Basef Ifimba Pol Nandaꞌef Fagafeꞌma Esis Romi
Basef bandafi Pol nandaꞌef fagafeꞌma esis Romi
1:1-17 Basef fagaliꞌi Pol nanifela Goda esis Rom sagahapifanai
1:18-3:20 Okom wandafunai Godi mapoma epes hiasi hiꞌalas, esis Juda saloma esis owaꞌ Judaisia wapani
3:21-4:25 Epes mamahisa sagahapifa Jisas Kraisi, God nofalas naꞌi epes isimba beꞌes hililiꞌi
5:1-8:39 Apaꞌ epes mamahepama magahapifanai mape opaf atotof maloma God mape mandagala magaꞌ maloma Krais eaꞌ mosafel wapani malomana mape namepa Ambal ananinai
9:1-11:36 God nihimbaꞌmapa okom ananimi atom nandandepa epes mamahisa anen okom magaꞌiasi eaꞌ naꞌipapa anif basefa esis Israel anaf sope siꞌimama
12:1-15:13 Waf apaꞌ Kristeni
15:14-16:27 Pol naꞌi basef akutaifi eaꞌ naꞌi basefa dagala ananini wapani nafeꞌma esis Kristen sagape Romi
1
Basef kofagefa Pol nagaꞌipa esis Roma maol aposel anen nandaꞌani
Aeꞌ Pol ape lafela Krais Jisas andaꞌ maola anen atona. God nofale ma endaꞌ maol aposel eaꞌ nosaheꞌe ma egawalapa basef buꞌwafi ananifi.* Ro 16:25-26; Ta 1:2; Mt 22:42; Ro 9:5,15; 2 Ti 2:8; Ap 13:2,33; Ga 1:15
2-4 Basef ifimba fagape naꞌamba. Fowaꞌ gani God nalaꞌ lapa basef ifimba buꞌwafi eaꞌ naꞌipa amom profet ananimi mawalipasef mandaꞌef fail buk Godi. Basef ifimba faꞌi Nogamana ananinai, Jisas Krais dembinai apeꞌinai. Eaꞌ nofaꞌ alop apaꞌ epesi nataga wambota aman dembinai king Deviti. Apaꞌ deiꞌ Ambal buꞌunai Godi nawalapana alihina ma banagami Godi, anen Nogamana ananinai endilisi. Ambal anamba nasaꞌmana nogosafel wandof wapani. * Ap 26:16-18; Ro 15:18; Ga 2:7-9 Lagof Jisasi atogof God natopalope dowaf nowaꞌ banagae andaꞌ maol aposela asaꞌma agol Jisas Kraisi luꞌwagol. Anen nandaꞌas naꞌamba ma anaf anis amam nematawa misiꞌah hiasi hiꞌilas sohapifana sogaila basef ananifi. Ipaꞌ wapani pape miniꞌap apamba. Ipaꞌ pameꞌ fala Jisas Kraisi eaꞌ pailana pape ananipai.* Nam 6:25-26; 1 Ko 1:2; 2 Ko 1:1; Ef 1:2
Ipaꞌ epes Romipai, God okom maimailipa nofalepa ma pagape amam nematawa ananipai atipa. Aeꞌ andaꞌ basef ifimba fafiꞌmipai. Aeꞌ aꞌi God ahamapa apeꞌinai noloma Dembinai apeꞌinai Jisas Krais motopalopepa dowaf mowaꞌ banaga opalef ipeꞌilifi fepe saꞌombel.* 1 Te 1:8
Pol naꞌi niti esis Rom
Aeꞌ aꞌi ataꞌ iliꞌ igaꞌiesi isimba. Aeꞌ anifela God aeꞌanai ma agol Jisas Kraisi, anifelona ma ipaꞌ wapani. Deiꞌ main, esis itap ganimba hiagoma saꞌi basef ifimba ma ipaꞌ pagahapifana. * Ef 1:16; Fl 1:8; 1 Te 2:5,10; Ap 19:21; Ro 15:23,32 9-10 God nogawa nemaf mamahefa andabetenafi okom aeꞌami mandandaꞌ ma ipaꞌ andaꞌmepa beten. Aeꞌ andaꞌ maol Godi aloma okom aeꞌami siꞌima agawalipasa basef buꞌwafi ma Nogamana ananinai. Beten aeꞌani nagape naꞌamba. Fowaꞌ dondol nimaguf hiafi ahaliꞌana ma efoꞌo igatilipa. Owaꞌ, owaꞌatin. Deiꞌ wapani ahaliꞌana ma anen niꞌi awiai, nondaꞌme anoꞌw ufiaꞌwa efoꞌo igatilipa.
