14
Dius babadadiyao se koitalaliu idohagi bena Yesu se unui
(Mataiyo 26:1-5; Luka 22:1-2; Yowane 11:45-53)
1 Mayadai labui mo na kabo Taukiuli* Taukiuli Henuwaisinina meta Dius tamowaidi nuwadi se uyo idohagi Dius kadi mumugao Yaubada ye yailihaidi huyana Aikupito se heyaheyaliyedi. Tenem huyana wa unai Dius yodi numa kesega kesega mamoe natuna bena se koihemwaloi na kwasinadi udiyedi yodi numa kedadi kadi duu udiyedi se hesaudi. Hesa taukiuli kaniyona meta Yaubada yona taukaiꞌunu aneluna wa numa kedadi duudi udiyedi kwasina se hesaudi kabo ye taukiulidi. Na numa duudi udiyedi nige kwasina meta wawayao loheloheyao yo suisui natudiyao bagubagunadi anelu wa kabo ye unuhemwaloidi (Esodo 12 ku hasili). Tenem Taukiuli Henuwaisinina wa bolimai badobado se ginaginauli Yelusalema unai. Numa kesega kesega mamoe natuna se bahelaei numa tabuna unai se kaitalasam. Taukaitalasam mamoe momonadi se gabudi yo kwasinadi se inidi kabakaitalasam unai. Na kabo numa kesega kesega yodi mamoe mwalomwaloidi wa se bahelaedi yodi numa udiyedi, maudoudoina se gabu na se kai Taukiuli Henuwaisinina meimeilahina ne unai. yo hinage Pwalawa Nige Yistina* Pwalawa Nige Yistina meta iya henuwaisini udoi. Huyana Dius bena kabo Aikupito se laugabae na nige mahana gonowana bena pwalawa yisti unai se hebwali na kabo se gabu ede pwalawa gaibu se gabu na se kai. Taukiuli Henuwaisinina yo Pwalawa nige Yistina Henuwaisinina bolimai badobado se ginaulidi Yelusalema unai. Hesau ye gehe, mulina ne unai, hesau. Unai se hemala henuwaisini kesega. Taukiuli mamoena wa mayadai bagubagunana meimeilahina unai se kai. Na kabo Pwalawa nige Yistina Henuwaisinina ne ye lau ee mayadai haligigi-labui kabo ye gehe. Tenem huyana ne unai Dius kabo pwalawa nige yistina ye bom mo se kai doha kadi mumugao huyana Aikupito se wasabugabaei na laulauna wa. Henuwaisinidi, na taukaitalasam tauwoyaidiyao yo laugagayo taulauhekata keda se wasenei meta kailupo sahasahana unai kabo Yesu se hai bena se unuhemwaloi. 2 Na se wane, “Tabu henuwaisini mayadaidi ne unai, madai boda se luluida.”
Waihiu hesau Yesu ye heyausi Betaniya unai
(Mataiyo 26:6-13; Yowane 12:1-8)
3 Tenem huyana ne Yesu Betaniya unai. Simona hesana hesau Taulepela yona numa unai se kaikaigogo. Na waihiu hesau ye laoma yausi panepanena pakuna alabasata* Alabasata meta weku kana kao namwamuyomuyouna posiposina yo yogeyogena, unai paku se tadidi. Tenem paku ne meta maisadi se lakikalili. unai se ginauli ye bahei. Yausi panepanena wa nadi* Nadi meta yausi panepanenamwanamwana. Teina yausi ta meta pasa hesau lamna masina unai se ginauli. Pasa hesana meta nadi, teha India yo Nepal yo China udiyedi ye kinikini. unai se ginauli yo maisana ye lakikalili. Waihiu wa yausi pakuna wa kabo gadona ye kesihai na yausi wa ye ini Yesu kuluna unai. 4 Na tamowai hekadi se koipili, unai se gadigadigugu se wane, “Matawuwuna saha to yausi ne ye kaiheyai? 5 Taba ye lokunei, denali badodi 300* Denali badodi 300 meta taupaisowa bolimai kesega ye paisowa maisana meta moni lakilakikalilina. ye haidi, kabo ye mosedi tamowai dehadehadi yodi.” Na waihiu wa se dilai. 6 Na Yesu ye wane, “Waihiu me kwa kitagabae! Ye saha to kwa kitaheyababa? Iya laulau namwanamwana ye ginauli kaliguwai. 7 Huya badobado tamowai dehadehadi kabo maiyamiu, unai huya hekadi kabo kwa nuwatuidi na kwa kainauyaidi. Na yau, huya badobado taba nige yau maiyamiu. 8 Laulau saha kalinawai wa ye ginauli na ye namwa. Taugu ye heyausi na ye kabinonohai yogu huyaboita hesabana. 9 Ya hededemamohoi: Kabo ewaneliya ta se lauguguyaei tanoubu ye tauhetakikili unai, na teina waihiu ta saha ye ginauli wa kabo hinage se hedehededei, iya kabanuwanuwatuina.”
