Ion tiratna Kam Wembaŋ Laŋ
Outna kam
Ionna tiratna Kam wembaŋ laŋa ma gaindopatna, “Kamma ma eacrena. Na Kamma ma Raraŋ Aetaniacap eacrenan, na Kamma ma ndo ŋgoinna Raraŋ Aetaniac.” Aintik Ionna toŋgorinanna, meikramtaɨra Raraŋ Aetaniacna Nuoc Iesusmo rɨpacna, na mina gaind ndamŋirina, Iesusa ma an ramoot, Raraŋ Aetaniaca babuca ma aimo mac nda aŋgɨna nakɨprina ramoot. Na Ionna ma gaind ndamŋirina, meikramtaɨra Iesusmo rɨpacrenan, mina iarwarna eteacna wat laŋ aŋgɨnandet. Ainda moca ma ndona timbigta kapca tiratna. Na u sapta 20 wes 31na inikca wat.
Out ŋgoinna Ionna aimo gaindopatna, Iesusa ma an, “Kamma atu, atu ŋgoinna ma Raraŋ Aetaniacap eacrina.” Na iŋmbaia Ionna Iesusa moatna ŋgagatracarta nininiar mamoat, te, aia wat rapacna, Iesusa ande an ramootta Raraŋ Aetaniaca babuca mbagɨrica kɨpca aimo mac nda aŋgɨna ramoot, na ma Raraŋ Aetaniacna Nuoc. Na Ionna an ŋgagatracara Iesusa moatnanna mɨnɨŋmo aimo mbopatna, na aia watrinanna meikramtaɨr ndeida Iesusmo rɨpaca manmo raŋgaiatna. Na meikramtaɨr ndeida manmo rɨpacna karirina.
Na u sapta 13na tɨkca taŋi sapta 17na mɨnna wat, Ionna an mouŋ ndaruatna reikta nininia moatna. Na Iesusa ma ndona iŋa raŋgairena ramtaɨrap eaca ma minmo kamb laiŋ wɨt neaŋrina. Ri, iŋmbaia puŋnaŋgepca manmo utiŋga ritri waparaca morina, na mina manmo ik naaŋgɨca keracatna. Na an nininina mamamaia, an nininina kambca ma Iesusmo mac nda ŋgeprina kambapa mana iŋa raŋgairena ramtaɨra manmo watrina nininiap.
Na reik ndeida mandeaca aia gan Ionna timbigta kapna kɨdrɨk wɨtta tɨkca watrenanna, anna meikramtaɨrta ra, ra ndeacrena eteacna watna reikmo aŋgɨrena kam ndoprena, minmo Iesusa rɨtɨpacna eteacna watna kam roora ndoprena. Ainda moca aia watnandet, an kamb rour ndeacrenan, anna watna kam, na pukna kam, na tapacna kam, na memetacna kam, na wain ŋgatɨkna kammapa sipsipna ŋginaŋa morena ramootna kammap.
An Kamma ma ramoot ndaruca ma taŋga meikramtaɨrta rɨk ndeacrina
1
(1.1-51)
Kamma anna eteacna watap, na ma ramoot toc ŋgoin ndaruatna
ML 8.22, na 8.30, na In 17.5, na Pil 2.6, na Kol 1.17, na 1 Io 1.1-2, na KIEK 1.2, na 19.13Atu, atu ŋgoinna reikca gan tiacarpaikmo laru ŋgocor ndeacri. Kamma ma eacrena. Na Kamma ma Raraŋ Aetaniacap eacrenan, na Kamma ma ndo ŋgoinna Raraŋ Aetaniac.* Ionna tiratna kam wembaŋ laŋa ma gaindopatna, “Iesus, ma ndo Raraŋ Aetaniacna Kam, na ma ramoot ndaruca ma aina rɨk ndeacrina.” RL 1.1Aintik atu, atu ŋgoinna Kamma ma Raraŋ Aetaniacap eacrina. In 1.10, na 1 Ko 8.6, na Epe 3.9, na Kol 1.16-17, na Ib 1.2Na an Kam niŋgik mbuŋa Raraŋ Aetaniaca reikmo muruŋcamiŋa moa larurina. Na reac ianna kabena taup ian ndiŋa mba laruri. Wanaiŋ ŋgoin. Reikca muruŋa larurinanna, anna Kamma ndo moa larurina. In 5.26, na 8.12, na 9.5, na 1 Io 5.11Na eteacna watta manap eacrenan, na an eteacna watta ma meikramtaɨrta memetac. In 3.19Na an memetaca ma neaupa metaca eacrenan, na neaupa manmo mba wɨŋga kɨtacrenanna.
