En Sulat ni Apostol Pablo ten
TAGA-ROMA HIDI
Paliwanag Tungkul ten Libru
En essa a layunin nen Sulat ni Pablo ten Taga-Roma hidi ay tánni makahanda en Cristiano hidi ti Roma para ten págbisita a planu a gamitán ni Pablo haud.
Gustu na a magserbi ti sabadit a panahun ten Cristiano hidi ti Roma. Káttapos, ten pamamag-itan nen tulung di ay angay siya ti Espanya. Impaliwanag ni Pablo ten sulat na en pákkaintendi ten pánnampalataya sakay en kaugnayan ni iyád ten biyag nen Cristiano hidi. Ked ti libruwid a iyád en pinakatema nen mensahi na.
Káttapos na a batiyán en kákkapatkaka hidi sakay kinagi na a idáddasal na hidi, ay impaliwanag ni Pablo a en págpatawad nen Diyos ten tolay hidi ay, “ten pamamag-itan nen pánnampalataya sapul ten sapul a hanggan ten katapusan” (1:17). Impaliwanag na a en atanan nen tolay, magin Judio oni Hentil ay kailangan a mapatawad nen Diyos, gapu en atanan a tolay ay sakup nen kapangyariyan nen kasalanan. Sakay mangyari la en págpatawad ni en tolay ay sumampalataya kánni Cristo-Jesus.
Káttapos ay insaysay ni Pablo en bigu a kaugnayan nen tolay ten Diyos a bunga nen pákpagkaessa kánni Cristo Jesus. En mánnampalataya hidi ay nesoli dán ten Diyos, sakay ten kapangyariyan nen Ispiritu ay nakalaya dán hidi ten kapangyariyan nen kasalanan sakay kamatayan. Ten kapitulu 5 hanggan 8 ay insaysay bi ni Pablo en layunin nen Kautusan sakay en kapangyariyan nen Banal a Ispiritu ten biyag nen mánnampalataya. Impaliwanag na ni konya a en Judio hidi sakay en Hentil hidi ay sakup nen layunin nen Diyos para ten atanan a tolay.
Ten katapusan ni sulatid a iyád, kinagi na a en pángtakwil nen Judio hidi kánni Jesus ay kaguman ten layunin nen Diyos, tánni en págligtas nen Diyos ay makaabut ten atanan a tolay hanggan ten bakán hidi a Judio. Peru maniwala ti Pablo a awan la malay en pángtakwil nen Judio hidi kánni Jesus.
Ten katapusan a bahagi ni sulatid a iyád ay insaysay na en dapat a magin biyag nen Cristiano, lalu dán en tungkul ten págmahalan. Impaliwanag bi ni Pablo háddi en tungkul ten págserbi ten Diyos, en tungkulin nen Cristiano hidi ten gubiyernu di sakay ten balang essa. Insaysay na bi en katanungan hidi tungkul ten pagkain hidi sakay tungkul ten Aldew nen Káimang, a pirmi a pagkamaliyan nen sangan a kákkapatkaka ti Roma. Nagtapos i sulatidi ten pangsadili a págbati sakay págpuri ten Diyos.
Lasán nen libru
Sapul sakay paksa 1:1-17
Kailangan nen tolay en kaligtasan 1:18-3:20
En paraan nen págligtas nen Diyos 3:21-4:25
En bigu a biyag a nakaugnay kánni Cristo 5:1-8:39
En Israel ten planu nen Diyos 9:1-11:36
En ugali ni Cristiano 12:1-15:13
Katapusan sakay pangsadili a págbati 15:14-16:27
1
Iyád a sulat ay gubwat kánni Pablo a tagapagserbi ni Jesu-Cristo, a dinulaw na tánni magin apostol sakay pinili na tánni mangaral ten Maganda a Bareta nen Diyos.
Iyád a Maganda a Bareta a impangaku na tenhud pa ten pamamag-itan nen propeta hidi, sakay nakasulat ten Banal a Kasulatan, ay tungkul ten Anak na, en Panginoon tam a ti Jesu-Cristo. Ten dikona a nagin tolay ay neenak siya a gubwat ten lahi ni hari a David. Sakay tungkul ten Ispiritu nen kabanalan, ay impahayag siya a bilang Anak nen Diyos ten pamamag-itan nen essa a dikál a kapangyariyan, en kákkabiyag na a ruway. Ten pamamag-itan na ay tinanggap mi ten Diyos en kaluub a magin apostol alang-alang kánni Cristo, tánni en atanan a bansa ay magkahud ti pánnampalataya sakay sumunud dikona. Kaguman kam bi ten dinulaw hidi a magin tagasunud ni Jesu-Cristo.
Gustu ni Pablo a Bumisita ti Roma
Iddi a sulat ay para dikomoy a atanan a minahal nen Diyos a ked haán ti Roma, a dinulaw na tánni magin banal: magkahud kam nakuwan ti pagpapala sakay kapayapaan a gubwat ten Diyos a Ama sakay ten Panginoon a ti Jesu-Cristo.
