Aposoul
Nas kalekinaler Aposoul
O bolobolo rone, ‘Nas Kalekinaler Aposoul’ o mene ualatumana toro Uelhir Uaia ke boloin Luk. Luk teke bolo pono toro bolobolo rone. Toro bolobolo rone, inggeig i banga tar Iabena Dedeil e ualasira tar lele tasir Aosoul, kara mene tauete tono Uelhire Uaia Iesu i Jerusalem dohi Judia, kari Samaria, kare toro mamang buturulikane tar koto uakap (Apo 1.8).
Nas kalekinaler Aposoul o ueluatata tosno tamatang tagorong mana Iesu ke uakikilanga tur pe i Judia, kara la burburehe uainane tar koto uakap. Roon o ualasira pono tena kalekinale Kristo, kare nas niuangoulur tamata gera uakeluk tatanon. Iesu ke uauelmatout sira tun tar ualapagaha geke guata keipin God tasir Israele sioun.
A siokor inete uleik tun ro menmenein ro bolobolo rone tena kalekinaler Iabena Dedeil ge na Iabena God. Tar uakikilangan a Iabena Dedeil ke laha tasir uakuakelukur nang Iesu tar mareining Pentikos. Dohi muduhia, song ke uakodkodohono teres ninamanasin, kare uatampopokoho tasisin.
Toro bolobolo rone, inggeig i banga pono tar bureher barahir menemener nasir aposoul ka mene taueteig tar binaka ra marang mene tauete tono Uelhire Uaia Iesu, doho bureher tamata ka tagorong mana toro uelhire.
O bolobolo tasir aposul e moko teilir ueluatatar nasir aposul, bo a burehentiehe pukur menemener mana te tar inete kura guataig Pita me Poul.
Pita ter tang sioko tasir aposoul geka lala tagu teil tang Iesu. Bo Poul ahik pah ke lala tagu teil tang Iesu, inggono ke pentampopokohohia tar touahiua tosno tamata Iesu, bo Iesu puk ke kilo tatanon, kare uakotpokoso sira tatanono pare, ter uakikilagana tunungua tar ueliu tauete tono uelhireon.
1
Iesu ke ualapagah e turung heiriha tar Iabena Dedeil
* Luk 1.3Teopilus, o uakikilangana ro bolobolo geku boloio, o menemene tar mamang inetelik ke guataig Iesu, kara haua ke ualasiraig tar binaka ke uakeken, * Mak 16.19; Luk 24.49-51e tuka ke kale pe taro God tatanon i Heuen. Bo tar binaka puk re uangoul haraha Iesu, inggono ke ualatut tosno aposoul tar niualasira ke heirigir Iabena Dedeil. * Luk 24.36-49; Apo 10.41I muduhia ke mate peono tar korose, kare tua, inggono ke me ualasirain tasisina tar bureher hagar mara tagorong manasina pare, inggono ke tua tapokis. Inggono ke kotpokoso tasisina tar bureher binak i lolono tar toueitir hangaulur marein ke uangoul baka pe, kare mene uakalahara pono tasisina tena Nitoia God.
* Luk 24.49; Jon 14.16-17; Apo 2.33Tar siokor binak Iesu ke me ein tagu tosno aposoul, kare ualatohongua tasisina pare, “Inggoum ahik pah mu hiliu i Jerusalem, mu pepe uangoul baka tar Iabena Dedeil geku ualapagahaio tamiuoum e turung heirihain God ge tamamiuoum. * Mat 3.11Jon ger tang uahuhu e uahuhu keip tar kodom, bo inggoum ahik pahi reh God e turung uahuhu keip tamiuoum tar Iabena Dedeil.”
Iesu ka kalein i ran
* Luk 24.21A siokor binaka gisina ka la toto poluk, kara dangata tang Iesu pare, “Tamata Noman, here ter binakono ro heiria tamiueimir Israel nami pang uan sioko maring tampopokoho maring turung kaueke katongosieim tenami pang uan?”
* Mak 13.32Bo inggono puk ke kula pare tasisin, “Inggon ahik paha ineteng tamiuoum tar marang ate tar marein, doha binaka geke uamatoto keipin God ge tamouguo tena nitampopokoh. * Mat 28.19; Luk 24.48Bo inggoum puk mu turung kale tar nitampopokoho tar binaka re lahar Iabena Dedeil tamiuoum, doh inggoum tosnogo tamatang mene tauetoane i Jerusalem, doh tar pang uan i Judia dohi Samaria, kare toro mamang buturulikane tar kot.”
I muduhia ke menemene baka peono tasisina pare, gisina ra uakeis turumpe ke kale kai pe God tatanon, karo uaouo ro mahar langit tatanon.
