SAN LUCAS
1
Asaja̱jë Caquë Toyaye
1-2 I̱ti duꞌru huëoseꞌe ñasicohuaꞌipi deꞌo coca quëajëna, asajë jai pa̱i toyahuë, mai quëꞌro yoꞌoseꞌere. Ja̱je paꞌina, yëꞌëje̱ asare paquë i̱ti yoꞌoseꞌeje̱ paꞌye duꞌru huëoseꞌere papi toyayë, mëꞌëna, Teofilo, yëꞌë cajei. Mëꞌëpi mëꞌëre yeꞌyaseꞌere ti̱ñarepa asa ti̱ꞌajaꞌquë caquë.
Hui̱ñaë Quëaseꞌe Juan Co̱aseꞌere
Herodes Judea pa̱i ëjaë paꞌi maca, teꞌi Maijaꞌquë huëꞌe ñacaiquë Zacarías hueꞌequë pajiꞌi, Abías tsëcapë aquëpi. I̱ paco Elisabet hueꞌecopi, Maijaꞌquë huëꞌe ñacaiquë Aarón tsëcapë aco pacoꞌë. Cayahuaꞌi deꞌoye nuñerepa paꞌicohuaꞌi paëꞌë, Maijaꞌquë ña hue̱ꞌña paꞌiohuaꞌipi i̱ cua̱ñeseꞌe cuiꞌne i̱ caseꞌere deꞌoye sehuocohuaꞌi paëꞌë. Ja̱je paꞌicohuaꞌini yecohuaꞌije̱ coꞌaye paꞌiyë caye ti peocohuaꞌirepa paëꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mamajëre peocohuaꞌi paëꞌë. Elisabetpi mamajëre pamaꞌco pacoꞌë, carao. Cuiꞌne ja̱je paꞌiohuaꞌipi siꞌa jupë aiohuaꞌi maña paëꞌë.
Teꞌe muꞌse Zacarías ja̱ꞌre Maijaꞌquë huëꞌe ñacaicohuaꞌi paꞌicohuaꞌipi yequë yoꞌo tëjina ja̱re ja̱jeseꞌe siꞌa i̱ohuaꞌi tsëcapë yoꞌoye pajiꞌi, Maijaꞌquë paꞌi hue̱ꞌñana. Ja̱je paꞌiohuaꞌija̱ꞌa nepi maꞌñare ëojë yoꞌoye paꞌiquëꞌni cajë neñajëna, Zacaríasna to̱mepi, i̱ti yoꞌoye. To̱meina, Maijaꞌquë huëꞌena cacapi. 10 Cacani huëo së̱ñere ëoquëna, hueꞌseja̱ꞌa jai pa̱i Maijaꞌquëre se̱jë paëꞌë. 11 Ja̱ maca Ëjaë joꞌyaëpi hui̱ñaëpi Zacarías huëo së̱ñe ëo saihuë ëja te̱ꞌtena ñai nëcapi. 12 Nëcaquëna, Zacaríaspi ñani me nejaꞌquë aꞌni caquë quëquë huesëquëna. 13 Ëjaë joꞌyaëpi capi, i̱te:
“Zacarías caꞌramaꞌë paꞌijë̱ꞌë. Maijaꞌquëpi mëꞌë se̱ñe asapi. Ja̱je paꞌina, mëꞌë paco Elisabetpi tsihuaꞌëre pasio. Pacona, mëꞌëpi i̱ mami hueꞌyojë̱ꞌë, Juanre. 14 Mëꞌë i̱te sihuaja̱ꞌquë aꞌë, cuiꞌne yecohuaꞌije̱ jai pa̱i i̱te co̱asi maca sihuaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 15 Mëꞌë mamaquë cato deꞌoyerepa yoꞌoquë paꞌija̱ꞌquë api, Maijaꞌquë joꞌyaëpi. Ja̱je paꞌipi ja̱ yëꞌtaꞌa i̱te co̱amaꞌnë Maijaꞌquë joyopi i̱ni paꞌija̱ꞌquë api. Paꞌina, cuepe ëaye neñe co̱no u̱cumaꞌquë pasipi. 16 Ja̱ëpi jai pa̱i Israel pa̱ire cuiꞌnaohuaꞌipi i̱ohuaꞌi mai Ëjaë Diusuna coꞌye asa co̱ñe necasipi. 17 Maijaꞌquë ñacaina, iquë Juan deꞌoye yoꞌoquë paꞌija̱ꞌquë api, mai Ëjaë pa̱i deoja̱jë. Ja̱je paꞌipi, tsoe hue̱ꞌña Maijaꞌquë jëjo daoquë Elías yoꞌoquë paꞌisi tuture hueꞌequë pasipi. Ja̱ëpi pëca jaꞌquëohuaꞌi ja̱ꞌre mamajë deꞌoye paꞌiye necasipi. Ja̱je sehuomaꞌcohuaꞌire po̱najaꞌquë api, Ëjaëre deꞌoye asaja̱ꞌcohuaꞌire, mai Ëjaë pa̱i deoja̱jë.”
