6
Yesu nà, winen bahay sə luvon sa man uda awan
Mata 12.1-8; Markus 2.23-28
Pə luvon sa man uda a inde nà, atə Yesu tə njavar anahan ahay tinen apan ti zla tə guvo sa ndaw kutok nà, njavar anahan ahay ta kaɗ ndaw, ta pa.
Əna azar sə Farisa aya sə canan atan ataya ta jan atan nà: «Ki gen way aday təɗe abay sa ga pə luvon sa man uda bay ata nə, angamaw?»
Yesu a mbəɗahan atan apan, a wa: «Kula kwanay kə jingen way ana Dawuda sa ga tu ɗo anahan ahay, à alay a may a han apan ata itəbay ɗaw? A ga nə kəkəmaw?* Ca pə 1 Samiyel 21.2-7. Dawuda a zla à jawjawa sə mazlaɓ a Mbərom, a ray pen ma ga nga anga Mbərom ata awan, a pa, aday ɗo anahan ahay ɗukwen, kə̀ varak atan, ta pak re. Abay təɗe saa pa nà, ɗo sə gəɗan dungo à way ahay anga Mbərom ɗəkɗek biɗaw?»
Yesu a jan atan asa, a wa: «Nen Wan su Ɗo nà, nə lavan nga anà luvon sa man uda awan.»
Yesu a mbar anan ɗowan a inde ma mac alay awan
Mata 12.9-14; Markus 3.1-6
Natiya awan, pə luvon sa man uda hinen asa, Yesu a zla ù doh sə wazay, winen apan i wazay. Ɗowan a inde à man ata awan, alay puway anahan ma mac awan. Miter sə Tawrita ahay tə Farisa ahay tinen apan ti ɗəfan iɗe anà Yesu, ata aday, kak kə̀ mbərak anan ɗo pə luvon sa man uda awan nà, ti njaɗ apan alay sa 'am sa man anan mungok kutok.
Aya əna, Yesu nə a san way a tinen sə bayak ata zle. Anga nan, a jan anà ɗowan a ma mac alay ata, a wa: «Slabak! Tavay à wulen su ɗo anaya inde.» Cəna, ɗowan ata a slabak, a tavay jek à wulen su ɗo ataya inde.
Natiya, Yesu a jan anà miter sə Tawrita ahay tə Farisa ataya fok, a wa: «U no sə cəce pikwen wa: Pə luvon sa man uda nà, cəveɗ inde sa ga mer su way lele awan, kabay cəveɗ inde sa ga mer su way lelibay awan, ɗaw? Təɗe sa tam anan sifa su ɗo ɗaw, bəzi lele nə sə lizen anan sifa ɗaw?»
10 Yesu a ca patan nerre fok, a jan anà ɗowan a ma mac alay ata kutok, a wa: «Ndəɗoy anan alay anak.»
Ɗowan ata a ndəɗoy anan alay anahan cəna, wuret alay anahan kə̀ pəsakak.
11 Əna, way ata kə̀ cəɓak anan anà ɗo ataya awan. Ta ma nga sa vaɗ apan awiyaway, aday kəkəma ti i ga anan tə Yesu anaw.
Yesu a walay ɗo maslan anahan ahay kuro nga cew
Mata 10.1-4; Markus 3.13-19
12 À luvon ataya inde kutok nà, Yesu a ján wanahan à ɓəzlom saa ga amboh. A nahay apan hwiyop tə iɗe cekərkərre sa gan amboh anà Mbərom.
13 Iɗe a a cəɗe kutok bine siwaw nà, Yesu a jan anà njavar anahan ahay tə̂ halay nga pə cakay anahan. Ta nay ahay kutok nà, a walay wa kuro nga anahan a cew. A ngaman atan nà, ɗo maslan ahay.
14 Sləmay a tinen aya həna: Simon, ɗowan a Yesu a ngaman tə sləmay hinen, Piyer Piyer: kawa sa ja nà, Pəkəraɗ. ata awan, aday Andəre, mərak ana Simon, Yakuba, Yuhana, Filip, Bartilome, 15 Mata, Tomas, Yakuba wan ana Alfa, Simon ɗo maniɗe sə Ruma ahay, 16 tə apan Yuda wan ana Yakuba aday tə apan Yudas Iskariyot, ɗo saa ga ɗaf pə Yesu ata awan.
Yesu a mbar anan ɗo sə ɗəvac ahay bayak awan
Mata 4.23-25
17 Pə dəɓa anahan a wa nà, atə Yesu tu ɗo maslan anahan ataya tə dazay à ɓəzlom wa, tə tavay pa man barbara a faɗaɗa. Njavar a Yesu azar aya tinen inde à man ata bayak awan. Aday man su ɗo azar aya ta nay kwa ù kon a azar aya wa, kawa ɗo sə Urəsalima pi zek tu ɗo sə Yahudiya azar aya, tə apan ɗo sə wulen su doh aya bəse tə bəlay ataya, kawa ɗo sə Tirus ahay aday tu ɗo sə Sidon ahay fok, tinen à man ata awan.
