12
N'na ra̱ xisu bi gospa̱ ra̱ aceite ra̱ Jesús.
Ma̱n'nato ma̱ patho di̱ nja ra̱ ngo ngue ra̱ pascua. Bi̱ ma ra̱ Jesús bá̱ søn'a̱ Betania rá̱ ngu̱ ra̱ Lázaro. Guehna̱ ra̱ Lázaro bi 'yøtra̱ Jesús ngue bi bɛ̱nna̱te. Ja bá̱ t'ørpa̱ p'ʉ ra̱ nts'i̱hmɛ̱ ra̱ Jesús, bi̱ n'ui̱te ra̱ Marta. Conna̱ Lázaro 'dap'ʉ hu̱hmi̱ p'ʉ ja ra̱ mɛ̱xa ngue si̱hmɛ̱ui. Nu̱na̱ ra̱ Ma̱ya p'ʉya bá̱ ha̱ ma̱de litro ra̱ aceite ma̱hotho ga̱ yʉni̱, pɛ xa̱ndømma̱di̱ rá̱ mu̱ui. Bi gospa̱bi̱ yø gua ra̱ Jesús, bi du̱jpi̱ conyø xta̱. Bi yu̱'a̱mbo ra̱ ngu̱'a̱ ga̱ yʉnna̱ aceite. Mi̱ 'bʉp'ʉ ra̱ Judas Iscariote rá̱ ts'ʉnt'ʉ ra̱ Simu̱. Guehna̱ n'na nc'ɛ̱i̱ yø xädi ra̱ Jesús, 'nɛ̱ guehna̱ bi dä na̱. Nu̱na̱ ra̱ Judas bi 'yɛ̱na̱:
―¿Hanja ngue hi̱mbi̱ 'bä ra̱ aceite, ngue xtí t'u̱nna̱ mɛ̱nyʉ yø hyoya? Porque xtí 'bä ra̱ aceite'a̱ te pøxi hyu̱ ciento ma̱ pa ra̱ nzäbi.
Pɛ nu̱na̱ ra̱ Judas hi̱n'i̱ mma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱ ngue di tu̱ rá̱ mmʉi da̱ mäxyø hyoya. Sinoque bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱ ngue ra̱ bɛ̱. Porque go ma̱fäti ra̱ buxa cʉ ra̱ mɛ̱nyu̱ na̱. I pɛ̱ ra̱ mɛ̱nyu̱ njäti p'ʉ ja ra̱ buxa. Mi̱ nya̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱na̱:
―Da̱mi̱ hyɛ̱mhma̱, 'yo te guí̱ mma̱. Porque nu̱na̱ ra̱ xisu guí sʉi, ya mi̱ pɛsra̱ aceite xta̱ ngosca̱ ma̱ do'yo 'mø dá̱ n'yägui. A nu̱ya yø hyoya guí̱ mma̱, jap'ʉ ra̱ pa gui fäxhʉ ya, porque 'daua guí 'bʉhmʉ ya yø hyoya. Pɛ nu̱gä ya hi̱mma̱ ya'atho ra̱ pa dí̱ n'yohʉ ua.
Bi̱ nhɛ̱ca̱hya̱ yø ja̱'i̱ ngue hønda̱ hyo ra̱ Lázaro.
Xa̱ngu̱ yø judío bi̱ ba̱di̱ ngue bí 'bʉp'ʉ Betania ra̱ Jesús. Bi̱ ma yø ja̱'i̱ bá̱ nu̱. Pɛ hi̱nga̱ høntho nne yø ja̱'i̱ ngue da̱ nu̱ ra̱ Jesús, sinoque xquet'a̱ nne da̱ nu̱ ra̱ Lázaro nu̱na̱ xi japi xi bɛ̱nna̱te p'ʉ ma̱nt'ägui. 10 Ja̱na̱ngue bi̱ nhɛca̱hya̱ yø hmu̱ yø mmäcja̱ ngue xta̱ hyo ra̱ Lázaro conna̱ Jesús. 11 Porque nu̱'a̱ i bɛ̱nna̱te ra̱ Lázaro, ya hɛp'ʉ yø mmi̱judíoui yø judío p'ʉya ngue go ɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱ mma̱nna̱ Jesús.