Mt 3.1, na Mk 1.4, na Lk 1.13-17, na 1.76, na 3.1-2, na In 1.33Na ramoot ianna larurinan, na mana ia Ion. Na Raraŋ Aetaniaca manmo mbagɨrica ma kɨprina. Up 19.4Na ma kam wiwitina kɨprina. Na ma an memetacna kammo wiwiti te, meikramtaɨra muruŋa mana an kammo waraca, mina rɨpacnandet. In 1.20Na ma ndo, ma an memetaca wanaiŋ. Ma an memetacna kam niŋgik wiwitina kɨprina. Ais 49.6, na In 1.4, na 8.12, na 1 Io 2.8Na an memetaca ma memetac gidik, na ma meikramtaɨrmo muruŋcamiŋa memetac neaŋrena, na ma gan tiacarpaik nakɨprina memetac.
10  In 1.3, na 17.25, na Ib 1.2, na 11.3Ainda moca Kamma gan tiacarpaik ndeacrena. Na an Kam mbuŋa Raraŋ Aetaniaca gan tiacarpaikca moa laruatna. Na gan tiacarpaikna meikramtaɨra manmo mba watta rapacrena. 11  Lk 19.14, na Up 3.26, na 13.46Na ma ndona auŋ mɨnɨŋa taŋrinanna, na mana barna wiwitnanna manmo mba aca tɨkatke. 12  Ro 8.15, na Gal 3.26, na 2 Pi 1.4, na 1 Io 3.1Ainda moca kabena barna meikramtaɨrta wiwitta mamo aca tɨkrina, ande an meikramtaɨr tiŋgikca mana ia rɨpacrena. Na ma mimo ia aniac neaŋrina, te, mina Raraŋ Aetaniacna mombonik tarunandet. 13  In 3.3-6, na Ie 1.18, na 1 Pi 1.23Na mina Raraŋ Aetaniacna mombonik tarurinanna, mina ndorita aemaetna racaind puŋga mba laruri, na tɨkna toŋtoŋ mbuŋa mba laruri, na ramootna iro mbuŋa mba laruri, wanaiŋ. Raraŋ Aetaniaca ndo mimo larapaca mina mana mombonik tarurina.
14  Ais 60.1-2, na Mt 1.16, na 1.20, na Lk 9.32, na In 2.11, na Ro 1.3-4, na Gal 4.4, na Pil 2.7, na Kol 1.19, na 1 Ti 3.16, na Ib 2.11-16Na Kamma ma ndo ramoot ndaruca, ma kɨpca aina rɨk ndeacrina. Na aia mana memetacna tac aniacapa i aniaca watrina. Na anna an Mooŋnuoc kabe niŋgikna memetacna tac aniacapa i aniac, Aetta mandaca kɨprina. Na kakadmaiapa kam gidik laŋa manmo mɨn ŋgoin. 15  Mt 3.11, na Lk 3.16, na In 1.27-32, na 8.58, na Kol 1.17Ainda moca kɨtac puk neaŋrena ramoot Ionna ma meikramtaɨrmo gaind ŋgaca mbopatna kam, “Anna an ramoot ŋgaua aku nenmo, mana moca mboprina. Na aku gaindopatna, ‘Ramootta aukna iŋmbai nakɨpna ramoot, ma aukmo out ŋgoin, na ma tamuŋmbai. Na anna mɨnɨŋa gaind, ma atu ŋgoin ndeacrena, an mɨnna aukna aemma aukmo mɨr ŋgocor ndeacri.’ ”