Yudasi Isakaliyota Yesu kana ye walohai
(Mataiyo 26:14-16; Luka 22:3-6)
10 Na kabo Yudasi Isakaliyota, iya Saudoudoi-labui wa hesau, kabo ye lau taukaitalasam tauwoyaidi udiyedi bena Yesu kana ye walohai. 11 Siya yona hedehedede se lapui meta se gwauyala, na se hededehesunuma kabo moni yona se mosei. Unai yona kabikabina kedana ye wasenei idohagi kabo Yesu ye moselaei udiyedi.
Yesu yona hekahekatao Taukiuli kaina se kabinonohai
(Mataiyo 26:17-19; Luka 22:7-14)
12 Na kabo Pwalawa Nige Yistina Henuwaisinina mayadaina bagubagunana unai Dius yodi laulau bena Taukiuli mamoena se kaitalasamyei, unai Yesu yona hekahekatao se henamaiyei se wane, “Haedi kabo kada Taukiuli kaina ka kabinonohai?” 13 Unai yona hekahekatao labui ye hetamalidi se lau Yelusalema, na ye hededelau udiyedi ye wane, “Komiu kwa lau magai ne unai, kabo tau hesau waila pakuna ye bahebahei kabo kwa lobai. Iya kwa hemuliwatani 14 ee ye mwalaesae numa hesau unai. Temeta numa ne tanuwagana kabo kwa henamaiyei kwa wane, ‘Tanuwaga taumana dahalana ye henamaiyei bena unai maiyana hekahekatao Taukiuli kaina se kai.’ 15 Iya kabo numa heisi helabuina unai dahala lakilakina hesau ye hekitagomiu. Dahala ne meta kabatuli yo tebolo udiyedi se kabinonohaiyako. Na metai kabo kada kwa kabinonoha.” 16 Yona hekahekatao se lau magai wa unai se lage, na Yesu yona hedehedede wa se hemamohoiyei. Unai kabo Taukiuli kaina wa se kabinonohai.
Yesu kana tauwalohai ye hededenonohai
(Mataiyo 26:20-25; Luka 22:21-23; Yowane 13:21-30)
17 Meimeilahina ne unai Yesu maiyana Saudoudoi-labui wa se lagelau numa wa unai. 18 Siya sola ma kaikaidi na Yesu ye hededelau udiyedi ye wane, “Ya hededemamohoi! Luwamiu ta unai hesau maiyagu ka kaikaikesega, iya kabo kagu ye walohai.” 19 Siya kabo se nuwayababakalili na kesega kesega Yesu se henamaiyei se wane, “Nuwana yau?” 20 Na ye hededelau udiyedi ye wane, “Iya meta Saudoudoi-labui ta luwamiu ne unai. Tamowaina ede maiyagu kama pwalawa ka hedakwadobiyei gaeba kesega unai. 21 Tau Natuna kabo ye boita doha se kuliyako wa. Na yababa mo kabo ye talu Tau Natuna kana tauwalohaina ne unai. Taba ye namwa mo iya tabu se labasi.”
