10
Ya꞉suti Ebeno 12 Oelamepi Dubu Da꞉ka꞉lamiya꞉
Mak 3:13-19; Luk 6:12-16
Ba꞉ba tetelo Ya꞉suti ebeno 12 ta꞉matapi dubu ebetamo ka꞉lamiti iba꞉tamo helo ba꞉bo ikalamiya꞉, iba꞉te tawakaluba꞉godone kuba gobogobo konoelamema꞉ ba꞉gala hiya꞉hiya꞉ temetema꞉gopi konihiduilamema꞉. Mak 6:7; Luk 9:1 Ba꞉moi ba꞉ Ya꞉sukunu 12 oelamepi dubuino mahilola.
Dopo dubu ba꞉ Saimonotela, ebeno eta mahilo Pitate, ba꞉gala ebeno ekawi A꞉ndulutila.
Sebedikono gugudi Ya꞉imesiko ba꞉gala ebeno ekawi Yoneko.
Pilipiko, Batolomuku, Tomasiko, ba꞉gala Ma꞉tiyuku, ebe ta꞉kese uwatedawala.
A꞉lapiyasikono gudu Ya꞉imesiko, Ta꞉diyasiko, ba꞉gala Saimonoko. Ba꞉moe eta Saimonoko ubila kapela Loma gabomani tawakaluba꞉go ba alaholo iba꞉te ebeno Ka꞉inane hopo ba꞉bo komiya꞉pama꞉.
Ba꞉gala kuititi dawa ba꞉ Keliyotanapi Yudasitila, ebete galane tetelo Ya꞉suku anakapumipi bowalubiliya꞉.
Ya꞉suti 12 Ta꞉matapi Dubu Doelamiya꞉
Mak 6:7-13; Luk 9:1-6
Ya꞉suti ba꞉moi 12 dubu ba oelame ibi na꞉goelamiya꞉, “La꞉ Yuha꞉pa꞉tamo akatolama꞉la꞉, ba꞉gala Samaliya hoponapa꞉tamo akanikula꞉la꞉. Huiyatiya la꞉ Isalaela hopolo demedehona ba꞉bi Yu tawakalubi kapiyatamo na꞉tolamiya꞉la꞉, iba꞉te tumamo dalatidiholiya꞉ ba꞉bi sipi-goegoe keba ka꞉nala꞉ka꞉ ba꞉ba ka꞉na bemedena. Yel 50:6 Ba꞉bene la꞉ ba tolame ba꞉moe tabo kapiyate nolamagiminatuya꞉la꞉, ‘Godokono Ko Gawadalagima꞉ eda꞉ tete tatalila.’ Ma꞉t 3:2; 4:17; Luk 10:9,11 Ba꞉gala la꞉ ba꞉bolo tawetawete dulamena ba꞉bi tawakalubi na꞉nihiduilamenakuya꞉la꞉, kuitikuita꞉gopi ibi atumu. Ba꞉be atu tetelo ha꞉lahapi hoe ipuwane na꞉wadiya꞉paa꞉latelenakuya꞉la꞉ ba꞉gala kuba gobogobo tawakaluba꞉godone noelamenakuya꞉la꞉.
“Ba꞉ hibila, hiliyonomo tetelo Godote ebeno hidohido komo la꞉tamo malemalelo dito ikalamenakata, ba꞉bema꞉ wadiyala la꞉ komopi atu malemale komago nowalubilinakuya꞉la꞉. Ba꞉bema꞉ la꞉ ba tolame koko mani kuiha ipuwamo akamiya꞉ta꞉la꞉, ba꞉gala hegehege mani atumu akawatala꞉. Luk 10:4 10 Gabo tetelo la꞉ kapiyakapiya ilina pupuliti komo akuwata꞉la꞉, ba꞉gala la꞉ ilina miya꞉teno hika, nato ilina, ba꞉gala kuku atumu akuwata꞉la꞉, mabu ba꞉bolo habaluba꞉te hido okodawoeno modoboha꞉ komokomo na꞉modobuilamelemenakamena꞉. Luk 10:7; 1Kol 9:14
11 “La꞉ eta habamo nikuliti hido emede lumagi nohowaditi da꞉numima, ebeno genamamo nalehawaminate ebegodolo nemeda꞉tepate galane ebeno genamane eta hopamo kakatolamema꞉nemata, iyo, la꞉ eta genamane eta genamamo eba ka꞉na akanewagela꞉la꞉. 12 Ba꞉gala la꞉ kebe genamamo da꞉nalehawaminama, wadiyala la꞉ ba꞉be genamanapa꞉tamo nolata tabo na꞉nega꞉luya꞉la꞉ ba꞉ma ka꞉na, ‘Godokono kalakalate la꞉godolo nitanamene.’ Luk 10:5-6 13 Ba꞉bema꞉ ba꞉be genamanapa꞉te la꞉ kalakalago uwatete la꞉eno tabo dulimina꞉, Godokono kalakalate iba꞉godolo hibilo kitanama꞉ne, huiyatiya iba꞉te la꞉ uwateheno, la꞉ nolata tabo da꞉ga꞉lama ba꞉be taboeno hibi komote ba꞉bolo a꞉kitanamene. 14 Ba꞉bene kebe tawakaluba꞉te la꞉ kalakalago uwateheno, la꞉ ba꞉be genamane o habane ba tolame la꞉eno natoeno puhulu na꞉moda꞉midatepaliya꞉la꞉. Ba꞉moe komote ibi kiya꞉tulamema꞉ne, Godokono tete ba꞉ na꞉pe ebete ibino komo kopanagilamelelamema꞉ne. Luk 10:10-12; Oel 13:51 15 Na la꞉tamo hibi tabo begoemo, Godote tawakalubino komo danagilamelelamemene, ba꞉be Ko Hegelalo ebete ba꞉moi habaluba꞉tamo kuba huiya konomo kikalamema꞉ne. Ba꞉ba tetelo ebete Sodomo ba꞉gala Gomola habaluba꞉tamo* Buka ka꞉lamiholedawa, ama꞉ Sodomo ba꞉gala Gomola habanapino komo iya꞉tawama꞉ dewagelemena꞉, wadiyala ama꞉ Tupuilamehole Mabu 18:16–19:29 numiya꞉. kuba huiya ba ikalame malemale nanekela꞉mo kohawakalimima꞉ne, huiyatiya hibila, ebete malemale a꞉kihata꞉mene ba꞉moi kuba tawakaluba꞉tamo.” Ma꞉t 11:24; Yud 7
Koko Temetema꞉te Pelamema꞉ Ya꞉suti Da꞉goiya꞉
Mak 13:9-13; Luk 21:12-17
16 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “La꞉ nulia꞉la꞉! La꞉ sipi-goegoe keba ka꞉nala꞉ka꞉ ba꞉ba ka꞉nala, nale la꞉ helohelo gahagahoeno kapiyuimi ipuwamo oelamemata. Ba꞉bema꞉ puya꞉te la꞉go alaholohopima꞉ deda꞉hana, la꞉le iba꞉go ba nepola꞉na wadiyala la꞉ mulunomo ukuia꞉go nemalagidoleniya꞉la꞉, ba꞉gala atu tetelo tatabanomoma꞉ ba eda꞉ha temeteme eta lumagitamo akikamenakala꞉. Luk 10:3; Lom 16:19 17 La꞉ hidamo, mabu kubapa꞉te la꞉ heloamo uwatete tabo anagiya꞉mida habamo komagatalema꞉na꞉ta, ba꞉gala Yunapino baidi ibubulamehole genama gulu iba꞉te la꞉ giya꞉pa꞉pa꞉mo ka꞉na꞉miga꞉latilima꞉na꞉ta. Mak 13:9-11; Luk 12:11-12; 21:12-15 18 Iba꞉te la꞉ na mabuma꞉ hiya꞉hiya꞉ koko gawadubuino holoholo hapuamo heloago da꞉magatalemena꞉, ba꞉ba tetelo la꞉ naeno Hido Tabo iba꞉tamo ba꞉gala Yuha꞉pa꞉tamo kolamagimima꞉nemata. 19 Ba꞉gala iba꞉te la꞉ tabo anagiya꞉mida habamo da꞉magatalemena꞉, ba꞉ba tetelo la꞉eno ga꞉la komoma꞉ aka-ukuibilibilihala꞉, ba꞉ma ka꞉na, ‘Na bada tabo na꞉ka꞉goemo? Ba꞉gala na tabo keba ka꞉na na꞉kolamagimo?’ Tete da꞉pemene Godote ebeno tabo komokomamo la꞉ kowalubilima꞉na꞉ta, 20 mabu la꞉ ha꞉kiya a꞉kolamagima꞉mata, la꞉eno Nabiwi Godokono Gobogobote la꞉ ipuwado kolamagima꞉ne. Yon 14:26
