11
Xaranna Ala maxandin ma
Matiyu 6.9-13, 7.7-11
Lɔxɔna nde, Yesu yi Ala maxandima yirena nde yi. A yelin waxatin naxan yi, a xarandii keden yi a fala a xa, a naxa, “Marigina, nxu xaran Ala maxandin ma alo Yoni a xarandiine xaran kii naxan yi.”
Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ Ala maxandima ikiini, ɛ naxa,
‘Nxu Fafe,
i xinla xa sariɲan,
i ya Mangayaan xa fa.
I xa nxɔ lɔxɔ yo lɔxɔ balon fi nxu ma.
I xa nxu mafelu nxu yulubine ra,
alo nxu fan bata nxu hakɛ tongone mafelu kii naxan yi.
I nama tin nxu xa bira tantanni.’ ”
Yesu yi a fala a xarandiine xa, a naxa, “Xa ɛ tan nde keden siga a xɔyin fɛma kɔɛ tagini, a yi a fala a xa, a naxa, ‘N xɔyina, n doli buru xun saxan yi amasɔtɔ n lanfaan naxan sa sigatini, na bata fa iki sasa, koni sese mi n yii n naxan soɛ a yii!’ Koni xa bonna a yabi banxini, a naxa, ‘I nama n tɔrɔ! Dɛɛn balanxi, nxu nun n ma diine bata nxu sa, n mi fa nɔɛ kelɛ, n sena nde so i yii.’ Awa, n xa a fala ɛ xa, hali xa a mi keli e xɔyiyana fe ra, a burun so a yii, koni a kelɛ, a makoon seen naxan birin ma, a na so a yii amasɔtɔ a mi yagixi a xandɛ. Awa, n xa a fala ɛ xa, ɛ seen maxɔdin, ɛ a sɔtɔma nɛn, ɛ seen fen, ɛ a toma nɛn, ɛ dɛɛn kɔnkɔn, a rabima ɛ xa nɛn. 10 Amasɔtɔ naxan yo na seen maxɔdin, na a sɔtɔma nɛn. Naxan na seen fen, na a toma nɛn. Naxan na dɛɛn kɔnkɔn, a rabima a xa nɛn. 11 Muxuna nde ɛ yɛ ba, naxan ma diin yɛxɛn maxandima a ra, a yi saɲin so a yii? 12 Hanma a na a xandi tɔxɛ xɛlɛni, a yi tanla so a yii? 13 Hali ɛ to findixi muxu ɲaxine ra, ɛ a kolon fa fala a lan nɛn, ɛ xa se faɲin so ɛ diine yii. E faxi fa, ɛ Fafe naxan ariyanna yi, na a Nii Sariɲanxin fima a maxandi muxune ma kii naxan yi!”
Bobon nakɛndɛya fena
Matiyu 12.22-30, Maraka 3.20-27
14 Lɔxɔna nde Yesu yi ɲinanna raxɛtɛ bobon fɔxɔ ra. Ɲinanna xɛtɛ xɛmɛn fɔxɔ ra waxatin naxan yi, a falan ti fɔlɔ, yamaan yi kabɛ. 15 Koni e ndee naxa, “A ɲinanne kedima Yinna Mangan Bɛlɛsɛbu barakan nin.”
16 Bonne yi waxi a xɔn ma e xa a kɛɲaan fɛsɛfɛsɛ. Nanara, e yi a maxɔdin a a xa kabanako fena nde liga, naxan kelixi Ala ma. 17 Koni Yesu yi e miriyaan kolon, a yi a fala e xa, a naxa, “Yamanan naxan yitaxunxi yɛngɛni, na yamanan kalama nɛn mafurɛn!* yamanana: Ɲinanne nun yinnane Setana sɛnbɛn bun alo yamanan nun a mangan kii naxan yi. Seen naxanye Setana sɛnbɛn bun, xa ne e bode kedi, na luxi nɛn alo yamanan na yitaxun. Nayi, Setana mi ɲinanne kedɛ alo muxuni itoe a falama Yesu ma kii naxan yi. Yɛngɛn tanden naxan kui, na fan kalama nɛn. 18 Awa, xa Setanaa mangayana a yɛtɛ yɛngɛ, a sabatima nayi di? Ɛ bata a fala, a n bata ɲinanne kedi Bɛlɛsɛbu barakani. 19 Xa n ɲinanne kedima Bɛlɛsɛbu barakan nin, ɛ fɔxɔrabirane e kedima nanse xɔn nayi? Na ma, ɛ fɔxɔrabirane a yitama nɛn nayi fa fala yo mi ɛ xa! 20 Xa n ɲinanne kedima Ala sɛnbɛn barakan nin, na a yitama nɛn nayi fa fala Alaa Mangayaan bata ɛ li.”