Bi yʉrbʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén ra̱ Jesús.
12 Nu̱p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Jerusalén, xa̱ndøngu̱ yø ja̱'i̱ bi̱ ma da̱ nsänni̱go ngue ra̱ pascua. Ja bi ba̱hyø ja̱'i̱ 'mø mi̱ hyats'i, ngue ya ja ngue da̱ zøp'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ ra̱ Jesús. 13 Yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi dʉjpa̱ yø xi yø palma, bi̱ ma di c'at'ui ra̱ Jesús. Bi̱ mʉhra̱ hmafi yø ja̱'i̱ p'ʉya, i ɛ̱na̱:
―Nu̱na̱ rá̱ m'mɛnhni̱ Oja̱ 'bʉcua, guehna̱ ta̱te na̱. Oja̱ di ja̱phna̱ rá̱ da̱st'abi yø judío bá̱ 'bɛnhni̱.
14 Bi di̱n'a̱ n'na ra̱ burru bi hyu̱xra̱ Jesús. Ya bi̱ nja tengu̱tho nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue ɛ̱na̱: 15 “Ague gyø mmɛ̱ngu̱hʉ p'ʉ ja ra̱ hni̱ni̱ Sión, 'yogui su̱hʉ. Gui̱ nnu̱ ngue bá̱ ɛ̱p'ʉ ni̱ da̱st'abihʉ, bá̱ hyu̱xa̱ n'na ra̱ burru”. 16 Nu̱p'ʉ rá̱ mʉdi hi̱ngui̱ pa̱hyø xädi ra̱ Jesús hanja'a̱ te øt'e. Pɛ nu̱'mø mi̱ ma ma̱hɛ̱ts'i̱ ra̱ Jesús, ja bi zo yø mmʉi p'ʉya, ngue nu̱'a̱ te gäma̱ hya̱ xi̱ nja, ya ma̱nt'ot'i ngue ngu̱'a̱ ja ngue di̱ nja.
17 Nu̱ya yø ja̱'i̱ n'youi ra̱ Jesús, guehya bi̱ nu̱p'ʉ bi japi bi bɛ̱nna̱te ra̱ Lázaro, gä mma̱nyø ja̱'i̱ te gä xi̱ nu̱rpi̱ ngue øt'e. 18 Ja̱na̱ngue bi̱ ma yø ja̱'i̱ ngue di c'at'ui ra̱ Jesús, porque pa̱hyø ja̱'i̱ ngue nu̱'a̱ ra̱ milagro xi 'yøt'e, hi̱njonda̱ zä da̱ 'yøt'e. 19 Yø fariseo p'ʉya, di̱ n'yɛ̱msɛbi̱:
―Ya guí̱ nnu̱hʉ ya, ya hi̱ngui̱ sä te ga̱ øthʉ. Guí̱ nnu̱hʉ ngue gä ni̱ mɛ yø ja̱'i̱ ra̱ Jesús.
Nu̱ya 'da yø ja̱'i̱ hi̱ngyø judío bi hyonna̱ Jesús.
20 Nu̱ya yø ja̱'i̱ bi̱ ma Jerusalén ngue da̱ tha̱nne Oja̱ 'mø bi̱ nja ra̱ ngo, n'youi p'ʉ 'da yø mmɛ̱ngu̱ Grecia. 21 Nu̱ya p'ʉya bi guarbʉ 'bähra̱ Lipe nu̱na̱ ra̱ mmɛ̱ngu̱ Betsaida ngue ra̱ häi Galilea. Bi 'yäpra̱ ma̱te p'ʉya, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Ague n'yø, dí̱ nne ga̱ nya̱gähe ts'ʉ ra̱ Jesús.