21 “Ba꞉ba tetelo naniwiti ekawi hoea꞉mo koemema꞉ne, ba꞉gala atu gabodo ekawiti naniwi kanakapumima꞉ne. Iyo, dubuti ebeno gudu ba꞉ atumu kakamitima꞉ne, ba꞉gala guguda꞉te maubahalete ibino menokobi nabi hoea꞉mo koelamema꞉na꞉. Mai 7:6; Ma꞉t 10:35; Mak 13:12; Luk 21:16 22 Ba꞉bene na mabuma꞉ tawakalubi hiliyonomate la꞉tamo komaubahalema꞉na꞉, huiyatiya kebe lumagiti temeteme ipuwalo kodakodalo utiti kuitita꞉mo da꞉nuluhukumini, Godote ebeno ka꞉ka꞉ komula꞉mema꞉ne. 23 Ba꞉bema꞉ iba꞉te la꞉tamo temeteme dikalamemena꞉, ba꞉ba tetelo la꞉ huiyatiya eta habamo nalahutihuya꞉la꞉. Na la꞉tamo hibi tabo begoemo, la꞉ Isalaela hopoeno haba hiliyonomolo oko ba nowatiho ba꞉bi oko upula꞉leheno Tawakalubino Naniwiti ba꞉bo kopuluhukuma꞉ne.
24 “Numa꞉la꞉, tawakalubino umi ipuwalo sikulu guduino iya꞉tawa komote ebeno iya꞉tulamedawoeno iya꞉tawa kagogolonaha꞉, ba꞉gala okodawoeno helote ebeno oko namutudawoeno helo a꞉kagogolale. Luk 6:40; Yon 13:16; 15:20 25 Ba꞉bema꞉ wadiyala sikulu guduti ebeno iya꞉tawa ipuwalo ebeno iya꞉tulamedawa keba ka꞉nala꞉ka꞉ ba꞉bakoma꞉ na꞉keda꞉mene, ba꞉gala okodawate ebeno oko ipuwalo ebeno namutudawa keba ka꞉nala꞉ka꞉ ba꞉bakoma꞉ na꞉keda꞉mene. La꞉ nulia꞉la꞉! Iba꞉te na genama namutudawa kuba gobogobo Biyelesibulu mahilamo a꞉ka꞉namiya꞉, ba꞉bema꞉ galane iba꞉te atumu la꞉ naeno ekaka꞉tamo kubanomo mahilamo koka꞉lamima꞉na꞉ta!” Ma꞉t 9:34; 12:24; Mak 3:22; Luk 11:15
La꞉ Poko Na꞉ka꞉tolemeonama
Luk 12:4-7
26 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Ba꞉bema꞉ ba꞉bi helohelo dubu akatolelama꞉la꞉. Kebe ihilatehole komate da꞉pola꞉na galane tetelo Godote kohawakalilamema꞉ne, ba꞉gala awalelahale komate da꞉pola꞉na galane tawakaluba꞉te kulameholema꞉na꞉. Mak 4:22; Luk 8:17 27 Ba꞉bema꞉ nale du tetelo la꞉ da꞉kiyalamenakoma, la꞉le huiyatiya alo tetelo nolamagiminakuya꞉la꞉, ba꞉gala la꞉ nagodone ganalo dulihonakoma, ba꞉bi komokomoma꞉ la꞉eno tabo madodo ba adipate tawakalubi hiliyonomatamo na꞉hawakalilamenakuya꞉la꞉. 28 La꞉ ape anakapulame iya꞉tawahapi akatolelama꞉la꞉. Iba꞉godolo helo puliyala tawakalubino gobogobo anakapulamete Koe Habamo iya꞉hekema꞉. Huiyatiya la꞉ Godoko na꞉tolemenala꞉, mabu ebegodolo helo bitana tawakalubino ape ba꞉gala gobogobo Koe Habamo kapimilo iya꞉hekema꞉. Ya꞉i 4:12 29 Numa꞉la꞉, tawakaluba꞉te netewa de holahola kapiya toea mana꞉mo uwatelo ba꞉bi holaholoeno ka꞉ka꞉ kokoha꞉ma꞉ ga꞉lanaka, huiyatiya la꞉eno Nabiwi Godote ba꞉bako hegehege holahola ba emalagidolena, ebete modobo tabo goeheno ibi ipuwalo eta kapiyate a꞉kahaa꞉mene. 30 Ba꞉gala hibila, la꞉eno watoeno hinibo hiliyonomo Godote ya꞉lo tetelo a꞉ka꞉lamiholiya꞉, iyo, la꞉eno hiya꞉hiya꞉ komo ebete iya꞉tawanomola. 31 Ba꞉bema꞉ la꞉ ukui bilibilima꞉ akeda꞉hala꞉. Ebeno malemale holaholatamo hibilo bitana, huiyatiya ebeno malemale la꞉tamo konomoma꞉ eda꞉te emedena tetelo bitanamene!” Ma꞉t 6:26
Tawakalubino Holoholo Hapulu Ya꞉suku Hawakalimi Komo
Luk 12:8-9