16  In 3.34, na Epe 1.6-8, na Kol 1.19, na 2.9-10Na kakadmaia an ramootmo mɨn ŋgoinna tɨkca eacrena, na mana an kakadmai mbuŋa ma aimo muruŋcamiŋa laŋ ŋgoinna morena. 17  NA 34.28, na TW 4.44, na In 8.32, na Ro 3.24, na 6.14, na 10.4Na anna gidik, aia Raraŋ Aetaniacna Tɨp Wandɨkmo Moses ndambuŋa tɨkca aŋgɨrina. Na Iesus Karais mbuŋa aia kakadmaiapa kam gidik laŋ aŋgɨrina. 18  NA 33.20, na Mt 11.27, na Lk 10.22, na In 6.46, na 1 Ti 1.17, na 6.16, na 1 Io 4.9, na 4.12, na 4.20Na ramoot ianna Raraŋ Aetaniacmo mba watri. Wanaiŋ, wanaiŋ ŋgoin. An Raraŋ Aetaniacna Nuoc kabe ŋgoin, ma ndo Raraŋ Aetaniac, na ma Aetmo rambuŋ ŋgoin ndeacrena, ma ndo kabe ŋgoinna aimo Raraŋ Aetaniaca wandacrina.
Kɨtac puk neaŋrena ramoot Ionna kam wiwitiatna
(Matiu 3.1-12 na Mak 1.7-8 na Luk 3.15-17)
19-20  Lk 3.15-16, na In 3.28, na 5.33, na Up 13.25Ri, Iudanaŋgepca ndorita taup ndamtaɨrapa Liwaiarmo mbagɨrica mina Ierusalem auŋ aniacmo tɨkcarica mina kɨpca Ionmo gainda digirina, “U mandai ŋgoin?” Ainda moca ma minmo kam ianna mba aŋgɨra iŋgorocatke, ma minmo wandoŋa gainda wiwitia mbopatna. Na ma gaindopatna, “Aku an ramootta Raraŋ Aetaniaca babuca mbagɨrica kɨpca aimo mac nda aŋgɨna ramootta wanaiŋ.” 21  TW 18.15-18, na Mal 4.5, na Mt 11.14, na 17.10-13, na In 6.14, na 7.40Ri, mina Ionmo madigiat, “Kaia? U Elaia ki?” Na ma aindopatna, “Wanaiŋ.” Na mina gaind mac digiatna, “U aina lambirena ramma morena ramoot ki?” Ri, ma mina kammo nda rutica aindopatna, “Wanaiŋ.” 22 Ainda moca mina manmo gaind mac digiatna, “U mbop, u mandai ŋgoin? Te, mandaibinna aimo mbagɨrica aia kɨprinanmo, aia an kamna rurutia minmo nda aŋgɨ taŋca minmo mbopna. U mandai ŋgoin?” 23  Ais 40.3, na Mt 3.3, na Mk 1.3, na Lk 3.4Ainda moca Ionna gaindopatna, “Aku an ramtaɨr kocorta taupca ramoot ianna kamma, gaind ŋgaca mboprina, ‘Kacootna taup matau.’ Na anna ramma morina ramoot Aisaia mboprina kamna kirar toc.”
24 Na an ramtaɨrmo Parisina ramtaɨra minmo mbagɨrica mina kɨpatna. 25  Mt 21.25, na In 1.33Ri, mina Ionmo gainda digiatna, “Na u an ramootta Raraŋ Aetaniaca babuca mbagɨrica kɨpca aimo mac nda aŋgɨna ramootta wanaiŋ ecte, na u Elaia wanaiŋ ecte, na u an ramma morina ramootta wanaiŋ ecte, kaina moca u meikramtaɨrmo kɨtac puk neaŋrena?” 26 Karica Ionna mina kambmo gainda rutirina, “Aku minmo puk mbuŋa kɨtac puk neaŋrena. Na nena rɨkna ramoot ianna maeacreke, na ne manmo mba lamŋireke. 27  In 1.15, na 1.30, na Up 13.25, na 19.4Anna an ramootta aukna iŋmbai nakɨprenan. Ma i aniacap, na ma aukmo kunda tamuŋmbai, na aku wanaiŋ.” 28  Mt 3.6, na In 10.40Na Ionna Betani auŋ tekera tɨkca mbopatna kamb, anna Iodan ocmo waŋembai. Na an taupca tɨkca ma meikramtaɨrmo kɨtac puk neaŋrena.