22 Nu̱na̱ ra̱ Lipe p'ʉya, bi xihra̱ Andre'a̱ te sifi. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi sifi, 'da i̱ matho gä yoho ngue bá̱ xihra̱ Jesús. 23 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi 'yɛ̱ntho 'mø mi̱ da̱di̱:
―Nu̱ ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, ya ni̱ ma da̱ zønna̱ pa p'ʉ da̱ hnu̱ ngue ma̱guesɛ. 24 Ma̱jua̱ni̱ dí xi'a̱hʉ, ngue nu̱gä, ja ngue da̱ thogui, n'namhma̱ ngue xa̱ngu̱ yø ja̱'i̱ da̱ di̱nna̱ 'da'yo te. Tengu̱tho n'na zihmu̱dä ra̱ trigo, mɛ̱nte hi̱nga̱ nthu̱hu̱ ra̱ hmu̱dä, xquetho n'na mhmu̱dä tho i ja. Pɛ nu̱'mø ya bi thu̱hu̱, da̱ bøxra̱ hmu̱dä, pɛ ya xa̱ngu̱ yø trigo da̱ ma ma̱ pɛti 'mø bi̱ nja. 25 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ honi̱ ha di̱ mpommi̱ ra̱ nda̱te, guehna̱ di 'bɛhrá̱ te na̱. Pɛ nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ɛnná̱ te ua ja ra̱ xi̱mhäi, guehna̱ di t'u̱nna̱ 'da'yo te para za̱ntho na̱. 26 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ nne da̱ 'yørca̱gui̱ ma̱ pähä, da̱ dɛnngui̱. Nu̱p'ʉ ha ga̱ m'mʉcä, ja di̱ m'mʉp'ʉ. Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ 'yørca̱gui̱ ma̱ pähä, guehna̱ nnu̱ ma̱nho ma̱ Papágä na̱.
Bi̱ ma̱nna̱ Jesús ngue ya ni̱ ma da̱ tho.
27 A nu̱yá, hi̱ndí̱ pa̱di̱ te ga̱ øtya. ¿Teni̱ 'bɛ'a̱ ja ngue ga̱ mma̱? Ya hi̱ngui̱ sä ngue ga̱ ɛ̱na̱: “Ma̱ Papá'i, da̱mi̱ ya̱ngui̱ ngue'a̱ te ja ngue ga̱ thogui”, ga̱ ɛ̱na̱. Porque ya dá̱ ɛ̱cä'a̱, ngue nu̱'a̱ te ja ngue ga̱ thogui, ga̱ thomhma̱gä'a̱.
28 Bi 'yɛ̱mp'ʉya:
―Ague ma̱ Papá'i, da̱ fa̱di̱ ngue ma̱gue'a̱sɛ'i ya.
Nu̱'a̱ ra̱ ora'a̱ p'ʉya, bi t'øde ngue bá̱ nya̱ Oja̱ ma̱ya̱, bi 'yɛ̱na̱:
―Ya xa̱ nja'a̱ te di fa̱di̱ ngue ma̱guecsɛgui. Pɛ ma̱hønga̱ øt'e ngue da̱ fa̱di̱ ngue ma̱guecsɛgui ya.
29 Nu̱'ʉ yø ja̱'i̱ mi̱ 'bäp'ʉ, bi 'yøde ngue bá̱ nya̱ Oja̱ ma̱ya̱, pɛ ɛ̱mthobi ngue ra̱ ngäni̱'a̱ øde. Mi̱'da yø ja̱'i̱ p'ʉya, bi 'yɛ̱na̱:
―Rá̱ anxɛ Oja̱ i̱ nzohnʉ ―bi 'yɛ̱na̱.
30 Mi̱ nya̱ ra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbyø ja̱'i̱:
―Nu̱na̱ ra̱ hya̱ bi t'øhya, hi̱mma̱ partegä p'ʉ ngue bi t'øhna̱ ya, sinoque ni̱ partehʉ na̱. 31 Ya ni̱ ma da̱ zønna̱ ora da̱ tha̱xra̱ güɛnda ua ja ra̱ xi̱mhäi ya. Da̱ thɛjpa̱ rá̱ hya ra̱ zithu̱ di̱ ma̱nda ua ja ra̱ xi̱mhäi. 32 Nu̱'mø bi̱ ma ma̱'bä'mi̱ ra̱ pont'i̱ da̱ n'nø'mi̱gä, ndap'ʉ bi zä, da̱ dɛnyø ja̱'i̱ ma̱ hya̱gä.