32 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Kebe lumagiti hawakala da꞉goemene, ‘Na Ya꞉suku ta꞉matadawala,’ na ba꞉ atumu Nabiwi Godokono holoholo hapulu kogoema꞉nemo, ‘Ba꞉moe lumagi ba꞉ naeno ekawila.’ 33 Huiyatiya kebe lumagiti na iya꞉tawaha꞉ma꞉ hawakala da꞉goemene, na ba꞉ atumu Godotamo ebe iya꞉tawaha꞉ma꞉ kakagoema꞉nemo.” Mak 8:38; Luk 9:26; 2Tim 2:12
Ya꞉suti Tawakalubino Alaholo Mabuma꞉ Eda꞉na
Luk 12:51-53; 14:26-27
34 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “La꞉ na꞉kemalagidolutama nale ba꞉moe hopamo gelebadi adahema꞉ pe? Ao, na tawakaluba꞉tamo gelebadi ikalamema꞉ kapiya꞉ha꞉, na alaholo gili ikalamema꞉ piya꞉mo. 35 Numa꞉la꞉, naeno tabo komokomoma꞉ anagiya꞉mida komote tawakalubi ipuwalo kuluhukuma꞉ne. Ba꞉ ba꞉ma ka꞉na anagiya꞉mida komote dubu ba꞉gala ebeno nabiwi ibi ipuwalo kitanama꞉ne, ba꞉gala bohele ebeno menokago ibi ipuwalo kitanama꞉ne, ba꞉gala kamena ebeno awino menokago ibi ipuwalo kitanama꞉ne. Iyo, na anagiya꞉mida komo tawakaluba꞉tamo ikalamema꞉ piya꞉mo, Mai 7:6 36 ba꞉bema꞉ hibila, na mabuma꞉ dubuino genamanapa꞉te eba꞉go kalaholohoma꞉na꞉.
37 “Ba꞉bema꞉ kebe lumagiti ebeno nabiwi ba꞉gala menoko konomamo ba emalagidole na nanekela꞉mo demalagidolonena, ba꞉be lumagiti naeno oko owatima꞉ a꞉kamodobamene. Ba꞉gala kebe lumagiti ebeno gugudi konomamo ba emalagidolena na nanekela꞉mo demalagidolonena, ba꞉be lumagiti naeno oko owatima꞉ a꞉kamodobamene. 38 Ba꞉gala kebe lumagiti ebeno keha pihiga aguti na ta꞉maheneheno, ebete atumu naeno oko owatima꞉ a꞉kamodobamene. Ma꞉t 16:24-25; Mak 8:34-35; Luk 9:23-24; 17:33; Yon 12:25 39 Ba꞉bema꞉ kebe lumagiti ebeno kateneno ubi gabodo ba to ebeno ka꞉ka꞉ natamo damawada꞉mene, ebeno ka꞉ka꞉te kalatidima꞉ne, huiyatiya kebe lumagiti ebeno ka꞉ka꞉ na mabuma꞉ datutimini, ebete hibi ka꞉ka꞉ kolawema꞉ne.”
Godogodone Hido Huiya Lawe Komo
Mak 9:41
40 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Kebe lumagiti ama꞉ kalakalago dowalubina ebete na bowalubinina, ba꞉gala kebe lumagiti na dowalubinina ebete na kapiya kowalubininaha꞉, ebete na Oenamedawa Godoko atumu na꞉kowalubina. Mak 9:37; Luk 10:16; Yon 13:20 41 Ba꞉bema꞉ kebe lumagiti Godokono ukui hawakalimidawa kalakalago dowalubina ebete galane Godogodone ebeno ukui hawakalimidawoeno huiya kolawema꞉ne, ba꞉gala kebe lumagiti tuputupudawa kalakalago dowalubina ebete ba꞉ atumu tuputupudawoeno huiya kolawema꞉ne. 42 Na la꞉tamo hibi tabo begoemo, ba꞉moi hegehegepi ipuwalo kebe lumagiti na ta꞉mahenedawama꞉ deda꞉na, ba꞉be mabuma꞉ etate gibagiba beya ebetamo dikamemene, ebete Godogodone da꞉lawemene ba꞉be hido huiyate a꞉kalatida꞉mene.”

