12
Maria kwakoloꞌwa sanda kwasaꞌopa boꞌwagah Jisasi
(Mt 26:6-13; Mk 14:3-9)
Nimaguf wanif wanif ataꞌ fapoma esis Juda sondaꞌ gwaꞌaisi isimba luꞌwasi Pasova. Nemaf afamba Jisas aꞌ nataga wambel Betani, alipunai Lasarus nagapoma. Fowaꞌ nagaꞌma Jisas nasaꞌmana nogosafel wapanii. * Lu 10:40; Jo 11:1,43 Eaꞌ sandaꞌmana gwaꞌaisi Jisas. Marta kwandaꞌ gwaꞌaisi, apaꞌ Lasarus nape nalomas sape saꞌ gwaꞌaisi saloma Jisas. * Lu 7:37-38 Eaꞌ Maria kwahapila anop kap siꞌipa sanda buꞌwani agilina nad sagatalin otamba hiambaii. Eaꞌ kwahapilan kwakoloꞌwan kwandisamana boꞌwagah Jisasi kwandaꞌ auf balaga akoꞌugai kopatiꞌmanan. Eaꞌ ipat atamba asiꞌitama alogw buꞌwagwi ma sanda inimbai. * Jo 18:3 Apaꞌ anona alipunai Jisasi Judas Keriotinai kowalana ma sanda inimba nandaiwaꞌma kwakoloꞌwan kwagasapelin. Aman anamba atiasi aꞌ nogowalapa Jisas nigaꞌipa amom boumianai.* Mt 19:21
Eaꞌ Judas naꞌipas naꞌi, “Iꞌi afaꞌ ofaꞌ sanda inimba anis epes sosoꞌafa moni 300 kina sotalina ofaꞌan ogasoꞌ epes isimba kwahusa gwaꞌaisi mainai, daoꞌ andeandeꞌ. Apaꞌ owaꞌ, owaꞌatin.”
Apaꞌ Judas okom ananimi ina maꞌi notopalopa isimba kwahusa hiahawesi, owaꞌatin. Anen naꞌias naꞌamba ma nondaꞌ wal nogofaꞌamba. Deiꞌ main, anen nugumafi bokis isimba Jisas naloma alipumi ananimi mala otamba amamimbai bagalasi ma dondol nandaꞌ wala anemba.
Eaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, * Jo 19:40; Diu 15:11 7-8 “Ipaꞌ owaꞌi piꞌipaꞌw basef ifimbaia, owaꞌi. Andeandeꞌma akoꞌw kwagakoloꞌwa sanda inimba ma atiasi nemaf afamba sehe igagaꞌafi ma sogawe. Isimba kwahusa gwaꞌaisi maini sape salomepa nimaguf hiafi. Apaꞌ aeꞌ ina epe egalomepa nogota lautai, owaꞌ.”* Jo 11:43-44
Amom pris dembami maꞌi basef mandameꞌmaefa moha Jisas nogagaꞌ
Esis Juda hiasi sameꞌ basefa Jisas nape Betani. Eaꞌ safiꞌi saꞌi sotolona eaꞌ saꞌi siti Lasarus wapani, nimbewaꞌ nagaꞌma Jisas nasaꞌmana nogosafel wapanii. 10 Eaꞌ amom pris dembami maꞌi basef mandameꞌmaefa moha Lasarus nogagaꞌ wapani. * Jo 11:45 11 Deiꞌ main, anis Juda hiasi sati Lasarus notanima nosafel ambal lapaona. Isimba atis deiꞌ sakwaha amom dembami Juda asafeꞌ saila Jisas sahapifana.
Jisas nawis Jerusalem siꞌi dembinai king
(Mt 21:1-11; Mk 11:1-11; Lu 19:28-40)
12 Wafilu epes hiasi safiꞌmai gwaꞌaisi isimba Pasova, sameꞌ basefa Jisas ataꞌ nafiꞌi atin Jerusalem. * Sam 118:25-26; Mt 27:42; Jo 1:49 13 Eaꞌ satopaꞌ agof lawahiguf apilugufa sahapilagof safiꞌi satagamana ufiaꞌw. Eaꞌ soga saꞌi mehip saꞌi, “Hosana. Apaꞌ mandanifal endilisi ma inaꞌ. Apaꞌ maꞌi God nofaloꞌma inaꞌ nagafiꞌi agol ananigilii neseꞌena banagami ma nendaꞌ maol ananini. Inaꞌ king dembinai apaꞌ Israeli.”* Sek 9:9
14-15 Eaꞌ Jisas nowandoꞌma donki atitin saꞌuni natilin nandagala natoman nafeꞌ siꞌi fowaꞌ anif basef Godi fagail Buk Baibeli fagaꞌi,
“Ipaꞌ wambel Saion, ipaꞌ ina ombal mehepa, owaꞌi. Dembinai king ipeꞌinai anaf notoma donki noganai nofaꞌana nifiꞌi.”* Jo 2:22
16 Nemaf afamba alipumi Jisasi ina mogawa basef ifimba kofagefa fagaꞌi Jisasi, owaꞌatin. Ama nogota atamba Jisas nogaꞌ ma nosafel wapani notanima nogalota ilif, daoꞌ amom aꞌ mogawa basef ifimba fagaꞌi anini. Eaꞌ ukup pepoma amamba epes isimba sandaꞌmanam anini wapani.* Jo 11:43-44