Iesusa ma Raraŋ Aetaniacna Sipsip Nuoc
29  NA 12.3, na Ais 53.6-7, na 53.11, na In 1.36, na Up 8.32, na 1 Ko 15.3, na 1 Pi 1.19Na iŋmbaina ra mbuŋa, kɨtac puk neaŋrena ramoot Ionna watrinanna, Iesusa man ndambuŋ nakɨprina. Na ma aindoprina, “Ne wat! Anna Raraŋ Aetaniacna Sipsip Nuoc. Na ma kɨprinanna, ma gan tiacarpaikna meikramtaɨr muruŋna tɨpemb ŋgorikta makukara mo kecarina kɨprina. 30  In 1.15, na 1.27Na anna an ramootta ŋgaua aku mana kambmo gaindopatna, ‘Ramootta aukna iŋmbai nakɨpna ramoot, ma aukmo out ndeacnandet, na ma aukmo tamuŋ ŋgoin. Na anna mɨnɨŋa gaind, ma atu ŋgoin ndeacrina, an mɨnna aukna aemma aukmo mɨr ŋgocor ndeacri.’ 31 Na aku ndo, manmo mba garacri, ma mandai ŋgoin. Na aku kɨprinanna, aku meikramtaɨrmo puk mbuŋa kɨtac puk neaŋrena, te, Israelna meikramtaɨra an ramootmo lamŋina.”
32  Mt 3.16, na Mk 1.10, na Lk 3.22Karica Ionna gaind mac mbopatna, “Aku watrinanna Ŋeroŋ Ratta tamuŋna auŋ tɨkcarica ŋgorac riŋnaina kirar toc ŋgirikrina. Na ma taŋga man nambatta eacri. 33  Mt 3.11, na Lk 3.2-3, na Up 1.5, na 2.4, na 19.6Na aku ndo manmo lamŋi ŋgocor. Raraŋ Aetaniaca ndo aukmo mbagɨrica aku meikramtaɨrmo puk mbuŋa kɨtac puk neaŋrena, na an kirara ma aukmo ŋgaua aindopatna, ‘U wat te, Ŋeroŋ Ratta kɨpca iriki ramoot ian ndambuŋ ndeac te, ande an ramoot, ma meikramtaɨrmo Ŋeroŋ Rat mbuŋa kɨtac puk neaŋnandet.’ 34  Mt 3.17, na 17.5, na 27.54Na aku ndo mbuŋa watca mana kammo gainda wiwitirinan, anna Raraŋ Aetaniacna Nuoc.”
Ramtaɨr mbonkaca Iesusna iŋa raŋgairena ramtaɨr taruatna
35 Na iŋmbaina ra mbuŋa, Ionna mac wɨtɨkca eacri, na mana iŋa raŋgairena ramoot mbuniŋ toco manap wɨtɨkca eacrina. 36  In 1.29Na ma watrinanna, Iesusa taŋrena. Ri, ma aindoprina, “Ne wat! Mona Raraŋ Aetaniacna Sipsip Nuoc.” 37 Ri, an mana iŋa raŋgairena ramootniŋa man mboprina kamma waraca maniŋa taŋga Iesusna iŋ maraŋgaiat. 38 Ainda moca Iesusa uriraca watrinanna maniŋa mana iŋ nakɨpri, ma maniŋmo gainda digirina, “Oŋgo kaina reacna ŋgorere?” Na maniŋa manmo madigiat, “Rabai, u tenna kac ndeacrena?” Na an i, “Rabai,” mana mɨnɨŋa gaind, “Riripti.” 39 Ainda moca Iesusa maniŋmo gaindopatna, “Oŋgo kɨpca wat.” Ri, maniŋa taŋga man eacrena kaca watrina. Na an ra, maniŋa manap eacrinan, na anna mɨnɨŋa, rana ŋgaŋganŋgɨa paur mamoat, na ra mai ndambuŋa tɨkri.