10:1: Mak 6:7; Luk 9:1

10:6: Yel 50:6

10:7: Ma꞉t 3:2; 4:17; Luk 10:9,11

10:9: Luk 10:4

10:10: Luk 10:7; 1Kol 9:14

10:12: Luk 10:5-6

10:14: Luk 10:10-12; Oel 13:51

*10:15: Buka ka꞉lamiholedawa, ama꞉ Sodomo ba꞉gala Gomola habanapino komo iya꞉tawama꞉ dewagelemena꞉, wadiyala ama꞉ Tupuilamehole Mabu 18:16–19:29 numiya꞉.

10:15: Ma꞉t 11:24; Yud 7

10:16: Luk 10:3; Lom 16:19

10:17: Mak 13:9-11; Luk 12:11-12; 21:12-15

10:20: Yon 14:26

10:21: Mai 7:6; Ma꞉t 10:35; Mak 13:12; Luk 21:16

10:24: Luk 6:40; Yon 13:16; 15:20

10:25: Ma꞉t 9:34; 12:24; Mak 3:22; Luk 11:15

10:26: Mak 4:22; Luk 8:17

10:28: Ya꞉i 4:12

10:31: Ma꞉t 6:26

10:33: Mak 8:38; Luk 9:26; 2Tim 2:12

10:35: Mai 7:6

10:38: Ma꞉t 16:24-25; Mak 8:34-35; Luk 9:23-24; 17:33; Yon 12:25

10:40: Mak 9:37; Luk 10:16; Yon 13:20