11 Aeꞌ okom maꞌi aꞌowaꞌ ma atiasi efoꞌo igatilipa ma ewaꞌ banagaepa egaseꞌepa anis hiahaom fasimi Spirit Ambal Godi nogaseꞌepam dowafi. 12 Amamba naꞌamba. Aeꞌ aꞌi hapif aeꞌani netopalopa ipaꞌ eaꞌ ipeꞌini netopalopa aeꞌ newaꞌ banagae. Isimba sowaꞌ banaga opalef apeꞌilifi naꞌamba atin.* Ap 19:21; Jo 15:16
13 Aeꞌ aꞌi ipaꞌ alipipai ataꞌ pegawa nimaguf hiafi aeꞌ aꞌi efeꞌmago ipaꞌ eaꞌ afiꞌi ataga deiꞌ. Owaꞌ anis hiahawes sasopama ufiaꞌwa aeꞌ. Fowaꞌ atopalopa anis sogololama Godi sataga Kristen salutu banages. Eaꞌ deiꞌ aꞌi ataꞌ etopalopepa siꞌi agatopalopa esis. 14 Aeꞌ wiaf fotaome ma egatopalopa epes hiasi Krais. Wiaf afamba naꞌamba. Krais natalowe maol luꞌwani deiꞌ aeꞌ egwamanan etopalopa epes isimba hiasi hiꞌilas. Ma sogogawa waf buꞌwafi dambaifii soloma isimba sogololama waf dambaifii, epes gawaisi soloma isimba owaꞌ gawaisia wapani. 15 Isimba atis deiꞌ opaf aeꞌafi fosafel endilisi ma egawalapa basef buꞌwafi Godi ma ipaꞌ epes Romipai wapani.* Sam 119:46; Mk 8:38; 1 Ko 1:18-24; Ap 13:46
Basef buꞌwami Godi, amamba banagami ananimi
16 Aeꞌ ina ombal mahe ambal aola egawalipasa basef buꞌwami Godi, owaꞌatin. Aeꞌ ahapifa basef amamba buꞌwami banagewe aꞌowaꞌ. Deiꞌ main, amamba banagami Godi mofaꞌ epes mamahisa sagahapifanai sogotanimai. Esis Juda sahapifi saliꞌ ipaꞌ hipai owaꞌ Judaipaia pagiꞌ. * Ro 3:21-22; Hab 2:4 17 Deiꞌ main, basef amamba buꞌwami Godi mihimbaꞌmepa waf usiꞌifi ananifi. Afamba naꞌamba. Iꞌi apaꞌ mohapifa Jisas banagepa atapipa, God niꞌi apaꞌ beꞌepa hililiꞌi. Ina anoꞌw ufiaꞌw daiaꞌwa apaꞌ mogataga beꞌepa hililiꞌ ma nogohnaep ananisi, owaꞌatin. Hapif atin. Ufiaꞌw siꞌi Baibel naꞌias nagaꞌi, “Epen ami nigahapifa Godi, anen niꞌi anin buꞌwani hililiꞌi eaꞌ nepe namin atapin dondol.”* Ef 5:6; Kl 3:6; 2 Te 2:12
Esis hiasi sowaꞌ alafugaha God
18 Deiꞌ aꞌ anaf owagama wapani okom numbutinai Godi nifiꞌi heven notaga nondawalap atapina ma waf hiafi awafi epes sandaꞌafi hiꞌilaf. Anen nogwamasa akafimi awami ma epes isimba hiasi sogowaꞌ alafugaha waf buꞌwafi ananifi sandaꞌ waf awafii deiꞌ sagataloga basef endilisifi ananifi. * Ap 14:15-17; Ap 17:24-28 19 Deiꞌ main, waf hiafi Godi ina fandambahoꞌ, owaꞌatin. Waf mamahefa dondoꞌ ma gawa epesi God aꞌ nihimbaꞌmasaf fataga alihif fandawalapa. * Jop 12:7-9; Sam 19:1; Hi 11:3 20 Fowaꞌ dambadamba God nandaꞌ hiahaom hiami nogota atamba tafiꞌi tataga deiꞌ, esis sati hiahaom anen nandaꞌami. Hiahaom amamba esis ilama sogogawa ma anef waf hiafi Godi esis owaꞌ laꞌifisa sogatelef naepia. Isimba naꞌamba. Esis satelef endilisi waf Godi kofagefa, anen dembinai nikilaꞌ amom dembami hiami magape itapi hiꞌalam. Esis sati waf afamba faloma banagami luꞌwami ananimi magape lifilafi dondoli. Eaꞌ isimba atis deiꞌ esis ina anoꞌw ufiaꞌwa sondahaliꞌ sombahoꞌ waf awafi asasifi sogaꞌi, “Aeꞌ owaꞌ egawaea.” Owaꞌatin.* Ef 4:17-18
