Ma Mʉweni Sulumani ya Zeŋ àbəki ni
Ere ye ti məɗəmki ka Ma Mʉweni Sulumani ya Zeŋ àbəki ni
Maslaŋa ya ti àbəki wakita ge Zeŋ ni àɗafay slimi gayaŋ a wakita ni bu ndo. Ku tamal nahkay nəŋgu ni, kwa ka mənjəki gani ndam ga Yezu ɗek tə̀səra àbəki ti Zeŋ zal asak gayaŋ ni. A wakita ni bu àbəki slimi ga ndam asak ga Yezu ndahaŋ ni, ay àbəki slimi gayaŋ gayaŋani ndo ; àbəki « naŋ ya ti Yezu awayay naŋ kayani ni » ciliŋ (13.23 ; 19.26 ; 20.2 ; 21.7, 20).
Zeŋ àsəra majalay ahàr ga ndam Zʉde ya tajəgay Krist Bay gəɗakana ya amara na (1.20-21 ; 7.40-42). Àsəra manjəhaɗ ga ndam Zʉde a : gatay ya tìzirey ndam Samari na (4.9), ya tekeli kʉɗi ana wur ka vaɗ azlalahkər, ku tamal vaɗ gani vaɗ məpəsabana na (7.22). Àsəra haɗ Zʉde a (11.18). Gayaŋ ya àŋgəhaɗ pakama ni nahkay ni ti aɗafaki èpia zlam gana àna eri gayaŋ gayaŋana (12.3 ; 20.7). Zlam gani nani ɗek ti aɗəfiki ana leli bay ya àbəki wakita ni ti tànjəhaɗkabá akaba Yezu a.
Zeŋ àŋgəhaɗ ere ye ti Yezu àgray akaba àɗəm ni akaɗa ge Meciyʉ, Mark akaba Lʉk ya tàŋgəhaɗ ni ndo. Nday mahkərani ni tàŋgəhaɗ ga Yezu ya ànjəki ke tʉwi gayaŋ ka haɗ Gelili, òru gwar a Zerʉzalem ni. Ay Zeŋ ti ni àŋgəhaɗa sawaɗay ga Yezu ndahaŋ ya ti nday ndahaŋ ni tàŋgəhaɗ ndo na : òru a Zerʉzalem sak kay (2.13 ; 5.1 ; 7.10 ; 12.12). Meciyʉ, Mark akaba Lʉk tàŋgəhaɗa zlam ga Yezu ya àgray na àtam ge Zeŋ ya àŋgəhaɗ ni, ay Zeŋ àŋgəhaɗa pakama ga Yezu a kay ya nday ndahaŋ ni tàŋgəhaɗ ndo na, mazavu gani 3.1-21 ; 4.1-42 ; 6.25-70 ; 7.14-39 ; 8.12-58 ; 10.1-21 ; 13.1–17.26.
A pakama nday nani bu ni ti Yezu àɗafay ahàr gayaŋ, àɗəm naŋ ti naŋ way. Naŋ dipeŋ ya àvi sifa ana mis ni (6.35, 41, 48, 51) ; naŋ bay ya aslaɗi məlaŋ ana mis ni (8.12 ; 9.5) ; naŋ mahay ga gargara ga təmbəmbak (10.7, 9) ; naŋ bay ya ti ajəgay zlam lala ni (10.11, 14) ; mis taŋgaba e kisim ba, tə̀bu ana sifa ti azuhva naŋ aɗaba naŋ àbu (11.25) ; naŋ divi, naŋ jiri, naŋ sifa (14.6) ; naŋ məŋ ga zlam ya abi bəza sulumani ni (15.1, 5). A pakama nday nani bu ɗek ti Yezu àzay pakama ge Melefit ya àhi ana Mʉwiz ka ya ti àŋgazlivu ni : « Nu nə̀bu. » (Mahərana 3.14 ; Zeŋ 8.58). Nahkay Zeŋ àŋgəhaɗ ga Yezu ya àɗəm vay-vay « Nu Melefit » ni.
Zlam ga Yezu ya àgray, àgri ejep ana mis ni ti aɗafaki naŋ gəɗakani (2.11), ti mis tə̂sər naŋ Melefit. Zeŋ àbəki zlam nday nani ɗek ti awayay ti « kə̂gəsumkabu Yezu ti naŋ Krist, naŋ Wur ge Melefit, ti kə̂ŋgətum sifa ya àndav ɗay-ɗay do ni » (20.31).