40  Mt 4.18-20Na Andru, ma Saimon Pitana lap, ma toco ma anna ramoot ianna Ionna kam mbaraca taŋga Iesusna iŋa raŋgairina. 41  1 Sml 2.10, na Ŋap 2.2, na In 4.25Na ma Iesus tɨkcarica ma taŋga ndona kaka Saimonna moca orena mataŋgat. Na ma manmo aindopatna, “Aia Mesaiamo watrina.” Na an i, “Mesaia,” mana mɨnɨŋa gaind, “Raraŋ Aetaniaca babuca mbagɨrica kɨpca aimo mac nda aŋgɨna ramoot.” 42  Mt 16.18, na Mk 3.16Ainda moca ma Saimonmo Iesus ndambuŋa aŋgɨca taŋrina. Ri, Iesusa Saimonna watca ma aindopatna, “U Saimon u Ionna nuoc. Na iŋmbaia mina unmo gan i Kepasa tɨknandet.” Na an i, “Kepas” ma an i kabe, “Pita” nakirar. Na mana mɨnɨŋa gaind, “Anna waut.”
Iesusa Pilipapa Natanielmo acrina
43  Mt 8.22, na Mk 2.14Karica iŋmbaina ra mbuŋa Iesusa Galilia taŋna mori. Ma taŋga Pilipmo watatke, ma manmo gaindopatna, “U kɨpca aukmo raŋgai.” 44 Na Pilip, ma Betsaidana ramoot, na anna Andruapa Pitana auŋ mɨnɨŋ. 45  RL 3.15, na 49.10, na TW 18.18, na Ais 7.14, na 9.6, na Ier 23.5, na Esi 34.23, na Sek 6.12, na Mt 2.23Ainda moca Pilipa taŋga Natanielmo watca manmo gaindopatna, “Atua Mosesa Tɨp Wandɨkna timbigta kapca tirca eacrenanapa rambca morina ramtaɨrta tirrina timbigta kapca eacrenanna, an ramootmo aia manmo watrinan. Na ma Nasaret auŋna Iesus, na ma Iosepna nuoc.” 46  In 7.41, na 7.52Ri, Nataniela manmo gainda digiatna, “Ainta auŋ Nasaretmo reac laŋ ianna laruit ki?” Na Pilipa manmo gaindoprinan, “U kɨpca wat.”
47  Ŋap 32.2, na In 8.39, na Ro 2.28, na 9.6Karica Iesusa watrinanna Nataniela man ndambuŋ nakɨprinan, na ma aindoprina, “Ne wat. An ramootta kɨprenan, ma Israelna ramoot gidik ŋgoin. Na paparuna kamb, co paparuna tɨpna kirar ianna manap eac ŋgocor.” 48 Ainda moca Nataniela Iesusmo ainda digiatna, “Titoca tɨkca u aukmo lamŋiatna?” Ri, Iesusa mana kambmo gainda rutirina, “An mɨnna Pilipa umo ac ŋgocora eacri, aku umo ŋgaŋɨn ikna mɨnɨŋna kaŋgaukca eacrinanna watrinan.” 49  Mt 14.33, na 16.16, na 27.42, na Mk 3.11, na In 12.13Ainda moca Nataniela an kamb mbaraca aindopatna, “Riripti, u Raraŋ Aetaniacna Nuoc. Na u Israelna gagrirta ramoot paŋan.” 50 Na Iesusa mana kambmo gainda rutirina, “Aku unmo gaindopnandet, aku unmo ŋgaŋɨn ikna mɨnɨŋna kaŋgaukca tɨkca watatke, u anna mɨnɨŋna moca aukmo rɨpacatna. Na iŋmbaia u an reik anikca an reacmo tamuŋmbai ŋgoinnanmo u watnandet.” 51  RL 28.12, na Mt 4.11, na Lk 2.9, na 2.13Karica Iesusa manmo gaind mac mbopatna, “Aku nemo gidik, gidik ŋgoinna aindopnandet, iŋmbaia ne tamuŋna auŋmo watnandet, ma goot te, ne watnandet, Raraŋ Aetaniacna mbaiŋna aiŋa morena ŋerŋgaura mina tamuŋ naganandet, na mina pɨkɨnna irikca Ramootna Nuoc ndambuŋa taŋnandet.”