21 Esis sogawa God nape, apaꞌ esis ina sogawa saꞌi anen buꞌunai endilisi ma sofela agol ananigili luꞌwagol aꞌa soganifelona, owaꞌatin. Ukup asasimi mandapoma hiahaom falafalafumi atom eaꞌ nelelemb asasimi ina mataga andeandeꞌ, owaꞌ. Mataga akutim awasim aꞌowaꞌ. * Jer 10:14; 1 Ko 1:20 22 Esis aligah masoꞌas saꞌias saꞌi, “Apaꞌ mogogawai,” apaꞌ owaꞌ esis sataga ukup mahamahasa waf buꞌwafi. * Diu 4:15-19; Sam 106:20 23 Eaꞌ sasoꞌana alafugah God owaꞌ nogagaꞌia, ina sandaꞌ lotumana sanifelona, owaꞌatin. Sandomba lawah otamba maim falafumi atom mataga god basoꞌamunai mandati siꞌi amiguf, mafis uguf maim maloma epes owaꞌ sogape namis atapisia, eaꞌ sandaꞌ lotumam sanifelom.* Ap 14:16
Waf naninani aunai
24 Esis sandaiwaꞌma God sowaꞌ alafugahana. Isimba atis deiꞌ anen nakwaha esis eaꞌ ukup asasipi pehafel banagambel pahokolas sandaꞌ waf hiafi alugufi. Sanda soꞌa waolaf sahambombaga alop asasipi. * Jer 13:25; Jer 16:19; Ro 9:5 25 Deiꞌ main, esis ukup pasoꞌasa basef Godi endilisifi a sagiꞌma basef basoꞌami atom mahoꞌofa basef endilisifi ananifi. Eaꞌ sandaꞌ lotuma hiahaom amamba God nandaꞌami, apaꞌ anen, sosambalona. God anen buꞌunai kofagonama hiahaom amamba hiami, apaꞌ mondasaꞌma agol ananigili luꞌwagol lifilafi endilisi.* Lev 18:22; Lev 20:13; 1 Ko 6:9
26-27 Eaꞌ God nakwaha esis saila ukup epesi atipa sandaꞌ waf awafi ambagof awagufafi. Sandaꞌ waf afamba awafi fahaꞌofa waf dasoꞌamaifi. Nematawa waila waf ikiakafi waloma anowa daiawa. Anom amam wapani mandaꞌam naꞌamba atin. Ukup amamipi pehafel aꞌowaꞌ paꞌipaꞌi amam daiam ama molomam mondaꞌ waf awafi. Eaꞌ waf afambai fahambombaga ukup paloma alop amamisi dindiꞌi dondoꞌ fagwa waf awafi amamifi.
28 Ukup asasipi atip pandaiwaꞌma sogahapifa God nomonas asasisi. Isimba atis deiꞌ nape natitilis saila nomonas awami asasimi atoma sandaꞌ waf naninani aunai owaꞌ andeandeꞌma epes sondaꞌanaia. 29-30 Esis sandaꞌ waf hiafi fafifafi awafi fape siꞌifa esis. Ukup pehafel paꞌipaꞌi sogofaꞌ hiahaom hiami ma esis atis. Waf awafi agufifa afamba. Ukup kowagalepa hiahaom buꞌwami awami, ukup numbutipa sogaha anis, saha anis daias sagagaꞌ, migimigah sambasoꞌama sogofaꞌ anom hiahaom anin epeni dowadowafa, eaꞌ sandaꞌ maola sagahambombaga epes. Waf anamba aunai asiꞌina endilisi ma esis. Eaꞌ sandaꞌiꞌipamas saꞌi basef sawalapefa sogolaꞌasa agof anis daiasi ma nogohnaep epes hiasii. Esis sataga bousi saloma God, gigal saꞌoh saꞌi digah luꞌwami atom, solaꞌasa basef banagafi sagasaꞌma agof asasigufi atogof. Ukup pandandaꞌ ma waf naninani aunai dambainai. Eaꞌ sosambala basef mamasasi. 31 Esis sololama gawa buꞌwani ma waf buꞌwafi eaꞌ saꞌi basef andeandeꞌ, apaꞌ ina saila basef fimba asasifi datima, owaꞌ. Esis ina ukup paipaila anis daias satilis uwahipis, owaꞌatin. 32 Basefa muꞌuli Godi usiꞌini naꞌamba naꞌi, “Epes sandaꞌ waf naꞌambainai esis aꞌ sondagaꞌ.” Epes isimba sogawa muꞌuli inimba, apaꞌ owaꞌatin. Sandandaꞌ waf afamba awafi atef. Apaꞌ ina sandaꞌaf dowadowaf, owaꞌatin. Sasaꞌma agofa anis daias sandaꞌ waf awafi naꞌambai sandagalas.

