Kulikuli ye lau Hebelu tamowaidiyao udiyedi
Buka ta hededehemasalahana
Teina leta ta ye lau Hebelu tamowaidi udiyedi. Hebelu meta Dius tamowaidiyao hesadi hesau. Leta ta kaniyona ede Dius tamowaidiyao Yesu tausunumaena bena tabu se uyoꞌuyo yodi tabaꞌohu beyabeyana unai na laugagayo yo kabikabi Yaubada ye mosedi Mose unai na se laoma Dius tamowaidiyao udiyedi tabu se miyawataniꞌuyoidi. Huyana leta wa se hai meta ekalesiya hekamkamna lakilakina se hekalo ede hekadiyo se hetubu se nuwabasabasa na Yesu Keliso bena se kitagabaei.
Leta taukulina ye henuwaisinida meta Keliso iya ede Yaubada natuna. Yesu ye saekalili, na kabo anelu, Mose yo peloweta hekadiyo. Yo iya yoda taukaitalasam saesaena, na yona kabihemauli hesabada wa ye saekalili na kabo Aloni yo taukaitalasam maudoidi yodi kabikabi wa. Yesu iya talam hauhauna tauhaiyamana. Na talam ne ye saekalili na kabo talam bagubagunana.
Leta ta taukulina meta hesana nige ye kulihemasalaha, unai nige kabina ta kata iya kaiteya. Bagubagunana tausibasiba gwaudi yodi nuwatu bena Paulo iya leta ta taukulina ede, na mulinawai tausibasiba hekadiyo yodi nuwatu udoi. Na ye masalahakalili meta leta taukulina wa Dius tamowaidiyao yodi tabaꞌohu kabikabidi kabidi ye katakalili. Huyana leta ta ye kuli meta Yelusalema unai numa tabuna wa sola ma totolona. Loma tamowaidi numa tabuna se heyababa bolimaina meta ta hedede ta wane 70 AD unai. (70 AD kaniyona ede Yesu yona huyalabasi na bolimai 70 mulidiwai.)
Nuwatu lakilakidi
Keliso iya ede Yaubada natuna (1:1-3)
Keliso ye saekalili na kabo anelu (1:4 – 2:18)
Keliso ye saekalili na kabo Mose (3:1 – 4:13)
Keliso ye saekalili na kabo Aloni yo taukaitalasam maudoidi (4:14 – 7:28)
Keliso yona kaitalasam ye saekalili na kabo kaitalasam hekadiyo (8:1 – 10:39)
Hededehebayao ye lau Keliso tausunumaena udiyedi (11:1 – 12:29)
Hededehebayao gehegehena (13:1-25)
1
Yaubada natuna Yesu iya ye saekalili
1 Huya bagubagunana unai Yaubada hedehedede ye moseidi peloweta udiyedi huya udoiꞌudoi udiyedi yo laulau udoiꞌudoi udiyedi, na kabo se hededegabaedi kada mumugao udiyedi. 2 Na teina huya mulimulitana ta unai Yaubada yona hedehedede ye mosei natuna unai, na iya ye hededelaoma kalidawai. Natuna iya ede Yaubada maiyana ginauli maudoidi se hetubudi wa,* Yowane 1:1-3 ku hasili. yo Yaubada iya ye kaisunuwai kabo ginauli maudoidi ye mosehekawadi unai. 3 Natuna Tamana yona namanamali yo hinage kana kao dudulaina ye hemasalahadi kalidawai yo ginauli maudoidi ye hebayaodi yona hedehedede gigibwalina unai, to bena se miyahai. Baꞌaya kabaheꞌaꞌana ye ginauli, mulinawai kabo ye tulidobi Wasawasa Saesaena nimatuutuunaena galewa unai.
Yesu ye saekalili na kabo anelu
4 Teina ye hemasalaha meta Natuna ye saekalili na kabo anelu, yo hinage gonogonowana doha iya hesana ye saekalili na kabo anelu hesadiyao.
5 Matawuwuna Yaubada nige ye hededelau anelu hesau unai ye wane,
“Kowa yau natugu,
mayadai ta unai ya hineli yau tamam.” (Same 2:7)
o hinage,
“Yau kabo tamana na iya kabo natugu.” (2 Samuwela 7:14)
6 Yo huyana Yaubada natuna taubaguna * Kalina Giliki unai taubaguna kaniyona ede ye saekalili o hekahekasisina. Yo hinage Dius tamowaidiyao taubaguna se kita meta iya ye saekalili na kabo hekadiyo. ye hetamaliyama tanoubu ta unai iya hedehededena ye hedehededei ye wane,
“Yaubada yona anelu maudoidi taba se kaihelahui.” * Kulikuli ta ta hasili Dutelonomi bukana unai. Na nige Dutelonomi nimakulikuli pepwadi maudoidi udiyedi, na hesau tausonoga se lobai duha hesau unai, Gabwa Boiboitana dedekanaena wa, pepwana ne unai se kuli doha lausoisoi ta. (Dutelonomi 32:43)
7 Yona anelu hedehedededi ye wane,
“Yona anelu ye ginaulidi yodi sagena doha yaumai,
yo yona heyayai tauhaidi yodi gigibwali doha kaiwa pulupululuna.” (Same 104:4)
8 Na Yaubada ye hededelau natuna unai ye wane,
“Yaubada, yom kabatuli kabo ye miya nige kana siga,
yo yom basileiya ne kabo laulaududulai unai ku tanuwagai.
9 Kowa laulau dudulaina ku henuwa na laulau yabayababadi ku subudi.
Unai Yaubada, iya yom Yaubada, kowa ye kitahesaego kam kahao maudoidi luwadiwai
na ye heyausigo gwauyala yausina unai.” (Same 45:6-7)
10 Hinage natuna unai ye wane,
“Guiyau, huya bagubagunana unai kowa tanoubu wuwuna ku tole
yo hinage galewa meta nimam ginaulina. (Same 8:6; Sakaliya 12:1)
11 Siya kabo se tauwadam, na kowa ku miyahai.
Kabo se beyabeya doha kaleko beyabeyana.
12 Kabo ku nokudi doha kaleko,
yo doha luwuluwu beyabeyana kabo ku haigabaedi na hauhaudi ku toledi.
Na kam kao gonogonowana mo
yo yom bolimai taba nige kadi siga.” (Same 102:25-27)
13 Yo Yaubada nige anelu hesau unai ye hededelau ye wane,
“Nimatuutuugu ta unai ku tuli,
kana siga kam waiunu ya toledi kaem kadi duku.” (Same 110:1)
14 Na anelu meta siya yaluyaluwa yo heyayai tauhaina mo, na Yaubada ye hetahetamalidi bena mauli tauhaidi se saguidi.
*1:2: Yowane 1:1-3 ku hasili.
*1:6: Kalina Giliki unai taubaguna kaniyona ede ye saekalili o hekahekasisina. Yo hinage Dius tamowaidiyao taubaguna se kita meta iya ye saekalili na kabo hekadiyo.
*1:6: Kulikuli ta ta hasili Dutelonomi bukana unai. Na nige Dutelonomi nimakulikuli pepwadi maudoidi udiyedi, na hesau tausonoga se lobai duha hesau unai, Gabwa Boiboitana dedekanaena wa, pepwana ne unai se kuli doha lausoisoi ta.