7
Jisas nandaꞌ aman nandaꞌmana maol dembinai nugumafi amom soldiai boꞌona
(Mt 8:5-13)
Jisas naꞌi basef ifimba laufi ma hiꞌalef, aꞌ nafeꞌ nataga anambel wambel Kaperneam. Anona aman dembinai nape. Anen kepten nugumafi soldia hiami 100-pelaimi. Anona nandaꞌ maola anini aowasina felefeleꞌma nogagaꞌ. Eaꞌ kepten okom maimailana eaꞌ nameꞌ basefa Jisas nasapaꞌ anom agufumi Judai mafeꞌ mofala Jisasa nondaꞌ aman anamba boꞌona. Eaꞌ mafeꞌ matagama Jisas maꞌipana dindinip maꞌi, “Kepten anamba aman buꞌunai, andeandeꞌma inaꞌ negatopalopana nendaꞌ aman nandaꞌ maola anini boꞌona. Deiꞌ main, anen okom magamagaila apaꞌ Judai nalaꞌ ipat apaꞌ mandakolasatai.”
Eaꞌ Jisas nafeꞌ nalomam nafeꞌ nataga felefeleꞌma ipat owaꞌ, Kepten anamba nasapaꞌ anom alipumi mofaꞌai basef ananifi mafiꞌi maꞌipa Jisas naꞌamba maꞌi, “Dembinai, inaꞌ negafoꞌo owaꞌ, hapaimi. Aeꞌ ina aman buꞌuwai ma inaꞌ nefoꞌo negawis ipat aeꞌatai, owaꞌ. 7-8 Isimba atis aeꞌ wapani ina boꞌowe ma egafeꞌmago inaꞌ, owaꞌatin. Inaꞌ nindaꞌi basef atif bola anen boꞌona. Deiꞌ main, aeꞌ ape lafela anom soldia dembami mumafi maseꞌe maol. Eaꞌ ape ilifa anom soldia aeꞌami imafiam. Igaꞌipa anona igaꞌi, ‘Inaꞌ foꞌo’, nameꞌe nafeꞌ. A igaꞌipa anona igaꞌi, ‘Inaꞌ fiꞌi’, nemeꞌe nafiꞌi. Eaꞌ igaꞌipa anamba agol akanai nandaꞌme maoli igaꞌi, ‘Inaꞌ daꞌa maol inimba’, anen nameꞌe nandaꞌan. Inaꞌ dembinai. Eaꞌ aowas inimba atiasi nemeꞌ basef ineꞌifi aꞌ nefeꞌ. Deiꞌ inaꞌ nindaꞌi atin, eaꞌ anen amboꞌona wapani.”
Jisas nameꞌ basef ananifi okom malamafeꞌ eaꞌ nandambema naꞌipa amam nematawa hiasi sagagiꞌma anini naꞌi, “Aeꞌ aꞌipipa, soldia dembinai anamba anen ina ipaꞌ Israelinai. Owaꞌ deiꞌ nahapifa aeꞌ. Owaꞌ anona aman Israelinai nohapifi naꞌambaea, owaꞌatin. Anen nikilaꞌ ipaꞌ Israela nagahapifi banagambel.”
10 Eaꞌ amom amamba kepten nasapaꞌam magafiꞌii motanima mafeꞌ ipat mati aman anamba nandaꞌ maola kepteni boꞌona eaꞌ.
Jisas nasaꞌma anin awani aman nosafel boꞌona wapani
11 Aꞌi owaꞌ main, Jisas nafeꞌ anambel wambel Nen. Alipumi ananimi maloma anis amam nematawa hiasi safeꞌ salomana. 12 Anen nafeꞌ felefeleꞌma uta sagawis wambel ambalembama, owaꞌ nati anis sofaꞌ anin awani nagagaꞌi safiꞌi saꞌi sowan. Awani inimba nagagaꞌi maꞌman alifiꞌwi. Akoꞌw kola anin atin, waulunamaꞌw aꞌ nagaꞌ. Eaꞌ esis amam nematawa hiasi sagape wambel ambalembai safiꞌi salumai akoꞌw.* Lu 8:52 13 Dembinai nati akoꞌw, okom ananimi maꞌi uwahipiꞌw eaꞌ naꞌipaꞌw naꞌi, “Inaꞌ negalef owaꞌi.”* Lu 8:54