17 Anis epes saliꞌ sati Jisas nogofala aman anamba nagagaꞌi Lasarus napani matmat nogosafel wapani. Eaꞌ saꞌipa hiasi ma basef ifimba Lasarasi. 18 Eaꞌ epes hiasi sameꞌ basefa Jisas nandaꞌ hiahaom banagami siꞌi God nandaꞌami. Eaꞌ deiꞌ safeꞌ satolona. * Jo 11:48 19 Eaꞌ amom Farisi mandaꞌipama maꞌi, “Maol afaꞌini ina laꞌifin, owaꞌ. Afaꞌ agof akafa. Piti amam nematawa hiasi safiꞌmai anen atona hiꞌalas.”
Anis Grik saꞌi siti Jisas
20 Epes hiasi safeꞌ Jerusalem ama gwaꞌaisi isimba luꞌwasi sondaꞌ lotuma God. Eaꞌ anom Grik wapani mafeꞌ malomas. * Jo 1:44; Lu 19:3, 23:8 21 Anona aman alipunai Jisasi Filip anen Betsaidainai itap luꞌupa Galili. Amom Grik mafiꞌmai gwaꞌaisi isimba eaꞌ mafiꞌmai Filip maꞌipana maꞌi, “Dembinai, afaꞌ waꞌi uti Jisas.”
22 Filip nafeꞌ naꞌipa Andru, amom biam mafeꞌ maꞌipa Jisas. * Jo 13:31-32; Jo 17:1 23 Eaꞌ Jisas nagwamam naꞌipam naꞌi, “Aeꞌ ataga epen egefaꞌ alop epesi aꞌ afiꞌi. Nogota atamba anis asasaꞌma agol aeꞌagili luꞌwagol. * 1 Ko 15:36 24 Aeꞌ aꞌipipa basef endilisifi, iꞌi olemb witimb owaꞌ bewa itap nomona, olemb ambamba bepe atifimb. Apaꞌ iꞌi bewa begewala itap nomon, daoꞌ ambamba ambetaga belo bil hiambi. * Mt 16:25 25 Epen ami okom mopoma ambal ananili atol niꞌi nihapilal tatalaꞌil, anaf ambal ananili higililal. Apaꞌ epen ami okom mopoma aeꞌ ma nesambala ambal ananili itap apaꞌe, anaf God aꞌ nofaꞌal lotanimai nepe andeandeꞌ lifilafi. * Jo 14:3, 17:24 26 Epen ami niꞌi nendaꞌ maol aeꞌanii, anin aꞌ nindaila aeꞌ. Mamahagoma aeꞌ egapoma, inimba nandaꞌ maola aeꞌi anin negapoma anamba. Eaꞌ epen ami nendaꞌ maol aeꞌanii, Ahame aeꞌanai atiasi nosaꞌma agol ananigili.* Sam 6:3, 42:5; Mt 26:38
Anen nataga epen nogofaꞌ alop epesi atiasi sondolana lawag usiꞌigai tiꞌwanaegai
27 Eaꞌ Jisas naꞌipas wapani naꞌi, “Deiꞌ opaf aeꞌafi bolalaf afataga aof. Aeꞌ basef owaꞌatina igaꞌif. Atiasi aeꞌ aꞌ iꞌi, ‘Ahame, inaꞌ liꞌamona akafimi amamba maꞌi mogatagama aeꞌ deiꞌi aꞌa?’ Owaꞌatin. Aeꞌ afiꞌi nogota ataꞌe ape itap apaꞌe ma maol inimba atin aeꞌ endaꞌana sehe egagaꞌ. * Mt 3:17 28 Ahame, inaꞌ nendaꞌama epes hiasi sogasaꞌma agol ineꞌigili luꞌwagol.”
Eaꞌ anogol malogol gaꞌi gatagai heven gaꞌi, “Aeꞌ andaꞌama sogasaꞌma agol aeꞌagili gogataga luꞌwagol, owaꞌ atiasi endaꞌagol gotaga luꞌwagol wapani.”* Ap 23:9
29 Eaꞌ anis amam nematawa hiasi salutu sagameꞌ malogol agalembai saꞌi, “Owaꞌ, otaga diwala.”
Apaꞌ anis saꞌi, “Anona ensel naꞌipana anif basef.”* Jo 11:42
30 Eaꞌ Jisas naꞌi, “Malogol agalemba ina gaꞌi ma gogatopalopa aeꞌ, owaꞌ. Agalemba gaꞌi ma gogatopalopa ipaꞌ. * Jo 9:39, 14:30 31 Deiꞌ Ahame God aꞌ nawaloga wafa amam nematawa hiasi sagape itap apai eaꞌ natofa dembinai nugumafi itap apai. * Jo 3:14 32 Atiasi esis sendele il atin lawag usiꞌigai tiꞌwanaegai ilifa atiasi ihindiꞌai esis amam nematawa hiasi sifiꞌmai aeꞌ hiꞌigalas.”* Jo 18:32
33 Jisas naꞌipas naꞌamba ma nigihimbaꞌmas sogogawa ufiaꞌw anen atiasi nogagaꞌakwi.* Sam 89:4,36; Sam 110:4; Ais 9:7; Dan 7:14