1
Pakama ge Melefit aslaɗi məlaŋ ana mis
1 Wuɗaka Melefit ànjəki ka magraya zlam a ɗek ti Bay nahaŋ àbu àndava. Bay gani nani ti Pakama ge Melefit. * Pakama ge Melefit ti Yezu. Ka gani nani ti naŋ àbu akaba Melefit ka ahar bəlaŋ àndava. Naŋ gani ti Melefit daya. 2 Wuɗaka Melefit ànjəki ka magraya zlam a ɗek ti Pakama nani naŋ àbu akaba Melefit ka ahar bəlaŋ àndava. 3 Melefit àgraya zlam a ɗek ti àna naŋ. Zlam ya ti Melefit àgraya àna naŋ do ni ti àbi. 4 Zlam ya ti Melefit àgraya tay a ni ɗek ti Pakama nani àvi sifa gani ana tay. Sifa gani nani ti aslaɗi məlaŋ ana mis. 5 Maslaɗani gani nani aslaɗay a məlaŋ ziŋ-ziŋeni bu, ay ti nday ya a məlaŋ ziŋ-ziŋeni bu ni tə̀gəskabu naŋ ndo.
6 Zal nahaŋ àra, slimi gayaŋ Zeŋ, Melefit àslərbiyu naŋ ga məhi pakama gayaŋ ana mis. 7 Naŋ zal sedi : àra ti ga magrakia sedi a ka maslaɗani na, ti mis ɗek tə̂fəki ahàr ka Bay ya ti avay sifa ni. 8 Aslaɗay ti naŋ naŋani do : àra ti ga magrakia sedi ka maslaɗani na ciliŋ. 9 Bay ya ti aslaɗay ge jiri ni ti, Pakama ge Melefit ni. Àra a duniya va, naŋ àbu aslaɗi məlaŋ ana mis ɗek.
10 Nahkay Bay nani ti naŋ àbu a duniya bu. Melefit àgraya duniya ti àna naŋ : ay ti ndam ga *duniya ni tə̀sərkaba naŋ a ndo. 11 Àra ka haɗ gayaŋ a, ay ti ndam gayaŋ tə̀gəskabu naŋ ndo. 12 Ku tamal nahkay nəŋgu ni mis ndahaŋ tə̀gəskabá naŋ a, tə̀fəkia ahàr a. Nday ya ti tə̀fəkia ahàr a ni ti, àvi divi ana tay ti tîgi bəza ge Melefit. 13 Tìgia bəza ge Melefit a ti akaɗa ge mis ya ti tiwi bəza ni do. Tìgi nahkay ti akaɗa ga zal ya awayay azi huɗ ana wal ni do. Tìgi nahkay ti Melefit àvi sifa mʉweni ana tay tîgi bəza gayaŋ.
14 Nahkay Pakama ge Melefit ni ègia mis a, ànjəhaɗa e kiɗiŋ geli ba. Ere ye ti àgray ni ɗek ti àgray àna *sulum ge Melefit, àna jiri daya. Leli màra mìpia naŋ a ti mə̀səra naŋ gəɗakani, naŋ Wur bəlaŋ bəlaŋani ge Melefit. 15 Zeŋ àgrakia sedi a, àɗəm kay kay : « Nə̀ɗəm : “Nu ti nàra enji gayaŋ a, ay naŋ gəɗakani àtam nu, aɗaba wuɗaka tìwi nu ti naŋ àbu àndava.” Pakama gani nani nə̀ɗəmki ti ka naŋ. » 16 Naŋ ti zlam sulumani ɗek afa gayaŋ : nahkay àgri sulum gayaŋ ana leli sak ehimeya. 17 Melefit àvi *Divi gayaŋ ana leli ti àna wakita ge Mʉwiz ya àbəki ni. Ay àgri sulum gayaŋ akaba jiri gayaŋ ana leli ti Yezu *Krist. 18 Maslaŋa ya èpia Melefit a ti àbi. Ay Wur gayaŋ bəlaŋ bəlaŋani naŋ Melefit, anjəhaɗ afa ga Bəŋani ni, naŋ day kwa ti àɗəfiki Melefit ana leli ti mə̂sər naŋ.