18 Ta nay ahay nà, sa naa pak sləmay pa 'am anahan ahay, aday sa naa njaɗ zay si zek a tinen ahay. Aday ɗo setene sə hurvos atan ataya ɗukwen ta nak ahay, aday fok tə mbərak re. 19 Kuwaya a gan may sə laman alay à Yesu, anga məgala sa mbar ɗo ahay a nay à winen wa, aday a mbar atan fok.
Ataslay mivel tə ɗəce
Mata 5.1-12
20 Natiya awan, Yesu a ca pə njavar anahan ahay, a jan atan, a wa:
«Ataslay mivel inde anga kwanay, ɗo mətawak aya awan,
anga bahay a Mbərom ma var a nə anga kwanay.
21 Ataslay mivel inde anga kwanay, ɗo may a han pikwen həna ataya awan,
anga ki naa rihen pə luvon a inde nà, mboɗol mboɗol mba.
Aday ataslay mivel inde anga kwanay, ɗo sə jalay mərava ahay ite asa,
anga ki naa mbisen pə luvon a inde mba.
22 Kak həna ɗo ahay ta nak ikwen iɗe,
tə rəzlak kwanay à wulen a tinen wa,
tə gənahak ikwen,
ta jak pikwen 'am lelibay aya anga kə ɗəfen nga pi nen Wan su Ɗo nà,
tislen mivel aɗəka.
23 Pə luvon a ta gak ikwen way matana ataya cəna,
tislen mivel, ndəzlen tə ambasay aɗəka,
anga Mbərom i varak ikwen magwagway məduwen a à bagəbaga mburom.
Anga bije a tinen ahay ɗukwen ta gak anan ahay anà ɗo maja'am a Mbərom ahay kətanan re.
24 Əna, kwanay ɗo sə zlile ahay nà, ɗəce inde pikwen,
anga ɓa kə njiɗen panan magwagway a kwanay həna pə daliyugo coy.
25 Kwanay, ɗo ma rah aya həna ataya awan, ɗəce inde pikwen,
anga may i naa rawaɗ kwanay pə luvon a inde mba.
Kwanay, ɗo à ambasay inde həna ataya awan, ɗəce inde pikwen,
anga ki naa yimen ta sə jalay mərava pə luvon a inde mba.
26 Kak həna ɗo ahay ta ja pikwen nə 'am lele aya nà, ɗəce inde pikwen,
anga bije a tinen ahay ɗukwen tə varak anan zlangar matanan anà ɗo maja'am mungwalay ataya re.»
Pəlen anan ɗo maniɗe a kwanay ahay
Mata 5.38-48, 7.12
27 Pə dəɓa anahan a wa, Yesu a jan atan asa, a wa:
«Kwanay ɗo sə puko sləmay ahay, nen apan ni jak ikwen: Pəlen anan ɗo maniɗe a kwanay ahay, gen anan sumor anà ɗo sa nak ikwen iɗe ahay. 28 Pəsen 'am lele aya anà ɗo sə tahasl kwanay ahay. Gen amboh anà Mbərom anga ɗo sa ga alay tə kwanay ahay.
29 «Ɗowan a kə̀ dəcak anak pə cakay sləmay kərtek a nà, mbəɗahan anan apan day hinen asa. Kabay ɗowan a kə̀ ngəzərak panak zana anak məduwen a sa pak pi zek ata nà, mbəsakan anan apan tegwere sə zana ata re.
30 «Ɗowan a kə̀ cəcihek panak wa way nà, kâ sa gan anan azay bay, varan. Kabay ɗowan kə̀ ngəzərak panak wa way anak nà, mbəsakan anan, kə̂ cəce a panan bay.
31 «Way a aday həna ki gen anan may ɗo ahay tâ gak ikwen anan nà, gen atan anan ɗukwen matanan re.
32 «Kak kə pəlen nà, ɗo sə pəlay kwanay ahay ɗəkɗek nà, waya saa ngərak ikwen apan anaw? Kwa ɗo sə atahasl ahay ɗukwen tə pəlay nà, ɗo sə pəlay atan ataya re asanaw? 33 Kabay, kak ki gen anan sumor nə ù ɗo sa gak ikwen sumor ahay ɗəkɗek ata nà, mərdok sə ayanga a kwanay wuraw? Abay ɗo sə atahasl ahay nà, ta ga nə matanan bay cara ɗaw?
34 «Kak kə viren anan gudire nà, anà ɗowan aya aday kə sənen zle ti mba apan sə hamak ikwen anan uda təte ataya nà, waya saa ngərak ikwen apan anaw? Kwa abay ɗo sə atahasl ahay təkeɗe tə varan gudire nà, anà ɗowan aya aday ta san zle ti mba apan sə haman atan anan uda təte ataya biɗaw? 35 Əna, aɗəka bay, pəlen anan ɗo maniɗe a kwanay ahay, gen atan sumor, viren atan gudire, əna mənjəna sə bayak sa jəka ti sa haman umo anan uda mba ata awan. Kak ki gen matanan nà, ki i njiɗen magwagway bayak awan, ki təren nə wan a Mbərom sə bagəbaga mburom ahay. Anga Mbərom awan, winen a gan sumor nà, anà ɗo sa ngar pə alay itəbay ataya awan, aday anà ɗo sə huwan ahay fok re. 36 Gen anan sumor ì zek ahay, anga Bəbay a kwanay Mbərom nà, winen ɗo sa gan sumor ù ɗo.»