Yesu yona hekahekatao maiyanao yodi kaikaigogo gehegehena
(Mataiyo 26:26-30; Luka 22:15-20; 1 Kolinito 11:23-25)
22 Sola ma kaikaidi na Yesu pwalawa ye hai, Yaubada ye lautokiyei,* Kalina Giliki unai hedehedede ta kaniyona hesau meta ye hededehenamwa. na kabo pwalawa wa ye kihi na ye mosedi yona hekahekatao kalidiwai na ye wane, “Kwa hai na kwa kai! Teina ta yau taugu.” 23 Na kabo waina kaputina hinage ye hai, Yaubada ye lautokiyei, na ye mosei kalidiwai. Na maudoidi unai se numagogoi. 24 Na Yesu ye wane, “Teina ta yau kwasinagu ye bwalili tamowai maudoidi hesabadi. Kwasinagu unai Yaubada yona talam hauhauna* Talam hauhauna kalina Dimdim unai se hedede “new covenant”. ye hemamohoiyei yona tamowai udiyedi. 25 Ya hededemamohoi: Wine masina taba nige ya numaꞌuyoi ye lau ee Yaubada yona basileiya unai kabo waina hauhauna ya numaꞌuyoi.”
26 Kabo wana hesau se wanai yo Yaubada se hedebasaei, na kabo se dahalai se lau Olibe koyana unai.
Yesu Petelo yona uhala ye hededenonohai
(Mataiyo 26:31-35; Luka 22:31-34; Yowane 13:36-38)
27 Kabo Yesu ye hededelau yona hekahekatao udiyedi ye wane, “Maudoimiu kabo kwa laugabaegau, matawuwuna Yaubada ye hededeyako Buka Tabuna unai ye wane,
‘Mamoe taukitahetetedi kabo ya unuhemwaloi,
unai kabo yona mamoe se tatagwaligwali.’ (Sakaliya 13:7)
28 Na yogu toloꞌuyo mulina ne unai kabo ya bagunaegomiu ya lau Galili.” 29 Na Petelo ye hededelau Yesu unai ye wane, “Nuwana maudoidi kabo se laugabaego, na yau taba nige.” 30 Yesu ye hededelau unai ye wane, “Ya hededemamohoi! Teina boniyai ta unai kabo ku uhalaegau ma haiyona, na kabo pwaole hakiyana ye dou helabuina.” 31 Na Petelo ye hedehededebayao ye wane, “Ena yau maiyam kabo ta boita, taba nige ya uhalaego.” Na yona hekahekatao maudoidi wa yodi hedehedede kesega.
Yesu Getesemani unai ye tapwalolo
(Mataiyo 26:36-46; Luka 22:39-46)
32 Na kabo se lage teha hesau unai hesana ede Getesemani, na Yesu ye hededelau yona hekahekatao udiyedi ye wane, “Teinai kwa babawa, na ya lau ya tapwalolo.” 33 Petelo, Yamesi yo Yowane maiyanao se lau na kabo ye hetubu ye nuwakamkamna yo nuwana ye dagugu. 34 Na ye wane, “Ya nuwadubukalili. Teinai kwa miyamiya na kwa silasilawa!”
35 Yesu ye tausigilau na ye gulidobi bwatano unai ye talu na ye tapwalolo taba kamkamna mahanana ne tabu ye hekalo. 36 Na ye wane, “Aba,* Aba kalina Alamaiki unai ede “tamagu”. Iya Yesu kalinana. Tamagu, kowa gonowam ginauli maudoidi ku ginaulidi. Teina kamkamna kaputina ta ku laehesuwala. Iyamo yogu nuwanuwatu ta tabu ku ginauli, na kowa yom nuwanuwatu mo ku ginauli.” 37 Na kabo Yesu ye uyoma ye lobaidi wa ma kenodi. Na ye hededelau Petelo unai ye wane, “Simona, nige gonowana awa kesega ku silasilawa? 38 Kwa silasilawa na kwa tapwatapwalolo, kabo taba nige kwa yababa ena noho kwa hekalo. Yaluwamiu se yali bena ginauli namwanamwadi se ginaulidi, na taumiu se basabasa.”
39 Yesu kabo ye uyo ye tapwalolo na yona kaibwada wa kesekesegana mo. 40 Na ye uyoma ye lobaidi meta se kenoko, matawuwuna ede kamnadi se yababakalili. Na nige kabina se kata kabo saha se hedede iya unai. Na kabo Yesu ye uyo ye tapwaloloꞌuyo.* Na kabo Yesu ye uyo ye tapwaloloꞌuyo: Hedehedede ta ka kulitubei matawuwuna kalinadaena ena wasa ta hasili meta taba tamowai yodi kabikabi maudoidi ta hasilihegehedi.
