42
Yusuf pung kaka-kaka dong pi Masir ko béli makanan
Itu waktu, Papa Yakob dengar orang bilang ada padi di Masir, ju dia ba'omong deng dia pung ana-ana dong, bilang, “Ana dong é! Akurang ko bosong dudu-dudu tanganga bodo bagitu sa! Beta su dengar, bilang, di Masir ada makanan. Lebe bae bosong pi béli di sana dolo, ko biar kotong jang mati lapar.”
Ais ju, Yusuf pung kaka sapulu orang tu, basiap-siap ko mau pi béli makan di Masir. Ma Yakob sonde mau kasi loos Yusuf pung adi bungsu Benyamin ko pi sama-sama deng dong. Ko dia ada pikir, “Jang sampe itu ana dapa calaka lai!” Tagal orang di mana-mana su dengar ada makanan di Masir, andia ko banya orang pi béli di sana. Itu musim lapar ju su sampe di tana Kana'an. Ais Yakob pung ana-ana dong* ju pi iko béli di sana.
Itu waktu, Yusuf su jadi raja pung tangan kanan di Masir. Kalo orang datang dari mana-mana ko mau béli padi na, Yusuf yang jual kasi sang dong. Andia ko, waktu dia pung kaka-kaka dong sampe, dong pi tikam lutut kasi hormat sang dia, sampe dong pung muka kaná tana. 7-8 Waktu dia lia sang dong, ju dia kanál memang. Ma Yusuf bekin diri sama ke orang Masir, andia ko dong sonde kanál sang dia. Ais dia batanya deng kasar sang dong, bilang, “Bosong ni, dari mana?”
Ju dong manyao, bilang, “Botong ini dari Kana'an. Botong datang ko mau minta béli makan di Pak Wakil.”
Ais Yusuf inga dia pung mimpi dolu tu. Ju dia bekin taku sang dong, bilang, “Beta sonde parcaya! Pasti bosong samua ini mata-mata. Bosong datang ko mau cari tau tana Masir pung rahasia, ais bale ko saráng sang kotong, to!”
10 Ma dong manyao, bilang, “Sonde, Pak! Botong ini cuma Pak pung orang suru-suru sa. Batúl-batúl botong datang cuma mau béli makan sa. 11 Botong samua ni satu bapa. Botong bukan mata-mata, Pak! Botong orang bae-bae.”
12 Ma Yusuf omong tamba karás lai bilang, “Hee! Omong kosong! Jang putar-balek sang beta! Memang bosong ni batúl mata-mata ma. Tantu bosong datang ko mau cari tau ini negrí pung rahasia dong!”
13 Ais dong protes bilang, “Sonde, Pak! Botong ni cuma bapa pung orang suru-suru sa! Botong datang dari tana Kana'an. Botong basodara dua blas orang. Botong samua satu papa. Botong pung adi bungsu ada tenga deng papa. Deng botong pung adi satu, su sonde ada lai.”
14 Ais Yusuf bale manyao, bilang, “Sonde! Su batúl apa yang beta omong tadi tu! Bosong ini memang mata-mata. 15 Naa! Bosong musti kasi bukti dolo, ko beta tau bosong pung omong tadi tu, memang batúl ko sonde. Beta sumpa! Kalo bosong pung adi bungsu itu sonde datang di sini na, bosong sonde bisa jalan kasi tenga ini negrí! 16 Jadi, bosong pili satu orang ko pi ame itu adi bungsu datang di sini. Yang laen, beta tahan. Beta mau lia bosong omong batúl ko sonde. Kalo sonde, bosong memang batúl mata-mata.” 17 Ais Yusuf suru tahan sang dong di bui tiga hari.
18 Dia pung tiga hari, ju Yusuf pi omong deng dong di bui, bilang, “Beta ini, satu orang yang taku sang Tuhan. Deng beta salalu iko Dia pung mau. Ko biar bosong bisa idop, beta mau lapás sang bosong. Ma ada satu sarat. 19 Kalo bosong omong jujur na, bosong musti kasi tunju bukti sang beta. Dia pung jalan bagini: beta tahan satu orang dalam bui. Yang laen pulang ko bawa makanan kasi bosong pung kelu. Te dong ada tunggu bosong pulang bawa makanan. 20 Abis, bosong bawa datang bosong pung adi tu, ko jadi bukti bilang bosong orang jujur. Ko biar beta jang kasi hukum mati sang bosong.”
Dengar bagitu, ju dong satuju. 21 Ais dong satu ba'omong deng satu, bilang, “Naa! Sakarang kotong kaná balas dari kotong pung dosa tempo hari, yang kotong su bekin di kotong pung adi tu. Kotong su lia dia sangsara sakali, sampe dia minta tolong, ma kotong sonde toe sang dia. Andia ko sakarang kotong sangsara bagini.”