'Am sa man mungok ì zek ahay
Mata 7.1-5
37 «Kâ si men anan anan mungok ù ɗo azar aya à mivel inde bay. Ata Mbərom ɗukwen i mak ikwen anan mungok bay ite re. Kə̂ bənen ɗo à mivel inde bay. Ata Mbərom ɗukwen i ban kwanay tə sariya bay ite re. Pəsen anan anan ines anà ɗo ahay, aday Mbərom ɗukwen i pəsek ikwen anan à kwanay aya ite re.
38 «Viren anan way anà ɗo ahay, aday Mbərom ɗukwen i mak ikwen anan uda awan. I mak ikwen uda nà, tə way sə lavay way məduwen awan, aday i tambal anan, i jəjak anan uda nə lele. I rahak ikwen anan cucucœ aday i pəkak ikwen ayak uda à mbulo inde. Mbərom i lavak ikwen ayak uda nà, tə way a kwanay sə lavan uda anà ɗo ahay ata awan.»
39 Yesu a təkəren atan 'am sə jike hinen asa, a wa: «Ɗo hurof a nà, i mba apan sə bənan alay anà hurof car a təte ɗaw? Kak matanan nà, ti slahay à gujar inde cew maya biɗaw? 40 Ɗo sə jangay nà, i zalay miter anahan bay. Əna ɗo sə jangay ata i ndav anan ajangay anahan aday ti sa lavay tə miter anahan ata kutok ba?»
41 A jan atan asa, a wa: «Iken nà, ka mba apan sə canan anà cukol ì iɗe ana mərak anak inde, aday dədom ì iɗe anak a inde nà, ka mba apan sə canan sabay ata nà, angama kutok anaw? 42 Ka mba apan sa jan anà mərak anak: “Ənga, nə gəɓak anan ahay cukol ì iɗe wa”, aday cəkəbay iken a nə dədom ì iɗe anak a inde zləlngəɗɗa nà, kə gəɓak anan ahay wa bay re asanaw? Mbaɗəmbaɗa biɗəka! Ənga, gəɓay anan ahay dədom ì iɗe anak a wa, aday ki ca iɗe lele. Ata aday ki i mba apan sə gəɓay anan ahay cukol iɗe anà mərak anak wa nà, na.»
Dədezl si sé tə wan anahan aya awan
Mata 7.16-20, 12.33-35
43 Natiya, Yesu a jan atan asa, a wa: «Dədezl si sé lele a nà, i wahay wan lelibay a bay. Dədezl si sé lelibay a ite nà, i wahay wan lele aya bay. 44 Anga na awan, ɗa san anan dədezl si sé ahay fok nà, pa wan a tinen aya wa. Ɗowan i mba apan sə bənay ahay wan sə buway ì sé sə jəgem wa nà, ibay. Ɗowan sa sa bənay ahay maka ì sé sə iyam wa ɗukwen ibay re. 45 Ɗo lele a nà, a san sa ja 'am zle ləfeɗeɗe, anga 'am anahan ata a nay ahay nà, kwa à mivel anahan a lele ata wa. Aday ɗo sə huwan ite nà, a ja nə 'am sə huwan, anga 'am anahan ata a nay ahay nà, kwa à mivel anahan a lelibay ata wa re. Bina təbəlem su ɗo a ja nə way sa nay ahay à mivel anahan wa.»
Jike su doh ahay cew
Mata 7.24-27
46 Pə dəɓa anahan a wa asa, Yesu a jan atan, a wa: «Kə ngimen uno “Bahay, Bahay!” nà, aday ki gen way a kawa nen sa jak ikwen aday kî gen ata bay asanaw? 47 Ni ɗakak ikwen anan həna. Ɗo zənzen a kà nak à man uno, kə̀ slənek 'am uno, kə̀ ɗəfak anan apan lele nà, winen a ga minje nə tə wayaw? 48 Winen a ga minje nà, tu ɗo sə ndakay doh. A pak saray a nà, a la məke səɗek dezl pə pəkəraɗ, a pəkay ahay saray su doh anahan pə pəkəraɗ ata wa kutok. Zəlaka a haway ahay, a van nga anà doh a mi ɗezl ata awan, əna doh ata kə̀ mbəzlak bay, anga saray su doh ata ma pak a lele. 49 Əna ɗo sə sləne 'am uno aday kə̀ ɗəfak anan apan bay ata nà, winen a ga minje tu ɗo sa ɗezl doh anahan pə yugo mənjəna sa pak a saray a ata awan. Iven a ga, zəlaka a haway ahay, a van nga anà doh ata cəna, doh ata a mbazl sekeɗ sekeɗ kwayan'a.»

*6:3 Ca pə 1 Samiyel 21.2-7.

6:14 Piyer: kawa sa ja nà, Pəkəraɗ.