41 Na hehaiyonana unai Yesu ye uyoma na ye hededelau udiyedi ye wane, “Komiu sola ma kenomiu yo kwa kaikaiyawasi? Nabada! Huya wa ye lageko! Tamowai hesau kabo kwa kita Tau Natuna ye mosegabaei yababa tamowaidiyao nimadiyena. 42 Kwa tolo na ta lau! Kagu tauwalohai wa ye laolaoma.”
Yudasi Yesu ye moselae Dius babadadiyao yodi tauꞌiyala udiyedi
(Mataiyo 26:47-56; Luka 22:47-53; Yowane 18:3-12)
43 Yesu ma hedehededena, na Yudasi—iya Saudoudoi-labui wa hesau—bodalakilaki maiyanao se laoma. Siya taukaitalasam yo laugagayo taulauhekata yo tamowai lakilakidi se hetamalidi se lau ma kelekelepadi yo ma kebukebubulidi.
44 Bagubaguna tauwalohai wa hekihekinoi ye hededehesibasibanonohaidi ye wane, “Tamowai ya simtai ne meta iya. Kwa hai na kwa woyahesuwalanamwanamwaei.”
45 Yudasi kabo ye dudulai ye lau Yesu unai na ye wane, “Tanuwaga!”, na ye simtai. 46 Na kabo boda wa Yesu se kabihekahini na se hai. 47 Na tamowai hesau Yesu maiyana se totolo wa kelepa ye niusi na ye heguli ede taukaitalasam saesaena yona heyayai tauhaina hesau beyana ye bolihai.
48 Yesu ye hededelau boda wa udiyedi ye wane, “Yau doha taukaikaigahu, na kelebesigau hesabana kwa laoma meta ma kelekelepamiu yo ma kebukebubulimiu? 49 Yau maiyamiu mayadai badobado ta miyamiya yo numa tabuna bakubakuna unai ya laulauhekata, na nige menai kwa unuigau. Na saha se kuliyako Buka Tabuna unai, kabo ye laoma ye hemamohoiyei.”
50 Na Yesu yona hekahekatao maudoidi wa se laugabaei na se wasabugwaligwali. 51 Hewali hesau temenai, kaleko maisa lakilakina ye likwa na iya Yesu ye hemuhemuliwatani. Iya hinage bena se kabihekahini, 52 na kana kaleko wa nimadiwai se kabikabi, na iya ma taugaibuna ye wasabu.
Sunedeli Yesu se helauhetala
(Mataiyo 26:57-68; Luka 22:54-55 yo 63-71; Yowane 18:13-14 yo 19-21)
53 Na kabo Yesu se woyai se laei taukaitalasam saesaena yona numa unai. Menai taukaitalasam tauwoyaidi, tamowai lakilakidi yo laugagayo taulauhekata maudoidi se koigogo. 54 Boda wa dageladi unai Petelo ye laoma ede ye mwalaesae taukaitalasam saesaena yona numa wa bakubakuna unai. Menai taukaitalasam saesaena yona taupaisowa tamowaidi maiyanao se tuligogoi, na Petelo kaiwa unai ye kaimwaiga.