33 Bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱, ngue di opa̱n'yu̱ yø ja̱'i̱ tema̱ forma di du̱ 'mø bi tho. 34 Bi 'yɛ̱nyø ja̱'i̱ p'ʉya:
―Ya xtá̱ øcähe te nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ libro ngue ra̱ ley, ngue ra̱ Cristo i 'bʉi para za̱ntho. 'Nɛ̱ nu̱'i̱ guí ɛ̱na̱ ngue ra̱ N'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱, i ja ngue da̱ ma ma̱cuati ra̱ pont'i̱. ¿Ndana̱ gue'a̱'a̱ ra̱ n'yohʉ bí 'yɛ̱ ma̱hɛ̱ts'i̱ guí̱ mma̱m'mø?
35 Mi̱ da̱hra̱ Jesús, bi 'yɛ̱mbi̱:
―Nu̱yá, ya mi̱ts'ʉ dra̱ pa gui hɛ̱thʉ ua'a̱ ja ngue da̱ xoc'a̱ ni̱ mmʉihʉ ya. Nu̱'mø bi di̱ni̱ xa̱nho ni̱ mmʉihʉ na̱ ra̱ hya̱ dí xi'a̱hʉ ya, guehna̱ ra̱ hya̱ gdi̱ n'yohʉ na̱. Pɛ nu̱na̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱nda̱ ne da̱ 'yøt'e te dí̱ mma̱ngä, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱ngui̱ pa̱di̱ te ga̱ 'yo na̱. 36 Da̱mi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱hʉ na̱ ra̱ hya̱ da̱ xoc'a̱ ni̱ mmʉihʉ mɛ̱nte da̱ zä ga̱ xi'a̱hʉ ha di xohni̱ mmʉihʉ. 'Nɛ̱ ma̱jua̱ni̱ da̱ xoc'a̱ ni̱ mmʉihʉ na̱ ra̱ hya̱ na̱.
Mi̱ juadi bi̱ ma̱nya yø hya̱ ya p'ʉya, bi̱ ma ra̱ Jesús, hi̱ngui̱ fa̱di̱ ha i̱ ma.
Nt'ot'i p'ʉ ja ra̱ Ma̱ca̱ Libro ngue yø judío hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesús.
37 Ma̱da̱gue'a̱ xa̱ngu̱ yø milagro bi̱ nu̱ yø ja̱'i̱ bi 'yøtra̱ Jesús, pɛ hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ te xifi. 38 Pɛ ya ja ngue da̱ ngu̱'a̱ di̱ nja, tengu̱tho ra̱ hya̱ bi 'yotra̱ pønga̱hya̱ Isaías ngue bi 'yɛ̱na̱: “Ague grá̱ Hmu̱, ¿ndana̱ gue'a̱ bi bøni̱ ngue bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ na̱ ra̱ hya̱ dá̱ xicähe ya? ¿Ndana̱ gue'a̱ pøni̱ ngue da̱ ba̱di̱ ngue ya u̱hrá̱ ts'ɛdi Oja̱ ya?” 39 Ra̱ Isaías xquet'a̱ bi 'yot'i hanja ra̱ hya̱ ngue hi̱mbi̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ hya̱ yø ja̱'i̱, bi 'yɛ̱na̱: 40 “Nu̱na̱ Oja̱ bi gorpa̱bi̱ yø nthandi̱ yø ja̱'i̱, n'namhma̱ ngue hi̱nda̱ hyɛ̱ti̱ conyø dä. 'Nɛ̱ bi gorpa̱bi̱ yø mmʉi, n'namhma̱ ngue hi̱nda̱ di̱mp'ʉ ja yø mmʉi hanja ra̱ hya̱. 'Nɛ̱ hi̱ndi̱ 'bätyø mmʉi ngue da̱ dɛn'Oja̱ para ngue hi̱ndi̱ pu̱nnbi̱”. 41 Ra̱ Isaías bi̱ ma̱nna̱ ra̱ hya̱ na̱, ngue pa̱rpi ngue ma̱guesɛ ra̱ Jesús, ja̱na̱ngue bi̱ ma̱ hanja'a̱ ra̱ Jesús.