1:1 ML 8.22, na 8.30, na In 17.5, na Pil 2.6, na Kol 1.17, na 1 Io 1.1-2, na KIEK 1.2, na 19.13

*1:1 Ionna tiratna kam wembaŋ laŋa ma gaindopatna, “Iesus, ma ndo Raraŋ Aetaniacna Kam, na ma ramoot ndaruca ma aina rɨk ndeacrina.”

1:2 RL 1.1

1:3 In 1.10, na 1 Ko 8.6, na Epe 3.9, na Kol 1.16-17, na Ib 1.2

1:4 In 5.26, na 8.12, na 9.5, na 1 Io 5.11

1:5 In 3.19

1:6 Mt 3.1, na Mk 1.4, na Lk 1.13-17, na 1.76, na 3.1-2, na In 1.33

1:7 Up 19.4

1:8 In 1.20

1:9 Ais 49.6, na In 1.4, na 8.12, na 1 Io 2.8

1:10 In 1.3, na 17.25, na Ib 1.2, na 11.3

1:11 Lk 19.14, na Up 3.26, na 13.46

1:12 Ro 8.15, na Gal 3.26, na 2 Pi 1.4, na 1 Io 3.1

1:13 In 3.3-6, na Ie 1.18, na 1 Pi 1.23

1:14 Ais 60.1-2, na Mt 1.16, na 1.20, na Lk 9.32, na In 2.11, na Ro 1.3-4, na Gal 4.4, na Pil 2.7, na Kol 1.19, na 1 Ti 3.16, na Ib 2.11-16

1:15 Mt 3.11, na Lk 3.16, na In 1.27-32, na 8.58, na Kol 1.17

1:16 In 3.34, na Epe 1.6-8, na Kol 1.19, na 2.9-10

1:17 NA 34.28, na TW 4.44, na In 8.32, na Ro 3.24, na 6.14, na 10.4

1:18 NA 33.20, na Mt 11.27, na Lk 10.22, na In 6.46, na 1 Ti 1.17, na 6.16, na 1 Io 4.9, na 4.12, na 4.20

1:19-20 Lk 3.15-16, na In 3.28, na 5.33, na Up 13.25

1:21 TW 18.15-18, na Mal 4.5, na Mt 11.14, na 17.10-13, na In 6.14, na 7.40

1:23 Ais 40.3, na Mt 3.3, na Mk 1.3, na Lk 3.4

1:25 Mt 21.25, na In 1.33

1:27 In 1.15, na 1.30, na Up 13.25, na 19.4

1:28 Mt 3.6, na In 10.40

1:29 NA 12.3, na Ais 53.6-7, na 53.11, na In 1.36, na Up 8.32, na 1 Ko 15.3, na 1 Pi 1.19

1:30 In 1.15, na 1.27

1:32 Mt 3.16, na Mk 1.10, na Lk 3.22

1:33 Mt 3.11, na Lk 3.2-3, na Up 1.5, na 2.4, na 19.6

1:34 Mt 3.17, na 17.5, na 27.54

1:36 In 1.29

1:40 Mt 4.18-20

1:41 1 Sml 2.10, na Ŋap 2.2, na In 4.25

1:42 Mt 16.18, na Mk 3.16

1:43 Mt 8.22, na Mk 2.14

1:45 RL 3.15, na 49.10, na TW 18.18, na Ais 7.14, na 9.6, na Ier 23.5, na Esi 34.23, na Sek 6.12, na Mt 2.23

1:46 In 7.41, na 7.52

1:47 Ŋap 32.2, na In 8.39, na Ro 2.28, na 9.6

1:49 Mt 14.33, na 16.16, na 27.42, na Mk 3.11, na In 12.13

1:51 RL 28.12, na Mt 4.11, na Lk 2.9, na 2.13