34 Eaꞌ esis sagwamana saꞌi, “Muꞌuli apeꞌini nagaꞌi naꞌamba naꞌi, Krais anen nogape lifilafi dondoli. Deiꞌ maina inaꞌ nagaꞌi, ‘Anen nataga epen nogofaꞌ alop epesi atiasi sogandolona lawag usiꞌigai tiꞌwanaegai ilif?’ Dembinai nataga epen nogofaꞌ alop epesi, anen epen mamahonama?”* Jo 7:33, 8:12; 1 Jo 2:10-11
35 Eaꞌ Jisas nagwamasa basef naꞌi, “Nogota ataꞌ bandata ma nagwapin nogalaꞌ nogalomepa. Deiꞌ ipaꞌ aꞌ pendafeꞌ hauguma. Naꞌamba owamb botagamepa. Epen ami negafeꞌ owambi, anin ina negawa anamba negafeꞌma, owaꞌ. * Ef 5:8 36 Aeꞌ ape siꞌi nagwapin ipeꞌini. Ipaꞌ pindahapifa nagwapin inimba ma pegataga awasi nagwapin nogogalaꞌi.”
Jisas naꞌipas eaꞌ, nakwaha esis aꞌ nafeꞌ nandambahoꞌmas.
Esis Juda hiasi owaꞌ sohapifa Jisasa
37 Jisas aꞌ nandaꞌ maol banagani hiani, siꞌi God nandaꞌani esis satilin. Apaꞌ esis ina sahapifana, owaꞌ. * Ais 53:1; Ro 10:16 38 Siꞌi basef ifimba fowaꞌ profet Aisaia nandaꞌafi fagaꞌias deiꞌ fataga fandawalap faꞌi,
“Anaf epes ami sohapila basef afaꞌifi? Esis sogati banagami Godi esis mamahisa? Owaꞌatin.”* Ais 6:10; Mt 13:15
39-40 Esis ina laꞌifisa sogahapifa Jisas. Deiꞌ main, profet anamba Aisaia nandaꞌ anif basef Godi wapani fagaꞌias naꞌamba faꞌi,
“Anen nandaꞌ naep asasipi apasoꞌas nandaꞌ ukup asasipi pasoꞌ ma ina atiasi sotologon eaꞌ ukup asasipi wapani ina atiasi sogawa ma sogambema nelelemba aeꞌ endaꞌas boꞌwes, owaꞌatin.”* Ais 6:1
41 Fowaꞌ Aisaia nati banagami mogogalaꞌi Jisasi eaꞌ naꞌias naꞌamba ma anen atona.* Jo 7:48, 9:22
42 Amom agufumi hiami aꞌ mahapifa Jisas. Apaꞌ owaꞌ, amom ombal bahama amom Farisi dembami. Eaꞌ amom ina mawalapa basef maꞌipasef alihif, owaꞌ. Ombal bahama amom Farisi mogaliꞌamonama ina ataꞌ moloma esis Juda mondaꞌ lotu wapani, owaꞌ. * Jo 5:44 43 Amom agufumi amamba ukup paꞌi esis aꞌowaꞌ ma sogasaꞌma agof amamugufi atogof luꞌwagof. Apaꞌ amom ina ukup paꞌi God nosaꞌma agof amamugufi, owaꞌatin.* Mt 10:40
Basef Jisasi anaf fewaloga epes hiasi
44 Eaꞌ Jisas naꞌipas dindinip naꞌi, “Epen nigahapifa aeꞌi, anin ina nahapifa aeꞌ atowe, owaꞌ. Anin nahapifa anen nasapaꞌe agafiꞌii wapani. * Jo 14:9 45 Epen ami niti aeꞌ anin nati anen nasapaꞌe agafiꞌii wapani. * Jo 8:12, 12:35 46 Aeꞌ afiꞌi itap apaꞌe siꞌi anin nagwapin ama epen ami nigahapifai, anin ina aꞌ nepe owamb, owaꞌatin. * Jo 3:17, 8:15 47 Epen ami nemeꞌ basef aeꞌafi ma owaꞌ nihapifif nilifa, aeꞌ ina anaf ewaloga anin, owaꞌ. Deiꞌ main? Aeꞌ ina afiꞌi itap apaꞌe ma egawaloga epes sagape itapi, owaꞌatin. Aeꞌ afiꞌi ma iwambilas sogotanimai. * Hi 4:12 48 Epen ami negaseꞌe alafuga aeꞌi ma anin owaꞌ nihapifa aeꞌa, anaf anona dembinai jas aꞌ nowaloga anin. Nemaf afamba akutaifi basef ifimba atif aeꞌ agaꞌiefi ifimba fendaꞌ anin aꞌ fewawalogon. 49 Deiꞌ main? Aeꞌ ina aꞌi anif basefa okom aeꞌami atom magaꞌiefi, owaꞌ. Ahame aeꞌanai atona naꞌipi basef ifimba dindinipa igaꞌipasef. Eaꞌ anen nasapaꞌe afiꞌi aꞌif siꞌi okom ananimi magaꞌiefi. * Jo 8:26,28 50 Aeꞌ egawa basef ananifi fawalapa ambal namili ma ipaꞌ pegape andeandeꞌ lifilafi. Naꞌamba basef aeꞌ agaꞌipasafi eaꞌ ifimba atif siꞌi Ahame nagaꞌipiefi.”