*1:1: Ro 16:25-26; Ta 1:2; Mt 22:42; Ro 9:5,15; 2 Ti 2:8; Ap 13:2,33; Ga 1:15

*1:2-4: Ap 26:16-18; Ro 15:18; Ga 2:7-9

*1:6: Nam 6:25-26; 1 Ko 1:2; 2 Ko 1:1; Ef 1:2

*1:7: 1 Te 1:8

*1:8: Ef 1:16; Fl 1:8; 1 Te 2:5,10; Ap 19:21; Ro 15:23,32

*1:12: Ap 19:21; Jo 15:16

*1:15: Sam 119:46; Mk 8:38; 1 Ko 1:18-24; Ap 13:46

*1:16: Ro 3:21-22; Hab 2:4

*1:17: Ef 5:6; Kl 3:6; 2 Te 2:12

*1:18: Ap 14:15-17; Ap 17:24-28

*1:19: Jop 12:7-9; Sam 19:1; Hi 11:3

*1:20: Ef 4:17-18

*1:21: Jer 10:14; 1 Ko 1:20

*1:22: Diu 4:15-19; Sam 106:20

*1:23: Ap 14:16

*1:24: Jer 13:25; Jer 16:19; Ro 9:5

*1:25: Lev 18:22; Lev 20:13; 1 Ko 6:9