55 Na kabo taukaitalasam tauwoyaidi yo Sunedeli* Sunedeli meta Dius yodi boda saesaekalilina. Boda ta kadi tanuwaga meta taukaitalasam saesaena. Teina boda ta luwana ne unai meta boda haiyona: (1) taukaitalasam tauwoyaidi, (2) tamowai lakilakidi, yo (3) laugagayo taulauhekata. Teina boda ta luwana ne unai meta tautolo badodi 71. Siya dubu pilipilidiyao tauhedudulaidi. Doha ta wane, huyana taba hesau ye lauhekata, siya kabo se hekasa meta yona lauhekata ne ye namwa o ye yababa. Yo huya hekadi Loma yodi gabana gigibwali ye mosedi bena laulau yababadi hekadiyo tauginaulidi se helauhetaladi, doha taukaiwahali yo tauhaikabi. maudoidi Yesu kana mata se wasenei bena se unuhemwaloi. Na nige kana mata saha hesau se lobai. 56 Tamowai hekadi se hededelupolupo na Yesu se hegilu, na yodi hedehedede wa nige kesega. 57 Na kabo hekadi se tolo Yesu kana gilu se hededelupolupo na se wane, 58 “Iya doha teina ye hedede na ka lapui ye wane, ‘Teina numa tabuna tamowai nimadiyena se ginauli ta, kabo ya koigwaligwali, na mayadai haiyona mulidi ne unai kabo hesau ya hetoloꞌuyoi nige doha tamowai nimadiyena se ginauli.’ ” 59 Na yodi hedehedede wa gonogonowana mo nige kaniyodi. 60 Na kabo taukaitalasam saesaena wa ye tolo matadi wa unai na Yesu ye henamaiyei ye wane, “Kowa nige kalinam? Maudoidi ne yodi hedehedede ku lapuidiko na nige gonowana ku hededebui?” 61 Na Yesu ye mwanomwanou na nige saha hesau ye hedede. Taukaitalasam saesaena kabo ye henamaiꞌuyo ye wane, “Kowa Keliso, Saesae Kalilina natuna wa?” 62 Kabo Yesu ye hededebui ye wane, “Yau Kelisona ede. Na Tau Natuna kabo kwa kita Gigigigibwali Kalilina nima tuutuuna unai ye tutuli yo hinage galewa yadadi udiyedi ye laoma.” 63 Taukaitalasam saesaena wa ye bom kabo kana kwama ye pulisiꞌuyoi na ye wane, “Taba nige kana mata hesau ta waseneiꞌuyoi! 64 Maudoimiu kwa lapuiyako iya Yaubada ye hededeyababai. Na yomi hineli doha saha?” Na maudoidi se talam meta iya yababa ye ginauli, unai taba ye boita. 65 Na kabo hekadi iya se kaikaisoi yo matana se suma kabo nimadi se nokudi na se biteli na se wane, “Hage, ku hededehemasalaha kaiteya ye biteligo?” Na kabo taukaitalasam saesaena yona taupaisowa Yesu se hai na hinage se biteli.
Petelo Yesu ye uhalaei
(Mataiyo 26:69-75; Luka 22:56-62; Yowane 18:15-18 yo 25-27)
66 Petelo sola numa bakubakuna wa unai na taukaitalasam saesaena yona heyayai tauhaina waihiuna hesau ye laoma. 67 Na Petelo ye kita ye kaikaimwaiga ede ye kitanamwanamwaei na kabo ye hededelau unai ye wane, “Kowa hinage Yesu Nasaleta tamowaina wa maiyam.” 68 Na Petelo ye uhala ye wane, “Saha ku hedehedede me nige kalikalili kabina ya kata.” Na kabo ye sigilau gana kawamatana dedekanawai na pwaole hakiyana ye dou. 69 Na temenai heyayai tauhaina waihiuna wa ye kitaꞌuyoi ede ye hededelau tautotolo wa udiyedi ye wane, “Teina tamowai ta meta siya kadi kaha hesau.” 70 Na iya ye uhalaꞌuyo. Huya kubwakubwa mo kabo tautotolo temenai wa se hededelau unai se wane, “Mamohoi, kowa kadi kaha hesau, matawuwuna kowa Galili tamowaina.”* Kulikuli beyabeyadi hisa mo lausoisoi 70 gehegehena ne se kuli doha teina: “kowa Galili tamowaina, yo hinage kalinamiu kesega.” 71 Petelo kabo ye bom ye kawagulaiꞌuyoi na ye kaigwala ye wane, “Temeta tamowai me yau nige kabina ya kata.” 72 Na kabo pwaole hakiyana ye dou helabuina. Mahanana ne unai Yesu yona hedehedede wa Petelo nuwana ne unai ye sae, doha teina, “Kabo ku uhalaegau ma haiyona, na kabo pwaole hakiyana ye dou helabuina.” Unai nuwana ye kamkamnakalili na ye doumwalomwaloi.
