10
Jisas naꞌi sagawala waf afamba sandasoꞌamafi
(Mt 19:1-12; Lu 16:18)
Jisas nakwaha wambel ambalemba, nafeꞌ anep itap luꞌupa Judiai nambo walemb Jordan gani fisana. Eaꞌ amam nematawa hiasi safiꞌmai anen wapani, nasoꞌasa basef siꞌi dondol nagawalipas. Eaꞌ anom dembami Farisi mafiꞌi mahaliꞌ Jisasa anif basef magwambana maꞌi, “Muꞌuli apeꞌini andeandeꞌma anona aman nondaiwaꞌma nemataꞌw ananiꞌwi nogaliꞌamonaꞌw aꞌa owaꞌ?”
Eaꞌ Jisas nagwamam basef naꞌipam naꞌi, “Moses naseꞌepa muꞌuli mamahina?”* Diu 24:1-4; Mt 5:31
Amom magwamana maꞌipana maꞌi, “Moses naꞌi ahoꞌma anona aman niꞌi nogaliꞌamona akoꞌwi, niꞌi anif basef fil okwatip nosoꞌakwap niliꞌamonaꞌw kofeꞌ.”* Jen 1:27, 5:2
Owaꞌ Jisas naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pandaꞌ duꞌwaniga, deiꞌ Moses nandaꞌmepa muꞌuli inimba. Fowaꞌ gani dambadamba God nandaꞌ hiahaom hiami, ‘Nandaꞌ epes eaꞌ sataga suwafisi numaꞌisi.’* Jen 2:24; Ef 5:31 God naꞌias naꞌamba naꞌi, ‘Esis bias ina ataꞌ sope siꞌi sagape daindai, owaꞌ. Aman nokwaha mamasana ananisi nefeꞌ noloma wauluꞌmana ananiꞌwi, esis bias asope alop atotop. Eaꞌ esis bias sondasoꞌama sotaga siꞌi alop atifip.’ Esis ina ataꞌ siꞌi sagape biasa sagape daindai, owaꞌ. Eaꞌ hiahawes mais God aꞌ nagapeteꞌas sisihisi, isimba anin epen ina nehapeꞌas, owaꞌi.”
10 Aꞌi owaꞌ main, Jisas naoꞌwa alipumi ananimi mafeꞌ mawis mape ipat, mahaliꞌana ma waf afamba sandasoꞌamafi.* Mt 5:32
11 Jisas naꞌipam naꞌi, “Aman ami nagakwaha wauluꞌmana ananiꞌwi ma nagasoꞌ anoꞌw daiaꞌw wapanii, anen nandaꞌ waf awafi soꞌa waola nemataꞌw akwamba naliꞌ nagasoꞌakwi. 12 Eaꞌ naꞌamba atin, iꞌi nemataꞌw ami kokwaha anona kosoꞌ anona daiana, akoꞌw kwawala waf buꞌwafi kwatopaꞌ dasoꞌama kwandaꞌ waf awafi soꞌa waulafi ma anen naliꞌ nagasoꞌakwi.”
Jisas naꞌipasa basef fasifi ma esis awasi
(Mt 19:13-15; Lu 18:15-17)
13 Eaꞌ esis saoꞌwamanai anis awasi saꞌwisi sofaꞌas safiꞌmai Jisas, saꞌi anen nosa lagofa nigaꞌipasa basef fasifi awasi isimba. Owaꞌ alipumi ananimi mandaiwaꞌma esis awasi isimba eaꞌ masopama esis sofaꞌas sogafiꞌmai anen. 14 Eaꞌ Jisas nati amom mandaꞌ waf afambai, anen aꞌ nembel awambela amom aꞌ naꞌipam, naꞌi, “Ipaꞌ kwahowa awasi isimba sifiꞌmai aeꞌ. Ipaꞌ ina pihagasis, owaꞌi. Esis amam nematawa sogawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafiasi sameꞌ basef ananifi sagailif siꞌi awasi isimba.* Mt 18:3 15 Aeꞌ aꞌipipa endilisi, epen ami niꞌi ahoꞌma God nope dembinaiman ama neseꞌana nembel God siꞌi awasi isimba sagaꞌi ahoꞌmana, isimba sandaꞌas naꞌambai atiasi sogawis anamba God nagalaꞌam bemagomai. Iꞌi owaꞌ, owaꞌatin.”
16 Eaꞌ anen nasaꞌma awasi isimba nahapilas satoma boꞌwagah ananigahi nasa lagof ananigufi balagah asasigahi naꞌipasa basef fasifi nowaꞌ banagas.
