhe Bakɨme nɨman nzaŋnzai.”
12 Zisas mba buni suaŋgim, zumgum ana phorga rui gumgi zav khaŋ ana nzuai, “Kha Fherasiŋ ndu suaŋgi buni mbararagiap ndu nzuav ndav shigi ne, ndu ne kaŋgi thi?”
13  Zo 15.2; 1 Ko 3.7Mbe nen ana nzuaim, Zisas mbe ŋgarkarav khaŋ nzuai, “Nan Ndia, ana Hevenan ki, ana ganɨnga, ana nduara won farven pargi fhuv bigi, ana thɨri khɨgɨp, nta siv nta fusuegɨrga. 14  Ais 9.16; Mal 2.8; Mt 23.16; Ru 6.39; Ro 2.19Nde Fherasiŋ ndɨkndɨgɨ thari. Mbe rɨmgi mbatɨgi gumgi fara muuŋgi. Mbe rɨmgi mbatɨga, fhura tuavar harigi gumgi khɨvɨr za mbui. Maaŋ muuŋgip, rɨmani mbatɨgi guma the, ana tuavar harigi rɨmani mbatɨgi guma khɨvɨv, mani ŋgɨrga, mani vhɨra wani tɨgɨra mbok thɨgɨrga.”
15 Zisas nen mbe nzuaim, Pita kha nzambarar ana muuŋgi. “Ndu mba vhunama dav kha gumgi gu mbigi ga suaŋgi buna nɨɨeŋ bun nza suaŋ.” 16 Pita ne nzuaim, Zisas khaŋ nzuai, “Ee, nde ram muuŋgi? Ee, nde vhɨra ne nɨɨeŋ kaŋgi fhuve? 17 Ee, nde vhɨra khueŋ kaŋgi fhuve? Kamthoon veri bigi, nta za mbun verim, mbu zumgum nta ndiga vov vhi phenan nta fuasui. 18  Mt 12.34; Ze 3.6Kamthoon kegap kɨrar hi bigi, nta ndɨkndɨgar kegap kɨrar hi. Mba bigi, nta guma ndava vhee mbuim, ana Fhe Bakɨme nɨman nzaŋnzaŋgi. 19  Stt 8.21; Snd 6.14; Jer 17.9; Mt 12.34; Mk 7.21Gu kha khesharigi bigi, nta guma ndɨkndɨgar kegap, ana kamthoon kɨrar hi, gu nta nzuai. Nta khare, ndɨkndɨgi mbatɨgi, guma sogim ana rimgi, mbarkɨrga tɨvi mbatɨgi ga mbuav ruarin mbigi gu gumgi wari ndiav ki, mani gu mburi wari thamthav ruarin harigi gumgi gu mbigi kɨɨi, fhura gumgi gugugap mbe nzuav nzuai, buni mbatɨgi harigi ntɨɨri ga nzuai. 20 Kha khesharigi bigi gumgi nta mbui, mbe Fhe Bakɨme nɨman nzaŋnzaŋgi. Guma fari ruagiap mba pi fhu, ne mba guma ga muuŋgim, ana nzaŋnzaŋgi fhu.”
Kenanan mbik guigira Zisas khothɨgi.
Mak 7.24-30
21 Zisas mba bunin mbe suaŋgiap, mba ŋgu thav, Taia gu Saidon ŋgu bakɨni fhain vui. 22 Ana Taia gu Saidon fhain vugim, Kenanan mbiga mbe zav kaav khaŋ ana nzuai, “Guman Rum, ndu Devitan kam ma, ndu nan korar muuŋ. Ŋina mbatɨga mbe guigira nan kambigar farfagi.” 23 Ana maaŋ nzuaim, Zisas buna thuen ana fagi fhuvara. Ana fhura kim, ana phorga rui gumgi ana han zav khaŋ thɨgap ana nzuai, “Mbu mbik kakama mbatɨga mbuav, nza zɨn zi. Ndu ana sarari, ana ŋgɨ.”
24  Mt 10.5-6; FG 3.25-26; Ro 15.8Mbe ne nzuaim, Zisas mbaram khaŋ nzuai, “Fhe Bakɨme Isreriŋra nzuav na sarigim, gu zɨgi. Gu mben kurkurarga, mbe sipsivi fara muuŋgiap mbararegi.” 25 Ana maaŋ nzuaim, mba mbik Zisas hara zɨgap, ana nɨmara wo thɨpaneni phɨrgiap, ana nɨman fav wo khoma ndi nuiana dav, khaŋ ana nzuai, “Guman Rum, ndu nan kurari.” 26 Ana maaŋ nzuaim, Zisas ana ŋgarkarav khaŋ ana nzuai, “Nza tarir mba ndi feiŋ ga sui ne nzerigi fhuvara.” b Zisas mba mbiga mbevɨrga ne vuzvugi fhuvara. Zakɨra fhuvara! Ana khueŋ vuzvugi, ana vuzvugi mbe Isreriŋ mbe fharav Fhe Bakɨmen buna vhuueŋ mbararargirga. Mba harigi fhaiŋ ŋgui, mbe zumgum Fhe Bakɨme buna vhuueŋ mbararga. Maaŋ muuŋgiap, Zisas mba vhunama dagi kameŋ suaŋgi. Mba tari, mbe Isreriŋ ma. Mba feiŋ, mbe mba harigi fhaiŋ ŋgui. Zisas mba mbik guigira ana khothɨgi tɨva gangiap ana kurigi.