*14:1: Taukiuli Henuwaisinina meta Dius tamowaidi nuwadi se uyo idohagi Dius kadi mumugao Yaubada ye yailihaidi huyana Aikupito se heyaheyaliyedi. Tenem huyana wa unai Dius yodi numa kesega kesega mamoe natuna bena se koihemwaloi na kwasinadi udiyedi yodi numa kedadi kadi duu udiyedi se hesaudi. Hesa taukiuli kaniyona meta Yaubada yona taukaiꞌunu aneluna wa numa kedadi duudi udiyedi kwasina se hesaudi kabo ye taukiulidi. Na numa duudi udiyedi nige kwasina meta wawayao loheloheyao yo suisui natudiyao bagubagunadi anelu wa kabo ye unuhemwaloidi (Esodo 12 ku hasili). Tenem Taukiuli Henuwaisinina wa bolimai badobado se ginaginauli Yelusalema unai. Numa kesega kesega mamoe natuna se bahelaei numa tabuna unai se kaitalasam. Taukaitalasam mamoe momonadi se gabudi yo kwasinadi se inidi kabakaitalasam unai. Na kabo numa kesega kesega yodi mamoe mwalomwaloidi wa se bahelaedi yodi numa udiyedi, maudoudoina se gabu na se kai Taukiuli Henuwaisinina meimeilahina ne unai.
*14:1: Pwalawa Nige Yistina meta iya henuwaisini udoi. Huyana Dius bena kabo Aikupito se laugabae na nige mahana gonowana bena pwalawa yisti unai se hebwali na kabo se gabu ede pwalawa gaibu se gabu na se kai. Taukiuli Henuwaisinina yo Pwalawa nige Yistina Henuwaisinina bolimai badobado se ginaulidi Yelusalema unai. Hesau ye gehe, mulina ne unai, hesau. Unai se hemala henuwaisini kesega. Taukiuli mamoena wa mayadai bagubagunana meimeilahina unai se kai. Na kabo Pwalawa nige Yistina Henuwaisinina ne ye lau ee mayadai haligigi-labui kabo ye gehe. Tenem huyana ne unai Dius kabo pwalawa nige yistina ye bom mo se kai doha kadi mumugao huyana Aikupito se wasabugabaei na laulauna wa.
*14:3: Alabasata meta weku kana kao namwamuyomuyouna posiposina yo yogeyogena, unai paku se tadidi. Tenem paku ne meta maisadi se lakikalili.
*14:3: Nadi meta yausi panepanenamwanamwana. Teina yausi ta meta pasa hesau lamna masina unai se ginauli. Pasa hesana meta nadi, teha India yo Nepal yo China udiyedi ye kinikini.
*14:5: Denali badodi 300 meta taupaisowa bolimai kesega ye paisowa maisana meta moni lakilakikalilina.
*14:22: Kalina Giliki unai hedehedede ta kaniyona hesau meta ye hededehenamwa.
*14:24: Talam hauhauna kalina Dimdim unai se hedede “new covenant”.
*14:36: Aba kalina Alamaiki unai ede “tamagu”. Iya Yesu kalinana.
*14:40: Na kabo Yesu ye uyo ye tapwaloloꞌuyo: Hedehedede ta ka kulitubei matawuwuna kalinadaena ena wasa ta hasili meta taba tamowai yodi kabikabi maudoidi ta hasilihegehedi.
*14:55: Sunedeli meta Dius yodi boda saesaekalilina. Boda ta kadi tanuwaga meta taukaitalasam saesaena. Teina boda ta luwana ne unai meta boda haiyona: (1) taukaitalasam tauwoyaidi, (2) tamowai lakilakidi, yo (3) laugagayo taulauhekata. Teina boda ta luwana ne unai meta tautolo badodi 71. Siya dubu pilipilidiyao tauhedudulaidi. Doha ta wane, huyana taba hesau ye lauhekata, siya kabo se hekasa meta yona lauhekata ne ye namwa o ye yababa. Yo huya hekadi Loma yodi gabana gigibwali ye mosedi bena laulau yababadi hekadiyo tauginaulidi se helauhetaladi, doha taukaiwahali yo tauhaikabi.
*14:70: Kulikuli beyabeyadi hisa mo lausoisoi 70 gehegehena ne se kuli doha teina: “kowa Galili tamowaina, yo hinage kalinamiu kesega.”