Aman hiahaom hiamunai
(Mt 19:16-30; Lu 18:18-30)
17 Jisas nosafel nafeꞌ, anona aman nasagih nafiꞌmai anen nindiwa nembawa notawa nahaliꞌana naꞌi, “Tisa buꞌwinai, aeꞌ atiasi endaꞌ maina egefaꞌ ambal namili egape andeandeꞌ lifilafi?”
18 Eaꞌ Jisas naꞌipana naꞌi, “Deiꞌ maina inaꞌ nagaꞌi aeꞌ buꞌuwai? God atona anen buꞌwinai.* Eks 20:12-17; Diu 5:16-20; Diu 24:14; Je 5:4 19 Inaꞌ negawa muꞌuli God nagasoꞌ Mosesani nagaꞌi, ‘Inaꞌ owaꞌi nendaꞌ waf awafi soꞌa waulafi neha anis sogaꞌ a nendaꞌ wal, owaꞌi, inaꞌ owaꞌi nembasoꞌma anis epes daiasa, eaꞌ ina nembasoꞌam banagena ma negefaꞌ anom hiahaom anasi dowadowaf, owaꞌi. Inaꞌ nemeꞌ basef mamasinai nihapilif nilif nindimafias andeandeꞌ.”
20 Eaꞌ aman anamba naꞌipa Jisas naꞌi, “Tisa, muꞌuli inimba hiani ahapilan ailan fowaꞌ ataꞌ awani afiꞌi afiꞌi ataga deiꞌ.”* Mt 10:38; Mk 8:34
21 Eaꞌ nomonas Jisasi sohafela anen saisailana, naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ anef waf fasifi atetef owaꞌ ataꞌ nendaꞌafa. Inaꞌ foꞌo neseꞌasa hiahaom ineꞌimi ma anis daias sotalinama nefaꞌ moni inimba nendaꞌan nesoꞌ isimba kwahusi. Nendaꞌas naꞌamba ma anaf negefaꞌ hiahawes fasisi gani ilif. Eaꞌ nifiꞌi nihapifi nila aeꞌ.”
22 Owaꞌ aman anamba hiahaom hiamunai nandaiwaꞌma nondaꞌam nogasoꞌ anis epes daias. Eaꞌ nomonas ananisi iwanis nandambema megahaihailana nafeꞌ.* Mk 4:19; 1 Ti 6:17 23 Eaꞌ Jisas natologon ganigani naꞌipa alipumi ananimi naꞌi, “Epes isimba ugai moni hianaisi sandaꞌam da ndaꞌ ahifim aꞌowaꞌ ma sefeꞌ sogawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafias. Atona atin sefeꞌ suwis.”
24 Eaꞌ amom mosafel gogolalasoma basef ifimba nagaꞌipamafi. Owaꞌ Jisas nagwamama basef wapani naꞌi, “Owape aeꞌipai, ufiaꞌw kwagafeꞌ anambai ina andipaꞌwi, owaꞌ, ahifiꞌwi. 25 Anin mafin luꞌunai kamel nogawis bolotaf nil sogosambala luwagufeli, anamba ila ina ahifima aꞌowaꞌ ma nogawis. Apaꞌ amam nematawa hiahaom hiamisi iꞌi sofeꞌ sogawis nomona maol Godi, sondaꞌam da ndaꞌ ahifim aꞌowaꞌ ma sofeꞌ sogawis. Maol inimba ahifim aꞌowaꞌ nikilaꞌ maol kamel nogawis bolotaf nili.”
26 Owaꞌ alipumi ananimi mosafel gogolalasom kwapeteꞌam mandaꞌipama maꞌi, “Iꞌi naꞌambaiai, anaf God nuwambilai epes mamahisa nokwahomas waf awafi sotanimai sope andeandeꞌ lifilafi? Owaꞌatin.”
27 Eaꞌ Jisas nasaꞌma naep natiti amom naꞌipam naꞌi, “Hiahaom epes owaꞌ laꞌifisa sondaꞌamia, amamba God atona banagonai ma nondaꞌam. Anen banagonai ma nondaꞌ hiahaom hiami hiꞌigalam.”
28 Eaꞌ Pita nasefela basef naꞌipana naꞌi, “Nemeꞌ, afaꞌ wakwaha hiahaom afaꞌimi hiami, deiꞌ wafiꞌi wahapifa basef ineꞌifi wailina.”