10 Doh gine ra uakeis uanono pe tarosina tar langit, a toking tamat ura hiku teil tar gomono gaugauil kura me tur tagu tasisin, 11  * Mat 26.64; Luk 21.27kaura kula pare, “Ir tamatang Galili, ae maene rung turioum, karung uakeis taro i rana tar langit? Iesuene kung bangaioum ka me kale liu taroin i Heuen, inggon e turung la tapokis sira polukuha hope kung banga peoumene daana ke la peon.”
A tamata geka uamatotoin tar palih tang Judas
12  * Luk 24.50-53Song ka tapokisikosin i Jerusalem, ka hiliu tar Siusan i Oliv. A siusan e uairehe sikor i Jerusalem, e matotoin tar siokor kilomita. 13  * Mat 10.2-4Tar binaka ka la pokososin, gisina ka lala uamoto poluk taro i rana tar tine uma gera uoto uangoulinisin. Gisis ra uangoul tar binakono tes Pita, Jon, Jems, doh Andru, Pilip, doh Tomas, Bartolomiu, doh Matiu, Jems ger tuna Alpius, doh Saimon ger peng tar toto tamat, ra kilais o Selot, doh Judas ger tuna Jems. 14 Gisina ra uoto siokor la toto tar lotu tokah menia pono tasir gisiameher kuah, doh Maria ge tinana Iesu, doho bung tahin.
15 Tar binakanin, o tamatasine ka tagorong mana tang Iesu ke la matotois tar 120. Pita ke turane i uantinanina tasisin, kare kula pare, 16-17  * Ker 41.9“Ro bung tahig! Sioununtieh, o uelhire geke uataueteinir Iabena Dedeil tar uauana Debit, o lain tang Judas geke uoum keip ualasira tasir uelmatan geka la kuse tang Iesu, ko kotpokoso manasa pare, o man. Inggono ter tang sioko pono tar toto tamatene tagigeig, kare kalekinale tagu pono tagigeig.”
18  * Mat 27.3-8Inggono ke bulaua keip tar mani geka bulauaig tena niguata uasaono toro mahar kot. Doh tar buturuono teke pungono ko uoum ro lun kare mat, a tukununono ke tapuak, doha kabeleng balanono ke siokor lua tauet. 19 O tamata uakapa tun i Jerusalem ka siokor ate tar puhon, maeit ka uelkilangua tar buturuon i Akeldama. Doh tonosio uelhiresin inggon e kula pare, a butur malatahanang deuating.
20  * Ker 69.25; 109.8I lolono toro bolobolong Kereker, Pita ke kula pare, “Pare teka bolo peinir puhon, ‘Na uanion e turung tabotan, ahik me tamata ra turung uamaluanain e turung uangoul tar buturuon.’ Kara bolo ponoin pare, ‘Uamaluana me tang giameher tamatang uoum keip gere palih tatanon.’ ”
21-22  * Mak 1.9; 16.19; Jon 15.27“Maeit inggon auia tun geti uamatoto palihieig me tamata geke uanguangoul, kare banga tagu tagigeig tar mamang binakalikinine ke latlateil tagu pe Iesu tagigeig, e uakikilanga tur pe tar binaka ke uahuhu pe Jon ger tang uahuhu tasir tamat e la tuka ka kale liu tur pein Iesu tagigeig, ke la pe i Heuen.”
23 Maeit gisina ka uatagin tar tang torikir tamat, Josep gera uoto kila ponoin tang Barsabas, gera ueliate ponoin pare, te Jastus, doh nu Matias. 24-25 Gisina song ka lotu pare, “Tamata Noman, Ingga o ate tar kolous uakapa tunur mamang tamatalik. Ualasira tamiueim, mai tunur kaluasir toking tamata rasine ko uamatotoia tar pokoso sira pare, a aposoul, tar kale palih tar hagar ke hiliuin Judas, ke la pe tar uan ke malahirin e la uangoul.”
26 Doh gisina song ka bakbaka uadud tar lot, doha loto ke dudula tang Matias, maeit Matias teke uanotongua poluk tar hangaul doha tang siokor aposoulsis ka uangoul ke hiliu pe Judas.

*1:1: Luk 1.3

*1:2: Mak 16.19; Luk 24.49-51

*1:3: Luk 24.36-49; Apo 10.41

*1:4: Luk 24.49; Jon 14.16-17; Apo 2.33

*1:5: Mat 3.11

*1:6: Luk 24.21

*1:7: Mak 13.32

*1:8: Mat 28.19; Luk 24.48

*1:11: Mat 26.64; Luk 21.27

*1:12: Luk 24.50-53

*1:13: Mat 10.2-4

*1:16-17: Ker 41.9

*1:18: Mat 27.3-8

*1:20: Ker 69.25; 109.8

*1:21-22: Mak 1.9; 16.19; Jon 15.27