18 Zacaríaspi Maijaꞌquë hui̱ñaë se̱jiꞌi, ñeje:
“¿Yëꞌëje̱ ai maca paꞌina, cuiꞌne yëꞌë pacoje̱ aio maca paꞌito me yëꞌë nuñere paꞌë caquë asayeꞌni?”
19 Caquëna, Maijaꞌquë hui̱ñaë i̱te sehuouña:
“Yëꞌë Gabriel aꞌë, Maijaꞌquëre necai paꞌiquë. Ja̱je paꞌina, yëꞌëre i̱pi jëjo daouna, iye huajë coca quëasiꞌi, mëꞌëre caquë daëꞌë. 20 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yure mëꞌë yëꞌë nuñerepa quëayere asamaꞌë paꞌisi doꞌire camaꞌquë deꞌoni camaꞌë paꞌija̱ꞌquë aꞌë, mëꞌë mamaquëre co̱a macaja̱ꞌa iye caseꞌe ti̱ꞌa ja̱ꞌñe aꞌë, i̱ti muꞌse ti̱ꞌaëna.”
21 Ja̱je yoꞌoquë Maijaꞌquë huëꞌe ëo hue̱ꞌñana cacasiquëpi tsoe nëina, yecohuaꞌi hueꞌse paꞌicohuaꞌi i̱quere yoꞌoquë Zacarías etamaꞌquëpi nëi paꞌini cajë utehuë. 22 Utejëna, ja̱ropi Zacarías etani ja̱ohuaꞌire camaꞌë pajiꞌi. Ja̱je camaꞌëna, ñani cani ñañeje paꞌye Maijaꞌquëre se̱ hue̱ꞌñana cacani ñapi, cuasahuë. Ja̱je paꞌipi coa jë̱të a̱ꞌuñeseꞌepi capi, camaꞌquë po̱nëseꞌe sëte.
23 Zacarías Maijaꞌquë huëꞌe co̱cai muꞌseña caraja̱isi maca, sajiꞌi, i̱ huëꞌena. 24 Ja̱ jeteyoꞌje i̱ paco Elisabet tsi̱ ë̱tapë deꞌo. Deꞌoni cinco ñañëohuaꞌire i̱o huëꞌepi yequë hue̱ꞌña saimaꞌo ai cuasaco pacoꞌë, ñeje: 25 Ëjaëpi yure yëꞌëre ja̱je ñacai yoꞌopi, pa̱ipi tsi̱ pamaꞌcoa cajë cueꞌcuemaꞌpë paꞌija̱jë caquë.
Hui̱ñaë Quëaseꞌe Jesús Co̱aseꞌe
26 Seis ñañëohuaꞌi paꞌi maca Maijaꞌquëpi i̱ hui̱ñaë Gabrielre Galilea yejana Nazaret hueꞌe daripëna jëjo saopi. 27 Nomi tsi̱o María hueꞌecopi ë̱mëohuaꞌire yoꞌomaꞌcore doꞌi ñajaꞌquëni caquë. Ja̱o cato José hueꞌequëna, huejaja̱ꞌcoa. Ca nëosicopi pacoꞌë, ëjaë David tsëcapë aquëna. 28 Maijaꞌquë jëjo daoquëpi i̱o paꞌi hue̱ꞌñana cacani capi:
“Pëpayë, mëꞌëre. Sihuajë̱ꞌë. Mai Ëjaëpi mëꞌë ja̱ꞌre paꞌiji. Diusupi siꞌa nomiohuaꞌi sihuaye jerepa i̱sipi, mëꞌëre.”