29-30 Eaꞌ Jisas naꞌipana naꞌi, “Ahoꞌ endilisi, aeꞌ agaꞌipipa naꞌamba aꞌi, Ipaꞌ epes ami ukup pegapoma aeꞌ eloma basef buꞌwafi Godi ma sokwaha ifagw gwoloma sahin owan ahasas mamasas a batawisas soloma aofah mais asasisi, atiasi asofaꞌ hiahawes isimba dambaisi hiasi aꞌowaꞌ, sikilaꞌ asasisi fowaꞌisi. Eaꞌ anis daias atiasi sehepa sondaꞌmepa was awafi. Apaꞌ anaf owagama nogota buꞌutai togataga, pefaꞌ ambal namili pepe andeandeꞌ lifilafi.* Mt 20:16; Lu 13:30 31 Apaꞌ epes hiasi deiꞌ sataga sagaliꞌi agof fagatomasi, anaf agof akas asotaga sigiꞌ. Apaꞌ epes isimba sataga sagagiꞌi anaf aꞌ agof fotomas sotaga siliꞌ.”* Mk 8:31, 9:31
Jisas naꞌias wanifa nogagaꞌ ma notanima nogosafel wapani
(Mt 20:17-19; Lu 18:31-34)
32 Esis saila ufiaꞌw safeꞌ sondowasaꞌ Jerusalem, Jisas nafeꞌ naliꞌas. Eaꞌ alipumi ananimi magiꞌmana mafeꞌ. Amom mogawa anen aꞌ nafeꞌ Jerusalem, naꞌamba deiꞌ amom agogolalasom. Esis sagagiꞌma amomi, esis wapani sogawa anen nofeꞌ Jerusalem eaꞌ ombel mahas. Eaꞌ Jisas naoꞌwa alipumi atom mafeꞌ mape anagon dei, naꞌipam hiahaom amamba atiasi mogatagamanai. 33 Naꞌipam naꞌi, “Pemeꞌ. Deiꞌ afaꞌ eaꞌ ondowasaꞌ Jerusalem. Aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi, atiasi anona aman nondaꞌe efeꞌma amom pris dembami moloma amom dembami magawalipasa muꞌuli Godi eaꞌ mondaꞌ kotimi aꞌ miꞌi basef mondameꞌmaefa mohe egagaꞌ. Eaꞌ mondaꞌe efeꞌma esis sogolalama Godi ma 34 sondaꞌ salamala aeꞌ sondaꞌe findiwae sisisiꞌwafe sopopagahowe eaꞌ sehe egaꞌ. Ama nimaguf bif hiꞌilif, anef fefeꞌ fegataga wanifi aꞌ itanima esafel wapani.”
Jems naloma Jon maꞌi mope dembami
(Mt 20:20-28)
35 Jemsi Jon, Sebedi nogaopana mafiꞌi mahaliꞌ Jisas maꞌi, “Dembinai tisa, afaꞌ biafa waꞌi uhaliꞌina ma anif basef eaꞌ nendaꞌmafaef afaꞌ biafa.”
36 Eaꞌ Jisas nahaliꞌam naꞌi, “Ipaꞌ paꞌi endaꞌmepa main?”
37 Eaꞌ maꞌipana maꞌi, “Anaf owagama inaꞌ netaga negefaꞌ agol luꞌwagili mogogalaꞌi gani wambel Godi, nemaf afamba afaꞌ waꞌi inaꞌ nendaꞌafa ope dembefa wil olomena waꞌowaꞌol anona nil waꞌol egawama aꞌ anona nil waꞌol daꞌasaigilima.”* Mk 14:36; Lu 12:50
38 Owaꞌ Jisas naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ bipa ina pegawa andeandeꞌma hiahawes pagahaliꞌimasi, owaꞌ! Ipaꞌ banagepama pegaꞌ embela kap apamba deiꞌ egaꞌ embelapi, aꞌa owaꞌ?” Jisas naꞌipam naꞌamba eaꞌ naꞌipam wapani naꞌi, “Ipaꞌ bipa banagepama pegefaꞌ baptais isimba deiꞌ egefaꞌasi aꞌa owaꞌ?”* Ap 12:2; Re 1:9
39 Eaꞌ magwamana maꞌipana maꞌi, “Afaꞌ ila laꞌififai.”
Jisas naꞌipam naꞌi, “Endilisi, kap apamba deiꞌ aeꞌ egaꞌ embelapai, a saꞌof inimba atiasi egasaꞌofani siꞌi baptaisi, isimba ipaꞌ atiasi pegefaꞌasi. 40 Apaꞌ pegape lagol kwahisigili o gagaili aeꞌagufi, isimba ina maol aeꞌani, owaꞌ. God atona niꞌi esis isimba aꞌ nandandepas eaꞌi daoꞌ, esis atis sope lagof kwahisigili gagaili aeꞌagufi.”