Sedi ge Zeŋ bay məbaray mis ni
(Meciyʉ 3.1-12 ; Mark 1.1-8 ; Lʉk 3.1-18)
19 Nahkay Zeŋ nakəŋ àgray sedi gayaŋ. A vaɗ nahaŋ gəɗákani ga ndam *Zʉde ya a Zerʉzalem ni tə̀slərbiyu mis ge mihindifiŋa ma ke Zeŋ a. Tə̀slərbiyu ti mis ndahaŋ e kiɗiŋ ga ndam *maŋgalabakabu mis akaba Melefit ni bu akaba ndam *Levi ndahaŋ. Mis ni tàra tìnjia ti tə̀hi : « Nak ti way ? » 20 Tàra tìhindifiŋa ma na nahkay ti, Zeŋ nakəŋ èmbirfiŋ ndo, àɗəm vay-vay kè meleher ge mis ɗek : « Nu ti Krist *Bay gəɗakani ya amara ni do. » 21 Eslini tìhindifiŋa ma keti, tə̀hi : « Tamal nahkay ti, nak way ? Nak Eli aw ? » Zeŋ nakəŋ àhəŋgrifəŋ ana tay, àɗəm : « Aha, nu Eli do. » Tə̀hi keti : « Ay nak ti bay mahəŋgaray pakama ge Melefit ya Mʉwiz àɗəm amara ni aw ?† Mənjay Mimbiki 18.15. » Àɗəm : « Aha, nu do. » 22 Eslini tə̀hi : « Tamal nahkay ti, nak way zla aw ? Ahàr àɗəm məhəŋgrikaboru ma gani ana ndam ya tə̀slərbiyu leli ni kwa. Kə̀ɗəmki mam ka ahàr gayak mam ? » 23 Zeŋ àhəŋgrifəŋ ana tay, àɗəm : « Ahaslani Izayi bay mahəŋgaray pakama ge Melefit àɗəm :
“Maslaŋa azlah a huɗ gili bu, dəŋgu gayaŋ ahəndabiyu. Àɗəm :
Slamatumikabu divi ana Bay gəɗakani,
ahàr àɗəm divi gayaŋ mâla ndəlaɓa.” ‡ Izayi 40.3.
« Maslaŋa ya ti dəŋgu gayaŋ ahəndabiyu ni ti nu. »
24 E kiɗiŋ ga ndam ya ti tə̀slərbiyu tay a Zerʉzalem ni bu ni ti ndam *Feriziyeŋ ndahaŋ tə̀kibu ka tay. 25 Nday nakəŋ tìhindifiŋa ma nahaŋ a keti, tə̀hi ahkado : « Tamal nak Bay gəɗakani ya amara ni do, nak Eli do, nak bay mahəŋgaray pakama ge Melefit ya amara ni do nahəma, *kabaray mis ti kamam ? » 26 Zeŋ nakəŋ àhəŋgrifəŋ ana tay, àɗəm : « Nu ti nabaray kʉli àna yam ; ay maslaŋa nahaŋ naŋ àbu e kiɗiŋ gekʉli bu, kə̀sərum naŋ do. 27 Nu ti nàra enji gayaŋ a : ay nu ti way ga mepicehiaba ezeweɗ ga kimaka gayaŋ a di way ? » 28 Zlam nday nani ɗek tàgravu ti a Betani ke ledi ga zalaka *Zʉrdeŋ, ka məlaŋ ya ti Zeŋ abaray mis ni.
Yezu ti naŋ Wur Təmbak ge Melefit
29 Hajəŋ gani ti Zeŋ nakəŋ èpi Yezu naŋ àbu arəkia. Àra èpia naŋ a ti àɗəm ahkado : « Maslaŋa hini ti *Wur Təmbak ge Melefit : agray ti zlam magudarani ge mis ga duniya ni ɗek mə̂ləbi va bi ti naŋ. 30 Nə̀ɗəm : “Nu ti nàra enji gayaŋ a, ay naŋ gəɗakani àtam nu, aɗaba wuɗaka tìwi nu ti naŋ àbu àndava.” Pakama gani nani nə̀ɗəmki ti ka naŋ. 31 Ŋgay naŋ gani ti nə̀sərkaba ndo. Ay nu nàra *nàbaray mis àna yam ti ga məɗəfiki naŋ ana ndam jiba ge Izireyel. »
32 Zeŋ nakəŋ àɗəm keti : « Nìpi *Məsuf ge Melefit àhərkiaya kwa a huɗ melefit ba akaɗa ga kurkoduk ya ahər na, àrəkia ànjəhaɗki. 33 Ŋgay naŋ gani ti nə̀sərkaba ndo, ay ka ya ti Melefit àslərbiyu nu ga məbaray mis àna yam ni ti àhu ahkado : “Maslaŋa ya ekipi Məsuf goro aməhərkiaya amanjəhaɗki ni ti, naŋ gani Bay ya ti aməbaray mis àna *Məsuf Njəlatani ni.” 34 Zlam gani nani àgrava kè eri goro a. Nagrakia sedi a : naŋ ti Wur ge Melefit. »