21 “Sɛnbɛmaan na a yitɔn yɛngɛ so xinla ma, a yi a banxin kantan, a seene birin natangama nɛn. Sandani ito kui, Setana findixi sɛnbɛmaan na. Xa Yesu bata muxune ba Setana ɲinan ɲaxine sɛnbɛn bun ma, nayi, Yesu bata Setana nɔ. 22 Koni xa sɛnbɛ kanna nde baga a ma, a yi a nɔ, a sigama a yɛngɛ so seene birin na nɛn nayi, a yigi saxi naxanye fari, seen naxanye a yii, a yi ne yitaxun.”
23 “Naxan mi n tan fɔxɔ ra, na bata keli n xili ma. Nxu nun naxanye mi malanma, ne sigama ayi nɛn.”
Yinna ɲaxin xɛtɛ fena
Matiyu 12.43-45
24 Yesu naxa, “Yinna ɲaxin na xɛtɛ muxun fɔxɔ ra, a sigama yire yixaren nin, a sa a matabuden fen. Xa a mi yire yo to, a a mirima nɛn nayi, a naxa, ‘N kelixi dɛnaxan yi, n mɔn xa xɛtɛ na.’ 25 Nanara, a na xɛtɛ na, xa a li na makɔxi, a yitɔnxi, Na yire makɔxin findixi muxun bɔɲɛn nan na. Xa a mi lugoxi Alaa Nii Sariɲanxin na, a mi ratangaxi yinnane wali kobine ma. 26 nayi a sigama nɛn, a sa fa yinna ɲaxi solofere gbɛtɛye ra naxanye ɲaxu dangu a tan na. Ne yi lu a fɛma. Na muxuna fe raɲanna ɲaxuma ayi nɛn dangu a fɔlɔn na.”
Sɛwa kɛndɛna fe
27 Yesu ito fala waxatin naxan yi, ɲaxanla nde yi falan ti a xa yamaan yɛ, a naxa, “Ɲaxanla naxan i sɔtɔxi, a yi i maxuru, muxu sɛwaxin nan na ra!”
28 Koni Yesu yi a yabi, a naxa, “Naxan dangu na ra, muxu sɛwaxin nan ne ra naxanye Alaa falan mɛma, e yi a suxu ken!”
Taxamasenna fe
Matiyu 12.38-42
29 Yamaan malan Yesu fɛma waxatin naxan yi, a yi a fala, a naxa, “Iki muxune findixi muxu ɲaxine nan na, ɛ to n maxɔdinma kabanako taxamasenna ma. Koni ɛ mi kabanako fe yo toɛ ba Nabi Yunusaa taxamasenna ra. 30 Nabi Yunusa§ A mato Yunusa sora 1 han 4 kui. findi taxamasenna ra kii naxan yi Niniwa kaane xa, n tan Muxuna Dii Xɛmɛn findima taxamasenna ra na kii nin iki muxune xa. 31 Ɲaxalan Mangan naxan keli sogeteden yiifanna ma, na tima nɛn Kiti Sa Lɔxɔni, a yi iki muxune yalagi bayo a kelixi bɔxɔn danna nan na, a fa a tuli mati Sulemani a fekolonna falan na. Awa, n xa a fala ɛ xa, naxan gbo dangu Sulemani ra, na be yi. 32 Niniwa kaane tima nɛn Kiti Sa Lɔxɔni, e yi ɛ yalagi amasɔtɔ ne Yunusa a kawandin mɛ waxatin naxan yi, e xun xanbi so nɛn e hakɛne yi. Koni n xa a fala ɛ xa, nde be naxan gbo Yunusa xa!”
Fati bɛndɛn kɛnɛnna fe
Matiyu 5.15, 6.22-23
33 Yesu naxa, “Muxu yo mi lɛnpun nadɛgɛma, a yi a luxun hanma a yi a raso deben bun ma, koni a dɔxɔma seen nan fari alogo yamaan na so banxini, e xa kɛnɛnna to. 34 I yɛɛn luxi nɛn alo lɛnpuna i fati bɛndɛn xa. Xa i yɛɛn kɛndɛ, i fatin birin luma nɛn kɛnɛnni, koni xa i yɛɛn kala, i fatin luma nɛn dimini. 35 A liga i yeren ma nayi, kɛnɛnna naxan i yi, na nama findi dimin na. 36 Xa i fatin kɛnɛnni, dimi yo mi a yi, a birin dɛgɛma nɛn alo lɛnpun dɛgɛma kii naxan yi.”