14 Ama main, anen nafeꞌ felefeleꞌ nasa lagola bokis sagalanasi. Eaꞌ amom mogofaꞌai bokis isimbai tol malutu.
Eaꞌ Jisas naꞌi, “Awani, inaꞌ nemeꞌ! Aeꞌ aꞌipina, inaꞌ safel.”* 1 Kin 17:23; 2 Kin 4:36; Lu 1:68, 19:44
15-16 Awani inimba nagagaꞌ eaꞌi nesafel nape naꞌi. Eaꞌ Jisas nasoꞌakwan maꞌman ananiꞌwi. Naꞌamba esis ombal mahas aꞌowaꞌ safela agol Godi saꞌi, “Anona aman profet dembinai nataga eaꞌ laꞌafena apaꞌ. God nafiꞌi ma nogatopalopa amam nematawa ananipai.”
17 Eaꞌ basef ifimba ma maol Jisasi fafeꞌagon hiꞌalagon anamba itap luꞌupa Judia eaꞌ anamba hiagoma wapani.
Jon nasapaꞌ alipumi biam mafeꞌma Jisas
(Mt 11:2-19)
18 Alipumi Joni maꞌipana hiahaom amamba banagami Jisas nandaꞌami. Eaꞌ Jon nofala alipumi biam ananimi* Sam 40:7; Mal 3:1; Re 1:8 19 nasapaꞌam mafeꞌ mahaliꞌ Dembinai Jisas maꞌi, “Inaꞌ aman maꞌwina aꞌ nafiꞌi, eaꞌ aꞌa ataꞌ mope mohafa anona daiana?”
20 Alipumi amamba biam Joni matagama Jisas eaꞌ maꞌi, “Jon nagapisiꞌas embeli nasapaꞌ afaꞌ biafa wafiꞌmai inaꞌ, anen naꞌi nogawa, ‘Inaꞌ aman maꞌwina nafiꞌi, aꞌa ataꞌ mope mohafa anona daiana?’ ”
21 Nemaf afamba atef Jisas nandaꞌ amam nematawa aowas hiana haona nandaꞌasi sataga boꞌwes. Anen natofamasa ambagof awami magapaisi. Hiasi naep pagasoꞌasi nandaꞌmasep patimas andeandeꞌ.* Ais 35:5-6
22 Eaꞌ Jisas nagwamama basef naꞌi, “Ipaꞌ pitanima pefeꞌ piꞌipa Jona hiahawes isimba deiꞌ patilis pagameꞌasi. Isimba naep pagasoꞌasi asati wapani, boꞌwagah awamisi safeꞌ andeandeꞌ. Isimba aowas aunai nandaꞌ alop asasipi pagambuꞌwi amboꞌwes, aligah hagasoꞌasi sameꞌ basef andeandeꞌ, sagagaꞌi sotanima sosafel wapani a kwahusi sameꞌ basef buꞌwafi Godi.* Ais 61:1; Lu 4:18 23 Epes mamahisa ukup atifip sagahapifai, isimba asonohas andeandeꞌ.”
24 Amom biam mogofaꞌi basefa Joni aꞌ motanima mafeꞌ. Eaꞌ Jisas naꞌipa esis amam nematawa ma Jon naꞌi, “Fowaꞌ ipaꞌ pafeꞌ anep itap fataupigima wafigima pafeꞌ pati main? Pafeꞌma pagati anona aman pupulinai siꞌi anota elifita fufin naolata tagalimbi? Owaꞌatin. 25 Aꞌa pafeꞌ pati main? Pafeꞌ pati anona aman nagala klos fasimi atumii? Owaꞌatin. Epes isimba sogatala hiahaom buꞌwami atumi ma moni hianai sagala klos fasimi atumi, epes isimba sagape ifagw buꞌwagwi atogw amom king dembami magapaugwi.* Lu 1:76 26 Apaꞌ ipaꞌ deiꞌ pafeꞌ pati main? Pafeꞌ pati anona aman profet? Endilisi aeꞌ aꞌipipa, anen profet dembinai nikilaꞌ profet hiami hiꞌalam.* Mal 3:1 27 Aman anamba eaꞌ maꞌuna anen atona siꞌi basef fagape Baibeli naꞌiasa God fowaꞌ naꞌias nagaꞌi, ‘Inaꞌ nemeꞌ, anaf aeꞌ esapaꞌ aman nogofaꞌo basef aeꞌafii niliꞌ nefeꞌma inaꞌ nondondomba ufiaꞌw ineꞌikwi.’