27 Zisas ne nzuaim, mba mbik ana ŋgarkarav khaŋ ana nzuai, “Guman Rum, ndu guigira mbar nzuai. Feiŋ mbe won namŋga pi mban tɨvi, mbe nta pi.” 28  Mt 8.10; 8.13Ana ne nzuaim, Zisas ne mbararagiap, ana ŋgarkarav khaŋ ana nzuai, “O, mbik, ndu na khothɨgi ndɨkndɨk guigira kɨvgi. Ndu mba won hɨrgeŋ vuzvugi bigeŋ, ne ndun hɨgɨri.” Zisas nen ana suaŋgim, mba tugara ana kambik taagia nzerigi.
Zisas rɨɨi gumgi vhɨrver kurigim, mben rɨmrɨɨ vhɨzgi.
29 Zisas maaŋ mba mbigar kambigar kurav mba ŋgu thav vov Gariri mbɨ gaan vugi. Ana vov Gariri mbɨ gaan mbɨkshɨman ndav perigi. 30 Ana maaŋ perigim, gumgi gu mbigi vhɨrve ana han zi. Mbe ana han zav, mbe suira mbatɨgi gumgi, mbe mbe ndiav zi, mbe rɨmgi mbatɨgi gumgi, mbe mbe ndiav zi, mbe hari gu bigi kɨzgeregi gumgi, mbe mbe ndia zi, mbe thɨri pɨngiap buni nzuai fhuv gumgi, mbe mbe ndiav zi, mbe vhɨra harigi rɨmrɨɨ ki gumgi vhɨrve, mbe vhɨra mbe ndiav zi. Mbe mbe ndia zav Zisas nɨman fi. Ana mbe mbuim, mbe taagia nzezerigi. 31  Mk 7.37Ana maaŋ mbe mbuim, mba gumgi gu mbigi, mbe mba thɨri pɨngi gumgi garim, mbe buni nzuaim, mbe mba hari gu bigi kɨzgeregi gumgi garim, mbe hari gu bigi nzerigim, mbe vhɨra mba suira mbatɨgi gumgi, mbe mbe garim, mbe suira ŋkasŋkagim, mbe thiva ruim, mbe mba rɨmgi mbatɨgi gumgi garim, mbe rɨmgi nzerigim, mbe bigi garim, mbe mbe gangiap, mbe ndɨkndɨgi vhɨrve ga mbui. Mbe ndɨkndɨgi vhɨrve ga mbuav, mbe Isreriŋ Fhe Bakɨme, mbe ana zɨ ndi vun kuagi.
Zisas 4,000 gumgi gu mbigir kuambegi.
Mak 8.1-10
32  Mt 14.14Zisas mba rɨɨi gumgi gu mbigir kurkurav kav, mbaram wo phorga rui gumgir kamgim, mbe zim, ana khaŋ mbe nzuai, “Gu kha gumgi gu mbigi kora muuŋgi. Mbe na phorga kim, ra phuni khegene vhɨzgim, mbe mba ki fhu. Gu thi ndavira mbe sararim, mbe ŋgɨrgeŋ thagi. Gu mbe sararim, mbe ŋgɨp, mbe tuavar thir vhɨzɨv, rɨmgi mbe hiiŋrim, mbe ŋgegɨrga fhuvara.” 33 Ana maaŋ nzuaim, ana phorga rui gumgi khaŋ ana nzuai, “Khe gumgi ki ŋaneŋ fhuvara. Nza maam vikntuu ndigip, khaŋ muuŋgi vhɨrver kurmbegɨrie?” 34 Mbe maaŋ nzuaim, Zisas mben nzarigi, “Nde rarara vikntuu mbar ki?” Mbe khaŋ ana nzuai, “Nza harathɨgi vikntuu mbaga bisarire babara phorga khar ki.”
35 Mbe maaŋ nzuaim, Zisas mbara mba gumgi gu mbigi ga nzuaim, mbe fhura mba nuiana piigi. 36 Ana mbara mba harathɨgi vikntuu mba mbagare phorga ndigap, mbaram Fhe Bakɨme ndikndigap ana phorga suaŋgiap, nta phɨrav, wo phorga rui gumgi ga ndɨɨi. Ana nta phɨrav mbe ndɨɨim, mbe nta shama mbuav mba gumgi gu mbigi ga ndɨɨi. 37 Mbe ntan mbe ndɨɨim, mba gumgi gu mbigi, mbe za mbegap ndavi givigi. Mbe za mbegap ndavi givav thagi mban tɨvi, mbe nta fugap harathɨgi kɨra ga vhuigim, nta za givigi. 38 Mba tugen, mba mba mbegi gumgira, mben vhɨrve khaŋ muuŋgi, 4,000. Mbe mbigi gu tari vhɨra mbegi, mbe mben ruemgi fhuvara. 39 Mbe mbega thugim, Zisas mbe sarigim, mbe vuim, ana mbaram fega keman mbarav, Magadan fhain vui.