Yesu yi Sariya karamɔxɔne nun Farisi muxune yalagi
Matiyu 23.1-36, Maraka 12.38-40
37 Yesu yelin falan tiyɛ waxatin naxan yi, Farisi muxuna nde yi a xili, a a xa sa a dɛge a konni. Nanara, a so, a dɔxɔ a dɛgedeni. 38 Farisi muxuna a to waxatin naxan yi, a Yesu mi a yiin naxaxi lan e dinan kiin ma benun a xa a dɛge, a kabɛ. 39 Nanara, Marigin yi a fala a xa, a naxa, “Ɛ tan Farisi muxune, ɛ igelengenna nun donse sa seen fanna maxama, koni ɛ kuiin nafexi muxu seen nun fe ɲaxin na. 40 Ɛ tan daxune! Xa Ala nan seen fanna daxi, a tan xa mi a kuiin fan daxi ba? 41 Koni naxan ɛ donse don goronna kui, ɛ xa na so yiigelitɔne yii, seen birin sariɲanma nɛn na yi.”
42 “Ɛ tan Farisi muxune, gbalona ɛ yɛɛ ra! Amasɔtɔ ɛ nakɔ yi seene yaganna bama, alo sorontonna nun sabi gbɛtɛye, koni ɛ bata ɛ mɛ tinxinyaan nun Alaa xanuntenyana fe ra. A lan nɛn ɛ xa ne nan liga, e nun yagan baana.”
43 “Gbalona ɛ xa, ɛ tan Farisi muxune, amasɔtɔ dɔxɔde faɲin nafan ɛ ma salide banxine yi, binye xɔntɔnne rafan ɛ ma lɔxɔ tideni. 44 Gbalona ɛ xa! Amasɔtɔ ɛ ligaxi nɛn alo gaburu fonna. Yamaan sigan tima a fari, e mi a kolon.”
45 Sariya karamɔxɔ keden yi a fala a xa, a naxa, “Karamɔxɔ, i naxan falama ito ra, i nxu fan nafɛyama nɛn nayi!”
46 Yesu yi a yabi, a naxa, “Gbalona ɛ xa, ɛ tan sariya karamɔxɔne! Amasɔtɔ ɛ goronna sama yamaan xun ma naxan binya kati, koni ɛ tan yɛtɛɛn mi ɛ yii dinɲɛ a ra hali, ɛ yi e mali a tongɛ. 47 Gbalona ɛ xa! Ɛ bata gaburu faɲine rafala nabine xa, ɛ benbane nabiin naxanye faxa yati! 48 Ɛ benbane naxan liga, ɛ yɛtɛɛn bata tin, ɛ bata a mayita amasɔtɔ e nabine faxa nɛn, ɛ tan bata gaburune yitɔn mɔn. 49 Nanara, en bata Ala xaxinla to, a naxa, ‘N nabine nun xɛrane rasigama e ma nɛn, e ndee faxama nɛn, e yi ndee bɛsɛnxɔnya.’ 50 Nanara, iki muxune saranma na nabine birin faxa feen nan na xabu dunuɲa da waxatini, 51 fɔlɔ Habila saya feen ma han sa dɔxɔ Sakari saya feen ma, e naxan faxa saraxa ganden nun yire sariɲanxin tagi. N xa a fala ɛ xa, na feene xɛtɛma nɛn iki muxune ma.”
52 “Gbalona ɛ xa, ɛ tan sariya karamɔxɔne, amasɔtɔ ɛ bata dɛɛn ɲinna mara naxan xaxilimaya banxin dɛɛn nabima, ɛ tan yɛtɛɛn mi soɛ. Naxanye waxi so feni, ɛ bata ne raxɛtɛ!”
53 Yesu keli na yi waxatin naxan yi, sariya karamɔxɔne nun Farisi muxune yi a yigbɛtɛn fɔlɔ, e yi a yɛ mɔ ayi kati! E yi a maxɔdin fe wuyaxi ma amasɔtɔ 54 e yi waxi a xɔn ma, e xa a suxu feni tɔn a falana fe ra.

*11:17: yamanana: Ɲinanne nun yinnane Setana sɛnbɛn bun alo yamanan nun a mangan kii naxan yi. Seen naxanye Setana sɛnbɛn bun, xa ne e bode kedi, na luxi nɛn alo yamanan na yitaxun. Nayi, Setana mi ɲinanne kedɛ alo muxuni itoe a falama Yesu ma kii naxan yi.

11:21: Sandani ito kui, Setana findixi sɛnbɛmaan na. Xa Yesu bata muxune ba Setana ɲinan ɲaxine sɛnbɛn bun ma, nayi, Yesu bata Setana nɔ.

11:25: Na yire makɔxin findixi muxun bɔɲɛn nan na. Xa a mi lugoxi Alaa Nii Sariɲanxin na, a mi ratangaxi yinnane wali kobine ma.

§11:30: A mato Yunusa sora 1 han 4 kui.