28 Aeꞌ aꞌipipa, Jon dambena nikilaꞌ amam hiami ma itap apaꞌe. Apaꞌ epen ami deiꞌ nigawis nomona maol Godi nope dembinai nugumafian, inimba dambeni nikilaꞌ Jon. Iꞌi epen inimba agol akani ma wambota Godi, anin wapani deiꞌ nape dambeni nikilaꞌana.”* Lu 3:12
29 Eaꞌ amom mogofaꞌ takis mogambasoꞌmasi maloma epes hiasi sagameꞌ basef Jisasi esis saꞌi, “Ahoꞌ, waf Godi andeandeꞌ.”
Deiꞌ main, Jon atona nagapisiꞌasi.* Mt 21:32 30 Apaꞌ amom Farisi maloma anom magawalipasa muꞌuli Godi ina mofaꞌ baptaisa Jon, owaꞌ. Amom mandaꞌas naꞌamba deiꞌ mandambema mowaꞌ alafugaha ufiaꞌw fasiꞌwi God nigihimbaꞌmamaꞌwi.
31 Eaꞌ Jisas naꞌi, “Atiasi aeꞌ indilaꞌwaifa ipaꞌ amam nematawa deiꞌ pagape itapi iꞌimama? Aeꞌ iꞌipipa basef maif waminif atina pegegawa waf ipeꞌifi? 32 Ipaꞌ pape siꞌi anis awasi sandakolas sagapoma sofala anis awasi daias sagaꞌi, ‘Apaꞌ mandagala mufapula batagwa ipaꞌ, apaꞌ ipaꞌ ina palemb. Apaꞌ mandaꞌ awalef siꞌi sagatala fawiagof malef mindiwagef, apaꞌ ipaꞌ owaꞌ pelefa.’
33 “Aman anamba Jon nagapisiꞌas embeli nafiꞌi, ina naꞌ gwaꞌaisii embel wain, owaꞌatin. Eaꞌ paꞌi ambal aunai napaona.* Lu 15:2 34 Deiꞌ aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi afiꞌi aꞌ gwaꞌaisi saloma embel wain, eaꞌ patolowe paꞌi, ‘Piti anen aman nagaꞌ waliꞌita hiatai, nagaꞌ embel wain hiani endilisii. Anen alipunai ma amom mogofaꞌ takisi magambasoꞌmasi maloma amam mandaꞌ waf awafii!’ 35 Apaꞌ epes ami sigaila gawa fasini Godi, esis hiasi saꞌi, ‘Gawa inimba anin buꞌwani!’ ”* Lu 11:37
Anoꞌw nemataꞌw kwandaꞌ waf awafii kwakoloꞌ sanda boꞌwagah Jisasi
36 Anona aman Farisi nahaliꞌ Jisasa nifiꞌi neaꞌ gwaꞌaisi nogalomana. Eaꞌ nafeꞌ ipat atamba Farisii nalomana maꞌ gwaꞌaisi.* Mt 26:7; Mk 14:3; Jo 12:3 37 Eaꞌ anoꞌw nemataꞌw kwagape taun inimbai kwandaꞌ waf awafii. Akoꞌw kwameꞌ basefa Jisas naꞌ gwaꞌaisi ipat atamba. Eaꞌ kofaꞌ anol botol fasili siꞌi otam embel sanda alogw fasigwi gwagani kwafiꞌi. 38 Eaꞌ kwawis kwafeꞌ kwalutu alafuga Jisasi felefeleꞌma boꞌwagah ananigahi kwalef. Eaꞌ embif akwaꞌufi faluwi fewala boꞌwagah Jisasi eaꞌ kwandaꞌ auf balagaifi kopatiꞌ embif akwaꞌufi, kwape kwasisiꞌ boꞌwagah ananigahi kwandaꞌ lotumana. Eaꞌ kwakoloꞌ sanda inimba boꞌwagah ananigahi.