42 Co ngu̱'a̱ xa̱ngu̱ yø judío ja yø cargo bi 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ ra̱ Jesús. Nja hi̱ngui̱ xihyø ja̱'i̱ ngue ɛ̱c'ɛ̱i̱, porque su̱ yø fariseo, i̱ nne ngue hi̱nda̱ du̱jpa̱ yø thu̱hu̱ p'ʉ ja ra̱ ni̱ja̱. 43 I ɛ̱na̱ ngue ma̱n'na xa̱nho ngue da̱ nu̱ ma̱nho yø ja̱'i̱, hi̱nda̱ gue'a̱ ngue Oja̱ da̱ 'yɛ̱mbi̱ ngue xa̱nho te øt'e.
Da̱ ma ra̱ castigo yø ja̱'i̱ hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ te mma̱nna̱ Jesús.
44 Nu̱na̱ ra̱ Jesús bi ts'ɛdi bi̱ nya̱, bi 'yɛ̱na̱:
―Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱gä ya, hi̱nga̱ høngthogui ɛ̱c'ɛ̱i̱gui̱ ra̱ ja̱'i̱, sinoque xquet'a̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱'a̱ ma̱ Papá bá̱ pɛnngui̱. 45 Nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hɛ̱rcä ya, tengu̱tho 'mø go di hɛ̱t'a̱ to bá̱ pɛnngui̱. 46 Nu̱gä guecä ga̱ xoc'a̱ ni̱ mmʉihʉ. Dá̱ ɛ̱cä ua ja ra̱ xi̱mhäi, n'namhma̱ ngue nu̱'a̱ da̱ 'yɛ̱cɛ̱i̱gä, hi̱ndi̱ m'mʉi tengu̱tho ga̱ 'bʉhyø ja̱'i̱ 'yo ma̱nts'o. 47 A nu̱yá, i 'bʉi to øhra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä ya, pɛ hi̱ngui̱ ørpa̱ ma̱su̱. Ya hi̱mma̱ partegä p'ʉ da̱ ma ra̱ castigo ra̱ ja̱'i̱. Porque hi̱ndá̱ ɛ̱cä ngue 'bexca̱ sänni̱ da̱ ma ra̱ castigo yø ja̱'i̱ 'bʉcua ja ra̱ xi̱mhäi, sinoque dá̱ ɛ̱hɛ̱ ngue ga̱ nya̱ni̱. 48 A nu̱yá, nu̱ ra̱ ja̱'i̱ hi̱ngui̱ ørca̱ ma̱su̱, 'nɛ̱ hi̱ngui̱ ørpa̱ ma̱su̱ na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä, guehna̱ ra̱ ja̱'i̱ da̱ ma ra̱ castigo na̱. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä ya, guehna̱ di ts'ännba̱bi̱ ra̱ castigo yø ja̱'i̱ 'mø ra̱ pa rá̱ nzɛgui na̱, ngue hi̱ngui̱ ɛ̱c'ɛ̱i̱ yø ja̱'i̱ te dí̱ mma̱. 49 Porque hi̱mma̱ hya̱sɛ dí̱ mma̱. Nu̱'a̱ ma̱ Papá bá̱ pɛnngui̱, nu̱na̱ ra̱ hya̱ di 'bɛjpi ga̱ mma̱, guehna̱ ra̱ hya̱ dí xän'na̱hʉ na̱. 50 Pɛ dí pa̱cä p'ʉya, ngue nu̱ to da̱ 'yɛ̱c'ɛ̱i̱ na̱ ra̱ hya̱ di 'bɛjpa̱gui̱ ma̱ Papá ga̱ mma̱, di̱ nja ra̱ 'da'yo te ra̱ ja̱'i̱. Nu̱na̱ ra̱ hya̱ xijma̱ Papá ga̱ mma̱, guehna̱ ra̱ hya̱ dí̱ mma̱ngä na̱.