29 Ja̱je caquëna, i̱opi Maijaꞌquë jëjo daoquëre ñani quëquëo i̱ cocare asaco cuiꞌne ja̱ maca coꞌye se̱coꞌë: “¿Me yoꞌoquë ja̱je pëpaquëꞌni?” 30 Ja̱je cacona, Maijaꞌquë hui̱ñaëpi capi, i̱ote:
“María caꞌramaꞌo paꞌijë̱ꞌë, Maijaꞌquë mëꞌëre sihuaquë api. 31 Yurepi pa̱i quëꞌio deꞌoni mëꞌë tsihuaꞌëre paja̱ꞌcoaꞌë. Paco i̱ mami hueꞌyojë̱ꞌë, Jesure. 32 Ja̱ë cato jerepa paꞌi paꞌija̱ꞌquë api, ja̱je paꞌipi Maijaꞌquërepa mamaquë pa̱ipi hueꞌyoquëni. Ja̱je paꞌina, Maijaꞌquëpi pa̱i ëjaë David ñuꞌi saihuëre i̱sija̱ꞌquë api, pa̱i ëjaëre deꞌhuani. 33 Israel pa̱ire ti cua̱ñequërepa paꞌija̱ꞌquëpi, i̱ cua̱ñeñe cato caraja̱iñe peoja̱ꞌcoa.”
34 Ja̱ maca Maríapi Maijaꞌquë hui̱ñaëre se̱coꞌë:
“¿Me iye ja̱je yoꞌo ja̱ꞌñe aꞌni, yëꞌë ë̱mëohuaꞌi ja̱ꞌre co̱ni paꞌimaꞌcore?”
35 Cacona, Maijaꞌquë hui̱ñaëpi sehuouña:
“Maijaꞌquë joyopi mëꞌëna necaina, cuiꞌne Maijaꞌquërepa tutupi mëꞌëna sirio tsiocaiyeje̱ tsio daija̱ꞌcoa. Ja̱ doꞌire mëꞌë mamaquëre Maijaꞌquë mamaquë hueꞌyoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. 36 Ja̱je cuiꞌne mëꞌë cajeo tsëcapë aco Elisabetje̱ tsihuaꞌëre paja̱ꞌcoa, aio macataꞌa. Tsi̱ pamaꞌcoa pa̱i cajë paꞌisicotaꞌa seis ñañëohuaꞌire pa̱i quëꞌio paꞌico, yure. 37 Maijaꞌquëre cato neñeseꞌe paꞌiji. Peoji, i̱ jaꞌruja̱iñe.”
38 Ja̱ maca Maríapi cao:
“Yëꞌë cato Ëjaë joꞌyao macaꞌë. Maijaꞌquëpi mëꞌë caseꞌeje̱ yoꞌoja̱ꞌquë yëꞌëre sihuayë.”
Ja̱je Maijaꞌquë hui̱ñaë iyeseꞌe quëani sajiꞌi.
Maríapi Doꞌi Saiye Elisabet Quëꞌrona
39 Ja̱ muꞌseña María esa sacoꞌë, Judea cu̱ti quëꞌrore pa̱i daripë paꞌi hue̱ꞌñana. 40 Sani Zacarías cuiꞌne Elisabet paꞌi huëꞌena cacani pëpao. 41 Pëpacona, Elisabetpi i̱o pëpaye asa maca tsihuaꞌë ë̱tapë paꞌiquëpi ti̱ꞌtopi Maijaꞌquë joyopi i̱oni paꞌina, pacoꞌë, Elisabetpi. 42 Ja̱je paꞌiopi tutu cao:
“Maijaꞌquëpi mëꞌëre yequë nomiohuaꞌire sihuaye necaiye jerepa deꞌoye necajiꞌi. Cuiꞌne mëꞌë mamaquë ai deꞌoquërepa paꞌija̱ꞌquë api. 43 ¿I̱que oꞌni, yëꞌë ja̱je yëꞌë Ëjaë pëca jaꞌcopi doꞌi dani ña ja̱ꞌñe? 44 Mëꞌë yëꞌëre pëpacona, asa maca tsihuaꞌë yëꞌë ë̱tapëpi sihuaquë teapi. 45 Ai sihuayë, mëꞌë caseꞌere care paji caco asa doꞌire.”