22 Ju Ruben kasi inga sang dong, bilang, “We, adi-adi dong! Dolu beta su larang sang bosong, ko jang bekin apa-apa sang itu ana, to! Ma bosong sonde nodek beta pung omong tu. Andia ko, sakarang kotong pikol Yusuf pung dara suda, ma.” 23 Dong ba'omong bagitu, ma dong sonde tau, bilang, Yusuf ju mangarti dong pung bahasa. Tagal, waktu Yusuf ba'omong deng dong, dia pake bahasa Masir, ais jubir salin pi dalam bahasa Ibrani.
24 Dengar dong ba'omong bagitu, ju Yusuf bangun kasi tenga dong, ko dia pi manangis sandiri di tampa laen. Waktu dia su manangis abis, ju dia kambali pi sang dong. Ais dia suru orang ika ame sang Simeon di dia pung sodara dong pung muka.
Yusuf pung kaka dong pulang pi Kana'an
25 Ais itu, Yusuf parenta dia pung orang dong, ko isi padi di dia pung kaka dong pung karong-karong. Deng kasi maso kambali satu-satu pung doi di dong pung mulu karong. Dia ju suru kasi sang dong bakál. Tarús, itu orang dong bekin iko Yusuf pung parenta. 26 Ais itu, Yusuf pung kaka dong mua ame itu karong padi dong di dong pung keledai. Ais ju dong bangun pulang.
27 Di tenga jalan dong barenti cape. Ju, satu dari dong buka dia pung tali karong, ko mau kasi makan dia pung keledai. Ma dia lia dia pung doi ada di atas itu padi. 28 Dia takuju mo mati! Tarús dia batarea dia pung kaka dong, bilang, “Awii! Bosong mari lia ini dolo! Te kotong su paya ini, ma! Dong su kasi pulang beta pung doi di beta pung karong.”
Lia bagitu, ju dong ilang kira ko dong taku mo mati. Ais dong ba'omong, bilang, “Tuhan Allah su bekin apa sang kotong ini lai?”
29 Ais dong jalan tarús. Sampe di Kana'an, ju dong carita sang dong pung papa, samua yang su kaná deng dong. 30 Dong kasi tau, bilang, “Papa é! Itu raja Masir pung tangan kanan tu, talalu sakali é. Dia pung omong sa, kasar mo mati. Dia tudu sang botong bilang, botong pi mata-mata dia pung negrí. 31 Ma botong manyao, bilang, ‘Sonde! Botong omong jujur sa. Botong ni bukan mata-mata. 32 Botong orang bae-bae. Botong samua basodara dua blas orang. Botong satu papa. Cuma satu su sonde ada lai, deng yang bungsu ada tenga deng papa di Kana'an.’
33 Ais, itu Pak bilang, ‘Beta mau coba, bosong ini jujur ko sonde! Bosong satu musti tenga di sini. Yang laen pulang, bawa padi kasi bosong pung kelu, ko biar dong jang mati lapar. 34 Bosong musti bawa datang bosong pung adi dolu. Deng bagitu, baru beta tau bosong ini bukan mata-mata, ma bosong memang orang jujur. Tarús, beta bisa kasi lapás bosong pung sodara yang beta su tahan tu. Deng beta kasi loos, ko bosong bole pi mana sa, di ini negrí.’ ”
35 Carita abis, ju dong mulai bongkar dong pung isi karong dong. Takuju dong dapa lia satu-satu pung doi, masi ada di dong pung karong. Lia bagitu, ju Yakob deng dia pung ana samua taku mo mati.
36 Ais itu, Yakob omong deng dong bilang, “Bosong ini su bekin ilang beta pung ana-ana dong. Yusuf sonde ada lai. Abis, Simeon ju bagitu. Sakarang ju bosong mau ame bawa Benyamin lai? Bosong ni batúl-batúl mau bekin sangsara sang beta sa!”
37 Ju Ruben omong deng dia pung papa, bilang, “Papa é! Sarakan Benyamin sang beta suda. Beta yang tanggong-jawab. Beta janji, nanti beta kasi pulang dia di papa. Ma kalo sonde na, biar papa bunu beta pung ana laki-laki dua orang tu.”
38 Ma Yakob omong bale bilang, “Sonde bisa! Bosong sonde bole bawa sang Benyamin. Te dia pung kaka Yusuf tu, su mati. Sakarang tenga dia sandiri sa. Kalo dia ju calaka di tenga jalan, bosong bekin tamba susa di beta pung kapala sampe beta maso kubur.”
* 42:5 Bahasa Ibrani pung tulisan bilang ‘Isra'el pung ana-ana dong’. Ma Isra'el deng Yakob itu, satu orang pung nama. 42:38 Alkitab bahasa Ibrani bilang, “sampe beta turun pi Sheol (itu tampa orang mati dong)”.