Ndam maɗəbay Yezu ye enjenjeni ni
35 Hajəŋ nahaŋ gani keti Zeŋ naŋ àbu eslini akaba ndam maɗəbay naŋ cʉ. 36 Nday tə̀bu eslini nahkay ti Zeŋ nakəŋ èpi Yezu naŋ àbu asawaɗay. Àra èpia naŋ a nahəma, àɗəm : « Maslaŋa hini ti *Wur Təmbak ge Melefit. » 37 Ndam maɗəbay naŋ cʉeni ni tàra tìcia ma gayaŋ na ti tàɗəboru Yezu e meteliŋ vu. 38 Yezu àmbatbiyu ma kələŋ, èpi ti nday tə̀bu taɗəboru naŋ, mək àhi ana tay : « Kəɗəbum mam ? » Nday nakəŋ tə̀hi ahkado : « Rabi, kanjəhaɗ ti eley ? » (Rabi ti awayay aɗəmvaba « Mʉsi »). 39 Naŋ nakəŋ àhi ana tay ahkado : « Dəguma, akara kipʉm. » Nahkay tòru akaba naŋ, tòru tìpi məlaŋ gayaŋ ya anjəhaɗ ni. Ka sarta gani nani àgray njemdi faɗ ya ga məlakarawa : tə̀pəs akaba Yezu nakəŋ eslini, fat àdəkiviyu a ahay vu ka tay.
40 E kiɗiŋ ge mis cʉeni ya tìci ma ge Zeŋ, tàɗəbay Yezu ni bu ni ti, bəlaŋ gani slimi gayaŋ Andre naŋ wur ga məŋ ga Simu Piyer. 41 Andre nakəŋ àɗəboru wur ga məŋani Simu hʉya. Àra àdia ahàr a ti àhi : « Mə̀dia ahàr ana Misi a. » (Misi ti awayay aɗəmvaba « *Krist *Bay gəɗakani ya amara ni »). 42 Andre àra àhia ma ana Simu a nahkay ti àzoru naŋ suwwa afa ga Yezu. Yezu àra èpia naŋ a ti àhi : « Nak Simu wur ge Zeŋ : kama kama ti atəzalay kur ti Sifas. » (Sifas ahkay do ni Piyer ti awayay aɗəmvaba « akur. »)
43 Hajəŋ tegʉni gani ti Yezu àɗəm asləka akoru ka haɗ *Gelili. Naŋ àbu akoru ti àdi ahàr ana Filip mək àhi : « Ɗəbabiyu nu. » 44 Filip ti kəsa gayaŋ Beceyda. Kəsa nani ti kəsa ga ata Andre nday ata Piyer daya. 45 Filip day òru àdi ahàr ana Natanayel mək àhi : « Mə̀dia ahàr a ana Bay ya ti Mʉwiz àɗəmki ma e *Divi ge Melefit bu akaba ndam mahəŋgaray *pakama ge Melefit tə̀ɗəmki ma na. Bay gani nani ti Yezu, naŋ wur ge Zʉzef, kəsa gayaŋ Nazaret. » 46 Eslini ti Natanayel àhəŋgrifəŋ, àhi : « A Nazaret ti zlam sulumani aŋgətvu nahkay aw ? » Filip àhəŋgrifəŋ, àhi : « Ra kîpi àna eri gayak. »
47 Natanayel nakəŋ naŋ àbu arəkia ka Yezu a, Yezu àra èpia naŋ a nahəma, àɗəm : « Naŋ hini ti zal *Izireyel eɗeɗiŋ : àgosay mis do ferera. » 48 Natanayel àra ècia ma gayaŋ na ti àhi : « Kə̀sər nu ti ahəmamam ? » Yezu àhəŋgrifəŋ, àhi : « Wuɗaka Filip àzalabiyu kur ti, nìpia kur a ka ya ti nak kə̀bu e zʉhweri ga *wəruv bu na. » 49 Eslini Natanayel àhi : « Mʉsi, nak ti Wur ge Melefit, nak Bay ga ndam Izireyel ! » 50 Yezu àhi ahkado : « Kəfəku ahàr ti aɗaba nə̀huk “Nìpia kur a nak kə̀bu e zʉhweri ga wəruv bu” ni aw ? Ekipi zlam gəɗákani ndahaŋ tə̀tam hini mba. » 51 Àɗəm keti : « Nəhi ana kʉli nahəma, ekipʉm huɗ melefit məzləkvabana, akaba *məslər ge Melefit təcəloru e melefit vu mək təŋgəkua ka nu, nu *Wur ge Mis a. »