15:2 Mk 7.5; Ru 11.38

a15:2 Zisas mba farasegi 12 thɨgi naara gumgi, mbe fari guigira nzaŋnzaŋgim, mbe mba pi. Zakɨra Fhuvara! Mbe Zudaiŋ, mbe guigira rɨrɨva kɨvgi. Mbe khueŋ ndɨkndɨgi mbe muuŋv kɨv Fhe Bakɨme rɨmani nɨman nzaŋnzaŋgi bigɨna the suirarga. Mbe ana suirav, mbe vhɨra Fhe bakɨme nɨman nzaŋnzaŋgirga. Mbe maaŋ muuŋgiap kha khesharigi tɨv ki. Mbe wari won fari ruagirga, mbe taagip Fhe Bakɨme nɨman ŋgararga. Mbe ŋgarav, mbe zumgum mban mbɨrga.

15:4 Kis 20.12; 21.17; Wkp 20.9; Lo 5.16

15:8 Ese 33.31

15:8 Ais 29.13

15:9 Kor 2.18-22; Ta 1.14

15:11 Mt 12.34; FG 10.15; Ro 14.14; 14.17; 1 T 4.4; Ta 1.15

15:13 Zo 15.2; 1 Ko 3.7

15:14 Ais 9.16; Mal 2.8; Mt 23.16; Ru 6.39; Ro 2.19

15:18 Mt 12.34; Ze 3.6

15:19 Stt 8.21; Snd 6.14; Jer 17.9; Mt 12.34; Mk 7.21

15:24 Mt 10.5-6; FG 3.25-26; Ro 15.8

b15:26 Zisas mba mbiga mbevɨrga ne vuzvugi fhuvara. Zakɨra fhuvara! Ana khueŋ vuzvugi, ana vuzvugi mbe Isreriŋ mbe fharav Fhe Bakɨmen buna vhuueŋ mbararargirga. Mba harigi fhaiŋ ŋgui, mbe zumgum Fhe Bakɨme buna vhuueŋ mbararga. Maaŋ muuŋgiap, Zisas mba vhunama dagi kameŋ suaŋgi. Mba tari, mbe Isreriŋ ma. Mba feiŋ, mbe mba harigi fhaiŋ ŋgui. Zisas mba mbik guigira ana khothɨgi tɨva gangiap ana kurigi.

15:28 Mt 8.10; 8.13

15:31 Mk 7.37

15:32 Mt 14.14