SA BUKA VINA RUA TE
SAMUELA
Sa Vinabakala
Sa Buka Vina Rua te Samuela, si na vina hokotona sa Buka Vina Keke te Samuela. Vivinei nia sa sa totoso sapu e Devita si na Baṉara, kekenu pa butubutu Ziuda (Hinia 1-4), meke beto sapu gua asa pa doduruna sa butubutu tie Izireli, (Hinia 5-24). Keke vivinei bakalana koasa guguana Devita, pude va nomaia sa nana binaṉara meke va ṉiṉira ia sa nana tuturuana, pude razai sari na kana pa korapana sa butubutu Izireli, meke gua tugo koari na baṉara ṉiṉiradi pa votiki popoa. Ele ta dogoro koe Devita sapu keke tie lohi nana rinaṉeraṉe meke soto va nabu si asa koe Tamasa, meke keke tie sapu boka hola nia tu sa vinapepekae tadi na nana tie. Kaiqa totoso si vata dogoro nia tugo sa sa kinaleana, meke okoro nia tugo sa pude taveti sari na sinea kaleadi hola, pude valeania sa nana binalabala meke nana hiniva. Ba sipu vata gilana nia sa sa nana sinea, koe Netani sa poropita te Zihova, si helahelae ni sa si arini meke va kamoa sa sa vina kilasa sapu garunu la nia Tamasa.
Hoke qetu hola nia rina tie Izireli sa tinoa meke sa hahanana te Devita, ke sipu kamoa tinasuna pa soku ṉavulu vuaheni sa butubutu si hoke balabala ia rini si keke baṉara sapu kaqu mae gua pa tutina e Devita, meke kaqu kekeṉoṉo puta gua tugo asa, gua.
Sari na Ṉati Pinaqapaqahana sa Buka
Sa binaṉara te Devita pa butubutu Ziuda. Hinia 1:1 kamo hinia 4:12
Sa binaṉara te Devita pa doduruna sa butubutu Izireli. Hinia 5:1 kamo hinia 24:25
a. Sari na vuaheni tatasana baṉara se Devita. Hinia 5:1 kamo hinia 10:19
b. Devita meke Batisiba. Hinia 11:1 kamo hinia 12:25
c. Sari na tinasuna. Hinia 12:26 kamo hinia 20:26
d. Sari na vuaheni mumudi. Hinia 21:1 kamo hinia 24:25
1
Gilania Devita sa Minate te Saula
1 Pa mudina sa minate te Saula si varipera se Devita koari na tie Amaleki d. Va kilasi sa si arini meke pule mae, meke koa karua rane si asa pa vasileana Zikilaqi. 2 Pa koivugona si mae kamo si keke tie vaqura mae guana koari na tie varipera te Saula. Pude vata dogoro nia sa nana tinalotaṉa gua, si rikati sa sari nana poko meke binu nia pepeso sa sa batuna. La koe Devita si asa meke todoṉo gore pa pepeso pa pinamaṉa. 3 Nanasia Devita si asa, “Pavei mae guamu si goi?” gua.
“Na govete mae guaqu vasina koa rina tie Izireli si arau,” gua si asa.
4 “Mu tozi nau, na sa si ta evaṉa,” gua se Devita.
“Sa nada qeto minate si govete taloa, meke sokudi si ele mate, Saula meke sa tuna koreo, se Zonatani si ele mate tugo,” gua si asa.
5 “Na vegua ke gilania goi sapu ele mate tu se Saula meke Zonatani?” gua se Devita.