39 Eaꞌ Farisi anamba nahaliꞌ Jisas nagafiꞌii nati isimba, nomonas ananisi sandandaꞌ saꞌi, “Iꞌi aman anamba endilisi anen profetai, aꞌ nogawa nemataꞌw akwamba kwagahapila anini, nogawa waf akwaꞌufi. Deiꞌ main? Akoꞌw kwandaꞌ waf awafii.”
40 Eaꞌ Jisas nagwamana nomonas isimba Farisi anamba naꞌipana naꞌi, “Saimon, aeꞌ aꞌi iꞌipina anif basef.”
Eaꞌ Saimon naꞌi, “Tisa, inaꞌ walapa basef ineꞌifi.”
41 Jisas naꞌi, “Amam biam anof wiaf fapoma amoma anona aman otamba hiamunai. Anona nowaola wiafa 100 kina apaꞌ anona 10 kina atin. 42 Ama main, amom biam ina laꞌifima mogogwa wiaf afamba, owaꞌ. Eaꞌ deiꞌ aman anamba okom masoꞌana wiaf afamba amom biami nakwahomamaf. Eaꞌ amom biam atiasi ami okom mimila anen aꞌowaꞌ nikilaꞌ anona?”
43 Saimon nagwa basef naꞌamba naꞌi, “Aeꞌ aꞌi aman anamba nagasoꞌana wiaf luꞌwafii 100 kinai.”
Jisas naꞌi, “Inaꞌ nawalogef andeandeꞌ.”* Jen 18:4
44 Eaꞌ nandambema naꞌipa Saimon naꞌi, “Inaꞌ niti nemataꞌw akwaꞌe? Aeꞌ afiꞌi awisi ipat ineꞌitai. Inaꞌ owaꞌ neseꞌe embel esaꞌopa boꞌwagah aeꞌagahia, owaꞌatin. Apaꞌ nemataꞌw akwamba kwasaꞌopa boꞌwagah aeꞌagahi ma embif fagaluwi naep akwaꞌupii. Eaꞌ kopatiꞌif balaga akwaꞌugai. 45 Inaꞌ owaꞌ nisisiꞌ aeꞌa. Apaꞌ dokoꞌ aeꞌ afiꞌi awisi atin, akoꞌw kwape kwasisiꞌ boꞌwagah aeꞌagahi atapiꞌw kwape kwafiꞌi kwataga deiꞌ.* Sam 23:5 46 Inaꞌ owaꞌ nendaꞌ wel nefame balaga aeꞌagaia. Apaꞌ akoꞌw kwaofame boꞌwagah aeꞌagahi embel sanda. 47 Naꞌamba deiꞌ aeꞌ aꞌipina. Akoꞌw okom maimaila aeꞌ aꞌowaꞌ. Waf afamba okom magamagaila aeꞌafi fihimbaꞌmapa waf awafi akwaꞌufi hiafi akwahomaꞌwaf hiꞌalaf. Epen ami God nokwahoman waf awafi ananifi kwasalaꞌuf okom mosoꞌanaf, epen inimba anin atiasi okom mimila God kwasakwasala.”* Lu 5:20-21
48 Eaꞌ Jisas naꞌipa nemataꞌw akwamba naꞌi, “Aeꞌ akwahomena waf awafi ineꞌifi okom maseꞌeaf.”
49 Eaꞌ amom mape maꞌ gwaꞌaisi magalumanai mape ukup talambi mandaꞌipama maꞌi, “Aman anamba anen mamahonama naꞌi atiasi banagonama nogakwaha waf awafii?”* Lu 8:48, 17:19; Lu 18:42
50 Jisas naꞌipa nemataꞌw akwamba naꞌi, “Inaꞌ nahapifa aeꞌ banagiwai. Isimba atis God nakwahomena waf awafi ineꞌifi nowambelena nitanimai nepe andeandeꞌ. Inaꞌ foꞌo, eaꞌ nembel ineꞌimbili bepe awanembel.”

*7:12: Lu 8:52

*7:13: Lu 8:54

*7:14: 1 Kin 17:23; 2 Kin 4:36; Lu 1:68, 19:44

*7:18: Sam 40:7; Mal 3:1; Re 1:8

*7:21: Ais 35:5-6

*7:22: Ais 61:1; Lu 4:18

*7:25: Lu 1:76

*7:26: Mal 3:1

*7:28: Lu 3:12

*7:29: Mt 21:32

*7:33: Lu 15:2

*7:35: Lu 11:37

*7:36: Mt 26:7; Mk 14:3; Jo 12:3

*7:43: Jen 18:4

*7:45: Sam 23:5

*7:47: Lu 5:20-21

*7:49: Lu 8:48, 17:19; Lu 18:42