Purumeru ten atanan ay magpasalamaták ten Diyos ku ten pamamag-itan ni Jesu-Cristo gapu dikomoy a atanan, gapu mabábbareta ti buu a mundu en pánnampalataya moy. En Diyos a pagserbiyan ku ti buu a pusu en makapagpatunay ten pamamag-itan nen pángngaral ku ten Maganda a Bareta tungkul ten Anak na a pirmi takam a idáddasal. 10 Sakay idáddasal ku bi a ipagkaluub nen Diyos a makabisitaák dikomoy. 11 Gugustu ku dán a ketan takam tánni mabahagiyan takam ten kaluub hidi a ispirituwal tánni tumatag kam. 12 En gustu ku a kagiyán ay tánni magtulungan kitam tánni bumegsák en balang essa dikotam ten pamamag-itan nen pánnampalataya ten Diyos.
13 Kákkapatkaka ku hidi, gustu ku a matukuyan moy ni sangan dán a beses a binalak ku a umangay haán, peru pirmi la a tehud a hadlang. Gustu ku bi a makaakit haán ti magin mánnampalataya kánni Cristo, kona ten ginamet ku ten Hentil hidi. 14 Gapu tehudák a sagutin a mangaral ten atanan a tolay: ten tehud hidi a nagadalan sakay awan, ten mágkalalaki sakay ten mangmang hidi. 15 Iyán en dahilan ni bakin a gugustu ku a ipangaral haán dikomoy a taga-Roma en Maganda a Bareta.
En Kapangyariyan nen Maganda a Bareta
16 Awan ku ikasaniki en Maganda a Bareta, gapu iyád en kapangyariyan nen Diyos tánni maligtas en atanan a sumampalataya, purumeru ten Judio hidi sakay kona bi ten Griego hidi. 17 Gapu ipeta nen Maganda a Bareta ni konya a gamitán nen Diyos a magin matuwid en essa a tolay, iyud ay ten pamamag-itan nen pánnampalataya sapul ten sapul hanggan ten katapusan. Kona ten kinagi nen Kasulatan, “En tolay a imbilang nen Diyos a matuwid gapu ten pánnampalataya na ay mabiyag.”
En Kasalanan nen Tolay
18 Nehayag en iyamut nen Diyos a gubwat dilanget kontra ten atanan a páglapastangan sakay kadukássan nen tolay hidi, gapu ten kadukássan di ay hinadlangan di en katutuhanan. 19 Gapu en maari a matukuyan tungkul ten Diyos ay maliwanag, gapu mismu a en Diyos en nángpahayag dikodi. 20 Sapul pa ten dikona a lalangán nen Diyos i munduwiday, en katangian na a awan ketan, en awan ti hanggan a kapangyariyan na sakay en pagka-Diyos na ay maliwanag a ketan ten bagay hidi a ginamet na. Kaya awan dán hidi ti medahilan. 21 Maski ni tukoy di dán en Diyos ay awan di siya pinarangalan bilang Diyos oni maski pinasalamatan dálla. Nan, nagrarámmat hidi ti bagay a awan ti seserbi kaya nadiklámman en mangmang di a kaisipan. 22 Magmala-malalakiyan hidi peru lumitaw labi a mangmang hidi. 23 Inadággan di en kaluwalhatian nen Diyos a awan ti kamatayan, sakay sinamba di en ribultu nen kona ten tolay a tehud a kamatayan, en ibun hidi, en hayup hidi a tehud a áppat a básset, sakay en hayup hidi a magarakas.
24 Kaya pinabayan hidi nen Diyos ten madingát a kagustuwan nen pusu di, hanggan a awan di dán mapugád en pággamet ti kahalayan ten balang essa. 25 Inadággan di en katutuhanan tungkul ten Diyos sakay pinalitan di ti kakabuliyan. Sinamba di sakay nagserbiyan di en linalang embes a en nanglalang, a siya en dapat a puriyán a awan ti katapusan! Amen.
26 Gapu haud ay pinabayan hidi nen Diyos ten mahalay a hilig nen bággi di. Umád dán a mákpagaladug en bábbi hidi ten lállaki hidi nan ten kaparehu di dálla a bábbi. 27 Kona bi hud en ginamet nen lállaki hidi; umád hidi a mákpagaladug ten bábbi hidi nan ten kaparehu di bi a lállaki. Iyád a gamet di ay kasuklam-suklam a bagay kaya talaga a maparusaan hidi ti karapatdapat gapu ten gamet di a madukás.
28 Gapu sala di a tenggiyán en Diyos ay pinabayan hidi nen Diyos ten mágkadukás di a isip sakay ten gággamitán di hidi a kasuklam-suklam. 29 Nagin alipin hidi nen atanan a kalasi ni madukás, kalokuwan, kasakiman, sakay madukás a isip. Naputat hidi ti inggit, pámmunu, págtalutalu, págdaya, págmetmet, 30 págsesti, maiyamut hidi ten Diyos, awan hidi ti galang sakay hambug, pirmi hidi a magbuu ti kadukássan, magaryok ti magamet a kadukássan sakay awan hidi sumássunud ten dáddikál di, 31 mangmang hidi, traidor hidi, awan hidi ti pusu sakay awan hidi ti kagbi. 32 Tukoy di en utus nen Diyos a dapat a matay en maggamet ti kona hidi haád. Peru tulos-tulos padi hidi a mággagamitán ti kona haád sakay masaya hidi ni ketan di en agum a maggamet bi ti kona haud.