46 Ja̱ maca María cao:
Yëꞌë ai sihuayë, Maijaꞌquëre.
47 Cuiꞌne yëꞌë joyopi sihuayë, Maijaꞌquë yëꞌëre huasoquëna.
48 Maijaꞌquëpi i̱ joꞌyao ai cuasaye peocore deꞌoye cuasapi.
Yuretaꞌa ja̱je yoꞌoquëna, siꞌa pa̱ipi ai sihuaco siꞌanë caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
49 Maijaꞌquë ai jerepa tutu quëꞌipi yëꞌëna deꞌoye necaëꞌë.
Yëꞌë Ëjaë i̱ mami cato ai deꞌoyerepa.
50 Siꞌanë oiquë api, i̱te caꞌracohuaꞌire.
51 Tutu quëꞌi coꞌamaña yoꞌoquë nepi, i̱ jë̱ñapi.
Jerepa paꞌiohuaꞌi aꞌë cuasa joñoa hueꞌecohuaꞌini meñe quëconi huahue huesopi.
52 Ñajëꞌë, i̱ yoꞌoseꞌere: Ëjaohuaꞌi paꞌisicohuaꞌini meñe peocohuaꞌire nequë
Cuiꞌne i̱ti jerepa paꞌiohuaꞌi aꞌë cuasamaꞌcohuaꞌini ñese mëoseꞌere.
53 A̲o ëa ju̱ꞌicohuaꞌi paꞌisicohuaꞌini deꞌoye a̱o ti̱mëpi.
Cuiꞌne jaiye coꞌamaña pasicohuaꞌini coa peo jëña ne saopi.
54 Deꞌhue co̱cajiꞌi, Israel pa̱ire.
I̱ joꞌyare hua̱nëyemaꞌë ojiꞌi.
55 Abrahamre ca nëoseꞌere deꞌoyerepa yoꞌopi, mai aiohuaꞌire.
Cuiꞌne ja̱je Abraham tsëcapë Israel pa̱ire deꞌoye yoꞌoja̱ꞌquë api, siꞌanë ja̱jeseꞌe.
56 Ca tëjini pëpao, Elisabet huëꞌena, toaso̱ ñañëohuaꞌire. Pëasicopi pani tëjini jeteyoꞌje i̱o huëꞌena coꞌio.
Juan Ti Doquë Co̱aseꞌe
57 Ja̱ jeteyoꞌje Elisabet tsihuaꞌëre co̱a muꞌseña ti̱ꞌaëna, mamaquëre pao. 58 I̱o cajeohuaꞌi cuiꞌne doꞌicohuaꞌi jaꞌye paꞌicohuaꞌi sani pëpahuë, i̱ote, Maijaꞌquë deꞌoye yoꞌoseꞌere asani sihuajë. 59 Ocho muꞌseña paꞌi maca sahuë, cuiri ca̱ꞌnihuë tëañuꞌu cajë Israel pa̱i deoja̱jë cajë, cuiꞌne pëca jaꞌquë Zacarías mamire sëoñuꞌu cajë yoꞌohuë. 60 Ja̱je cajëna, pëca jaꞌcopi cao:
“Pa̱ni, i̱ cato Juan hueꞌeye paꞌiji.”
61 Ja̱je cacona, i̱ote cahuë:
“¿Me yoꞌoquë ja̱je hueꞌequëꞌni, mëꞌë pa̱irepa ja̱ mamire hueꞌecohuaꞌi peoyë. Ja̱je paꞌi mami hueꞌecohuaꞌi peoto?”