*12:1: Lu 10:40; Jo 11:1,43

*12:2: Lu 7:37-38

*12:3: Jo 18:3

*12:4: Mt 19:21

*12:6: Jo 19:40; Diu 15:11

*12:7-8: Jo 11:43-44

*12:10: Jo 11:45

*12:12: Sam 118:25-26; Mt 27:42; Jo 1:49

*12:13: Sek 9:9

*12:14-15: Jo 2:22

*12:16: Jo 11:43-44

*12:18: Jo 11:48

*12:20: Jo 1:44; Lu 19:3, 23:8

*12:22: Jo 13:31-32; Jo 17:1

*12:23: 1 Ko 15:36

*12:24: Mt 16:25

*12:25: Jo 14:3, 17:24

*12:26: Sam 6:3, 42:5; Mt 26:38

*12:27: Mt 3:17

*12:28: Ap 23:9

*12:29: Jo 11:42

*12:30: Jo 9:39, 14:30

*12:31: Jo 3:14

*12:32: Jo 18:32

*12:33: Sam 89:4,36; Sam 110:4; Ais 9:7; Dan 7:14

*12:34: Jo 7:33, 8:12; 1 Jo 2:10-11

*12:35: Ef 5:8

*12:37: Ais 53:1; Ro 10:16

*12:38: Ais 6:10; Mt 13:15

*12:39-40: Ais 6:1

*12:41: Jo 7:48, 9:22

*12:42: Jo 5:44

*12:43: Mt 10:40

*12:44: Jo 14:9

*12:45: Jo 8:12, 12:35

*12:46: Jo 3:17, 8:15

*12:47: Hi 4:12

*12:49: Jo 8:26,28