41 Eaꞌ alipumi duꞌwanim ilifunamaim mameꞌ amom biam maꞌias naꞌamba, mandaꞌ megahaha Jemsi Jon.* Lu 22:25-26 42 Eaꞌ Jisas nofala amom hiami mafiꞌmai anen, naꞌipam atin naꞌi, “Ipaꞌ pegawa epes sogolalama Godi saꞌi agufumi asasimi dembami, amom mape ilifa esis aꞌowaꞌ mandaꞌmas dondog mandaꞌas kwapeteꞌas. Eaꞌ mape banagem aꞌowaꞌ mandaꞌ esis amam nematawa sogaila malogof amamugufi.* Mt 23:11; Mk 9:35 43 Apaꞌ waf afambai ina aꞌ fepoma ipaꞌ, hapaifi. Aman ami nogape dembinai ma ipeꞌi, anen ataꞌ niliꞌ nope siꞌi nandaꞌ maola ipaꞌ hipaii.* 1 Ti 2:5-6 44-45 Aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi ina afiꞌima esis sondaꞌme maola sogatopalope, owaꞌ. Aeꞌ afiꞌi endaꞌ maol egatopalopa ipaꞌ hipai ma waf awafi fagawasipai. Aeꞌ afiꞌi ma sehe egaꞌ etala ipaꞌ peloma epes hiasi igatawahipama waf awafi ipeꞌifi. Eaꞌ aman ami niꞌi nogataga dembinai ma ipeꞌi, anen ataꞌ niliꞌ nope siꞌi agol akanai nondaꞌmasa maol hiasi dowadowaf.”
Anona aman naep pagasoꞌanai Jisas nandaꞌana boꞌona
(Mt 20:29-34; Lu 18:35-43)
46 Jisas naoꞌwa alipumi ananimi mafeꞌ mataga Jeriko. Eaꞌ maꞌi mokwaha Jeriko mefeꞌ moloma amam nematawa hiasi, mataga ufiaꞌw kwagawisi wambili, owaꞌ, anona aman naep pagasoꞌanai Bartimeas, nogama Timeusi, tol nape felefeleꞌma ufiaꞌw. Anen nape nandailasa otamba gwaꞌaisi mais sogasoꞌana.* Mt 9:27, 15:22 47 Bartimeas nameꞌ basefa Jisas Nasaretinai nafiꞌi nape, eaꞌ nofalana mehip naꞌi, “Jisas, akunamana Deviti, inaꞌ niti aeꞌ uwahipiwi.”
48 Owaꞌ esis hiasi sinifalona saꞌi, “Inaꞌ sopama malogol.”
Owaꞌ anen fala atin nape naꞌi, “Jisas inaꞌ akunamana Deviti, netelowe uwahipiwi.”
49 Eaꞌ Jisas nafiꞌi nalutu naꞌi, “Falana nifiꞌmai.”
Eaꞌ saꞌipana saꞌi, “Nomonas banages. Safel! Jisas aꞌ nofalinai.”
50 Eaꞌ anen nakwaha saket ananitai nosafel kwafalis nafeꞌma Jisas.
51 Eaꞌ Jisas naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ naꞌi aeꞌ endaꞌmena main?”
Eaꞌ naꞌipana naꞌi, “Dembinai tisa, aeꞌ aꞌi iti andeandeꞌ wapani.”* Mk 5:34
52 Eaꞌ Jisas naꞌipana naꞌi, “Ipaꞌ foꞌo. Inaꞌ eaꞌ nahapifa aeꞌ banagiwai ma andaꞌena boꞌwena wapani.”
Eaꞌ kwafalis atis naep apatiana andeandeꞌ nagiꞌma Jisas nafeꞌ ufiaꞌw.

*10:3: Diu 24:1-4; Mt 5:31

*10:4: Jen 1:27, 5:2

*10:6: Jen 2:24; Ef 5:31

*10:10: Mt 5:32

*10:14: Mt 18:3

*10:18: Eks 20:12-17; Diu 5:16-20; Diu 24:14; Je 5:4

*10:20: Mt 10:38; Mk 8:34

*10:22: Mk 4:19; 1 Ti 6:17

*10:29-30: Mt 20:16; Lu 13:30

*10:31: Mk 8:31, 9:31

*10:37: Mk 14:36; Lu 12:50

*10:38: Ap 12:2; Re 1:9

*10:41: Lu 22:25-26

*10:42: Mt 23:11; Mk 9:35

*10:43: 1 Ti 2:5-6

*10:46: Mt 9:27, 15:22

*10:51: Mk 5:34