62 Ja̱ maca tsihuaꞌë pëca jaꞌquëre moñopi i̱ñojë se̱iꞌë:
“¿I̱que mamire hueꞌyoye yëquëꞌni?” 63 Se̱jëna, pëca jaꞌquëpi so̱quë totore dajë̱ꞌë caquëna, i̱sirena, i̱ona toyapi: “I̱ mami cato Juanpi.” Ja̱je toyaëna, siꞌa huaꞌi ai cuasajë ñahuë. 64 Ja̱ macapi Zacaríasje̱ cuiꞌnaëpi coca caquë deꞌoni Maijaꞌquëre sihuaquë ca huëopi. 65 Ja̱je iye yoꞌoseꞌere ñani i̱ quë̱no maca paꞌicohuaꞌi ai cuasahuë. Cuiꞌne iye yoꞌoseꞌere siꞌa Judea ai cu̱ti paꞌicohuaꞌire quëajëna, asahuë. 66 Siꞌahuaꞌi i̱ti quëaye asacohuaꞌi i̱tire cuasahuëni asaꞌñe nëina, se̱niroja̱ëꞌë:
“¿Me yoꞌoquërepa ai deꞌoja̱ꞌquë aꞌni, ja̱ë tsihuaꞌë?”
Maipi ñahuë, Maijaꞌquëre papi i̱te ñacaiseꞌe.
Zacarías Ju̱juseꞌe
67 Zacarías Maijaꞌquë joyo ti̱mësiquëpi Maijaꞌquë i̱si yëꞌopi capi:
68 Sihuañuꞌu, mai Ëjaëre Israel pa̱i Diusure.
Ja̱ë cato maina dani huasopi.
69 Maina Maijaꞌquëpi i̱sipi tutu quëꞌire, pa̱ire huasoquëre.
Ja̱ë cato i̱ joꞌyaë David tsëcapë aquëpi.
70 Maijaꞌquëpi ñeje ca nëoaꞌjiꞌi, i̱ caseꞌere quëacaicohuaꞌi tsoe hue̱ꞌña acohuaꞌi ja̱ꞌre:
71 Maire huasosiꞌi, siꞌaohuaꞌi maire coejë sa̱ñope yoꞌojëna, paꞌicohuaꞌire.
72 Mai aipëre teaye ñaquë
I̱ ca nëoseꞌe hua̱nëñemaꞌë deꞌoye necajiꞌi.
73-75 Yëꞌëna i̱sisicohuaꞌipi nuñe paꞌicohuaꞌipi caꞌramaꞌpë
Yëꞌëre necaicohuaꞌi ti paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë caquë
Mësarute sa̱ñope yoꞌoyere huasosiꞌi ca nëopi, mai ai ñecuë Abrahamre.
76 Maijaꞌquërepa quëacaiquë hueꞌyoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, pa̱ipi,
Mëꞌëpi mai Ëjaë saija̱ꞌa maꞌare nui maꞌarepa sani ne deꞌhuaja̱ꞌquëni.
77 I̱ pa̱ire deꞌhue i̱ohuaꞌi coꞌaye yoꞌo doꞌire sa̱i deꞌhuacaiye paꞌiji, quëaja̱ꞌquë aꞌë, mëꞌëpi.
Ja̱ doꞌipi huasosicohuaꞌi paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
78 Maijaꞌquë oi cuiꞌne teaye ña doꞌipi,
Ë̲së ñata maca mëi miañeje paꞌye maire huasoquë maꞌtëmopi daija̱ꞌquë api, maire miajaꞌquë.
79 Huesëcohuaꞌire ju̱ni tëjicohuaꞌire miacai
Cuiꞌne deꞌoye i̱ maire huasoye asaja̱jë caquë paꞌiyere yeꞌyaja̱ꞌquë api.
80 Juan ai deꞌopi. Cuiꞌne i̱ joyoje̱ ai deꞌopi. Ai deꞌoquëpi pa̱i peo hue̱ꞌña cue̱ne yejare pajiꞌi, Israel pa̱ire quëa huëo macaja̱ꞌa.