6 Olaṉa sa tie, “Koa qua rau pa toqere Qiliboa meke dogoria sapu kokopo la ia Saula sa nana hopere, meke sari na totopili varipera na tie koi pa hose si tata la mo koasa.* 1 Samuela 31:1-6; 1 Koron 10:1-6 7 Taliri si asa, meke dogorau Sa, meke titioko mae koa rau. Olaṉa si rau, ‘Hiera si rau, baṉara!’ 8 Nanasa si asa sapu esei si arau gua, meke tozi nia rau sapu arau si keke tie Amaleki, gua. 9 Ke zama si asa, ‘Mae, mamu va mateau tani! Na bakora va kaleana si rau, meke tata mate,’ gua si asa. 10 Ke la si rau meke va matea, sina ele gilania tu rau sapu kote mate mo si asa, ura ele bakora va kaleana si asa. Meke vagia rau sa toropae baṉara pa batuna meke na pizopizo pa limana meke paleke maeni rau si arini koa goi, baṉara.”
11 Ke rikati Devita meke sari nana tie sari na dia poko pa tinalotaṉa. 12 Kuliusu na kabo meke madi tugo si arini, osolae kamo totoso lodu sa rimata pa ginuadi ri Saula e Zonatani meke sari doduru tie Izireli, sari na tie varipera te Zihova, sina soku hola arini si mate.
13 Meke sipu nanasia e Devita sa tie vaqura sapu paleke mae nia sa inavoso koasa, “Pavei mae guamu si goi?” si olaṉa si asa, “Arau si keke tie Amaleki, ba koa pa popoa Izireli.”
14 “Na vegua ke lopu matagutu nia tu goi pude va matea sa baṉara ta vizatana te Zihova?” gua se Devita. 15 Meke tioko vagia Devita si keke ri nana tie meke zama ia, “Va matea gana”, ke seke va matea sa tie Izireli sa tie Amaleki. 16 Meke zama se Devita koasa tie Amaleki, “Va tasuna pule nigo meke zutu pulenigo telemu, sipu helahela nia goi sa vina matena si asa sapu ele vizatia Zihova pude na baṉara.”
Sa Kinabo Nanae te Devita koari Saula e Zonatani
17 Kerania Devita sa kinera nanaedi ri Saula meke sa tuna koreo sapu e Zonatani, 18 meke va turua sa sa tinarae pude va tumatumae nia koari na tinoni pa butubutu Ziuda. (Ta kubere pa buka te Zasara si asa.)* Zos 10:13
19 “Koari na toqere pa Izireli si mate sari nada koimata!
Sari na tie varane tadi na nada tie varipera si ele mate.
20 Mu lopu tozi vura nia si asa pa vasileana Qati
babe koari na siraṉa pa Asikeloni.
Mu lopu va malumi sari na barikaleqe Pilisitia pude koa qetu;
mu lopu va malumi sari na tudia vineki ri na tie huporo pude koa qetuqetu.
21 Mani lopu hoqaia ruku babe na puni sa toqere Qiliboa;
madi lopu masuru doduru totoso sari inuma vasina!
Sina variva kurekuredi sari na lave tadi na tie varane saripu eko vasina;
sa lave te Saula si lopu ta oela va ṉedala pule.
22 Sa bokala te Zonatani si variva mate,
meke loke nana tataru sa magu varipera te Saula,
pu va matei saripu ṉiṉiradi,
meke va matei tugo sari na kana.
23 Saula meke Zonatani, tatarue mia hola meke tataruni gamu tugo ri na tie;
koa varigara pa tinoa meke mate varigara tugo pa minate;
rerege holani sari na atata,
meke ṉiṉira holani sari na laione.
24 Gamu na barikaleqe pa Izireli, mi besu nia se Saula!
Ele va pokoni gamu poko ziṉara arileadi sa,
meke ele va sarisarini gamu patu arilaedi na qolo sa si gamu.
25 Ele hoqa sari na tie varane pa vinaripera,
tava mate si arini.
Zonatani si eko mate nana koari na toqere.
26 Kuliusu nigo rau, ke tasiqu Zonatani;
ve toleṉe gua arilaemu hola koa rau si goi!
Ve toleṉe gua tolavaena gua sa mua tataru koa rau,
leana hola nia sa tataru tadi na barikaleqe.
27 Sari na tie varane pa vinaripera si ele mate,
meke ta veko palae sari dia tiṉitoṉa varipera meke namu loke laedi.”